Η ρηξικέλευθη προσέγγιση της Gabrielle «Coco» Chanel στο γυναικείο ντύσιμο την έχει σταμπιλάρει ως την απόλυτη πρωτοπόρο της σύγχρονης μόδας, αλλά, μέχρι σήμερα, κανένα μεγάλο μουσείο του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχει αφιερώσει κάποια έκθεση στο έργο της. Ωστόσο, αυτή η παράλειψη θα διορθωθεί καθώς το Μουσείο Victoria and Albert θα εμβαθύνει στις συλλογές της Chanel για να παρουσιάσει την αξιοσημείωτη καριέρα της Γαλλίδας δημιουργού.

Με τίτλο «Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto», η έκθεση θα εξερευνήσει όλο το εύρος του έργου της ιδρύτριας της οικείας πολυτέλειας του οίκου μόδας, από το άνοιγμα της πρώτης μπουτίκ της στο Παρίσι το 1910, μέχρι την παρουσίαση της τελευταίας συλλογής της Chanel, το 1971. Με τον τρόπο αυτό, θα συγκεντρώσει για πρώτη φορά 180 εμφανίσεις – συμπεριλαμβανομένων ρούχων από το παρισινό μουσείο μόδας Palais Galliera και κομμάτια κληρονομιάς απευθείας από το βεστιάριο του οίκου μόδας – μαζί με κοσμήματα, αξεσουάρ, καλλυντικά και αρώματα.

Παίρνοντας τη ριζοσπαστική απόφαση, στις αρχές του 20ού αιώνα στη Γαλλία, να σχεδιάζει ρούχα πρώτα και κύρια για τον εαυτό της, η Κοκό Σανέλ συχνά αναδεικνύεται ως η εμπνεύστρια μιας σειράς από σύγχρονα-κλασικά κομμάτια, από το μικρό μαύρο φόρεμα μέχρι την καπιτονέ τσάντα 2.55 που επανασχεδίασε ο αείμνηστος Καρλ Λάγκερφελντ κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δημιουργικός διευθυντής στη Chanel. Το νέο, «blockbuster» σόου θα περιλαμβάνει επίσης ρούχα που δημιουργήθηκαν ειδικά για σταρ του Χόλιγουντ, όπως η Lauren Bacall και η Marlene Dietrich.

Η Chanel έφερε την επανάσταση στη μόδα. Κατήργησε τον ασφυκτικό κορσέ και επέβαλε το χαλαρό κόψιμο των φορεμάτων από ζέρσεϊ. Ποιο ήταν το πιο δύσκολο καθήκον της; «Να μπορέσουν οι γυναίκες να κινούνται με άνεση» ήταν η απάντηση. Το 1921 δημιούργησε το άρωμα Νο. 5, το πρώτο άρωμα του οίκου μόδας της. Γιατί αυτός ο αριθμός; Υπήρχε η επιλογή ανάμεσα σε πολλά δείγματα, και επελέγη το πέμπτο.

Δέκα χρόνια αργότερα η Chanel πήγε στο Χόλυγουντ για να ντύσει ηθοποιούς στα στούντιο της United Artists. Τη δεκαετία του 1930 η φίρμα Chanel μετατράπηκε σε αυτοκρατορία της μόδας με χιλιάδες εργαζόμενους. Και η ιδρύτρια πού ήταν; Πάντα στην αγκαλιά της καλής κοινωνίας. Σε μακρύ δεσμό με τον Δούκα του Γουεστμίνστερ αλλά και με άλλους περιώνυμους.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος οδήγησε σε ανατροπές. Το 1939 έκλεισε τον οίκο μόδας, όχι όμως την επιχείρηση αρωμάτων και αξεσουάρ μόδας. Το σπίτι της Coco, στο ξενοδοχείο Ριτς, επιτάχθηκε και έγινε κατοικία για στρατηγούς, πτέραρχους και υπουργούς της ναζιστικής Γερμανίας. Σύμφωνα με βιογράφους της εκείνη την εποχή συνήψε ερωτική σχέση με έναν Γερμανό διπλωμάτη, τον Χανς Γκίντερ φον Ντικλάγκε.

Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για την πρώτη μεγάλη βρετανική έκθεση του έργου της Chanel, η «Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto» βασίζεται στην ομώνυμη έκθεση που είχε αρχικά παρουσιαστεί στο Palais Galliera, το 2020, και στη συνέχεια επανασχεδιάστηκε για την Εθνική Πινακοθήκη της Victoria στη Μελβούρνη. Στο Λονδίνο, η έκθεση θα προσαρμοστεί και πάλι στο νέο της περιβάλλον, με την προσθήκη σπάνια προβαλλόμενων κομματιών από το αρχείο του ίδιου του V&A.

«Η Gabrielle Chanel αφιέρωσε τη μακρά ζωή της στη δημιουργία, την τελειοποίηση και την προώθηση ενός νέου είδους κομψότητας», λέει ο Miren Arzalluz, διευθυντής του Palais Galliera, «που βασίζεται στην ελευθερία της κίνησης, σε μια φυσική και περιστασιακή στάση, σε μια λεπτή κομψότητα που αποφεύγει κάθε υπερβολή, σε ένα διαχρονικό στυλ για ένα νέο είδος γυναίκας. Αυτό ήταν το μανιφέστο της στη μόδα, μια κληρονομιά που δεν έφυγε ποτέ από τη μόδα».

H έκθεση «Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto» θα διαρκέσει στο Μουσείο V&A από τις 16 Σεπτεμβρίου 2023 έως τις 25 Φεβρουαρίου 2024.