Ο Γιώργος Πομάσκι είναι ένας από τους σημαντικότερους προπονητές του στίβου αυτή τη στιγμή, όχι μόνο για όσα έχει καταφέρει με τους αθλητές του εδώ και 30 χρόνια, αλλά και για την προσωπική του στάση στη ζωή γενικότερα. Βάζει πάντα προτεραιότητα τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών που αναλαμβάνει ώστε να μη μένουν θεατές στην κοινωνία και δεν ξεχνά ποτέ την έννοια της συλλογικότητας.
Μιλήσαμε ανήμερα της 25ης Μαρτίου και όταν τον ρώτησα, αν τον πετυχαίνω εκτός τερέν, είπε πως «Ο προπονητής δεν έχει ρεπό. Δεν ξεκουράζομαι ποτέ!». 24 ώρες το 24ωρο προσπαθεί να κάνει ό,τι μπορεί για να βελτιωθούν όλοι και είναι πάντα ανοιχτός να μαθαίνει από τους άλλους. Κι εκεί που οι περισσότεροι θα σκεπάζουν ολόκληρες τις συζητήσεις με επιβλητικά ρεκόρ και αριθμούς, εκείνος πάντα θα σε συγκινεί με τον ρομαντισμό που διατηρεί για τον αθλητισμό- όπως το ότι έχει από 15 χρονών τη φωτογραφία του Βίκτωρα Σανέεφ, ο οποίος ήταν το πρότυπο του από μικρός.
Κι αυτό ναι, τον γιγαντώνει ακόμα παραπάνω.
– Τι κρατάτε από τη φετινή σεζόν;
Ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Στην αθλητική μας καριέρα περνάμε διάφορες φάσεις και κάθε χρόνο έχουμε και χειμώνα και καλοκαίρι (μεταφορικά μιλώντας). Άρα πρέπει να βγάλουμε συμπεράσματα από τη σεζόν, να κρατήσουμε τα καλά, να σταθεροποιήσουμε κάποια πράγματα κι όπου μπορούμε, να κάνουμε και κάποιες αλλαγές για να πετύχουμε ό,τι θέλουμε.
– Ποιος είναι ο απολογισμός σας από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου στο Βελιγράδι;
Είμαι πλήρης. Έτσι όπως εξελίχθηκε ο αγώνας και με όλες τις δυσκολίες στα άλματα, ήταν μια φοβερή εκτέλεση του αγώνα συνολικά. Με σωστή στρατηγική και έναν στοχευμένο σχεδιασμό, ο Μίλτος τα κατάφερε εξαιρετικά.
– Πέρα από αυτά που ξέρουμε ήδη για τον Μίλτο, ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίσατε εσείς σ’ εκείνον ως αθλητή και ως προσωπικότητα εκτός γηπέδου;
Τη συγκέντρωση του και την πάρα πολύ δυνατή εκτέλεση του. Πάντα στο πιο κρίσιμο σημείο αποδεικνύει πως μπορεί να διαχειριστεί τα πάντα. Έχει ένα ένστικτο να κάνει πράξη το σχέδιο που έχουμε συζητήσει μαζί, ακόμα καλύτερα και πάντα προσθέτει κάτι πέρα από το 100%. Κι αυτό είναι σπουδαίο.
– Είχατε πει πρόσφατα για εκείνον: «Έμεινα έκπληκτος στο Τόκιο που έκανε 3-4 συγκεκριμένα πραγματάκια. Την κίνηση από το anime, να έχει τη μάσκα τη ροζ, στη συνέντευξη τύπου απάντησε σε ερώτηση στα ιαπωνικά. Αυτά σημαίνουν πως σκεφτόταν τον αγώνα πάρα πολύ καιρό, πως ήταν στο Τόκιο από καιρό πριν.» Οπότε, πέρα από την αγωνιστική του κατάσταση, ένας αθλητής θα πρέπει να έχει και μια σφαιρική αντίληψη των χώρων που αγωνίζεται;
Σ’ αυτό το στοιχείο βασίζεσαι για να μπει ο αθλητής ακόμα πιο βαθιά στον επαγγελματισμό. Να εκτελεί δηλαδή το σχέδιο 3 και 4 μήνες και όταν φτάσουμε την ώρα του αγώνα, να είναι πανέτοιμος για παν ενδεχόμενο. Σ’ εμάς μπορεί να συμβεί να κάνει κάποιος καλύτερη επίδοση κι εσύ πρέπει να καταβάλεις μεγαλύτερες δυνάμεις και να βρεις τρόπους για να μπορείς να ανταποκριθείς στη νέα συνθήκη ώστε να νικήσεις. Όσον αφορά την κουλτούρα της κάθε χώρας που πάει να αγωνιστεί κάποιος, εξαρτάται από την προσωπικότητα του καθένα κατά πόσο θέλει να το ψάξει και να τα συνδυάσει όλα μέσα κι έξω από το γήπεδο. Στη συνέχεια να τον καθοδηγήσουν, να είναι σε κατάλληλη φυσική κατάσταση, σε σωστή ψυχολογία, όπως έκανε ο Μίλτος. Αυτό είναι μεγάλο και σημαντικό πακέτο, στο πλαίσιο του οποίου πρέπει να προσέχεις όλους τις παραμέτρους. Ένα να μην είναι όπως πρέπει όσο ανεβαίνει το επίπεδο, τόσο πιο πολύ θα βλάψει και τα υπόλοιπα.
– Έχετε αναλάβει μεγάλους πρωταθλητές. Πώς βλέπετε την εξέλιξη των αθλητών έως τώρα όχι μόνο σχετικά με τις επιδόσεις αλλά και στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τον αθλητισμό;
Εκεί βασιζόμαστε και στο ένστικτο του κάθε αθλητή και στην ποιότητα της προσωπικότητας του να αυτοβελτιώνεται. Η προπόνηση φτάνει μέχρι ένα σημείο. Δεν μπορεί να φτάσει στο 300% και 800%. Δεν μπορεί κάποιος ή κάποια να σηκώνει κάθε μέρα 100 κιλά για να γίνουν πιο δυνατοί. Δεν θα αντέξει το κορμί τους από ένα σημείο και μετά. Οπότε παίζει ρόλο ο συνδυασμός όλων των παραμέτρων στο πώς θα αποδώσουν γενικά και να είναι υγιείς.
– Ποιες είναι οι διαφορές που βλέπετε στην αντιμετώπιση των αθλητών από τότε που αναλάβατε τον ρόλο του προπονητή έως τώρα;
Δεν μπορούμε να προσφέρουμε καλύτερες συνθήκες προπόνησης άρα πρέπει εμείς να μάθουμε σε αυτές που επικρατούν και να κάνουμε το μέγιστο. Μακάρι να μπορούσαμε να αλλάξουμε κάτι και να προσφέρουμε αυτό που απελευθερώνει τις εσωτερικές δυνάμεις. Γιατί έως ένα ποσοστό το δουλεύουμε. Έχουμε δύο πλευρές: Η μία είναι προπόνηση των παιδιών και η άλλη τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί για τις εγκαταστάσεις που βρισκόμαστε. Θα ήθελα να είχαμε τη δυνατότητα να τις βελτιώναμε και να προσφέρουμε κάτι καλύτερο στα παιδιά όπως ο Μίλτος και πολλοί άλλοι, για να έχουν ένα παραπάνω κίνητρο, να ζουν σε καλύτερες και πιο ασφαλείς συνθήκες και να νιώθουν πως έχουν μεγαλύτερη αναγνώριση.
– Ποια θα πρέπει αν είναι τελικά η αφετηρία για τη λύση των προβλημάτων;
Εγώ το βλέπω πολύ απλά. Ήρθαν οι εποχές που φτιάχτηκαν αυτά τα στάδια, τώρα είναι η εποχή που δεν τα βάφουμε. Είμαστε κομμάτι της κοινωνίας. Οι κοινωνίες ανεβαίνουν, σταθεροποιούνται, κατεβαίνουν, ζουν δυσκολίες και ας ελπίσουμε να να μη μας τύχει κάτι χειρότερο, όπως ο πόλεμος. Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτά τα καλά που έχουμε για να μπορούμε να τα βελτιώνουμε κι όχι να τα αφήνουμε παραμελημένα γιατί αυτό θα είναι μόνο καλό για τα παιδιά μας. Να σεβόμαστε τις προσπάθειες τους και να συμβάλλουμε όλοι ώστε να κάνουμε συνεχόμενα ό,τι καλύτερο μπορούμε. Δεν τελειώνει αυτή η διαδικασία της βελτίωσης. Μακάρι να καταφέρουμε να βάλουμε προτεραιότητες ώστε να δούμε ποιο πρέπει να φτιαχτεί πρώτο και τι χρειάζεται για να μπορούν τα παιδιά να δουλεύουν απερίσπαστα. Να τους αρέσει να έρχονται στο χώρο τους και να είναι ευτυχισμένα.
– Ως αθλητής εσείς τι έχετε κρατήσει από όσα σας έμαθαν οι τότε προπονητές σας και τα μεταφέρετε στους δικούς σας αθλητές;
Εγώ ανήκω σε μια πολύ τυχερή γενιά αθλητών γιατί οι προετοιμασίες που κάναμε τότε με Ρώσους και Γερμανούς είχαν πολύ ανεπτυγμένη μεθοδολογία στη θεωρία και είχαμε πρωτοκλασάτους προπονητές που το έκαναν πράξη. Πήραμε πάρα πολλά στοιχεία έτοιμα. Αυτά δεν χρειάζεται να είσαι προπονητής 30 χρόνια για να συνειδητοποιήσεις τι σου έμαθαν. Εγώ νιώθω σαν να πήρα γνώσεις 50 χρόνων! Ό,τι έχει γραφτεί στις αθλητικές μεθοδολογίες, έχει γραφτεί το ’60. To ’80 και το ’90 , ήταν τόσο φιλτραρισμένα, σίγουρα και σταθερά τα πράγματα στον τρόπο εκτέλεσης της προπόνησης σχετικά με τις επιβαρύνσεις, εντάσεις και τεχνικές που τα είχα όλα έτοιμα να τα εφαρμόσω χωρίς να χάσω χρόνο. Οπότε ήταν πιο γρήγορη και η εξέλιξη των αθλητών. Μακάρι αυτό να το δώσω στις επόμενες γενιές.
– Τα παιδιά που προπονείτε τι σας έχουν μάθει;
Όσο βελτιώνω έναν αθλητή, φροντίζω να βελτιωθώ κι εγώ. Αυτή η συνεργασία είναι ζωντανή και παίρνουμε όλοι πράγματα ο ένας από τον άλλον. Όλοι σπρώχνουμε το καράβι κι οι δυνάμεις μας πρέπει να είναι ενωμένες. Πρέπει να υπάρχει πλήρης κατανόηση για να μπορούμε να αντέξουμε και την κούραση και την επιβάρυνση αλλά και τη χαρά φυσικά. Αυτό όλο θέλει μια ιδιαίτερη διαχείριση. Και μετά, στα επόμενα τρίμηνα μπαίνουμε πάλι στον ίδιο κύκλο και πάλι πρέπει να αποδώσουμε.
– Όσον αφορά την εξέλιξη του Μίλτου, τι θα θέλατε να δείτε απο εκείνον απο δω και πέρα;
Να είναι υγιής και να παραμένει ίδιος. Θα ήθελα να εξελίξουμε λίγο ακόμα παραπάνω την προπονητική διαδικασία για να του δώσει εφόδια ώστε να εκτελέσει όσο καλύτερα μπορεί τους αγώνες με τον τρόπο του. Είναι 24 χρονών, δουλεύουμε μαζί έξι χρόνια, έχει μια συνεχή ανοδική πορεία και μακάρι να συνεχίσουμε έτσι. Η εξέλιξη του θα μας δείξει τι πρέπει να προσέξουμε, να αφήσουμε και να κρατήσουμε. Αυτό είναι για το μέλλον. Αν είναι ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά θα τα βρούμε όλα. Μακάρι να μπορούμε να συζητάμε ακόμα περισσότερα πράγματα για να πάμε ακόμα παραπέρα γιατί όσο ανεβαίνεις, στενεύουν τα περιθώρια και δυσκολεύει η κατάσταση.
– Οι βασικές διαφορές σχετικά με τον τρόπο που λειτουργούν οι συνάδελφοι σας στο εξωτερικό;
Εγώ νομίζω πως παίζει ρόλο και η κοινωνία. Εδώ στην Ελλάδα, αργούμε λίγο με κάποια πράγματα. Όπως επίσης και ο τρόπος που έχουν μεγαλώσει τα παιδιά στην οικογένεια τους. Σε κάποιες χώρες, τα παιδιά ανεξαρτητοποιούνται πιο νωρίς και αναλαμβάνουν πιο γρήγορα τις ευθύνες τους. Εδώ δεν έχουμε τόσα παραδείγματα ηλικιών 18-24 αλλά βλέπουμε εδώ και πολλά χρόνια περισσότερους αθλητές με καλές επιδόσεις στα 26, 27 και 28 αλλά και 30 χρόνων. Αυτό δείχνει κάτι. Πρέπει να αποφασίζουν πιο γρήγορα και να παίρνουν τον χρόνο τους. Αν όμως δεν είμαστε προετοιμασμένοι και δεν βλέπουμε τις αλλαγές απο γενιά σε γενιά, εμείς χρειάζεται να δώσουμε το χώρο και το χρόνο ώστε οι αθλητές να είναι ισάξιοι και να μην είνα καθοδηγούμενοι. Στην ώρα του αγώνα δεν έχεις κανέναν να σε βοηθήσει, πρέπει να παρεις τα πράγματα στα χέρια σου. Εκει θα πρέπει να κάνεις επιλογές σε σύντομο χρόνο και να πετύχεις τις σωστές επιδόσες.
– Ο στόχος είναι να διαμορφώσετε συνολικά και την προσωπικότητα τους;
Χωρίς προσωπικότητα δεν πας πουθενά. Είμαστε και μαζί και αντίπαλοι. Πολλές φορές παρεξηγούμαστε γιατί εμείς θέλουμε κάτι αλλά κάποιος δεν μπορεί να κανει το ίδιο αλλά εσύ πρέπει να επιμένεις για να πετύχουμε τον κοινό μας στόχο. Τα παιδιά πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν και τους αθλητές και την κοινωνία γενικότερα. Τα καλά ταλέντα υπάρχουν αλλά δεν έχουμε τους κατάλληλους χώρους και την ετοιμότητα να δεχτούμε τις αλλαγές από γενιά σε γενιά θα μείνουμε πίσω.
– Παίρνετε θεση κατά καιρούς για ό,τι συμβαίνει στην πολιτική. Οι αθλητές πιστεύετε πως πρέπει να μη μένουν αμέτοχοι παράλληλα με τις αθλητικές τους δραστηριότητες;
Βεβαίως.Και να επιλέξουν το σωστό timing να μην χάνουν χρόνο να χάσουν ουτε εναν αγώνα. Ειδικά τώρα που έχουμε συστήματα με νέες τεχνολογίες όπως η ακρίβεια στο πάτημα, ranking στις επιδόσεις πρέπει να είσαι σε ετοιμότητα να κρατηθείς ψηλά όχι να κερδίσεις μόνο. Κι όποιος καθυστερεί λίγο, τον πετάει το σύστημα έξω. Δεν μπορεί να συμμετέχει. Οι ταχύτητες έχουν αλλάξει. Να παίρνουν γρήγορα σωστές αποφάσεις, να τις υπερασπίζονται.
– Μπορεί να θεωρηθεί και πολιτική πράξη ο αθλητισμός;
Αυτό το αξιοποιεί για μένα η κοινωνία.Θέλω να κάνουν καλά τη δουλειά τους όλοι, όχι μόνο ο αθλητής αλλά και ο δικηγόρος και ο γιατρός, η κοινωνία σαν σύνολο και να γινόμαστε καλύτεροι.
– Έχετε πει πως «ο στόχος μας είναι να είμαστε όλοι μας ευγενικοί, να μην καταπατάμε τον χώρο των άλλων» Νιώθετε πως είμαστε σε μια εποχή που το να είσαι αγενής είναι πλέον φυσιολογικό και το επιδιώκουν;
Αυτό το βλέπουμε συνέχεια στα ΜΜΕ. Αντιδρούν πολύ γρήγορα σε οποιαδήποτε κίνηση και βγάζουν συμπεράσματα. Μη βιαζόμαστε. Ας το σκεφτούμε και δεύτερη φορά, να διευκρινίζουμε τι θέλει να πει ο άλλος, μην είμαστε τόσο επικριτικοί γιατί ταυτόχρονα μπορούμε να κάνουμε κι εμείς κάποιες κακές πράξεις. Αυτή την προσοχή ζητάω εγώ και να προσπαθούμε να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
– Έχετε προσωπικούς ήρωες;
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον με έντονο το στοιχείο της συλλογικότητας και να προσπαθούν όλοι γύρω μου να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Αποδείχθηκε ότι η καλή δουλειά, μας δίνει ένα κοινωνικό στάτους κι ένα κύρος για να διευκολύνουμε τη ζωή μας στην καθημερινότητα. Πρέπει να διαμορφώσουμε και τον τρόπο ζωής μας να είναι έτσι ώστε να μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας σωστά και να παίρνουμε ανταμοιβή. Όσο πιο άνετοι είμαστε, τόσο πιο εύκολα φιλοσοφούμε τη ζωή και μπορούμε να παίρνουμε πιο εύκολα μεγάλες αποφάσεις.
– Όταν πρέπει να πάρετε μια δύσκολη απόφαση, ποιον συμβουλεύεστε πρώτο/η;
Εμπιστεύομαι τη δική μου λογική. Όσο δύσκολη κι αν είναι μια απόφαση, την παίρνω πάντα πολύ γρήγορα γιατί είμαι έτοιμος να την υπερασπιστώ. Δεν θα φοβηθώ ακόμα κι αν πρέπει να δουλέψω 24 ώρες κι έχω οπλιστεί με την αντοχή και ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθώ.
– Τι σας ρωτάνε πιο συχνά οι νέοι αθλητές που θέλουν να κάνουν πρωταθλητισμό;
Εκεί είναι το δύσκολο κομμάτι γιατί τα παιδιά δεν ξέρουν τι απαιτεί και τι κρύβει μια καριέρα σε υψηλό επίπεδο. Οι πρώτες ερωτήσεις είναι εύκολες να τις απαντήσεις. Νομίζουν πως μπορείς να κάνεις μαγικά και να πετύχουν αύριο αυτό που έχουν στο μυαλό τους. Τους προσγειώνω πάντα λέγοντας πως θέλει πολλή και καλή δουλειά καθημερινά για πολύ καιρό για να μπορεί το σώμα σου να φτάσει σε ένα μεγάλο επίπεδο. Δεν μπορεί να γίνει με μια συζήτηση και λίγη προπόνηση. Αμέσως καταλαβαίνουν αλλά αρκετοί φοβούνται γιατί τους φαίνεται βουνό όλο αυτό αλλά έχει πολλά τολμηρά παιδιά που το θέλουν πραγματικά και είναι οι αυριανοί πρωταγωνιστές στα γήπεδα.
– Από παλιούς αθλητές είχατε κάποιον πρότυπο;
Στην εποχή μου, ήταν μεγάλο πρότυπο για πολλούς απο εμάς ο Βίκτωρ Σανέεφ. Με τη συμπεριφορά του γενικά και τις επιδόσεις του ήταν πρότυπο της κοινωνίας. Από 15 χρόνων κρατάω τη φωτογραφία του στο προτοφόλι μου. Αυτά είναι άτομα που με συγκινούν βαθιά. Αυτό το συναίσθημα μου έχει μείνει και προσπαθώ να μην το χαλάσω τόσα χρόνια.
– Όταν βλέπετε αγώνες ως θεατής, αφήνετε τον ρόλο του προπονητή;
Δεν κάνω κριτική ποτέ. Στηρίζω και βλέπω τις αδυναμίες και παράλληλα σκέφτομαι τι θα έκανα αν ήμουν εγώ στη θέση του. Πάντα έχω στο μυαλό μου ότι το κάθε παιδί έχει κάνει σίγουρα μεγάλη προσπάθεια,έχει δώσει το 100%. Κάποια παιδιά που κερδίζουν μπορεί να έχουν προσπαθήσει λιγότερο από άλλους αλλά η διαχείριση των ικανοτήτων τους και των τεχνικών που έχουν μάθει, να είναι καλύτερη από αυτόν που είναι δεύτερος ή όγδοος. Υπάρχουν αθλητές που δουλεύουν σκληρά αλλά τους ξεφεύγει κάτι και δεν νικούν. Εγώ πάντα το σέβομαι αυτό γιατί ξέρω τι έχει τραβήξει και λέω πως αν μπορούσα να του μιλήσω, θα το συμβούλευα αυτό.
– Έχετε περάσει και από τον χώρο του ποδοσφαίρου. Πώς σχολιάζετε όλα αυτα τα περιστατικά οπαδικής βίας;
Απλώς αυτά τα παιδιά δεν έχουν βρει τον εαυτό τους και θέλουν να εκφραστούν με κάποιο τρόπο, λανθασμένο στη συγκεκριμένη περίπτωση. Γι’ αυτό πρέπει να ανοίξουν περισσότερα γήπεδα, να γίνουν σοβαρές συζητήσεις και εκείνα να διοχετεύσουν κάπου την ενέργεια τους. Να την καθοδηγήσουμε γιατι αν την αφήνουμε ανεξελέγκτη όπως τώρα, δεν ξέρουμε πού θα ξεσπάσει. Είναι απλά παιδιά που θέλουν να ανήκουν κάπου.
Κάτι που θα θέλατε να πείτε για επίλογο;
Έχω πάντα πολλά παιδιά στο γκρουπ μου και με απασχολεί 24 ώρες το 24ωρο πώς θα βελτιώσω τον καθένα ξεχωριστά. Είμαι καθε μερα μαζί τους στο γήπεδο και προσπαθω να κάνω ό,τι μπορώ για να μπορούν κι αυτοί να εξελίσσουν τον εαυτό τους.
Ο Γιώργος Πομάσκι είναι ένας από τους σημαντικότερους προπονητές του στίβου αυτή τη στιγμή, όχι μόνο για όσα έχει καταφέρει με τους αθλητές του εδώ και 30 χρόνια, αλλά και για την προσωπική του στάση στη ζωή γενικότερα. Βάζει πάντα προτεραιότητα τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών που αναλαμβάνει ώστε να μη μένουν θεατές στην κοινωνία και δεν ξεχνά ποτέ την έννοια της συλλογικότητας.
Μιλήσαμε ανήμερα της 25ης Μαρτίου και όταν τον ρώτησα, αν τον πετυχαίνω εκτός τερέν, είπε πως «Ο προπονητής δεν έχει ρεπό. Δεν ξεκουράζομαι ποτέ!». 24 ώρες το 24ωρο προσπαθεί να κάνει ό,τι μπορεί για να βελτιωθούν όλοι και είναι πάντα ανοιχτός να μαθαίνει από τους άλλους. Κι εκεί που οι περισσότεροι θα σκεπάζουν ολόκληρες τις συζητήσεις με επιβλητικά ρεκόρ και αριθμούς, εκείνος πάντα θα σε συγκινεί με τον ρομαντισμό που διατηρεί για τον αθλητισμό- όπως το ότι έχει από 15 χρονών τη φωτογραφία του Βίκτωρα Σανέεφ, ο οποίος ήταν το πρότυπο του από μικρός.
Κι αυτό ναι, τον γιγαντώνει ακόμα παραπάνω.
– Τι κρατάτε από τη φετινή σεζόν;
Ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Στην αθλητική μας καριέρα περνάμε διάφορες φάσεις και κάθε χρόνο έχουμε και χειμώνα και καλοκαίρι (μεταφορικά μιλώντας). Άρα πρέπει να βγάλουμε συμπεράσματα από τη σεζόν, να κρατήσουμε τα καλά, να σταθεροποιήσουμε κάποια πράγματα κι όπου μπορούμε, να κάνουμε και κάποιες αλλαγές για να πετύχουμε ό,τι θέλουμε.
– Ποιος είναι ο απολογισμός σας από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου στο Βελιγράδι;
Είμαι πλήρης. Έτσι όπως εξελίχθηκε ο αγώνας και με όλες τις δυσκολίες στα άλματα, ήταν μια φοβερή εκτέλεση του αγώνα συνολικά. Με σωστή στρατηγική και έναν στοχευμένο σχεδιασμό, ο Μίλτος τα κατάφερε εξαιρετικά.
– Πέρα από αυτά που ξέρουμε ήδη για τον Μίλτο, ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίσατε εσείς σ’ εκείνον ως αθλητή και ως προσωπικότητα εκτός γηπέδου;
Τη συγκέντρωση του και την πάρα πολύ δυνατή εκτέλεση του. Πάντα στο πιο κρίσιμο σημείο αποδεικνύει πως μπορεί να διαχειριστεί τα πάντα. Έχει ένα ένστικτο να κάνει πράξη το σχέδιο που έχουμε συζητήσει μαζί, ακόμα καλύτερα και πάντα προσθέτει κάτι πέρα από το 100%. Κι αυτό είναι σπουδαίο.
– Είχατε πει πρόσφατα για εκείνον: «Έμεινα έκπληκτος στο Τόκιο που έκανε 3-4 συγκεκριμένα πραγματάκια. Την κίνηση από το anime, να έχει τη μάσκα τη ροζ, στη συνέντευξη τύπου απάντησε σε ερώτηση στα ιαπωνικά. Αυτά σημαίνουν πως σκεφτόταν τον αγώνα πάρα πολύ καιρό, πως ήταν στο Τόκιο από καιρό πριν.» Οπότε, πέρα από την αγωνιστική του κατάσταση, ένας αθλητής θα πρέπει να έχει και μια σφαιρική αντίληψη των χώρων που αγωνίζεται;
Σ’ αυτό το στοιχείο βασίζεσαι για να μπει ο αθλητής ακόμα πιο βαθιά στον επαγγελματισμό. Να εκτελεί δηλαδή το σχέδιο 3 και 4 μήνες και όταν φτάσουμε την ώρα του αγώνα, να είναι πανέτοιμος για παν ενδεχόμενο. Σ’ εμάς μπορεί να συμβεί να κάνει κάποιος καλύτερη επίδοση κι εσύ πρέπει να καταβάλεις μεγαλύτερες δυνάμεις και να βρεις τρόπους για να μπορείς να ανταποκριθείς στη νέα συνθήκη ώστε να νικήσεις. Όσον αφορά την κουλτούρα της κάθε χώρας που πάει να αγωνιστεί κάποιος, εξαρτάται από την προσωπικότητα του καθένα κατά πόσο θέλει να το ψάξει και να τα συνδυάσει όλα μέσα κι έξω από το γήπεδο. Στη συνέχεια να τον καθοδηγήσουν, να είναι σε κατάλληλη φυσική κατάσταση, σε σωστή ψυχολογία, όπως έκανε ο Μίλτος. Αυτό είναι μεγάλο και σημαντικό πακέτο, στο πλαίσιο του οποίου πρέπει να προσέχεις όλους τις παραμέτρους. Ένα να μην είναι όπως πρέπει όσο ανεβαίνει το επίπεδο, τόσο πιο πολύ θα βλάψει και τα υπόλοιπα.
– Έχετε αναλάβει μεγάλους πρωταθλητές. Πώς βλέπετε την εξέλιξη των αθλητών έως τώρα όχι μόνο σχετικά με τις επιδόσεις αλλά και στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τον αθλητισμό;
Εκεί βασιζόμαστε και στο ένστικτο του κάθε αθλητή και στην ποιότητα της προσωπικότητας του να αυτοβελτιώνεται. Η προπόνηση φτάνει μέχρι ένα σημείο. Δεν μπορεί να φτάσει στο 300% και 800%. Δεν μπορεί κάποιος ή κάποια να σηκώνει κάθε μέρα 100 κιλά για να γίνουν πιο δυνατοί. Δεν θα αντέξει το κορμί τους από ένα σημείο και μετά. Οπότε παίζει ρόλο ο συνδυασμός όλων των παραμέτρων στο πώς θα αποδώσουν γενικά και να είναι υγιείς.
– Ποιες είναι οι διαφορές που βλέπετε στην αντιμετώπιση των αθλητών από τότε που αναλάβατε τον ρόλο του προπονητή έως τώρα;
Δεν μπορούμε να προσφέρουμε καλύτερες συνθήκες προπόνησης άρα πρέπει εμείς να μάθουμε σε αυτές που επικρατούν και να κάνουμε το μέγιστο. Μακάρι να μπορούσαμε να αλλάξουμε κάτι και να προσφέρουμε αυτό που απελευθερώνει τις εσωτερικές δυνάμεις. Γιατί έως ένα ποσοστό το δουλεύουμε. Έχουμε δύο πλευρές: Η μία είναι προπόνηση των παιδιών και η άλλη τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί για τις εγκαταστάσεις που βρισκόμαστε. Θα ήθελα να είχαμε τη δυνατότητα να τις βελτιώναμε και να προσφέρουμε κάτι καλύτερο στα παιδιά όπως ο Μίλτος και πολλοί άλλοι, για να έχουν ένα παραπάνω κίνητρο, να ζουν σε καλύτερες και πιο ασφαλείς συνθήκες και να νιώθουν πως έχουν μεγαλύτερη αναγνώριση.
– Ποια θα πρέπει αν είναι τελικά η αφετηρία για τη λύση των προβλημάτων;
Εγώ το βλέπω πολύ απλά. Ήρθαν οι εποχές που φτιάχτηκαν αυτά τα στάδια, τώρα είναι η εποχή που δεν τα βάφουμε. Είμαστε κομμάτι της κοινωνίας. Οι κοινωνίες ανεβαίνουν, σταθεροποιούνται, κατεβαίνουν, ζουν δυσκολίες και ας ελπίσουμε να να μη μας τύχει κάτι χειρότερο, όπως ο πόλεμος. Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτά τα καλά που έχουμε για να μπορούμε να τα βελτιώνουμε κι όχι να τα αφήνουμε παραμελημένα γιατί αυτό θα είναι μόνο καλό για τα παιδιά μας. Να σεβόμαστε τις προσπάθειες τους και να συμβάλλουμε όλοι ώστε να κάνουμε συνεχόμενα ό,τι καλύτερο μπορούμε. Δεν τελειώνει αυτή η διαδικασία της βελτίωσης. Μακάρι να καταφέρουμε να βάλουμε προτεραιότητες ώστε να δούμε ποιο πρέπει να φτιαχτεί πρώτο και τι χρειάζεται για να μπορούν τα παιδιά να δουλεύουν απερίσπαστα. Να τους αρέσει να έρχονται στο χώρο τους και να είναι ευτυχισμένα.
– Ως αθλητής εσείς τι έχετε κρατήσει από όσα σας έμαθαν οι τότε προπονητές σας και τα μεταφέρετε στους δικούς σας αθλητές;
Εγώ ανήκω σε μια πολύ τυχερή γενιά αθλητών γιατί οι προετοιμασίες που κάναμε τότε με Ρώσους και Γερμανούς είχαν πολύ ανεπτυγμένη μεθοδολογία στη θεωρία και είχαμε πρωτοκλασάτους προπονητές που το έκαναν πράξη. Πήραμε πάρα πολλά στοιχεία έτοιμα. Αυτά δεν χρειάζεται να είσαι προπονητής 30 χρόνια για να συνειδητοποιήσεις τι σου έμαθαν. Εγώ νιώθω σαν να πήρα γνώσεις 50 χρόνων! Ό,τι έχει γραφτεί στις αθλητικές μεθοδολογίες, έχει γραφτεί το ’60. To ’80 και το ’90 , ήταν τόσο φιλτραρισμένα, σίγουρα και σταθερά τα πράγματα στον τρόπο εκτέλεσης της προπόνησης σχετικά με τις επιβαρύνσεις, εντάσεις και τεχνικές που τα είχα όλα έτοιμα να τα εφαρμόσω χωρίς να χάσω χρόνο. Οπότε ήταν πιο γρήγορη και η εξέλιξη των αθλητών. Μακάρι αυτό να το δώσω στις επόμενες γενιές.
– Τα παιδιά που προπονείτε τι σας έχουν μάθει;
Όσο βελτιώνω έναν αθλητή, φροντίζω να βελτιωθώ κι εγώ. Αυτή η συνεργασία είναι ζωντανή και παίρνουμε όλοι πράγματα ο ένας από τον άλλον. Όλοι σπρώχνουμε το καράβι κι οι δυνάμεις μας πρέπει να είναι ενωμένες. Πρέπει να υπάρχει πλήρης κατανόηση για να μπορούμε να αντέξουμε και την κούραση και την επιβάρυνση αλλά και τη χαρά φυσικά. Αυτό όλο θέλει μια ιδιαίτερη διαχείριση. Και μετά, στα επόμενα τρίμηνα μπαίνουμε πάλι στον ίδιο κύκλο και πάλι πρέπει να αποδώσουμε.
– Όσον αφορά την εξέλιξη του Μίλτου, τι θα θέλατε να δείτε απο εκείνον απο δω και πέρα;
Να είναι υγιής και να παραμένει ίδιος. Θα ήθελα να εξελίξουμε λίγο ακόμα παραπάνω την προπονητική διαδικασία για να του δώσει εφόδια ώστε να εκτελέσει όσο καλύτερα μπορεί τους αγώνες με τον τρόπο του. Είναι 24 χρονών, δουλεύουμε μαζί έξι χρόνια, έχει μια συνεχή ανοδική πορεία και μακάρι να συνεχίσουμε έτσι. Η εξέλιξη του θα μας δείξει τι πρέπει να προσέξουμε, να αφήσουμε και να κρατήσουμε. Αυτό είναι για το μέλλον. Αν είναι ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά θα τα βρούμε όλα. Μακάρι να μπορούμε να συζητάμε ακόμα περισσότερα πράγματα για να πάμε ακόμα παραπέρα γιατί όσο ανεβαίνεις, στενεύουν τα περιθώρια και δυσκολεύει η κατάσταση.
– Οι βασικές διαφορές σχετικά με τον τρόπο που λειτουργούν οι συνάδελφοι σας στο εξωτερικό;
Εγώ νομίζω πως παίζει ρόλο και η κοινωνία. Εδώ στην Ελλάδα, αργούμε λίγο με κάποια πράγματα. Όπως επίσης και ο τρόπος που έχουν μεγαλώσει τα παιδιά στην οικογένεια τους. Σε κάποιες χώρες, τα παιδιά ανεξαρτητοποιούνται πιο νωρίς και αναλαμβάνουν πιο γρήγορα τις ευθύνες τους. Εδώ δεν έχουμε τόσα παραδείγματα ηλικιών 18-24 αλλά βλέπουμε εδώ και πολλά χρόνια περισσότερους αθλητές με καλές επιδόσεις στα 26, 27 και 28 αλλά και 30 χρόνων. Αυτό δείχνει κάτι. Πρέπει να αποφασίζουν πιο γρήγορα και να παίρνουν τον χρόνο τους. Αν όμως δεν είμαστε προετοιμασμένοι και δεν βλέπουμε τις αλλαγές απο γενιά σε γενιά, εμείς χρειάζεται να δώσουμε το χώρο και το χρόνο ώστε οι αθλητές να είναι ισάξιοι και να μην είνα καθοδηγούμενοι. Στην ώρα του αγώνα δεν έχεις κανέναν να σε βοηθήσει, πρέπει να παρεις τα πράγματα στα χέρια σου. Εκει θα πρέπει να κάνεις επιλογές σε σύντομο χρόνο και να πετύχεις τις σωστές επιδόσες.
– Ο στόχος είναι να διαμορφώσετε συνολικά και την προσωπικότητα τους;
Χωρίς προσωπικότητα δεν πας πουθενά. Είμαστε και μαζί και αντίπαλοι. Πολλές φορές παρεξηγούμαστε γιατί εμείς θέλουμε κάτι αλλά κάποιος δεν μπορεί να κανει το ίδιο αλλά εσύ πρέπει να επιμένεις για να πετύχουμε τον κοινό μας στόχο. Τα παιδιά πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν και τους αθλητές και την κοινωνία γενικότερα. Τα καλά ταλέντα υπάρχουν αλλά δεν έχουμε τους κατάλληλους χώρους και την ετοιμότητα να δεχτούμε τις αλλαγές από γενιά σε γενιά θα μείνουμε πίσω.
– Παίρνετε θεση κατά καιρούς για ό,τι συμβαίνει στην πολιτική. Οι αθλητές πιστεύετε πως πρέπει να μη μένουν αμέτοχοι παράλληλα με τις αθλητικές τους δραστηριότητες;
Βεβαίως.Και να επιλέξουν το σωστό timing να μην χάνουν χρόνο να χάσουν ουτε εναν αγώνα. Ειδικά τώρα που έχουμε συστήματα με νέες τεχνολογίες όπως η ακρίβεια στο πάτημα, ranking στις επιδόσεις πρέπει να είσαι σε ετοιμότητα να κρατηθείς ψηλά όχι να κερδίσεις μόνο. Κι όποιος καθυστερεί λίγο, τον πετάει το σύστημα έξω. Δεν μπορεί να συμμετέχει. Οι ταχύτητες έχουν αλλάξει. Να παίρνουν γρήγορα σωστές αποφάσεις, να τις υπερασπίζονται.
– Μπορεί να θεωρηθεί και πολιτική πράξη ο αθλητισμός;
Αυτό το αξιοποιεί για μένα η κοινωνία.Θέλω να κάνουν καλά τη δουλειά τους όλοι, όχι μόνο ο αθλητής αλλά και ο δικηγόρος και ο γιατρός, η κοινωνία σαν σύνολο και να γινόμαστε καλύτεροι.
– Έχετε πει πως «ο στόχος μας είναι να είμαστε όλοι μας ευγενικοί, να μην καταπατάμε τον χώρο των άλλων» Νιώθετε πως είμαστε σε μια εποχή που το να είσαι αγενής είναι πλέον φυσιολογικό και το επιδιώκουν;
Αυτό το βλέπουμε συνέχεια στα ΜΜΕ. Αντιδρούν πολύ γρήγορα σε οποιαδήποτε κίνηση και βγάζουν συμπεράσματα. Μη βιαζόμαστε. Ας το σκεφτούμε και δεύτερη φορά, να διευκρινίζουμε τι θέλει να πει ο άλλος, μην είμαστε τόσο επικριτικοί γιατί ταυτόχρονα μπορούμε να κάνουμε κι εμείς κάποιες κακές πράξεις. Αυτή την προσοχή ζητάω εγώ και να προσπαθούμε να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
– Έχετε προσωπικούς ήρωες;
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον με έντονο το στοιχείο της συλλογικότητας και να προσπαθούν όλοι γύρω μου να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Αποδείχθηκε ότι η καλή δουλειά, μας δίνει ένα κοινωνικό στάτους κι ένα κύρος για να διευκολύνουμε τη ζωή μας στην καθημερινότητα. Πρέπει να διαμορφώσουμε και τον τρόπο ζωής μας να είναι έτσι ώστε να μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας σωστά και να παίρνουμε ανταμοιβή. Όσο πιο άνετοι είμαστε, τόσο πιο εύκολα φιλοσοφούμε τη ζωή και μπορούμε να παίρνουμε πιο εύκολα μεγάλες αποφάσεις.
– Όταν πρέπει να πάρετε μια δύσκολη απόφαση, ποιον συμβουλεύεστε πρώτο/η;
Εμπιστεύομαι τη δική μου λογική. Όσο δύσκολη κι αν είναι μια απόφαση, την παίρνω πάντα πολύ γρήγορα γιατί είμαι έτοιμος να την υπερασπιστώ. Δεν θα φοβηθώ ακόμα κι αν πρέπει να δουλέψω 24 ώρες κι έχω οπλιστεί με την αντοχή και ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθώ.
– Τι σας ρωτάνε πιο συχνά οι νέοι αθλητές που θέλουν να κάνουν πρωταθλητισμό;
Εκεί είναι το δύσκολο κομμάτι γιατί τα παιδιά δεν ξέρουν τι απαιτεί και τι κρύβει μια καριέρα σε υψηλό επίπεδο. Οι πρώτες ερωτήσεις είναι εύκολες να τις απαντήσεις. Νομίζουν πως μπορείς να κάνεις μαγικά και να πετύχουν αύριο αυτό που έχουν στο μυαλό τους. Τους προσγειώνω πάντα λέγοντας πως θέλει πολλή και καλή δουλειά καθημερινά για πολύ καιρό για να μπορεί το σώμα σου να φτάσει σε ένα μεγάλο επίπεδο. Δεν μπορεί να γίνει με μια συζήτηση και λίγη προπόνηση. Αμέσως καταλαβαίνουν αλλά αρκετοί φοβούνται γιατί τους φαίνεται βουνό όλο αυτό αλλά έχει πολλά τολμηρά παιδιά που το θέλουν πραγματικά και είναι οι αυριανοί πρωταγωνιστές στα γήπεδα.
– Από παλιούς αθλητές είχατε κάποιον πρότυπο;
Στην εποχή μου, ήταν μεγάλο πρότυπο για πολλούς απο εμάς ο Βίκτωρ Σανέεφ. Με τη συμπεριφορά του γενικά και τις επιδόσεις του ήταν πρότυπο της κοινωνίας. Από 15 χρόνων κρατάω τη φωτογραφία του στο προτοφόλι μου. Αυτά είναι άτομα που με συγκινούν βαθιά. Αυτό το συναίσθημα μου έχει μείνει και προσπαθώ να μην το χαλάσω τόσα χρόνια.
– Όταν βλέπετε αγώνες ως θεατής, αφήνετε τον ρόλο του προπονητή;
Δεν κάνω κριτική ποτέ. Στηρίζω και βλέπω τις αδυναμίες και παράλληλα σκέφτομαι τι θα έκανα αν ήμουν εγώ στη θέση του. Πάντα έχω στο μυαλό μου ότι το κάθε παιδί έχει κάνει σίγουρα μεγάλη προσπάθεια,έχει δώσει το 100%. Κάποια παιδιά που κερδίζουν μπορεί να έχουν προσπαθήσει λιγότερο από άλλους αλλά η διαχείριση των ικανοτήτων τους και των τεχνικών που έχουν μάθει, να είναι καλύτερη από αυτόν που είναι δεύτερος ή όγδοος. Υπάρχουν αθλητές που δουλεύουν σκληρά αλλά τους ξεφεύγει κάτι και δεν νικούν. Εγώ πάντα το σέβομαι αυτό γιατί ξέρω τι έχει τραβήξει και λέω πως αν μπορούσα να του μιλήσω, θα το συμβούλευα αυτό.
– Έχετε περάσει και από τον χώρο του ποδοσφαίρου. Πώς σχολιάζετε όλα αυτα τα περιστατικά οπαδικής βίας;
Απλώς αυτά τα παιδιά δεν έχουν βρει τον εαυτό τους και θέλουν να εκφραστούν με κάποιο τρόπο, λανθασμένο στη συγκεκριμένη περίπτωση. Γι’ αυτό πρέπει να ανοίξουν περισσότερα γήπεδα, να γίνουν σοβαρές συζητήσεις και εκείνα να διοχετεύσουν κάπου την ενέργεια τους. Να την καθοδηγήσουμε γιατι αν την αφήνουμε ανεξελέγκτη όπως τώρα, δεν ξέρουμε πού θα ξεσπάσει. Είναι απλά παιδιά που θέλουν να ανήκουν κάπου.
Κάτι που θα θέλατε να πείτε για επίλογο;
Έχω πάντα πολλά παιδιά στο γκρουπ μου και με απασχολεί 24 ώρες το 24ωρο πώς θα βελτιώσω τον καθένα ξεχωριστά. Είμαι καθε μερα μαζί τους στο γήπεδο και προσπαθω να κάνω ό,τι μπορώ για να μπορούν κι αυτοί να εξελίσσουν τον εαυτό τους.
