Πολλές φορές το να τηλεφωνήσουμε, να στείλουμε μήνυμα ή να στείλουμε κάποιο email σε έναν φίλο απλώς για να του πούμε ένα απλό «γεια» μπορεί να μας φαίνεται σαν μια ασήμαντη χειρονομία – μια αγγαρεία, ακόμη και, ως κάτι που δεν αξίζει τον κόπο. Παράλληλα μπορεί να ανησυχούμε ότι ένα απροσδόκητο μήνυμα ή τηλεφώνημα δεν θα ήταν ευπρόσδεκτο, από τη στιγμή που είμαστε όλοι τόσο πολυάσχολοι και βουτηγμένοι σε μια πολύ απαιτητική καθημερινότητα.

Όμως, μια νέα έρευνα δείχνει ότι το να προσεγγίζουμε κατά διαστήματα τους ανθρώπους του κοινωνικού μας κύκλου σημαίνει πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε.

«Ακόμα και η αποστολή ενός σύντομου μηνύματος για να πούμε ένα “γεια, πώς τα πας;” για να δείξουμε ότι σκεφτόμαστε και νοιαζόμαστε τους άλλους, μπορεί να εκτιμηθεί πολύ περισσότερο από όσο νομίζουμε», δήλωσε η Peggy Liu, επικεφαλής καθηγήτρια στο τμήμα του Marketing του Πανεπιστημίου Pittsburgh Katz στο Λονδίνο.

Η Δρ Liou είναι η επικεφαλής συγγραφέας μιας νέας μελέτης – που δημοσιεύθηκε στο Journal of Personality and Social Psychology- η οποία διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι τείνουν να υποτιμούν το πόσο πολύ οι φίλοι μας εκτιμούν το να επικοινωνούμε μαζί τους.

Η ίδια και η ομάδα της διεξήγαγαν μια σειρά από 13 πειράματα, στα οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 5.900 συμμετέχοντες, με σκοπό να καταλάβουν στο πόσο μέσα πέφτουν οι άνθρωποι στο να μαντεύουν πόσο οι φίλοι τους εκτιμούν την επικοινωνία, αλλά και στο ποιες μέθοδοι αλληλεπιδράσεων είναι οι πιο ισχυρές.

Σε ορισμένα από τα πειράματα, οι συμμετέχοντες καλέστηκαν να προσεγγίσουν κάποιον που θεωρούσαν στενό φίλο, και σε άλλα, να έρθουν σε επαφή με κάποιον που θεωρούσαν απλά γνωστό.

Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες που καλέστηκαν να επικοινωνήσουν με τους φίλους και τους γνωστούς τους να βαθμολογήσουν το πόσο δεκτικοί, χαρούμενοι, και ευγνώμονες περίμεναν ότι θα ήταν οι φίλοι τους  όταν θα μάθαιναν νέα τους – από καθόλου έως πάρα πολύ.

Στη συνέχεια οι ερευνητές ζήτησαν από εκείνους που έλαβαν την επικοινωνία να βαθμολογήσουν πόσο εκτιμούσαν αυτή την επαφή.

Και στα 13 πειράματα, εκείνοι που ξεκίνησαν την επικοινωνία υποτίμησαν σημαντικά το πόσο θα την εκτιμούσαν οι φίλοι τους.

Οι πιο αναπάντεχες περιπτώσεις (από εκείνους που δεν είχαν έρθει σε επαφή πρόσφατα) έτειναν να είναι ιδιαίτερα ισχυρές.

Η Δρ Liou και οι συνάδελφοί της ερευνητές κράτησαν σκόπιμα χαμηλά τον πήχη για το τι θεωρείται επαφή: ένα σύντομο τηλεφώνημα, ένα μήνυμα, ένα e-mail ή ένα μικρό δώρο, όπως μπισκότα ή ένα φυτό. Για τη συγκεκριμένη μελέτη οι ερευνητές δεν επικεντρώθηκαν στις αλληλεπιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά η Δρ Liu δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι η προσέγγιση κάποιου φίλου μέσω Facebook ή Instagram θα είχε λιγότερη αξία.

Αυτές οι σύντομες και αναπάντεχες επικοινωνίες αποδείχτηκε ότι τελικά έχουν νόημα, ελπίζουμε ότι θα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να προσεγγίζουν τις κοινωνικές τους επαφές πιο συχνά «έτσι χωρίς ιδιαίτερη αφορμή», δήλωσαν οι ερευνητές.

Η δική τους δεν είναι η μόνη πρόσφατη έρευνα που τονίζει τη δύναμη των μικρών στιγμών σύνδεσης. Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο The American Journal of Geriatric Psychiatry, διαπίστωσε ότι η ύπαρξη θετικών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων συνδέεται με την αίσθηση ότι οι ηλικιωμένοι έχουν ένα σκοπό στη ζωή τους . Προστίθεται στην πλειάδα ερευνων που υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι με τους οποίους περνάμε καθημερινά χρόνο έχουν «πολύ μεγάλο αντίκτυπο» στην ευημερία μας, δήλωσε η Gabrielle Pfund, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα ιατρικών κοινωνικών επιστημών στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern και ερευνήτρια στην εν λόγω μελέτη. (Κατά τη διάρκεια της μελέτης, η Δρ Pfund εργαζόταν με μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις).

Ωστόσο, οι νέες μελέτες έρχονται σε μια δύσκολη εποχή για τη φιλία και τη σύνδεση των ανθρώπων, οι οποίες βρίσκονται στη δίνη μιας κρίσης μοναξιάς που έχει γίνει πιο περίπλοκη – και πιο οξεία – κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι άνθρωποι τείνουν επίσης να έχουν την τάση να υποθέτουν ότι οι φίλοι και οι γνωστοί μας δεν θα είναι τόσο ανοιχτοί απέναντί μας όσο θα θέλαμε, δήλωσε η Μαρίζα Φράνκο, ψυχολόγος και επίκουρη κλινική καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και συγγραφέας του επερχόμενου βιβλίου “Platonic: How the Science of Attachment Can Help You Make – and Keep – Friends”.

Η ίδια σημείωσε ότι πολλοί άνθρωποι αισθάνονται αμήχανα να προσεγγίσουν λόγω ενός φαινομένου που είναι γνωστό ως «liking gap» ή η τάση να υποτιμούμε το πόσο αρεστοί είμαστε πραγματικά στους άλλους. Οι άνθρωποι μπορεί επίσης να συγκρατούνται εξαιτίας ενός παρόμοιου φαινομένου που είναι γνωστό ως «φαινόμενο του όμορφου χάους», το οποίο υποδηλώνει ότι όταν είμαστε ευάλωτοι, ανησυχούμε ότι οι άλλοι θα μας κρίνουν αυστηρά. Αυτό το είδος αρνητικής προκατάληψης τείνει να διατρέχει όλες τις πτυχές της φιλίας, δήλωσε η Δρ Φράνκο, και μπορεί να έχει απτό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε και αλληλοεπιδρούμε.

Όμως, ειδικοί σε θέματα φιλίας, όπως η Δρ Φράνκο, λένε ότι ελπίζουν τα ευρήματα να υπογραμμίσουν την ανάγκη να συνδεόμαστε με άλλους σε καθημερινή βάση και να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να βλέπουν τη φιλία ως σημαντικό συστατικό της προσωπικής υγείας, ακόμη και αν μερικές φορές το να πλησιάσει κανείς κάποιον φίλο φαντάζει άβολο ή χρονοβόρο.

«Για να λειτουργούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, πρέπει να βρισκόμαστε σε μια κατάσταση σύνδεσης», δήλωσε. «Ακριβώς όπως είναι ζωτικής σημασίας το να τρώτε και να πίνετε νερό, το ίδιο σημαντικό είναι να διατηρείτε ζωντανές τις επαφές σας για να λειτουργείτε καλά».