Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που κέρδισαν βραβείο Νόμπελ σε θετικές επιστήμες τον περασμένο αιώνα είναι άνδρες: 24 γυναίκες έναντι 614 ανδρών βραβευθέντων σε επιστημονικά πεδία. Το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται σε επαγγελματικές επιστημονικές θέσεις στο παρελθόν ήταν ελάχιστο. Αλλά αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου.
Η μεροληψία ενός ανδροκρατούμενου κόσμου, θεωρεί το ανδρικό φύλο ως πρότυπο στις επιστημονικές έρευνες. Η αποτυχία της επιστημονικής κοινότητας να λάβει υπόψη το γυναικείο φυλο στην ίδια την έρευνα περιορίζει τα οφέλη της σημερινής επιστήμης. Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες δεν θεωρούν το φύλο ως μεταβλητή και αντιμετωπίζουν τον άνδρα ως κανόνα, με αποτέλεσμα τα ερευνητικά ευρήματα να μην είναι ικανοποιητικά για την υγεία και την ασφάλεια των γυναικών.
Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν εφαρμόσει προγράμματα για τη βελτίωση της συμμετοχής των γυναικών στην επιστήμη και πολλά πανεπιστήμια και εταιρείες έχουν προγράμματα ποικιλομορφίας και ίσης αντιμετώπισης. Ωστόσο, πολυάριθμες καλά σχεδιασμένες μελέτες που δημοσιεύονται σε κορυφαία περιοδικά δείχνουν ότι η μεροληψία φύλου στις επιστήμες και την ιατρική είναι ευρέως διαδεδομένη και επίμονη σήμερα στην ιατρική και σε ερευνητικές μεθόδους παρά τις δεκαετίες προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί για να μετριάσουν το πρόβλημα.
Αλλά η ανάγκη για περισσότερες γυναίκες στην επιστήμη υπερβαίνει τα ζητήματα δικαιοσύνης και ηθικής: ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος και πιο συμπεριληπτικός με περισσότερες γυναίκες στα εργαστήρια, τις επιστημονικές έρευνες και τις κλινικές δοκιμές.
Στην επιστήμη και τη μηχανική, η κρυφή προκατάληψη του φύλου υπάρχει εδώ και αιώνες.
Σε πολλές περιπτώσεις το ανδρικό σώμα θεωρείται ο κανόνας και είναι το πρωταρχικό αντικείμενο μελέτης. Υπάρχουν τόσες πολλές τεχνολογίες που έχουν σχεδιαστεί αποκλειστικά για άνδρες. Ακόμη και τα αυτοκίνητα σχεδιάζονται γύρω από ένα συγκεκριμένο ανδρικό κανόνα, με τις γυναίκες και τους πιο μικρόσωμους άνδρες να θεωρούνται ως απόκλιση από αυτόν τον κανόνα.
Τα ανδρείκελα που χρησιμοποιούνται για τη μελέτη των επιπτώσεων των τροχαίων ατυχημάτων χρησιμοποιούν άνδρες ως πρότυπο. Το πρώτο αναπτύχθηκε το 1949 από την Αμερικανική Αεροπορία. Αυτό σημαίνει, ότι χρειάστηκε μέχρι το 1996 για τη δημιουργία του πρώτου ανδρεικέλου για έγκυες γυναίκες που σχεδιάστηκε για να μελετήσει την επίδραση των επιπτώσεων υψηλής ταχύτητας στο έμβρυο, τη μήτρα και τον πλακούντα. Η συμβατική ζώνη ασφαλείας, για παράδειγμα, δεν εφαρμόζει σωστά στις έγκυες γυναίκες. Μια γυναίκα που φορά ζώνη ασφαλείας και φέρει έμβρυο 20 εβδομάδων και εμπλέκεται σε τροχαίο διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να χάσει το μωρό της. Τα τροχαία ατυχήματα είναι η κύρια αιτία εμβρυϊκού θανάτου που σχετίζεται με μητρικό τραύμα.
Για δεκαετίες, μόνο αρσενικά ποντίκια χρησιμοποιούνται σε δοκιμές και ερευνητικές μελέτες, δεδομένης της πιθανότητας ότι οι ορμονικές διακυμάνσεις των θηλυκών ενδέχεται να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός χάσματος μεταξύ του ποσοστού των γυναικών που είναι ασθενείς και του ποσοστού των θηλυκών ζώων που έχουν χρησιμοποιηθεί για κλινικές δοκιμές. Αυτό σημαίνει ότι πολύ λιγότερα είναι γνωστά για τις ασθένειες των γυναικών.
Ο Dr. Jeffrey Mogil, ο οποίος είναι επικεφαλής του εργαστηρίου γενετικής πόνου στο Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ, παρουσίασε έρευνα που δείχνει ότι η μεσολάβηση της επεξεργασίας του χρόνιου πόνου στο νωτιαίο μυελό αρσενικών και θηλυκών ποντικών είναι ριζικά διαφορετική. Νέα δεδομένα από το εργαστήριό του δείχνουν ότι διαφορετικά νευρωνικά κυκλώματα, πομποί, υποδοχείς και γονίδια μπορεί να σχετίζονται με την επεξεργασία του πόνου σε άνδρες και γυναίκες.
Οι καρδιακές παθήσεις επηρεάζουν επίσης διαφορετικά τους άνδρες και τις γυναίκες που έχουν συχνά διαφορετικά συμπτώματα και ανταποκρίνονται αλλιώς στη φαρμακευτική αγωγή.
Οι καρδιακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Ωστόσο, για πολλά χρόνια θεωρούνταν ανδρική πάθηση και η κλινική έρευνα επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στις λειτουργικές αλλαγές που συμβαίνουν σε άνδρες ασθενείς. Ως αποτέλεσμα, πολλές γυναίκες διαγνώστηκαν λανθασμένα.
Σε όλη την ιστορία, οι γυναίκες υπέφεραν επίσης από σοβαρές παρενέργειες από φάρμακα, από αυτά που μειώνουν τη χοληστερόλη έως ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά. Η αιτία, σε πολλές περιπτώσεις, είναι ότι οι συνιστώμενες δόσεις είχαν καθοριστεί από κλινικές μελέτες που επικεντρώθηκαν κυρίως σε άνδρες μεσαίου μεγέθους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι το μέσο μέγεθος και οι ανάγκες των γυναικών είναι διαφορετικά, γεγονός που μπορεί να κάνει τις επιδράσεις των φαρμάκων ισχυρότερες ή μεγαλύτερης διάρκειας.
Ομοίως, η οστεοπόρωση θεωρείται μια κατά κύριο λόγο γυναικεία πάθηση. Οι άνδρες σπάνια αξιολογούνται ή αντιμετωπίζονται για αυτό. Αλλά μετά την ηλικία των 75, οι άνδρες υφίστανται σχεδόν το ένα τρίτο των καταγμάτων ισχίου που σχετίζονται με την πάθηση στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Αυτά τα παραδείγματα καταδεικνύουν γιατί είναι σημαντικό για τους επιστήμονες, τους μηχανικούς και άλλους ερευνητές να συνυπολογίζουν το φύλο – και τον διαφορετικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει η έρευνα τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες – στην ανάλυσή τους
Η Dr. Vera Regitz-Zagrosek, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Φύλου στην Ιατρική και Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Κέντρου Καρδιαγγειακής Έρευνας στο Charité Berlin υποστηρίζει: «Υπάρχει έλλειψη έρευνας, έλλειψη χρηματοδότησης έρευνας, έλλειψη ζωικών μοντέλων και έλλειψη ερευνητών που κατανοούν αυτά τα προβλήματα»
Όσον αφορά την έρευνα τόσο στον ακαδημαϊκό όσο και στον ιδιωτικό τομέα, η ποικιλομορφία των φύλων μπορεί να έχει πολλά πλεονεκτήματα.
Διαφορετικές ερευνητικές ομάδες είναι πιο πιθανό να βρουν νέες ιδέες και προοπτικές. Ενώ «η διαφορετικότητα προσθέτει στη συλλογική νοημοσύνη μιας ερευνητικής ομάδας», ενισχύοντας τη δημιουργικότητα και παρέχοντας νέα πλαίσια για την κατανόηση των κοινωνικών πτυχών της έρευνας.
Η ενσωμάτωση τέτοιων έμφυλων καινοτομιών δεν είναι μόνο υπεύθυνη, αλλά έξυπνη και κερδοφόρα για την αγορά. Η εξέταση του φύλου δημιουργεί νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη νέων αγορών με προϊόντα που θα καλύπτουν τις ανάγκες των γυναικών εξίσου με τις ανάγκες των ανδρών.
Τέτοιες διαδικασίες δημιουργίας γνώσης μπορούν να κατασκευαστούν κάνοντας καλύτερη χρήση του διαθέσιμου γυναικείου επιστημονικού και δημιουργικού κεφαλαίου. Μια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστηρίζει ότι οι οργανισμοί που είναι πιο περιεκτικοί με τις γυναίκες στη διοίκηση «επιτυγχάνουν 35% υψηλότερη κερδοφορία και 34% μεγαλύτερη απόδοση για τους μετόχους από άλλες συγκρίσιμες εταιρείες» αποδεικνύοντας ότι η η υποεκπροσώπηση του γυναικείου εργατικού δυναμικού είναι ένα ισχυρό οικονομικό βάρος.
Με πληροφορίες από: Open Mind BBVA, Elsevier, American Society for Microbiollogy