Θα ξεκινήσω αυτό το κείμενο με μία unpopular opinion: κατά τη διάρκεια του καπνίσματος, ακούς τις πιο ωραίες ιστορίες. Ο αντικαπνιστικός νόμος μπορεί να μας αναγκάζει να αφήνουμε την παρέα μας μόνη της, αλλά έξω από το μαγαζί συνήθως βρίσκουμε άλλη -γιατί πια έχουμε βαρεθεί να κάνουμε scroll down στο κινητό.
Πριν ξεκινήσω την αφήγηση της ιστορίας, πρέπει να πω ότι είμαι από τους ανθρώπους που μπορεί πιο εύκολα να πιάσει κουβέντα με έναν άγνωστο στο δρόμο παρά σε μία κοινωνική συνάθροιση. Εκεί συνήθως θέλω να είμαι αόρατη. Συνεχίζω.
Τις προάλλες είχα πάει για φαγητό στα Πίσια Κορινθίας, σε ένα μέρος κάτω από ένα βουνό, περικυκλωμένο από πλατάνια, με μία βρύση με μόνιμο τρεχούμενο νερό που προμήθευε το μαγαζί και τους περαστικούς και απέραντη θέα στον Κορινθιακό κόλπο.
Αφού τελείωσα το πραγματικά πεντανόστιμο φαγητό, βγήκα έξω να κάνω το λεγόμενο τσιγάρο της χώνεψης και μοιράστηκα το τραπέζι με έναν κύριο κοντά στα 70 που φορούσε ένα δερμάτινο καουμπόικο μπουφάν, αντίστοιχο καπέλο και ψηλοκάβαλο παντελόνι σα να είχε έρθει με απευθείας πτήση από τον αμερικάνικο νότο.
Ένα σχόλιο ήταν αρκετό για να αρχίσει να ξετυλιγεί το κουβάρι της ζωής του: «Ωραία μπουφάν, μου θυμίζει western», του είπα. Σε 15 λεπτά έμαθα για τα χρόνια του στη Νέα Υόρκη, τα ταξίδια του στην Αμερική, που έχει χτίσει το σπίτι του στο Λουτράκι και το πρώτο ροκάδικο που άνοιξε στην περιοχή, το “Jimmy’ s Place” και όπως μπορείτε να μαντέψετε το όνομά του είναι Jimmy. Α! Επίσης, μην αποπειραθείτε να το ψάξετε, έχει κλείσει λόγω συνταξιοδότησης.
Προς το τέλος της συζήτησης, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η ζωή είναι μικρή και πρέπει να γνωρίσουμε τον κόσμο, όσο ακόμα προλαβαίνουμε. Τον χαιρέτησα και καθώς έφευγα ευχήθηκα να τον ξανασυναντήσω στην επόμενη μου επίσκεψη. Όχι μόνο για να ακούσω και άλλες ιστορίες, αλλά επειδή πάντα με χαροποιούν ιδιαίτερα οι χορτασμένοι από εμπειρίες άνθρωποι. Είναι μία υπενθύμιση ότι η ζωή είναι ωραία, αν προσπαθούμε να κυνηγάμε τις όμορφες στιγμές. Γιατί αυτές τις περισσότερες φορές δεν έρχονται μόνες τους.
Μέχρι στιγμής, όσες φορές έχω πιάσει κουβέντα με κάποιον άγνωστο, πάντα είχε ενδιαφέρον. Ακόμα κι αν ήταν για 2 ή 3 λεπτά. Έχω μιλήσει σε ανθρώπους σε νοσοκομεία, καφέ, ταξί, στάσεις ΜΜΜ, χωρίς να υπάρχει απαραίτητα η συνθήκη του τσιγάρου και να σκέφτομαι αυτές τις συζητήσεις για την υπόλοιπη μέρα.
Τα οφέλη της συνομιλίας με κάποιον
Αυτές οι λεπτές αλληλεπιδράσεις με αγνώστους αποτελούν αντικείμενο πρόσφατης έρευνας με ακαδημαϊκούς. Η ψυχολόγος, Dr. Gillian Sandstrom, διεξήγαγε μια μελέτη όπου ζήτησαν από μια ομάδα ενηλίκων να συνομιλήσουν με έναν υπάλληλο που έφτιαχνε τον καφέ τους. Ήθελαν να δουν πώς θα αντιδρούσαν αυτοί οι άνθρωποι αν αντιμετώπιζαν τον υπάλληλο σαν συνάνθρωπο, παρά σαν ένα άνθρωπο που απλά τους εξυπηρετούσε. Το αποτέλεσμα ήταν να νιώσουν ισχυρότερη την αίσθηση του ανήκειν και είχαν βελτιωμένη διάθεση. Κάτι που ήταν win-win, γιατί έκανε και τον υπάλληλο να αισθάνεται καλύτερα.
Αργότερα, διεξήγαγαν μια δεύτερη μελέτη όπου δημιούργησαν ένα κοινωνικό κυνήγι οδοκαθαριστών χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή. Στον κόσμο δόθηκαν κάποιες προκλήσεις. Για παράδειγμα, «μιλήστε σε κάποιον που φοράει καπέλο» ή «συζητείστε με κάποιον που στέκεται στην ίδια ουρά με εσάς».
Σε αυτή την περίπτωση, δεν βελτιώθηκε μόνο η διάθεσή τους, αλλά ανέβηκε και η αυτοπεποίθηση τους και ένιωθαν ότι τους ήταν πιο εύκολο να κοινωνικοποιηθούν σε σχέση με πριν. Φοβούνταν λιγότερο την απόρριψη, ενώ οι παραλήπτες άρχισαν να πιστεύουν ότι ο κόσμος δεν είναι τόσο αδιάφορος και ότι έχει ακόμα ένα ανθρώπινο στοιχείο.
Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτές τις κοινωνικοποιήσεις ως «ελάχιστες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις», επειδή συνήθως είναι σύντομες και δημιουργούν μικρότερη δέσμευση σε σχέση με άλλες κοινωνικές σχέσεις. Τα οφέλη από αυτές τις αλληλεπιδράσεις δεν σχετίζονται με αυτά που παίρνετε από την κοινωνική σας ζωή. Αν νιώθετε μόνοι ή δεν κοινωνικοποιείστε αρκετά, να δείτε πιο έντονα τις θετικές αλλαγές στη διάθεση και την ψυχολογία σας.
Γι’ αυτό και οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας συνηθίζουν να πιάνουν κουβέντα με κάθε ευκαιρία, λόγω της μοναχικότητάς τους, αναφέρουν οι ειδικοί.
Τι πρέπει να προσέξετε
Πάντα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι δεν έχουν όλοι όρεξη να μιλήσουν. Σκεφτείτε τον εαυτό σας να έχετε μόλις σχολάσει, να είστε πεινασμένοι και να τρέχετε μέχρι το σούπερ μάρκετ τελευταία στιγμή πριν κλείσει. Ε, δε νομίζουμε ότι θα θέλατε να μιλήσετε γενικά, πόσο μάλλον σε κάποιον άγνωστο.
Συνήθως αυτές οι συζητήσεις γίνονται σε χαλαρές στιγμές, όπως στη συνθήκη του καπνίσματος. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν σας ωθώ στο κάπνισμα για να πιάσετε κουβέντα με κάποιον άγνωστο. Μπορείτε κάλλιστα να το κάνετε και αν πάτε μόνοι σας για καφέ ή αν κάνετε κάποια δραστηριότητα ή χόμπι.
Για να καταλάβετε αν έχει όρεξη για συζήτηση, πρώτα ερμηνεύστε τη γλώσσα του σώματος. Συνήθως δεν λέει ψέματα.
Μην φοβάστε ότι θα σας αγνοήσουν ή θα σας απορρίψουν, γιατί αυτή σκέψη λειτουργεί ως εμπόδιο. Συχνά τείνουμε να προκαταβάλουμε αρνητικά την πορεία μιας συζήτησης και όταν το κάνουμε αυτό ονομάζεται «κενό συμπάθειας». Είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή να διακόψατε μία συζήτηση με κάποιον στον οποίο θέλατε να κάνετε καλή εντύπωση, έχοντας στο μυαλό σας ότι είπατε ίσως είπατε κάτι περίεργο και γι’ αυτό δεν θα σας συμπαθήσουν. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι το κάνουν αυτό, γίνονται προκατειλήμμενοι για τις αντιδράσεις των άλλων, φοβούμενοι την προαναφερθείσα απόρριψη.
Η Δρ Erica J. Boothby, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Cornell, διεξήγαγε μια μελέτη για μία τέτοια κατάσταση. Ζητήθηκε από τους επιβάτες ενός μετρό να συνομιλήσουν με αγνώστους, αφού πρώτα θα είχαν προβλέψει πόσοι άγνωστοι θα αρνούνταν να συνομιλήσουν μαζί τους. Οι συμμετέχοντες προέβλεψαν ότι οι μισοί από τους αγνώστους θα τους απέρριπταν. Τελικά, δεν υπήρξε ούτε μία απόρριψη. Μάλιστα οι άγνωστοι έδειχναν ευχαριστημένοι για τη συζήτηση που είχαν κατά τη διάρκεια της διαδρομής τους.
Επίσης υπήρχε μία άλλη προκατάληψη: ότι η συνομιλία με αγνώστους θα χειροτέρευε σημαντικά τις μετακινήσεις τους. Όμως αυτό δεν αποδείχθηκε.
Σε μία εποχή που όλοι είμαστε αποστασιοποιημένοι και στρεφόμαστε στη μοναχικότητα, έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από ποτέ την επικοινωνία, ακόμα κι αν είναι για μερικά λεπτά. Πιστέψτε με, αρκούν. Παλαιότερα είχαμε γράψει στο Olafaq για τα small talks της καθημερινότητας που είναι εξίσου σημαντικά, αλλά έχουν μία σταθερότητα που οι συνομιλίες με αγνώστους δεν έχουν. Είναι απρόβλεπτες και αυθόρμητες, γι’ αυτό ενθουσιάζονται οι άνθρωποι.
Ας σταματήσουμε για λίγο να χανόμαστε στις σκέψεις μας και να κοιτάξουμε δίπλα μας, ίσως δούμε κάτι που θα μας τραβήξει το ενδιαφέρουν. Η ανασφάλεια και οι αρνητικές προκαταλήψεις στέκονται ως εμπόδια στην κοινωνικοποίησή μας, αλλά δεν πρέπει να το πολυσκεφτόμαστε. Αν θέλετε να μάθετε κάτι, ρωτήστε. Αν απλά θέλετε να επιβραβεύσετε κάποιον ή να κάνετε ένα θετικό σχόλιο, κάντε το. Χαμογελάστε και δείξτε ενδιαφέρον. Θα δώσετε χαρά και στον άγνωστο που ίσως ποτέ να μην μάθετε το όνομά του, αλλά και σε εσάς.