Ένα εγκαταλελειμμένο ορυχείο στην Ισπανία, στην περιοχή Pulpí της επαρχίας κρύβει έναν αστραφτερό θησαυρό, το μεγαλύτερο γεώδιο στον κόσμο, ένα φυσικό κρυστάλλινο φαινόμενο που έχει καταπλήξει τους επιστήμονες.

Όπως εξηγεί η Mila Carretero, γεωλόγος και συντονιστής του Pulpí Geode, ένα γεώδιο είναι μια κοιλότητα μέσα σε ένα βράχο που καλύπτεται με κρύσταλλα. Η Carretero που βρίσκεται μέσα στην κοιλότητα σπάει έναν μικροσκοπικό βράχο με μικροσκοπικά πετράδια μέσα, για να δείξει τη σύγκριση. «Είναι το ίδιο με αυτό που έχω πίσω μου, μόνο που αυτή είναι μια υπερμεγέθης εκδοχή», λέει γελώντας καθώς δείχνει πάνω από τον ώμο της.

Το Pulpí Geode έχει πλάτος οκτώ μέτρα, ύψος δύο μέτρα και βάθος δύο μέτρα. «Όταν πρόκειται για έναν γεώδιο αυτή είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη που έγινε ποτέ», σημειώνει η Carretero, προσθέτοντας ότι το Pulpí δεν πρέπει να συγχέεται με ένα άλλο κρυστάλλινο θαύμα, το ορυχείο Naica στο Μεξικό, το οποίο έχει μεγαλύτερες διαστάσεις αλλά είναι μια σπηλιά με επένδυση κρυστάλλων και όχι ένα γεώδιο»

Το geode εδώ στην Ισπανία εντοπίστηκε αρχικά από ανθρακωρύχους στη Mina Rica, ένα ορυχείο αργύρου που λειτούργησε από το 1873 έως το 1969. Αλλά μόνο μετά από χρόνια, το 1999, οι γεωλόγοι το βρήκαν ξανά και το έφεραν στην προσοχή του κόσμου.

«Όταν οι αρχικοί ανθρακωρύχοι ανατίναξαν αυτόν τον βράχο και βρήκαν ένα γεώδιο, μάλλον αναστατώθηκαν επειδή δεν τους άρεσε να βρίσκουν αυτούς τους κρυστάλλους», λέει Carretero, «γιατί σήμαινε επιπλέον δουλειά για να απαλλαγούν από αυτούς. Ζυγίζουν πολύ και δεν είναι κερδοφόροι».

 

Αν και οι επιστήμονες εξακολουθούν να το ερευνούν, πιστεύουν ότι ολόκληρη η περιοχή βρισκόταν κάποτε κάτω από το νερό. Κάποια στιγμή, η ηφαιστειακή δραστηριότητα έσπασε ιζηματογενή πετρώματα και τα γέμισε με θερμά υγρά. Όταν τα υγρά κρύωσαν, οι κρύσταλλοι άρχισαν να σχηματίζονται.

Οι γεωλόγοι βρήκαν ότι ο ανυδρίτης (το ορυκτό που σχημάτισε τα πετρώματα) στο Pulpí προέρχεται από την εποχή των δεινοσαύρων πριν από περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια, αλλά δεν είναι βέβαιοι για την ηλικία των ίδιων των αλαβάστρινων κρυστάλλων. Η εκτίμησή τους είναι ότι οι κρύσταλλοι άρχισαν να αναπτύσσονται λιγότερο από 2 εκατομμύρια χρόνια πριν. «Όσο πιο αργά μεγαλώνει ο κρύσταλλος, τόσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθός του. Και τόσο πιο τέλειος είναι ο κρύσταλλος», εξηγεί η Carretero.

Το ορυχείο άνοιξε για το κοινό το 2019, μετά τον καθαρισμό του και την τοποθέτηση μέτρων ασφαλείας, όπως μια σκάλα έκτακτης ανάγκης 42 μέτρων. Στη διαδικασία καθαρισμού, οι εργαζόμενοι βρήκαν αντικείμενα που άφησαν πίσω τους οι αρχικοί ανθρακωρύχοι, όπως τσιγάρα, μπουφάν, λαστιχένια σανδάλια, μπουκάλια μπύρας και χαρακιές στον τοίχο που μετρούσαν τις ημερήσιες ποσοστώσεις τους.

Περισσότερα από 100.000 άτομα έχουν επισκεφθεί το γεώδιο μέχρι στιγμής και η ομάδα της Carretero παρακολουθεί προσεκτικά τη θερμοκρασία, το διοξείδιο του άνθρακα και την υγρασία για να εξασφαλίσει την ασφάλεια των κρυστάλλων. «Περισσότερο από το διοξείδιο του άνθρακα εξαιτίας της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, η υγρασία είναι αυτή που μπορεί πραγματικά να βλάψει τους κρυστάλλους. Εάν ένα στρώμα υγρασίας επικαλύψει τους κρυστάλλους, τείνουν να χάνουν τη διαφάνειά τους», τονίζει η γεωλόγος.

Οι κρύσταλλοι του Pulpí, ωστόσο, παραμένουν εξαιρετικά διαφανείς και οι επισκέπτες και οι επιστήμονες εξακολουθούν να νιώθουν δέος από το φυσικό φαινόμενο. «Δεν μπορούσα να εκφράσω με λόγια αυτό που ένιωσα όταν το είδα για πρώτη φορά», λέει χαμογελώντας η Carretero. «Είναι κάτι απερίγραπτο γιατί μας δίνει την αίσθηση του πόσο μικροί είμαστε. Κοιτάξτε τι υπέροχο δώρο μας έχει δώσει η φύση».

❈ Με πληροφορίες απ’ το BBC.