Δεν υπάρχει τίποτα σαν τη λαχτάρα για μια μπίρα σε ένα κρυσταλλωμένα παγωμένο ποτήρι μέσα στην κάψα του καλοκαιριού. Ένας κουβάς με 6 μπουκάλια μπίρας να επιπλέουν ανάμεσα σε παγάκια στην παραλία, περιπτερόμπιρες σε παγκάκια, στο θερινό, σε συνοικιακά παρκάκια. Μπίρες στις συναυλίες, στα καφενεία, στον ποδοσφαιρικό αγώνα και μπίρες με πίτσα. Μπίρες μετά τη δουλειά ή στο πλοίο για το νησί. Αφροζύμωτες μπίρες ale, weiss, μαύρες, κόκκινες, λατρεμένες σταρένιες lager, μαύρες, pils, ή μπίρες φυσικής ζύμωσης. Σε τενεκεδάκι, ποτήρι, draught ή μπουκάλι, όπως κι αν επιλέξεις να την πιείς, σίγουρα σε ανταμείβει από την αυγουστιάτικη ταλαιπωρία. Φέρνει κοντά οικογένειες και φίλους που τσουγκρίζουν ψηλά τα ποτήρια, γεννά καλοκαιρινούς έρωτες κι αγάπες. Μας δροσίζει, φέρνει κέφι και σα να μην έφταναν όλα αυτά, κάνει καλό στην υγεία σου. Μιας και σήμερα είναι η Διεθνής Ημέρα Μπίρας, πάμε να δούμε πως ανακαλύφθηκε η ζυθοποιία και κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες γύρω από αυτήν:
Η δημιουργία της
Η μπίρα είναι ίσως το πιο ευτυχές ατύχημα της ιστορίας. Αν και η ανακάλυψή της πιθανότατα συνέβη πολύ νωρίτερα, οι πρώτες ενδείξεις που έχουμε για την μπίρα χρονολογούνται πριν από περίπου 13.000 χρόνια. Περίπου αυτή την εποχή, οι άνθρωποι της Εύφορης Ημισελήνου είχαν αρχίσει να συλλέγουν σπόρους ως πηγή τροφής και έμαθαν ότι αν τους βρέξουν, θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τη γλυκύτητά τους και να δημιουργήσουν έναν χυλό πολύ πιο νόστιμο από τους ίδιους τους σπόρους.
Μια μέρα, ένας περίεργος -ή ίσως λίγο σφιχτοχέρης- κυνηγός- τροφοσυλλέκτης έκρυψε τον χυλό του για να τον φυλάξει. Όταν επέστρεψε, ανακάλυψε ότι από το δοχείο αναδυόταν μια πικάντικη οσμή. Μη θέλοντας να χάσει το γεύμα του, έφαγε τον χυλό παρά την περίεργη οσμή του, απολαμβάνοντας έτσι μια απροσδόκητη, αν και όχι δυσάρεστη γεύση. Από καθαρή τύχη λοιπόν, αυτός ο πρόγονός μας ουσιαστικά εφηύρε την ζυθοποιία.
Η ιστορία της
Μια γυναικεία υπόθεση
Παραδοσιακά η παρασκευή μπίρας αλλά και γενικά αλκοολούχων ποτών θεωρούνταν γυναικεία δραστηριότητα, προνόμιο και υποχρέωση από την προϊστορία καθώς η επεξεργασία τροφών και βοτάνων συνδεόταν με δύο χαρακτηριστικά γυναικείες εργασίες, την μαγειρική και την ιατρική περίθαλψη. Η πρώτη σαφής απόδειξη σχετικά με την μπίρα, προέρχεται από τους Σουμέριους και πρόκειται για μια ανάγλυφη αναπαράσταση που χρονολογείται περί το 3000-2800 π.Χ.. Αναφορά στη μπίρα περιέχεται και στο έπος του Γκιλγκαμές καθώς και σε ποίημα Σουμέριων περίπου πριν από 4000 χρόνια, το οποίο μάλιστα θεωρείται και ως η αρχαιότερη γραπτή συνταγή για την παρασκευή μπίρας. Οι Σουμέριοι επίσης λάτρευαν την θεά Νινκάσι που ήταν προστάτιδα της παρασκευής μπίρας και είχε γεννηθεί από το «αφρώδες νερό», δίδαξε στους ανθρώπους την παρασκευή αλκοολούχων ποτών και κάθε μέρα παρασκεύαζε ποτά. Σε πήλινες πλάκες που χρονολογούνται από το 1.800 π.Χ. βρέθηκε ο «Ύμνος στην Νινκάσι» που περιγράφει τη διαδικασία παρασκευής μπίρας με την μορφή προσευχής έτσι ώστε να μεταδίδεται εύκολα η σχετική γνώση σε μία εποχή που οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν αναλφάβητοι. Το γεγονός ότι προστάτιδα της μπίρας ήταν μία γυναικεία θεότητα αποκαλύπει την μακραίωνη σχέση των γυναικών με την παρασκευή του ποτού αυτού, ειδικά από την στιγμή που είχαν μια μακραίωνη παράδοση στην απόσταξη, την αρωματοποιία και άλλες χημικές δραστηριότητες. Οι Βαβυλώνιοι, που διαδέχθηκαν τους Σουμέριους, φαίνεται πως επίσης παρασκεύαζαν μπίρα από διάφορα δημητριακά. Στον κώδικα του Χαμουραμπί, ήταν κατοχυρωμένο το δικαίωμα στην πόση μπίρας και ειδικότερα γνωρίζουμε πως ήταν ανάλογο της κοινωνικής τους θέσης.
Η εμπορευματοποίησή της
Με την πάροδο των χρόνων, η μπίρα σταδιακά έπαψε να παράγεται οικιακά και μετατράπηκε σε εμπορεύσιμο είδος, αποτελώντας παράλληλα και σημαντική πηγή εσόδων για τους άρχοντες. Η αναγωγή της μπίρας σε εμπορεύσιμο προϊόν, είχε ως αποτέλεσμα και την επιβολή μιας περισσότερο αυστηρής νομοθεσίας ώστε να εγγυάται και να κατοχυρώνεται η ποιότητα της παραγόμενης μπίρας. Το 1516, ο Βαυαρός δούκας Γουλιέλμος Δ’ εξέδωσε τον «Νόμο περί καθαρότητος», ίσως ο αρχαιότερος διατροφικός κανονισμός που ισχύει και σήμερα. Σύμφωνα με αυτόν, στη γερμανική ζυθοποιία δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται άλλη πρώτη ύλη εκτός από κριθάρι, λυκίσκο και καθαρό νερό. Στον παραπάνω νόμο δεν αναφερόταν καθόλου η μαγιά, καθώς δεν ήταν ακόμη γνωστή. Τότε περίπου άρχισαν να αποκόπτονται οι γυναίκες από την διαδικασία παραγωγής της μπίρας καθώς η δραστηριότητα αυτή άρχισε να ρυθμίζεται όλο και περισσότερο με αποτέλεσμα να γίνεται όλο και πιο «επαγγελματική» και να μπαίνουν όλο και περισσότεροι φραγμοί στην συμμετοχή των γυναικών σε αυτή. Έτσι, σταδιακά οι γυναίκες αποκλείστηκαν εντελώς από την επαγγελματική παρασκευή μπίρας μέχρι τον 20 αι. όπου απέκτησαν ξανά πρόσβαση στον εργασιακό χώρο.
Με το πέρασμα των χρόνων, η διαδικασία της ζυθοποιίας βελτιώθηκε σημαντικά με σημαντικό σταθμό την ανακάλυψη, στα μέσα του 19ου αιώνα, της τεχνητής ψύξης. Η τεχνική αυτή επέτρεψε την παραγωγή κάθε είδους μπίρας ανεξάρτητα από την εποχή του χρόνου. Η ζυθοποιία τελειοποιήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, μετά τα πειράματα του E.C. Hansen γύρω από τους ζυμομύκητες. Τον ίδιο αιώνα ξεκίνησε και η εμπορία εμφιαλωμένης μπίρας.
Η μπίρα κάνει καλό στην υγεία
Λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι, πέρα από το ότι είναι δροσιστική, η μπίρα κάνει καλό στην υγεία όταν καταναλώνεται με μέτρο. Έτσι, όσοι καταναλώνουν ένα με δύο ποτήρια μπίρα την ημέρα όχι μόνο δεν κάνουν κακό στον οργανισμό τους αλλά αντιθέτως τον βοηθάνε σε πολλούς τομείς.
Ένα σχετικά πρόσφατο άρθρο της Daily Mail ανακοίνωσε ότι: «Η μπίρα είναι κι επισήμως καλή για την υγεία μας». Το άρθρο ισχυριζόταν ότι η μπίρα «μειώνει τον καρδιακό κίνδυνο» και «βελτιώνει την υγεία του εγκεφάλου».
Η περιεκτικότητα της μπίρας σε αντιοξειδωτικά είναι ισοδύναμη με εκείνη του κρασιού, αλλά τα συγκεκριμένα αντιοξειδωτικά είναι διαφορετικά, επειδή το κριθάρι και ο λυκίσκος που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μπίρας περιέχουν φλαβονοειδή διαφορετικά από εκείνα των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή κρασιού.
Το άρθρο της Daily Mail συνεχίζει λέγοντας ότι η μπίρα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη και καρδιακών παθήσεων, μπορεί να προστατεύσει τη γνωστική λειτουργία και μπορεί να ενισχύσει τα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (της λεγόμενης καλής χοληστερόλης).
Οπότε, για όσο καλοκαίρι μας απομένει, απολαύστε με δυνατά τσουγκρίσματα την αγαπημένη σας μπίρα, σε μπαράκια, πάρκα και παραλίες!