Οξφόρδη λοιπόν, όπου «Οx» το βόδι και «Ford» το πέρασμα, ήτοι… «Το Πέρασμα του Βοδιού».

Και όπως οι περισσότερες αγγλικές πόλεις, ετσι και η Οξφόρδη αντλεί την προέλευση του ονόματος της από κάποια αγγλοσαξονικά μεσαιωνικά έθιμα που είχαν οι πρώτοι κάτοικοι της, οι οποίοι έφτασαν εκει μεταξύ του 1164 και του 1169 κι ιδρύσαν το λίγο μετά ομώνυμο πανεπιστήμιο ως αντίδραση στην απόφαση του Βασιλιά Ερρίκου Β’ να μην επιτρέπει στους συμπατριώτες του να πηγαίνουν για σπουδές στο δημοφιλές τότε Παρίσι.

Η πόλη που βρίσκεται μόλις 91 χλμ. νοτιοδυτικά του Λονδίνου αρχικά στέγασε το ομώνυμο πανεπιστήμιο – που αποτελείται από πολλά μικρότερα και που όλα μαζί αποτελούν το Oxford University – και λίγο μετά τον τόπο κατοικίας της βασιλικής οικογένειας: ο βασιλιάς διέμενε σε ένα κρυφό διαμέρισμα εντός του πανεπιστήμιου της Εκκλησίας Του Ιησού και η βασίλισσα σε μια εξίσου κρυμμένη γκαρσονιέρα του κολεγίου Mέρτον.

Στα σχεδόν 900 χρόνια της λειτουργίας του, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης παρέμεινε δεμένο στο άρμα της βρετανικής μοναρχίας, υποστηρίζοντάς την είτε φανερά είτε με υπόγειους τρόπους και λαμβάνοντας παχυλές επιχορηγήσεις ως ανταμοιβή για την υποστήριξη του αυτή. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι κατέχει την φήμη του πιο συντηρητικού και απαιτητικού πανεπιστημίου στην χώρα. Η πόλη σήμερα αριθμεί περί τους 150 χιλιάδες κατοίκους, εκ των οποίων οι 28 χιλιάδες είναι φοιτητές. Με μια αναλογία «φοιτητές 1 / κάτοικοι 5» και έναν μέσο όρο ηλικίας τα 35 χρόνια δεν είναι καθόλου παράξενο που οι δρόμοι κατακλύζονται από νεολαία.

Η πόλη μυρίζει «ακαδημαϊκίλα» από την πρώτη στιγμή που θα πατήσεις το πόδι σου. Και προφανώς τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης είναι μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας. Λόγου χάρη οι Βοτανικοί Κήποι της πόλης, που συγκαταλέγονται μέσα στους σημαντικότερους Κήπους της Ευρώπης κι αποτελούν την παλιότερη ιδιοκτησία που ανήκει στο Αγγλικό Κράτος, χρονολογούμενη από το 1621. Ο Δούκας Ερλ του Ντάνμπι είχε σκοπό να φτιάξει έναν Κήπο για Φυσιοδίφες και τελικά κατέληξε να στεγάσει περισσότερα από 8.000 είδη φυτών από όλον τον κόσμο μέσα σε τρία στρέμματα γης σκεπασμένα από θερμοκήπια και ειδικές συνθήκες καλλιέργειας.

Ο επισκέπτης μπορεί να δει λουλούδια που έφερε μαζί του ο Τζέιμς Κουκ από την Πολυνησία, φυτά που οι γιατροί της βασίλισσας Βικτόριας έφεραν μαζί τους από τις Ινδίες και διάφορα αλλά ευρήματα από τα ταξίδια των φυσιοδιφών σε άγονα νησιά του Ειρηνικού και του Ατλαντικού ωκεανού.

Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το Ashmolean Museum στο κέντρο της πόλης, το οποίο προσφέρει συγκινήσεις στον λάτρη της αρχαιολογίας, της αρχαίας ιστορίας και της ιστορίας της τέχνης: τα εκθέματα του που προέρχονται από την Αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο, την Κίνα, την αρχαία Ρώμη και την Ιαπωνία, σε ένα μουσείο το οποίο ίδρυσε στα μέσα του 17ου αιώνα ο άγγλος γιατρός και αρχαιολάτρης Ελάιας Άσμοουλ και που σήμερα αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη συλλογή αρχαιοτήτων στην χώρα μετά το Βρετανικό Μουσείο.

Oξφόρδη, πόλη (και) των φαντασμάτων

Βγαίνοντας από το Μουσείο, ο δρόμος βγάζει στην κεντρική οδό της πόλης, την Broad Street και μάλιστα ακριβώς στο σημείο εκείνο όπου κάηκαν στην πυρά οι τρεις επίσκοποι Κράνμερ, Λάτιμερ και Ρίντλεϊ το 1555 επειδή διαφώνησαν με την καθεστηκυία τάξη. Τις πρώτες μου μέρες εκεί ως φοιτητής ένας νεαρός άγγλος συμφοιτητής μου επέμενε να μην περάσουμε από εκεί τα μεσάνυχτα και είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν κάτοικοι που πιστεύουν ότι τα φαντάσματα τους τριγυρνούν εκεί στις επετείους των εκτελέσεων τους και φυσικά δεν πλησιάζουν στο σημείο αυτό κατά τις βραδινές ώρες.

Μπαίνουμε στο διάσημο Covered Market, μια στεγασμένη αγορά κάτι σαν το δικό μας Μοναστηράκι που ιδρύθηκε το 1774 και ο επισκέπτης μπορεί να βρει από παστά ψάρια μέχρι παντόφλες και από… παλιές πανοπλίες μέχρι σέλες του Μεσαίωνα σε φθηνές τιμές ή να φαει σε κάποιο από τα πολύ καλά εστιατόρια του.

Κοντά στο ιστορικό κέντρο της Οξφόρδης βρίσκεται και το σήμα κατατεθέν της πόλης και πιο πολύφωτογραφημένο κτίσμα της, το Radcliffe Camera, η πρώτη βιβλιοθήκη της χώρας σε σχήμα ροτόντας ηλικίας 250 ετών, που τώρα αποτελεί μέρος της φημισμένης Μποντλιανής Βιβλιοθήκης (Bodleian Library). Φημολογείται δε ότι… στοές ξεκινούν από το υπόγειο της και καταλήγουν κάτω από την πόλη – σαν την Σπηλιά του Νταβέλη ένα πράγμα… – στα πλάγια των οποίων στηρίζονται βιβλία πάνω σε ράφια μήκους 80 μιλίων.

Το Pitt Rivers Museum πρόσφατα συγκαταλέχθηκε στον κατάλογο με τα πιο σημαντικά Μουσεία Εθνολογίας στον κόσμο, οπότε μια επίσκεψη στην σύγχρονη αυτή Σπηλιά του Αλαντίν που μετράει πάνω από ένα εκατομμύριο αντικείμενα από όλο τον κόσμο κρίνεται επιβεβλημένη, ιδιαίτερα για να θαυμάσετε τους σκελετούς δεινοσαύρων, τα ινδιάνικα τίπι, τα τεράστια τοτέμ και τα λιωμένα κρανία ιθαγενών, τα οποία αποτελούσαν μέρος της συλλογής του αμερικανού στρατηγού Augustus Henry Pitt Rivers, ο οποίος και τα δώρισε στην πόλη κατόπιν ειδικής συμφωνίας.

Κρατήστε χρόνο για να κάνετε μια βόλτα με μικρή βαρκούλα κατά μήκος των δυο παραποτάμων του Τάμεση που διαπερνούν την Οξφόρδη, του Ίφλεϊ και του Τσέργουελ. Η λέξη punting αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε φοιτητή ή ερωτευμένο ζευγαράκι, ιδιαίτερα από τον Μάρτιο και μετά που μπαίνει η άνοιξη και μπορείς να κάτσεις για ώρες ολόκληρες μέσα σε μια βάρκα αφήνοντας σε να σε πάρει το ρεύμα του ποταμού.

Μια πεζοπορία κατά μήκος της όχθης των παραποτάμων μπορεί να αποδειχτεί το ίδιο αναζωογονητική, ειδικά αν περάσετε από το Addison’s Walk και ο θυρωρός του Μάγκνταλεν Κόλετζ έχει ξεχάσει να κλείσει την πόρτα του κολεγίου που οδηγεί σε ένα μονοπάτι που οι φοιτητές ονομάζουν «Μεσοποταμία» και που σκεπάζεται από λυγαριές και βελανιδιές, προσφέροντας μοναδική ανακούφιση και στις πέντε αισθήσεις.

Ακολουθώντας κατά μήκος τον ‘Ιφλεί προς τα βόρεια θα φτάσετε στην γέφυρα Φόλεϊ και στο The Head of the River, μια εκ των πιο δημοφιλών παμπ της πόλης, ιδανικό σταθμό για να πιείτε μια κρύα μπύρα και να φατε λουκάνικα στην θράκα με κλασική αγγλική καυτή μουστάρδα για να ζεστάνει τα κόκαλα σας ενόψει της επόμενης διαδρομής.

Στο δρόμο έξω από την παμπ περνάει το λεωφορείο που θα σας παει στα βόρεια προάστια της πόλης και συγκεκριμένα στο νεκροταφείο Wolvercote, όπου είναι θαμμένος ο – μόνιμος κάτοικος Οξφόρδης την εποχή που έγραφε τον «Άρχοντα Των Δαχτυλιδιών» – συγγραφέας Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιεν, ένα κοιμητήριο που ακριβώς λόγω του υψηλού επισκέπτη που φιλοξενεί εδώ και μισόν αιώνα έχει γίνει πόλος έλξης πολλών θιασωτών του δημοφιλούς παραμυθιού που τα τελευταία χρόνια συρρέουν στον χώρο για να αποθέσουν στον τάφο του ένα αντικείμενο από την Μέση Γη.

Οι πιο φανατικοί επίσης μπορούν να επισκεφτούν την παμπ που ο συγγραφέας σύχναζε κάθε βράδυ, ονόματι «Πέστροφα – The Trout» και να ακούσουν ιστορίες για αυτόν από τους θαμώνες της.

Έξω από την εν λόγω μπυραρία είναι κι ο τερματισμός της κωπηλατοδρομίας (regatta στην κωπηλατική ορολογία) Eights που λαμβάνει χώρα κάθε Μάιο ανάμεσα στις ομάδες των δυο καλύτερων κολεγίων του πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Ο Μάιος προσφέρεται γενικά για επίσκεψη στην πόλη και αν είστε στην πόλη την Πρωτομαγιά κάθε έτους θα γίνετε μάρτυρες της Γιορτής της May Day, κατά την οποία η χορωδία του Μάγκνταλεν Κόλετζ συγκεντρώνεται στο καμπαναριό της μόνης που ιδρύθηκε το 1550 και τραγουδάει μαδριγάλια και ύμνους, ενώ κάτω από το κολέγιο στην οδό High Street χορευτές μαζεύονται και χορεύουν τον παραδοσιακό αγγλικό χορό Morris.

Κρατήστε και μια τελευταία ανάσα για το ιστορικό κέντρο της Οξφόρδης. Οι αρχές της πόλης εδώ και πολλά χρόνια αποφάσισαν να διαμορφώσουν ένα οικοδομικό τετράγωνο γεμάτο πεζοδρόμους, στο οποίο η πρόσβαση με κάθε τροχοφόρο απαγορεύεται. Οι περισσότεροι φοιτητές κυκλοφορούν με ποδήλατα, αλλά οι συγκοινωνία εντός της μικρής πόλης είναι τέτοια που η μετακίνηση με οποιοδήποτε άλλο όχημα καθίσταται απαγορευτική, αφού έτσι το μάτι θα χάσει πολλές από τις μεσαιωνικές και νεώτερες ομορφιές της πόλης.

Μια τελευταία συμβουλή από κάποιον που σπούδασε και έζησε στην πόλη αυτή για πάνω από ένα χρόνο: αφού κάνετε ένα καλό αγγλικό πρωινό, πάρτε μια τσάντα με νερό και τρόφιμα στον ώμο και αρχίστε την πεζοπορία.

Στην Οξφόρδη δεν έχει σημασία το που θα σας βγάλει ο δρόμος.

Μικρός Οδηγός για την Οξφόρδη

Η πόλη απέχει 91 χιλιόμετρα από το κέντρο του Λονδίνου. Μετάβαση προς και από την πόλη γίνεται με:

• Τρένο από τον σταθμό του Paddington που διαρκούν περίπου μια ώρα. Πληροφορίες στο www.rail.co.uk.
• Λεωφορείο από τον σταθμό Victoria του Λονδίνου καθώς και από τα αεροδρόμια του Heathrow και του Gatwick Πληροφορίες στο www.oxfordbus.co.uk/ και www.stagecoach-oxford.co.uk.
• Aπο τον σταθμό του Gloucester Green στο κέντρο της Οξφόρδης αναχωρούν καθημερινά λεωφορεία για όλες τις πόλεις της Μεγάλης Βρετανίας. Πληροφορίες στο www.stagecoachbus.com

Τουριστικές πληροφορίες και κρατήσεις ξενοδοχείων στο URL www.oxford.gov.uk.

Πληροφορίες για ενοικίαση βαρκών εδώ.