Από την Αθήνα και τη Λάρισα, μέχρι την Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη, οι Έλληνες πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με το πρώτο ισχυρό κύμα καύσωνα του φετινού καλοκαιριού. Οι θερμοκρασίες αναμένεται να ξεπεράσουν τους 43 βαθμούς Κελσίου σε αρκετές περιοχές, με συνθήκες αποπνικτικές, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα και σε περιοχές με περιορισμένο πράσινο.
Ήδη από τις πρώτες μέρες μετά το θερινό ηλιοστάσιο, η υγρασία και η άπνοια επιτείνουν τη δυσφορία, ειδικά για τα πιο ευάλωτα άτομα, όπως οι ηλικιωμένοι και όσοι εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους. Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, η παρατεταμένη διάρκεια και η ένταση αυτού του φαινομένου μπορεί να οδηγήσουν σε ρεκόρ θερμοκρασιών, ενώ αυξάνεται και ο κίνδυνος πυρκαγιών.
Ο λεγόμενος «θόλος ζέστης», ένα φαινόμενο υψηλής πίεσης που παγιδεύει τον θερμό αέρα πάνω από τη χώρα, θεωρείται βασικός υπεύθυνος για το φαινόμενο. Όπως επισημαίνει και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, τα κύματα καύσωνα είναι πλέον συχνότερα, εντονότερα και μεγαλύτερης διάρκειας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η ακραία ζέστη δεν είναι απλώς ενοχλητική· είναι επικίνδυνη. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου, ιδίως για όσους ζουν σε περιοχές με ανεπαρκή υποδομή ή χωρίς πρόσβαση σε κλιματισμό. Την ίδια στιγμή, αυξάνεται η ενεργειακή κατανάλωση, με τα κλιματιστικά να δουλεύουν στο φουλ, προκαλώντας ανησυχίες για ενδεχόμενα μπλακ άουτ.
Καθώς η Ευρώπη καταγράφει επίσης εκατοντάδες θανάτους ετησίως λόγω καύσωνα, το φαινόμενο δεν είναι απλώς μια ακόμα «καλοκαιρινή πρόκληση». Είναι μια προειδοποίηση ότι η θερμοκρασία ανεβαίνει – όχι μόνο στα θερμόμετρα, αλλά και στην πολιτική και κοινωνική ατζέντα.
Πως να προστατευτείτε κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα
Μείνετε σε εσωτερικούς χώρους όσο το δυνατόν περισσότερο
Κατά τη διάρκεια περιόδων ακραίας ζέστης, είναι ζωτικής σημασίας να περιορίσετε την έκθεσή σας στον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Οι υγειονομικές αρχές συνιστούν να παραμένετε σε κλιματιζόμενους ή δροσερούς εσωτερικούς χώρους, αποφεύγοντας περιπάτους ή άλλες δραστηριότητες σε εξωτερικό περιβάλλον, ιδιαίτερα κατά τις μεσημεριανές ώρες (12:00 – 17:00), όταν η θερμοκρασία κορυφώνεται.
Εάν η άσκηση ή η μετακίνηση είναι απαραίτητη, επιλέξτε τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας — νωρίς το πρωί ή μετά τη δύση του ήλιου — και φροντίστε να φοράτε ανοιχτόχρωμα, ελαφριά ρούχα και καπέλο. Πίνετε άφθονο νερό, ακόμη κι αν δεν διψάτε, και να έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκάλι νερό και ένα δροσερό πανί. Θυμηθείτε: η προφύλαξη από τη ζέστη δεν είναι πολυτέλεια, είναι θέμα επιβίωσης.
Προστατέψτε το σώμα σας
Για να διατηρήσετε το σώμα σας δροσερό, να φοράτε ανοιχτόχρωμα, φαρδιά και ελαφριά ρούχα. Η ενυδάτωση είναι βασική για την αντιμετώπιση της ζέστης, ενώ είναι επίσης σημαντικό να φοράτε αντηλιακό, καθώς βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.
Διατηρήστε το σπίτι σας δροσερό
Ακόμα και χωρίς κλιματισμό, υπάρχουν τρόποι να κρατήσετε το σπίτι σας δροσερό. Οι ειδικοί προτείνουν να εμποδίζετε την είσοδο του ήλιου με εξωτερική σκίαση, φυτά που απορροφούν τη θερμότητα ή χοντρές κουρτίνες (blackout). Επιπλέον είναι χρήσιμο να εξετάσετε την εγκατάσταση θερμομονωτικών τζαμιών ή ανεμιστήρων οροφής με φαρδιά πτερύγια, ωστόσο μόλις η θερμοκρασία φτάσει στους 32°C, οι ανεμιστήρες δεν είναι πλέον αποτελεσματικοί.
Αναγνωρίστε τα συμπτώματα θερμοπληξίας ή άλλων ασθενειών από ζέστη
Η έκθεση σε ακραία ζέστη μπορεί να προκαλέσει θερμοπληξία, θερμική εξάντληση, κράμπες, εξανθήματα και άλλα προβλήματα.
Η θερμοπληξία είναι η πιο επικίνδυνη και μπορεί να αποβεί μοιραία. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: σύγχυση, δυσκολία στην ομιλία, απώλεια συνείδησης, υπερβολική εφίδρωση ή καθόλου εφίδρωση, σπασμούς και υψηλό πυρετό.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, ναυτία, κόπωση κ.ά. Είναι κρίσιμο να ζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν εσείς ή κάποιος γύρω σας παρουσιάσει τέτοια συμπτώματα. Η τοποθέτηση βρεγμένων πετσετών-κομπρεσών, ένα παγωμένο μπάνιο ή το βρέξιμο των ρούχων με κρύο νερό μπορεί να βοηθήσει.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε ευπαθείς ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, έγκυες γυναίκες, άτομα με προβλήματα υγείας και μικρά παιδιά.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.