Αν είστε η μεγαλύτερη από τα αδέλφια σας (και ειδικά αν είστε κόρη), πιθανόν να ξέρετε εκείνο το ιδιόμορφο είδος πόνου και ενοχής στο οποίο θα αναφερθώ.
Η γονεϊκότητα είναι χωρίς αμφιβολία μια σκληρή δουλειά. Πρέπει να διαχειριστείτε τη δουλειά σας, τους γονείς σας που γερνούν και τα παιδιά σας που μεγαλώνουν. Εκτός τούτου, οι επιπτώσεις του δικού σας παιδικού σας τραύματος βρίσκονται μονίμως σε επιφυλακή. Σε πολλές οικογένειες, το πρωτότοκο παιδί αναλαμβάνει και το βάρος της ανατροφής των μικρότερων αδερφιών του.
Το σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης είναι το βάρος που νιώθουν οι μεγαλύτερες κόρες λόγω της θέσης τους στον οικογενειακό καταμερισμό υποχρεώσεων που χρονικά τέμνεται με τα ταραχώδη εφηβικά τους χρόνια. Δεν ισχύει για όλες τις οικογένειες (Σε περίπτωση που δεν ταυτίζεστε με αυτό, είστε ελεύθερες να αισθανθείτε τυχερές!).
Νόμιζα ότι ήμουν η μόνη που υποφέρει από αυτό, μέχρι που έπεσα πάνω σε διάφορες ατάκες γονέων:
Γονείς: H μεγαλύτερη κόρη μου, είναι το συναισθηματικό μου στήριγμα.
Γονείς: Η μεγαλύτερη κόρη μου είναι ο τρίτος γονιός στην οικογένεια.
Γονείς: Η μεγαλύτερη κόρη μου είναι σαν γονιός μου.
Κι αν είσαι η μεγαλύτερη κόρη, πιθανόν να μπορείς άνετα να ταυτιστείς με όλα αυτά.
Το συναισθηματικό βάρος μπορεί να μην ακούγεται τόσο άσχημο όσο το να πεινάς ή να ζεις μεροδούλι-μεροφάι. Ωστόσο, η τρυφερή ηλικία στην οποία συμβαίνει – στα έξαλλα και χαοτικά εφηβικά μας χρόνια – πολλαπλασιάζει τον αντίκτυπό της.
Μπορεί να διαταράξει τη ζωή και την ψυχική μας ηρεμία.
Ιδού λοιπόν πώς είναι το “σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης”
Όντας η μεγαλύτερη, αισθάνεστε φυσικά κι υπεύθυνη για τους άλλους.
Από μικρές, κουβαλάτε το συναισθηματικό φορτίο των άλλων γύρω σας. Το να ακούς συνεχώς καταθλιπτικές ιστορίες για ανθρώπους που αγαπάς έχει αναπόφευκτα κεκές επιπτώσεις στην ψυχική σας υγεία, αλλά κατά κάποιο τρόπο, υπάρχει αυτή η παράλογη προσδοκία από εσάς -ένα μικρό παιδάκι- να απορροφάτε τον πόνο τους.
Και το χειρότερο;
Δεν μπορείτε να απαλλαγείτε από αυτό καθώς η αρνητικότητα συσσωρεύεται μέσα σας.
Ως το μεγαλύτερο αδελφάκι, δεν μπορείτε να αποδεχτείτε το γεγονός ότι κάτι στην οικογένειά σας δεν πάει καλά. Θεωρείτε πως ό,τι συμβαίνει είναι δική σας ευθύνη. Θέλετε να είστε στην πρώτη γραμμή του χειρισμού τεταμένων καταστάσεων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικές εκρήξεις θυμού και της άγχους.
Επόμενο κεφάλαιο, η παραμέληση.
Οι ψυχολόγοι θεωρούν την παραμέληση ως μια μορφή κακοποίησης. Με τα διάφορα αγχωτικά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή των γονέων, συχνά ξεχνούν ότι και το μεγαλύτερο παιδί χρειάζεται αγάπη, προσοχή και φροντίδα.
Ως η μεγαλύτερη κόρη, μια τοξική συνήθεια που ίσως αναπτύσσετε, είναι να μην δέχεστε βοήθεια.
Αισθάνεστε ότι πρέπει να είστε ανεξάρτητες. Αντιλαμβάνεστε σαν αμαρτία το να στηρίζεστε σε κάποιον άλλον, επειδή ίσως ποτέ δεν σας έχει επιτραπεί να το κάνετε. Παρόλα αυτά πρέπει να πείσετε τον εαυτό σας ότι μια έστω περιορισμένη μορφή εξάρτησης από τους άλλους, είναι υγιής.
Ένα άλλο κοινό χαρακτηριστικό είναι η αποφυγή των συγκρούσεων.
Καθώς είστε παρόν και παράλληλα καλείστε να διαχειριστείτε όλους τους καβγάδες και τις εκδηλώσεις επιθετικότητας που συμβαίνουν γύρω σας, δεν θα θέλατε με τίποτα παρόμοια βίαια σκηνικά να επαναληφθούν στη ζωή σας. Ακόμα και αν είναι φως φανάρι ότι το άλλο άτομο έχει άδικο, το αφήνετε να περάσει στο έτσι. Γιατί προφανώς τα δράματα σας έχουν κουράσει, και είναι λογικό.
Αγαπητοί γονείς,
Το μεγαλύτερο παιδί σας δεν είναι ο σάκος του μποξ.
Δεν είναι απλώς ένα χέρι βοηθείας που θα συμμαζέψει τη χαοτική ζωή σας. Δεν είναι ο θεραπευτής σας για να του φορτώσετε τα άγχη και τις ευθύνες σας. Να θυμάστε ότι είναι παιδί και ότι αξίζει την ίδια αγάπη και προσοχή με τα μικρότερα αδέλφια του.
Με εξοργίζει το γεγονός ότι ενώ αυτό το φαινόμενο είναι ευρέως διαδεδομένο, κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό.
Καθώς ο κόσμος αποστρέφεται όλο και περισσότερο τον μισογυνισμό και με την ευαισθητοποίηση μπορούμε να φέρουμε μια επιθυμητή αλλαγή. Πάντα υπάρχει περιθώριο για βελτίωση. Ήρθε η ώρα οι νέοι γονείς να γίνουν δίκαιοι και λογικοί, αλλά πέραν αυτού, ήρθε η ώρα οι άνθρωποι να γίνονται γονείς μόνο όταν είναι ψυχολογικά ώριμοι.
Μεγαλύτερες κόρες, ακούστε με.
Πιθανόν να έχετε νιώσει παράλογες ενοχές, πόνο και την ντροπή. Τίποτα από αυτά δεν βγάζει νόημα, πόσω μάλλον στα ήδη μπερδεμένα εφηβικά χρόνια. Επιτρέψτε μου να σας πω ότι δεν χρειάζεται να βγάζει νόημα ή να είναι δίκαιο.
Μπορείτε να τα καταφέρετε.
Δεν είστε μόνες. Σας αξίζει κάτι καλύτερο.
Η αδυναμία μπορεί να σας τρελάνει. Το αόρατο ψυχικό φορτίο που κουβαλάτε -και που ίσως κρύβεται επιμελώς κάτω από το χαλί- μπορεί να σας καταβάλει. Το συναίσθημα αυτό μπορεί να επανέρχεται ξανά και ξανά και να χρειάζονται μήνες ολόκληροι για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Το σύνδρομο αυτό δεν είναι κάτι ασήμαντο που μπορεί να παραμεριστεί.
Ξέρω ότι ο εγωισμός σας πληγώνεται όταν ζητάτε βοήθεια.
Η υγιής εξάρτηση είναι άλλωστε και ο σκοπός της φιλίας. Όλοι χρειαζόμαστε τα σωστά υποστηρικτικά δίκτυα για να αντιμετωπίσουμε τους δαίμονές μας. Με αυτόν τον τρόπο, διαχειρίζεστε καλύτερα τις δυσκολίες τις ζωής.
Πρέπει να πιστέψετε ότι όλα θα πάνε καλύτερα. Καθώς μεγαλώνετε, αντιμετωπίζετε πιο ώριμα τη ζωή σας και γίνεστε διαλλακτικοί απέναντι στη σκληρότητά της.
Έτσι,
Δραπετεύστε συνειδητά από αυτήν την φυλακή και βγείτε στο φως. Το να αυτομαστιγώνεστε δεν αποτελεί λύση. Γκρεμίστε τις ενοχές σας.
Εντοπίστε αυτό που σας πληγώνει και εργαστείτε σκληρά για το ξεπέρασμά του. Η ευτυχία είναι άλλωστε όπως έχω ξαναγράψει, ένα διακύβευμα. Μάθετε να απολαμβάνετε τη ζωή (ναι, θέλει πολλή δουλειά το να μπορείς να απολαμβάνεις), καθώς η ευτυχία δεν σας χαρίζεται, αλλά εντούτοις είναι ένα διακύβευμα.
❈ Δείτε επίσης: David Bowie, ο μέγας ψυχοθεραπευτής
Αν είστε η μεγαλύτερη από τα αδέλφια σας (και ειδικά αν είστε κόρη), πιθανόν να ξέρετε εκείνο το ιδιόμορφο είδος πόνου και ενοχής στο οποίο θα αναφερθώ.
Η γονεϊκότητα είναι χωρίς αμφιβολία μια σκληρή δουλειά. Πρέπει να διαχειριστείτε τη δουλειά σας, τους γονείς σας που γερνούν και τα παιδιά σας που μεγαλώνουν. Εκτός τούτου, οι επιπτώσεις του δικού σας παιδικού σας τραύματος βρίσκονται μονίμως σε επιφυλακή. Σε πολλές οικογένειες, το πρωτότοκο παιδί αναλαμβάνει και το βάρος της ανατροφής των μικρότερων αδερφιών του.
Το σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης είναι το βάρος που νιώθουν οι μεγαλύτερες κόρες λόγω της θέσης τους στον οικογενειακό καταμερισμό υποχρεώσεων που χρονικά τέμνεται με τα ταραχώδη εφηβικά τους χρόνια. Δεν ισχύει για όλες τις οικογένειες (Σε περίπτωση που δεν ταυτίζεστε με αυτό, είστε ελεύθερες να αισθανθείτε τυχερές!).
Νόμιζα ότι ήμουν η μόνη που υποφέρει από αυτό, μέχρι που έπεσα πάνω σε διάφορες ατάκες γονέων:
Γονείς: H μεγαλύτερη κόρη μου, είναι το συναισθηματικό μου στήριγμα.
Γονείς: Η μεγαλύτερη κόρη μου είναι ο τρίτος γονιός στην οικογένεια.
Γονείς: Η μεγαλύτερη κόρη μου είναι σαν γονιός μου.
Κι αν είσαι η μεγαλύτερη κόρη, πιθανόν να μπορείς άνετα να ταυτιστείς με όλα αυτά.
Το συναισθηματικό βάρος μπορεί να μην ακούγεται τόσο άσχημο όσο το να πεινάς ή να ζεις μεροδούλι-μεροφάι. Ωστόσο, η τρυφερή ηλικία στην οποία συμβαίνει – στα έξαλλα και χαοτικά εφηβικά μας χρόνια – πολλαπλασιάζει τον αντίκτυπό της.
Μπορεί να διαταράξει τη ζωή και την ψυχική μας ηρεμία.
Ιδού λοιπόν πώς είναι το “σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης”
Όντας η μεγαλύτερη, αισθάνεστε φυσικά κι υπεύθυνη για τους άλλους.
Από μικρές, κουβαλάτε το συναισθηματικό φορτίο των άλλων γύρω σας. Το να ακούς συνεχώς καταθλιπτικές ιστορίες για ανθρώπους που αγαπάς έχει αναπόφευκτα κεκές επιπτώσεις στην ψυχική σας υγεία, αλλά κατά κάποιο τρόπο, υπάρχει αυτή η παράλογη προσδοκία από εσάς -ένα μικρό παιδάκι- να απορροφάτε τον πόνο τους.
Και το χειρότερο;
Δεν μπορείτε να απαλλαγείτε από αυτό καθώς η αρνητικότητα συσσωρεύεται μέσα σας.
Ως το μεγαλύτερο αδελφάκι, δεν μπορείτε να αποδεχτείτε το γεγονός ότι κάτι στην οικογένειά σας δεν πάει καλά. Θεωρείτε πως ό,τι συμβαίνει είναι δική σας ευθύνη. Θέλετε να είστε στην πρώτη γραμμή του χειρισμού τεταμένων καταστάσεων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικές εκρήξεις θυμού και της άγχους.
Επόμενο κεφάλαιο, η παραμέληση.
Οι ψυχολόγοι θεωρούν την παραμέληση ως μια μορφή κακοποίησης. Με τα διάφορα αγχωτικά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή των γονέων, συχνά ξεχνούν ότι και το μεγαλύτερο παιδί χρειάζεται αγάπη, προσοχή και φροντίδα.
Ως η μεγαλύτερη κόρη, μια τοξική συνήθεια που ίσως αναπτύσσετε, είναι να μην δέχεστε βοήθεια.
Αισθάνεστε ότι πρέπει να είστε ανεξάρτητες. Αντιλαμβάνεστε σαν αμαρτία το να στηρίζεστε σε κάποιον άλλον, επειδή ίσως ποτέ δεν σας έχει επιτραπεί να το κάνετε. Παρόλα αυτά πρέπει να πείσετε τον εαυτό σας ότι μια έστω περιορισμένη μορφή εξάρτησης από τους άλλους, είναι υγιής.
Ένα άλλο κοινό χαρακτηριστικό είναι η αποφυγή των συγκρούσεων.
Καθώς είστε παρόν και παράλληλα καλείστε να διαχειριστείτε όλους τους καβγάδες και τις εκδηλώσεις επιθετικότητας που συμβαίνουν γύρω σας, δεν θα θέλατε με τίποτα παρόμοια βίαια σκηνικά να επαναληφθούν στη ζωή σας. Ακόμα και αν είναι φως φανάρι ότι το άλλο άτομο έχει άδικο, το αφήνετε να περάσει στο έτσι. Γιατί προφανώς τα δράματα σας έχουν κουράσει, και είναι λογικό.
Αγαπητοί γονείς,
Το μεγαλύτερο παιδί σας δεν είναι ο σάκος του μποξ.
Δεν είναι απλώς ένα χέρι βοηθείας που θα συμμαζέψει τη χαοτική ζωή σας. Δεν είναι ο θεραπευτής σας για να του φορτώσετε τα άγχη και τις ευθύνες σας. Να θυμάστε ότι είναι παιδί και ότι αξίζει την ίδια αγάπη και προσοχή με τα μικρότερα αδέλφια του.
Με εξοργίζει το γεγονός ότι ενώ αυτό το φαινόμενο είναι ευρέως διαδεδομένο, κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό.
Καθώς ο κόσμος αποστρέφεται όλο και περισσότερο τον μισογυνισμό και με την ευαισθητοποίηση μπορούμε να φέρουμε μια επιθυμητή αλλαγή. Πάντα υπάρχει περιθώριο για βελτίωση. Ήρθε η ώρα οι νέοι γονείς να γίνουν δίκαιοι και λογικοί, αλλά πέραν αυτού, ήρθε η ώρα οι άνθρωποι να γίνονται γονείς μόνο όταν είναι ψυχολογικά ώριμοι.
Μεγαλύτερες κόρες, ακούστε με.
Πιθανόν να έχετε νιώσει παράλογες ενοχές, πόνο και την ντροπή. Τίποτα από αυτά δεν βγάζει νόημα, πόσω μάλλον στα ήδη μπερδεμένα εφηβικά χρόνια. Επιτρέψτε μου να σας πω ότι δεν χρειάζεται να βγάζει νόημα ή να είναι δίκαιο.
Μπορείτε να τα καταφέρετε.
Δεν είστε μόνες. Σας αξίζει κάτι καλύτερο.
Η αδυναμία μπορεί να σας τρελάνει. Το αόρατο ψυχικό φορτίο που κουβαλάτε -και που ίσως κρύβεται επιμελώς κάτω από το χαλί- μπορεί να σας καταβάλει. Το συναίσθημα αυτό μπορεί να επανέρχεται ξανά και ξανά και να χρειάζονται μήνες ολόκληροι για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Το σύνδρομο αυτό δεν είναι κάτι ασήμαντο που μπορεί να παραμεριστεί.
Ξέρω ότι ο εγωισμός σας πληγώνεται όταν ζητάτε βοήθεια.
Η υγιής εξάρτηση είναι άλλωστε και ο σκοπός της φιλίας. Όλοι χρειαζόμαστε τα σωστά υποστηρικτικά δίκτυα για να αντιμετωπίσουμε τους δαίμονές μας. Με αυτόν τον τρόπο, διαχειρίζεστε καλύτερα τις δυσκολίες τις ζωής.
Πρέπει να πιστέψετε ότι όλα θα πάνε καλύτερα. Καθώς μεγαλώνετε, αντιμετωπίζετε πιο ώριμα τη ζωή σας και γίνεστε διαλλακτικοί απέναντι στη σκληρότητά της.
Έτσι,
Δραπετεύστε συνειδητά από αυτήν την φυλακή και βγείτε στο φως. Το να αυτομαστιγώνεστε δεν αποτελεί λύση. Γκρεμίστε τις ενοχές σας.
Εντοπίστε αυτό που σας πληγώνει και εργαστείτε σκληρά για το ξεπέρασμά του. Η ευτυχία είναι άλλωστε όπως έχω ξαναγράψει, ένα διακύβευμα. Μάθετε να απολαμβάνετε τη ζωή (ναι, θέλει πολλή δουλειά το να μπορείς να απολαμβάνεις), καθώς η ευτυχία δεν σας χαρίζεται, αλλά εντούτοις είναι ένα διακύβευμα.
