Επιστρέφετε στο σπίτι μερικές ώρες πριν από τον σύντροφό σας. Είχατε μια καλή μέρα και νιώθετε αυτοπεποίθηση για το σώμα σας και καλή διάθεση. Μαγειρεύετε ένα υπέροχο δείπνο, ανοίγετε ένα μπουκάλι κρασί και παράλληλα πλένετε τα πιάτα, ενώ ο σύντροφός σας χαλαρώνει στο μπάνιο. Στη συνέχεια, αρχίζετε να του κάνετε μασάζ στους ώμους, σκύβετε προς το μέρος του και ψιθυρίζετε να μεταφερθείτε στην κρεβατοκάμαρα.
Χωρίς δισταγμό, ο σύντροφός σας σας απορρίπτει- είναι πολύ κουρασμένος και δεν μπορεί ούτε καν να σκεφτεί το σεξ απόψε. Αλλά αφού είστε που είστε εκεί, σας ζητά να συνεχίσετε το μασάζ και στο μέσο της πλάτης.
Αν έχετε υπάρξει έστω και σε μια μακροχρόνια σχέση, έχετε σίγουρα ζήσει κάποια εκδοχή αυτής της ιστορίας. Αν και τα ζευγάρια αστειεύονται γι’ αυτό με τους φίλους τους, η αλήθεια είναι ότι η σεξουαλική απόρριψη αν και φυσιολογικό, είναι ένα δύσκολο και δυνητικά οδυνηρό κομμάτι των σχέσεών μας.
Εξαιτίας αυτού, άνδρες και γυναίκες θα απορρίψουν κάποια στιγμή σεξουαλικά τον σύντροφό τους και με τη σειρά τους θα απορριφθούν και οι ίδιοι. Με λίγη τύχη, αυτό θα είναι μόνο στιγμιαίο, ωστόσο μπορεί να εξελιχθεί σε συνήθεια. Αλλά είτε έτσι είτε αλλιώς, κάποια στιγμή σίγουρα θα συμβεί, και τα αποτελέσματα μπορεί να αποδειχθούν οδυνηρά.
Τα σκαμπανεβάσματα της σεξουαλικής απόρριψης
Μια πρόσφατη μελέτη εξέτασε τις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχει η σεξουαλική απόρριψη στους ανθρώπους που βρίσκονται σε σχέσεις. Οι ερευνητές ζήτησαν από 115 ζευγάρια να κρατήσουν ημερολόγια σεξουαλικής επαφής. Κάθε μέρα για τρεις εβδομάδες, οι συμμετέχοντες κατέγραφαν αν έκαναν οι ίδιοι πρώτοι κίνηση για σεξ ή αν οι σύντροφοί τους ήταν αυτοί που τους προσέγγιζαν σεξουαλικά. Έγραψαν επίσης αν αυτό οδηγούσε εν τέλει σε σεξουαλική επαφή και κατέγραφαν καθημερινά τα επίπεδα σεξουαλικής ικανοποίησης και γενικότερα ικανοποίησης από τη σχέση.
Τα περισσότερα από τα αποτελέσματα δεν προκαλούν μεγάλη έκπληξη. Τα ζευγάρια που έκαναν σεξ ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα σεξουαλικής και σχεσιακής ικανοποίησης. Αυτό ίσχυε τόσο για τους συμμετέχοντες που ξεκίνησαν το σεξ όσο και για εκείνους που αποδέχτηκαν την προσέγγιση.
Επίσης, δεν εκπλήσσει ότι οι απορριφθέντες σύντροφοι ένιωσαν να πνίγεται η σεξουαλική τους διάθεση, η αίσθηση ενός τσιμπήματος που μπορεί να διαρκέσει έως και 48 ώρες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στους οποίους έγινε σεξουαλική πρόταση απολάμβαναν μια αύξηση της σεξουαλικής ικανοποίησης, είτε αποδέχτηκαν την πρόταση είτε όχι. Μια έξαψη που διήρκεσε έως και 72 ώρες. Ο λόγος είναι πιθανότατα ότι η πρόταση που δέχονταν σηματοδοτούσε ότι ήταν επιθυμητοί στα μάτια του συντρόφου τους – ένα υπέροχο δώρο στην αυτοεκτίμηση του καθενός.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η πρόταση για σεξ γενικά είναι χαμηλού συναισθηματικού κινδύνου. Αντίθετα, το να κάνεις πρόταση το για σεξ στο πλαίσιο μιας σχέσης στο σύντροφό σου, ενέχει συναισθηματικούς κινδύνους. Όπως έγραψαν οι συγγραφείς, «Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι η σεξουαλική προσέγγιση μπορεί να είναι επικίνδυνη για τους ερωτικούς συντρόφους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει εκείνους που αισθάνονται λιγότερο σίγουροι για την ανταπόκριση του συντρόφου τους σε μια προαγωγή να το κάνουν λιγότερο συχνά, χάνοντας έτσι ευκαιρίες να ενισχύσουν την οικειότητα, την εγγύτητα και την ικανοποίηση».
Απορρίψτε με καθησυχαστικό τρόπο
Φυσικά, ο καθένας έχει το δικαίωμα να απορρίψει μια πρόταση για σεξ. Είμαστε αυτόνομα όντα και ακόμα και τα πιο αγαπημένα ζευγάρια δεν θα διατηρήσουν τον τέλειο συγχρονισμό. Μερικές φορές η δουλειά, τα παιδιά και όλη αυτή η ζωή καταστέλλουν τις σεξουαλικές μας ορμές. Μερικές φορές δεν αισθανόμαστε σέξι ή καλά. Και η λιβιδινική όρεξη του συντρόφου μας μπορεί να ξεπεράσει την όρεξη του άλλου.
Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε τη σεξουαλική απόρριψη, περιορίζοντας παράλληλα το συναισθηματικό ρίσκο για τους συντρόφους μας; Η προτεινόμενη απάντηση μιας μελέτης είναι η «καθησυχαστική απόρριψη».
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Personality and Social Psychology Bulletin, εξέτασε τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι απορρίπτουν τις προτάσεις του συντρόφου τους. Διαπίστωσαν ότι οι απορρίψεις εμπίπτουν σε τέσσερα μοτίβα συμπεριφοράς: καθησυχαστική, εχθρική, διεκδικητική και την αποπροσανατολιστική απόρριψη. Γράφοντας για το Psychology Today, ο David Ludden, περιγράφει τις συμπεριφορές ως εξής:
Καθησυχαστική απόρριψη: Διαβεβαιώνουν τον σύντροφό τους ότι τον αγαπούν και ίσως προσφέρουν εναλλακτικές μορφές σωματικής επαφής, όπως φιλιά και αγκαλιές.
Εχθρική απόρριψη: Εκδηλώνουν απογοήτευση προς τους συντρόφους τους, ενώ ασκούν κριτική σε άλλες πτυχές της σχέσης.
Διεκδικητική απόρριψη: Εξηγούν την έλλειψη ενδιαφέροντος με σαφή και άμεσο τρόπο.
Αποπροσανατολιστική απόρριψη: Προσποιούνται ότι δεν αντιλαμβάνονται την προκαταβολή, η στρατηγική «προσποιούνται ότι κοιμούνται».
Όπως και στην προηγούμενη μελέτη, οι ερευνητές έβαλαν τα ζευγάρια να συμπληρώσουν μια έρευνα για 28 ημέρες. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν αν ο σύντροφός τους απέρριπτε μια σεξουαλική πρόταση μέσα σε 24 ώρες και το βαθμό που ανταποκρινόταν σε ένα από τα τέσσερα μοτίβα. Συμπλήρωσαν επίσης μια έρευνα που μετρούσε τη διαφορά σεξουαλικής επιθυμίας μεταξύ αυτών και του συντρόφου τους, καθώς και τη σεξουαλική ικανοποίηση και την ικανοποίηση από τη σχέση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι καθησυχαστικές απορρίψεις θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ικανοποίηση από τη σχέση σε σύγκριση με την προηγούμενη ημέρα – μια έντονη αντίθεση με τα αποτελέσματα της μελέτης που αναφέραμε πιο πάνω. Φυσικά, οι εχθρικές απορρίψεις έβλαπταν την ικανοποίηση από τη σχέση, ενώ οι διεκδικητικές και αποπροσανατολιστικές απορρίψεις ούτε ενίσχυαν ούτε έβλαπταν τη σχέση στα μάτια του άλλου συντρόφου.
«Οι ερωτικοί σύντροφοι μερικές φορές (ή συχνά) κάνουν σεξ με τον σύντροφό τους για λόγους αποφυγής (όπως για να αποφύγουν να αναστατώσουν τον σύντροφό τους ή να αποφύγουν τη σύγκρουση)», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης James Kim στο PsyPost. «Μπορεί να το κάνουν αυτό επειδή πιστεύουν ότι θα ήταν χειρότερο να απορρίψουν τον σύντροφό τους για σεξ».
«Ωστόσο, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η απόρριψη του συντρόφου για σεξ με θετικούς τρόπους (π.χ. η διαβεβαίωση του συντρόφου ότι εξακολουθείς να τον αγαπάς και να σε ελκύει) αποτελεί στην πραγματικότητα μια βιώσιμη εναλλακτική συμπεριφορά σε σχέση με το σεξ για στόχους αποφυγής στη διατήρηση της σχέσης και της σεξουαλικής ικανοποίησης και των δύο συντρόφων.
Η καινοτομία δεν είναι ένα νέο παιχνίδι
Αυτές οι μελέτες εξέτασαν τη σεξουαλική απόρριψη βραχυπρόθεσμα, αλλά η επαναλαμβανόμενη σεξουαλική απόρριψη είναι βέβαιο ότι θα φθείρει μια σχέση, είτε είναι καθησυχαστική είτε όχι. Είναι δύσκολο να το παραδεχτούμε, ειδικά για αυτούς που αγαπάμε, αλλά η ερωτική έλξη, η σαγήνη και γοητεία μπορεί να μειωθεί με την πάροδο των ετών και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μοτίβα σεξουαλικής απόρριψης.
Σύμφωνα με τη θεραπεύτρια σχέσεων Esther Perel επισημαίνει στην ομιλία της στο TED, οι αδρανοποιημένες επιθυμίες προκύπτουν από το γεγονός ότι απαιτούμε από τους συντρόφους μας να συμβιβάσουν δύο θεμελιώδεις, αλλά ασύμβατες, ανθρώπινες ανάγκες: την ανάγκη μας για ασφάλεια και το απρόβλεπτο.
Βάζουμε τους συντρόφους μας στην δύσκολη θέση να είναι η πηγή της αξιοπιστίας και παράλληλα του ακόρεστου πάθους μας. Πρέπει να είναι οι καλύτεροι φίλοι μας, να νιώθουμε απεριόριστη οικειότητα και εμπιστοσύνη, αλλά ταυτόχρονα να παραμένουν μυστηριώδεις και ελκυστικοί. Πρέπει να παραμένουν επιθυμητοί για εμάς, ενώ ταυτόχρονα να διατηρούν υπό έλεγχο τις δικές τους επιθυμίες για το απρόβλεπτο.
Τα ζευγάρια προσπαθούν να συμβιβάσουν αυτή την ασυνέπεια διατηρώντας τα πράγματα ζωντανά – μια φράση που συνήθως μεταφράζεται ως: «Ας εισάγουμε ένα νέο ερωτικό βοήθημα ή σέξι εσώρουχα στην προσπάθεια». Αλλά ωστόσο λίγη σιλικόνη και ένα κομμάτι αραχνοΰφαντο ύφασμα δεν αρκούν.
Αντίθετα, η καινοτομία προέρχεται από το να βλέπουμε τους συντρόφους μας και τους εαυτούς μας υπό νέο πρίσμα. Όπως σημειώνει η Perel:
«Αλλά η καινοτομία δεν έχει να κάνει με νέες στάσεις. Δεν αφορά μια λίστα τεχνικών. Η καινοτομία είναι, ποια μέρη του εαυτού σου βγάζεις προς τα έξω; Ποια μέρη του εαυτού σου απλά φαίνονται; Γιατί κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσε κανείς να πει ότι το σεξ δεν είναι κάτι που κάνεις. Το σεξ είναι ένα μέρος στο οποίο πηγαίνεις. Είναι ένας χώρος εσωτερικός που βρίσκεται μέσα σου στον οποίον εισέρχεσαι μαζί με κάποιον άλλον ή κάποιους άλλους».
Σύμφωνα με την Perel, τα ζευγάρια που καταφέρνουν να συμφιλιώσουν την οικειότητα και την σαγήνη έχουν μερικά κοινά στοιχεία. Αυτά τα ζευγάρια:
- Διατηρούν ο καθένας σεξουαλική ιδιωτικότητα και ο καθένας έναν ερωτικό χώρο που τους ανήκει.
- Δεν περιμένουν μέχρι λίγο πριν την πράξη για να ξεκινήσουν τα προκαταρκτικά. Είναι μια καθημερινή, συνεχής δραστηριότητα.
- Κατανοούν ότι η υπευθυνότητα και η επιθυμία έρχονται σε σύγκρουση, οπότε αφήνουν την υπευθυνότητα έξω από τον ερωτικό τους χώρο.
- Κατανοούν ότι το πάθος έρχεται και φεύγει. Αντί να αποθαρρύνονται, παίρνουν μέτρα για να το αναστήσουν.
- Δεν πιστεύουν στο μύθο του αυθορμητισμού που ισχυρίζονται οι πορνογραφικές ταινίες και οι κάγκουρες.
«Το αφοσιωμένο σεξ είναι προμελετημένο σεξ», κατέληξε η Paral. «Είναι ηθελημένο. Είναι σκόπιμο. Είναι εστιασμένο και παρόν».
Τι γίνεται όμως με όσους απορρίπτονται συστηματικά; Αυτοί που βρίσκονται σε σχέσεις όπου ο σύντροφός τους σπάνια θέλει να κάνει σεξ και απορρίπτει τις προτάσεις τους με διεκδικητικούς ή εχθρικούς τρόπους; Δυστυχώς, η στοργική οικειότητα δεν ισοδυναμεί αυτόματα με καλό ή δελεαστικό σεξ.
Ο σύμβουλος σχέσεων Dan Savage υποστηρίζει ότι η συντριπτική πλειονότητα της αλληλογραφίας που λαμβάνει προέρχεται από παντρεμένους ανθρώπους που ωστόσο δεν κάνουν σεξ και που είτε δεν θέλουν χωρίσουν, είτε δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν. Η συνήθης συμβουλή του -εκτός από περιπτώσεις που περιλαμβάνουν παιδιά- είναι να τερματιστούν τέτοιες σχέσεις, καθώς δεν είναι υγιείς για κανέναν από τους δύο συντρόφους. Γράφει χαρακτηριστικά:
Οι πιθανότητες ότι το αίσθημα απόρριψης και δυσαρέσκειας θα έχουν παγιωθεί τόσο πολύ στον ένα συντρόφο, που να μην καθιστά δυνατή την επιβίωση της σχέσης. Και υπάρχει μια πιθανότητα ότι το πρόβλημα δεν σχετίζεται με το άγχος ή τη δουλειά, αλλά με το ότι δεν υπάρχει πλέον έλξη.
Πρέπει επιτέλους η σεξουαλική απόρριψη να πάψει να είναι ένα γλυκανάλατο αστείο στις κοινές σας παρέες και παράλληλα ένα συναισθηματικό βάρος στην κρεβατοκάμαρά σας. Αν αποδεχτούμε ότι η σεξουαλική απόρριψη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι σχεδόν κάθε σχέσης, αν επικεντρωθούμε στην ενσυναίσθηση, αν επενδύσουμε στους ερωτικούς μας χώρους και είμαστε πραγματικά ειλικρινείς μεταξύ μας, τότε η σεξουαλική απόρριψη μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς να αφήσει μόνιμη βλάβη στη σχέση ή στα άτομα μέσα σε αυτή.
Δείτε επίσης:Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν μας ραγίζουν την καρδιά;