Απόφοιτοι πανεπιστημίων αλλά και όσοι χρόνια μετά ψάχνουν να βρουν το σωστό βηματισμό στη ζωή τους, σήμερα έχουν στη διάθεσή τους περισσότερα εργαλεία από ποτέ για να ζήσουν καλά, ξοδεύοντας λιγότερα. Το παιχνίδι δεν είναι απλώς να γλιτώσεις χρήματα, αλλά να βρεις έναν τρόπο να ζεις πιο έξυπνα και πιο συνειδητά, συνδέοντας τις καθημερινές επιλογές σου με τις αξίες σου και με την ανάγκη να προστατεύσεις το περιβάλλον.
Παλαιότερα, πολλοί θυμούνται τις εποχές όπου τα φοιτητικά σπίτια ήταν σχεδόν πάντα κοινόβια και οι πρώτοι καναπέδες ή ποδήλατα προέρχονταν από πεταμένα ή μεταχειρισμένα αντικείμενα. Τότε, η επιβίωση βασιζόταν στην κοινότητα, την επαναχρησιμοποίηση και στην ευρηματικότητα. Σήμερα, αυτή η ανάγκη για οικονομία και βιωσιμότητα έχει γίνει τάση και υποστηρίζεται από νέες τεχνολογίες και ψηφιακές πλατφόρμες που κάνουν το second-hand απλό, προσιτό και συχνά πιο ποιοτικό από το καινούργιο.
Πλατφόρμες όπως το Facebook Marketplace έχουν ήδη αφήσει πίσω τους το παλιό Craigslist, ενώ η Google και η Amazon διαθέτουν ειδικές ενότητες για μεταχειρισμένα και ανακατασκευασμένα προϊόντα. Ταυτόχρονα, οι εφαρμογές για online thrifting, όπως το Poshmark και το ThredUp, προσφέρουν ευκαιρίες για οικονομικές και ποιοτικές αγορές από το σπίτι, με παράδοση στην πόρτα. Οι πιο τολμηροί μπορούν να αναζητήσουν και σε ομάδες “Buy Nothing” ή σε πλατφόρμες όπως το Freecycle, όπου αντικείμενα δίνονται δωρεάν, ενισχύοντας την κυκλική οικονομία και μειώνοντας τα απορρίμματα.
Όσον αφορά τα αντικείμενα που χρειάζονται μόνο προσωρινά, το νέο trend λέγεται «ενοικίαση αντικειμένων». Εφαρμογές σαν το Fat Llama και το Yoodlize προσφέρουν τη δυνατότητα να νοικιάσεις σχεδόν τα πάντα, από σκάλα και ηχεία μέχρι παιχνίδια και εξοπλισμό για εκδηλώσεις. Έτσι νέοι που μόλις τελείωσαν τις σπουδές τους και δεν θέλουν να δαπανήσουν πολλά για κάτι που θα χρησιμοποιήσουν μια φορά μπορούν να το κάνουν με ελάχιστο κόστος. Παρά το γεγονός ότι οι υπηρεσίες αυτές βρίσκονται ακόμη στα πρώτα τους βήματα, προσελκύουν το ενδιαφέρον της νέας γενιάς, που είναι έτοιμη να τις υιοθετήσει.
Στο άλλο άκρο, υπάρχουν τα λεγόμενα «αγοράστε για ζωή» (Buy It For Life) αντικείμενα. Είτε πρόκειται για ένα ζευγάρι καλά παπούτσια που ανανεώνονται ξανά και ξανά, είτε για έναν επαγγελματικό μπλέντερ ή ένα ηλεκτρικό ποδήλατο, η επένδυση σε αντικείμενα που θα διαρκέσουν πολλά χρόνια και θα μπορούν να επισκευαστούν αποτελεί εξαιρετική κίνηση. Κάποιοι καταναλωτές υπολογίζουν μάλιστα την απόσβεση της αρχικής αγοράς ως τη σοφότερη οικονομική επιλογή, κάτι που δεν περνά απαρατήρητο ούτε από τους γονείς που συχνά βοηθούν με το αρχικό κόστος.
Ένα βασικό εργαλείο που συχνά αγνοείται είναι το απλό κιτ εργαλείων. Με μια μικρή συλλογή από κλειδιά, κατσαβίδια και λίγα άλλα βοηθήματα, μπορεί κανείς να αποφύγει πολλά έξοδα για μικροεπισκευές στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Η πρακτική βοήθεια από τα βίντεο του YouTube κάνει το «φτιάξ’ το μόνος σου» εφικτό και ικανοποιητικό. Επιπλέον, ο νέος νόμος περί «δικαιώματος στην επισκευή» (right to repair) θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο την προσβασιμότητα σε οδηγίες και ανταλλακτικά, μειώνοντας την ανάγκη για αντικατάσταση.
Η αντιμετώπιση της σπατάλης φαγητού είναι άλλη μια πτυχή που φέρνει γρήγορα αποτελέσματα στην καθημερινότητα και στον προϋπολογισμό. Εφαρμογές όπως το Too Good To Go και το Flashfood σώζουν πιάτα που διαφορετικά θα κατέληγαν στα σκουπίδια, προσφέροντας τα με εξαιρετικές εκπτώσεις. Παρόλο που δεν αντικαθιστούν τα ψώνια της εβδομάδας, βοηθούν σημαντικά να φαγωθεί ποιοτικό και γευστικό φαγητό με πολύ λιγότερα χρήματα.
Την ίδια στιγμή το κίνημα των potlucks, δηλαδή των κοινών γευμάτων όπου ο καθένας φέρνει κάτι, παραμένει μια κοινωνική και οικονομική ανάσα, κυρίως για τους νέους. Μοιράζοντας φαγητό με φίλους και γείτονες, οι άνθρωποι ανακαλύπτουν ξανά την αξία της κοινότητας και του να φροντίζεις ο ένας τον άλλον, μακριά από την καταναλωτική μοναξιά.
Το να μην έχει κανείς αυτοκίνητο, που για πολλούς ήταν μέχρι πρόσφατα αναγκαστικό μειονέκτημα, γίνεται πλέον ευκαιρία για πιο ελεύθερες και βιώσιμες μετακινήσεις. Οι εφαρμογές για ποδήλατα, σκούτερ, car-sharing και ride-sharing είναι πολλές και διευκολύνουν την καθημερινότητα, ενώ μειώνουν το κόστος και το οικολογικό αποτύπωμα.
Τέλος οι δημόσιες βιβλιοθήκες αναδεικνύονται σε κέντρα κοινότητας και γνώσης που προσφέρουν πολύ περισσότερα από δανεισμό βιβλίων. Με δωρεάν πρόσβαση σε εκπαιδευτικά προγράμματα, ψηφιακές υπηρεσίες streaming και maker spaces, οι βιβλιοθήκες προσφέρουν σε όλους τα μέσα για να μάθουν, να δημιουργήσουν και να διασκεδάσουν. Για πολλούς γονείς είναι και η σωτήρια λύση για απασχόληση των παιδιών και στέκι για ήσυχη εργασία.
Σε μια εποχή που τα οικονομικά και περιβαλλοντικά δεδομένα αλλάζουν ραγδαία, το να μάθει κανείς πως να ζει καλά με λιγότερα δεν είναι απλά επιλογή αλλά αναγκαιότητα. και όπως δείχνουν οι τάσεις, η νέα γενιά αλλά και οι μεγαλύτεροι, μπορούν να βρουν στα hacks της βιωσιμότητας έναν τρόπο να γίνουν πιο ελεύθεροι, πιο συνειδητοί και πιο ευτυχισμένοι.
*Με στοιχεία από το Washington Post.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
Απόφοιτοι πανεπιστημίων αλλά και όσοι χρόνια μετά ψάχνουν να βρουν το σωστό βηματισμό στη ζωή τους, σήμερα έχουν στη διάθεσή τους περισσότερα εργαλεία από ποτέ για να ζήσουν καλά, ξοδεύοντας λιγότερα. Το παιχνίδι δεν είναι απλώς να γλιτώσεις χρήματα, αλλά να βρεις έναν τρόπο να ζεις πιο έξυπνα και πιο συνειδητά, συνδέοντας τις καθημερινές επιλογές σου με τις αξίες σου και με την ανάγκη να προστατεύσεις το περιβάλλον.
Παλαιότερα, πολλοί θυμούνται τις εποχές όπου τα φοιτητικά σπίτια ήταν σχεδόν πάντα κοινόβια και οι πρώτοι καναπέδες ή ποδήλατα προέρχονταν από πεταμένα ή μεταχειρισμένα αντικείμενα. Τότε, η επιβίωση βασιζόταν στην κοινότητα, την επαναχρησιμοποίηση και στην ευρηματικότητα. Σήμερα, αυτή η ανάγκη για οικονομία και βιωσιμότητα έχει γίνει τάση και υποστηρίζεται από νέες τεχνολογίες και ψηφιακές πλατφόρμες που κάνουν το second-hand απλό, προσιτό και συχνά πιο ποιοτικό από το καινούργιο.
Πλατφόρμες όπως το Facebook Marketplace έχουν ήδη αφήσει πίσω τους το παλιό Craigslist, ενώ η Google και η Amazon διαθέτουν ειδικές ενότητες για μεταχειρισμένα και ανακατασκευασμένα προϊόντα. Ταυτόχρονα, οι εφαρμογές για online thrifting, όπως το Poshmark και το ThredUp, προσφέρουν ευκαιρίες για οικονομικές και ποιοτικές αγορές από το σπίτι, με παράδοση στην πόρτα. Οι πιο τολμηροί μπορούν να αναζητήσουν και σε ομάδες “Buy Nothing” ή σε πλατφόρμες όπως το Freecycle, όπου αντικείμενα δίνονται δωρεάν, ενισχύοντας την κυκλική οικονομία και μειώνοντας τα απορρίμματα.
Όσον αφορά τα αντικείμενα που χρειάζονται μόνο προσωρινά, το νέο trend λέγεται «ενοικίαση αντικειμένων». Εφαρμογές σαν το Fat Llama και το Yoodlize προσφέρουν τη δυνατότητα να νοικιάσεις σχεδόν τα πάντα, από σκάλα και ηχεία μέχρι παιχνίδια και εξοπλισμό για εκδηλώσεις. Έτσι νέοι που μόλις τελείωσαν τις σπουδές τους και δεν θέλουν να δαπανήσουν πολλά για κάτι που θα χρησιμοποιήσουν μια φορά μπορούν να το κάνουν με ελάχιστο κόστος. Παρά το γεγονός ότι οι υπηρεσίες αυτές βρίσκονται ακόμη στα πρώτα τους βήματα, προσελκύουν το ενδιαφέρον της νέας γενιάς, που είναι έτοιμη να τις υιοθετήσει.
Στο άλλο άκρο, υπάρχουν τα λεγόμενα «αγοράστε για ζωή» (Buy It For Life) αντικείμενα. Είτε πρόκειται για ένα ζευγάρι καλά παπούτσια που ανανεώνονται ξανά και ξανά, είτε για έναν επαγγελματικό μπλέντερ ή ένα ηλεκτρικό ποδήλατο, η επένδυση σε αντικείμενα που θα διαρκέσουν πολλά χρόνια και θα μπορούν να επισκευαστούν αποτελεί εξαιρετική κίνηση. Κάποιοι καταναλωτές υπολογίζουν μάλιστα την απόσβεση της αρχικής αγοράς ως τη σοφότερη οικονομική επιλογή, κάτι που δεν περνά απαρατήρητο ούτε από τους γονείς που συχνά βοηθούν με το αρχικό κόστος.
Ένα βασικό εργαλείο που συχνά αγνοείται είναι το απλό κιτ εργαλείων. Με μια μικρή συλλογή από κλειδιά, κατσαβίδια και λίγα άλλα βοηθήματα, μπορεί κανείς να αποφύγει πολλά έξοδα για μικροεπισκευές στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Η πρακτική βοήθεια από τα βίντεο του YouTube κάνει το «φτιάξ’ το μόνος σου» εφικτό και ικανοποιητικό. Επιπλέον, ο νέος νόμος περί «δικαιώματος στην επισκευή» (right to repair) θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο την προσβασιμότητα σε οδηγίες και ανταλλακτικά, μειώνοντας την ανάγκη για αντικατάσταση.
Η αντιμετώπιση της σπατάλης φαγητού είναι άλλη μια πτυχή που φέρνει γρήγορα αποτελέσματα στην καθημερινότητα και στον προϋπολογισμό. Εφαρμογές όπως το Too Good To Go και το Flashfood σώζουν πιάτα που διαφορετικά θα κατέληγαν στα σκουπίδια, προσφέροντας τα με εξαιρετικές εκπτώσεις. Παρόλο που δεν αντικαθιστούν τα ψώνια της εβδομάδας, βοηθούν σημαντικά να φαγωθεί ποιοτικό και γευστικό φαγητό με πολύ λιγότερα χρήματα.
Την ίδια στιγμή το κίνημα των potlucks, δηλαδή των κοινών γευμάτων όπου ο καθένας φέρνει κάτι, παραμένει μια κοινωνική και οικονομική ανάσα, κυρίως για τους νέους. Μοιράζοντας φαγητό με φίλους και γείτονες, οι άνθρωποι ανακαλύπτουν ξανά την αξία της κοινότητας και του να φροντίζεις ο ένας τον άλλον, μακριά από την καταναλωτική μοναξιά.
Το να μην έχει κανείς αυτοκίνητο, που για πολλούς ήταν μέχρι πρόσφατα αναγκαστικό μειονέκτημα, γίνεται πλέον ευκαιρία για πιο ελεύθερες και βιώσιμες μετακινήσεις. Οι εφαρμογές για ποδήλατα, σκούτερ, car-sharing και ride-sharing είναι πολλές και διευκολύνουν την καθημερινότητα, ενώ μειώνουν το κόστος και το οικολογικό αποτύπωμα.
Τέλος οι δημόσιες βιβλιοθήκες αναδεικνύονται σε κέντρα κοινότητας και γνώσης που προσφέρουν πολύ περισσότερα από δανεισμό βιβλίων. Με δωρεάν πρόσβαση σε εκπαιδευτικά προγράμματα, ψηφιακές υπηρεσίες streaming και maker spaces, οι βιβλιοθήκες προσφέρουν σε όλους τα μέσα για να μάθουν, να δημιουργήσουν και να διασκεδάσουν. Για πολλούς γονείς είναι και η σωτήρια λύση για απασχόληση των παιδιών και στέκι για ήσυχη εργασία.
Σε μια εποχή που τα οικονομικά και περιβαλλοντικά δεδομένα αλλάζουν ραγδαία, το να μάθει κανείς πως να ζει καλά με λιγότερα δεν είναι απλά επιλογή αλλά αναγκαιότητα. και όπως δείχνουν οι τάσεις, η νέα γενιά αλλά και οι μεγαλύτεροι, μπορούν να βρουν στα hacks της βιωσιμότητας έναν τρόπο να γίνουν πιο ελεύθεροι, πιο συνειδητοί και πιο ευτυχισμένοι.
*Με στοιχεία από το Washington Post.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
