Οι άνθρωποι του μέλλοντος θα κλείνουν τα μάτια και θα αφηγούνται ότι υπήρξε μια πολύ σκοτεινή περίοδος στην ανθρώπινη ιστορία. Ίσως η πιο παράδοξη ιστορική στιγμή. Που από τη μία οι περισσότεροι άνθρωποι βίωσαν σε πρωτόγνωρα επίπεδα τη μοναξιά, τον φόβο, την απώλεια, τη θλίψη και την απομόνωση, αλλά από την άλλη έμαθαν να οργανώνουν τη ζωή τους σε μια διαφορετική βάση από αυτή που επιβάλλει ο καπιταλιστικός τρόπος κοινωνικής αναπαραγωγής, αυτήν της της απόλαυσής!

Ίσως αυτή η φάση να ήταν μια αναπάντεχη ρωγμή στο ιστορικό γίγνεσθαι, που πρέπει να κρατήσουμε σαν φυλακτό και σαν μπούσουλα για το πώς πραγματικά θα θέλαμε να οργανώνουμε τον χρόνο μας. Επανέρχομαι ξανά και ξανά σε αυτό το μοτίβο γιατί θα πρέπει να διατηρήσουμε στη συλλογική μας μνήμη το πώς διαχειριστήκαμε ελεύθερα τον χρόνο μας, και όχι τον «ελεύθερο χρόνο» έτσι όπως ορίζεται από την εργασία. Η μνήμη αυτή ίσως να κλείνει το μάτι σε ένα μελλοντικό διακύβευμα!

Κάτι θετικό που έχει βγει απ’ όλο αυτό είναι ότι καθώς πολλοί από εμάς βρεθήκαμε μπροστά στην πρωτόγνωρη εμπειρία του πλεονάζοντος ελεύθερου χρόνου, είχαμε τη δυνατότητα να πειραματιστούμε με το πώς πραγματικά μας αρέσει και όντως αξίζει να αξιοποιούμε αυτόν τον χρόνο. Χωρίς να χρειάζεται να πηγαινοερχόμαστε στη δουλειά ή να μπορούμε να κάνουμε τις συνηθισμένες μας μας ασχολίες, όπως να ξημερωνόμαστε τύφλα στο μεθύσι στα μπαρ, να πηγαίνουμε σε εστιατόρια, κινηματογράφους, κλαμπ, γήπεδο, γυμναστήρια κ.ο.κ., όλοι μας στραφήκαμε σε άλλα πράγματα. Βέβαια για τους περισσότερους ανθρώπους, αυτό σήμαινε απλώς πολύ περισσότερη τηλεόραση και scrolling στο κινητό. Μια βρετανική μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι περνούσαν το 40% ολόκληρης της ημέρας τους μπροστά στην τηλεόραση.

Όμως, για πολλούς από εμάς, το λόκνταουν ήταν μια ευκαιρία να δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο. Η προσωρινή αναστολή της εργασίας έδωσε σε όλους μας περισσότερο χώρο για να πειραματιστούμε, να ασχοληθούμε με ένα χόμπι ή να ξεκλειδώσουμε τη δημιουργική πλευρά του εαυτού μας. Τι επιλέξαμε να κάνουμε;

Χωρίς τις δουλειές στη μέση, μπορέσαμε να μάθουμε νέες δεξιότητες ή να εξελίξουμε πράγματα που αγαπάμε…

Όλοι μας είχαμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να ασχοληθούμε με μια νέα δεξιότητα ή δραστηριότητα από το να παίζουμε μουσική, μέχρι να πηγαίνουμε για τρέξιμο στην ύπαιθρο ή στην πόλη. Αυτό μπορεί, βέβαια, να οφείλεται στο γεγονός ότι πολλά γυμναστήρια και αθλητικά σωματεία είχαν κλείσει. Κατά τη διάρκεια του λόκνταουν πολλοί από τους φίλους μου ασχολούνταν  περισσότερο με χειροτεχνίες και καλλιτεχνικά πράγματα, ενώ άλλοι με θέματα πληροφορικής, άλλοι ξεκίνησαν να μαθαίνουν κάποια καινούργια γλώσσα, ενώ όσοι ήταν μουσικοί πειραματίστηκαν με καινούργια ήδη και ηχογραφούσαν με DIY μεθόδους στο σπίτι τους, και άλλοι που δεν ήταν αποφάσισαν να μάθουν να παίζουν κάποιο μουσικό όργανο.

Πολλοί άνθρωποι, για παράδειγμα, αποφάσισαν να ασχοληθούν με μουσικά όργανα. Οι περισσότερες πωλήσεις μουσικών οργάνων στο Amazon σημείωσαν μεγάλη αύξηση (σε σχέση με τα προηγούμενα έτη), αν και λιγότεροι άνθρωποι είχαν την τάση να ασχοληθούν με το τρομπόνι ή την τρομπέτα – που ίσως δεν είναι και τα πιο κοινωνικά όργανα όσον αφορά τους γείτονες. Ποια ήταν λοιπόν τα όργανα που ξεκίνησαν πολλοί να μαθαίνουν κατά την περίοδο της καραντίνας; Η κιθάρα, το πιάνο και το γιουκαλίλι. Για την ακρίβεια, το γιουκαλίλι είχε την πρωτιά!

Επίσης για πολλούς από εμάς, το λοκντάουν ήταν η τέλεια ευκαιρία να ξεσκονίσουμε τα βιβλία των γαλλικών ή των γερμανικών του γυμνασίου. Οι εφαρμογές εκμάθησης γλωσσών σημείωσαν 200% αύξηση στη χρήση τους, και όλα αυτά προφανώς έχοντας στο πίσω του μυαλού ένα μακρινό ταξίδι με την πάροδο της καραντίνας.

Επίσης, με το COVID να σηματοδοτεί την πιθανή έναρξη μιας γενικής τάσης προς ένα πιο ηλεκτρονικό, απομακρυσμένο και διαδικτυακό περιβάλλον εργασίας, πολλοί άνθρωποι χρησιμοποίησαν την περίοδο αυτή για να προλάβουν το παιχνίδι. Σύμφωνα με μια μελέτη, το 40% των ανθρώπων βελτίωσαν τις ψηφιακές τους δεξιότητες κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού.

Να απελευθερώσουμε τη δημιουργικότητά μας

Αν όλα αυτά σας φαίνονται υπερβολικά σκληρή δουλειά, τότε είναι πιθανό να ασχοληθήκατε με μια πιο ήπια δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του lockdown – που ίσως να απελευθέρωσε την πιο δημιουργική σας πλευρά.

Κάποιες από τις φίλες μου εντρύφησαν στο πλέξιμο και στο κέντημα, με αποτέλεσμα να έχω κάποια δείγματα της κοβιντο-κολεξιόν τους στην ντουλάπα μου (άλλα πετυχημένα κι άλλα όχι, αλλά θα μπορούσες να τα πεις και “conceptual”). Το πλέξιμο έχει περάσει για τα καλά το κατώφλι από το να αποτελεί την κατεξοχήν αγαπημένη γιαγιαδίσια ασχολία σε νέο trend. Οι φανατικοί λάτρεις του πλεξίματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαπίστωσαν ότι ξαφνικά έχουν εκατοντάδες χιλιάδες νέους οπαδούς, ενώ hashtags όπως το #knittersofinstagram και το #knitting ήταν δημοφιλή κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τέλος, για όσους κατάφεραν να αντισταθούν στη γοητεία της οθόνης του σαλονιού τους, τα βιβλία αποδείχθηκαν δημοφιλής τρόπος να περάσουν τον χρόνο τους. Πολλοί φίλοι μου έλεγαν ότι διάβαζαν περισσότερο και επίσης απολάμβαναν να ξαναδιαβάζουν τα παλιά αγαπημένα τους βιβλία. Αν και υπήρξε μια αρχική έξαρση στην πανδημική/αποκαλυπτική λογοτεχνία, φαίνεται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι κατέληξαν να επιστρέφουν σε θρίλερ, αστυνομικά μυθιστορήματα και εκείνα τα κλασικά βιβλία που δεν είχαν ποτέ χρόνο για να τα διαβάσουν.

Μια καλοδεχούμενη ανάπαυλα από τον καθημερινό βραχνά της δουλειάς

Αυτό που ουσιαστικά ανέδειξε το λοκντάουν είναι πόσο παραγωγικοί και δημιουργικοί μπορούμε να γίνουμε. Ο καθένας, από τη μητέρα σας μέχρι τον κολλητό σας, πιθανότατα έκανε κάτι καινούργιο και για τους περισσότερους από εμάς, παρά τις οδυνηρές προεκτάσεις της πανδημίας, μέσα στην αντίφασή της, υπήρξε μια καλοδεχούμενη ανάπαυλα από την καθημερινή ιδρυματοποίηση και την καθημερινή μας εργασία, που μας επέτρεψε να ασχοληθούμε με πράγματα που μας έμαθαν να οργανώνουμε τη ζωή μας σε μια διαφορετική βάση από αυτή που επιβάλλει ο καπιταλιστικός τρόπος κοινωνικής αναπαραγωγής, αυτήν της της απόλαυσής!