Οι περισσότεροι από εμάς όταν σκεφτόμαστε μουσεία στην Αθήνα, τα πρώτα που μας έρχονται στο μυαλό είναι το Μουσείο της Ακρόπολης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, η Εθνική Πινακοθήκη, το Μουσείο Μπενάκη, το ΕΜΣΤ, το Μουσείο Γουλανδρή και ίσως λίγα ακόμα. Αν ερχόταν κάποιος φίλος σας από την επαρχία ποια θα ήταν η “ψαγμένη” μουσειακή πρότασή σας; Αυτό αναρωτήθηκα εγώ εν όψει της ετήσιας επίσκεψης μιας φίλης μου από την Θεσσαλονίκη, η οποία έχει πάει σε όλα τα προαναφερθέντα μουσεία και δυστυχώς δεν είχα κάποια απάντηση μέχρι που έκανα την έρευνά μου. Τα αποτελέσματά της με εξέπληξαν ιδιαίτερα και ήρθε η ώρα να τα μοιραστώ μαζί σας. Τα μουσεία που ακολουθούν -αν και άγνωστα- είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και σίγουρα αξίζουν μία επίσκεψη στο άμεσο μέλλον.

Εγκληματολογικό Μουσείο

Το Εγκληματολογικό Μουσείο ανήκει στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. Στο μουσείο θα περιηγηθείτε στην ιστορία του ελληνικού εγκλήματος του 19ου και του 20ου αιώνα, μέσω της συλλογής, ταξινόμησης και ανάδειξης πειστηρίων εγκλήματος, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά το παρελθόν για την άσκηση βίας. Αν απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές οι οποίοι προσεγγίζουν το έγκλημα από διαφορετική σκοπιά ανάλογα με την ειδικότητά τους, το μουσείο είναι επισκέψιμο στο ευρύ κοινό μία φορά το μήνα, κατόπιν συνεννόησης με το Διευθυντή του Μουσείου. Μεταξύ των εκθεμάτων θα δείτε ανθρώπινα υπολείμματα, μία ακέραιη μούμια, κεφαλές καρατομηθέντων ληστών, βρόχους από απαγχονισθέντες αυτόχειρες και περιστατικά στραγγαλισμού, υποδήματα θυμάτων ηλεκτροπληξίας, κεραυνοπληξίας και πτώσεως εξ ύψους καθώς και διάφορα αντικείμενα γενικότερου ιατροδικαστικού ενδιαφέροντος.

Μουσείο Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας

Το Μουσείο Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας ανήκει επίσης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και εντύπωση μας προκάλεσε ότι η συγκέντρωση των πρώτων φυσιογραφικών συλλο­γών ξεκίνησε το 1835 από τη Φυσιογραφική Εταιρεία. Επίσης, είναι ανοικτό για το κοινό. Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει απολιθώματα ζώων και φυ­τών από όλη την Ελλάδα καλύπτοντας πάνω από 300 εκατομμύ­ρια χρόνια γεωλογικής ιστορίας της χώρας μας και διακρίνεται για τον πλούτο της (αριθμεί δεκάδες χιλιάδες δείγματα), την καλή διατήρηση και τη μοναδικότητά των δειγμάτων, ενώ περιλαμβάνονται και δείγματα από το εξωτερικό. Στο χώρο της έκθεσης του Μουσείου, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει μερικά από τα σημαντικότερα απολιθώματα που βρέθηκαν στην Ελλάδα, αλλά και απολιθώματα-σταθμούς στην ιστορία της εξέλιξης της ζωής πάνω στη γη και με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να ταξιδέψει πολύ πίσω στον χρόνο. Κεντρική θέση στην αίθουσα του Μουσείου καταλαμβάνει η παγκοσμίως γνωστή πικερμική πανίδα με τα πρωτόγονα ιππά­ρια, τους μαχαιρόδοντες, τις γαζέλες τις καμηλοπαρδάλεις, τους ρινόκερους και τις ύαινες που έζησαν περίπου 7 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα στις πεδιάδες που κάλυπταν τον Ελλη­νικό χώρο καθώς και τα περίφημα απολιθωμένα θηλαστικά του Ισώματος Καρυών Μεγαλόπολης που έζησαν κατά την διάρκεια του Πλειστοκαίνου καθώς και άλλες αναπαραστάσεις, εκθέματα αλλά και ένα αντίγραφο σκελετού Μοσάσαυρου (Mosasaurus) που έζησε πριν 70 εκατομμύρια χρόνια!

Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης

Το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Διάσωσης Σχολικού Υλικού (ΕΚΕΔΙΣΥ) θα το βρείτε στην Πλάκα, πολύ κοντά στην Μητρόπολη και είναι για όλες τις ηλικίες. Ναι, δεν χρειάζεται να έχετε παιδιά για να το επισκεφθείτε αφού είναι σίγουρο ότι θα σας δημιουργηθεί μια γλυκιά νοσταλγία κατά την περιήγησή σας στο χώρο. Στις συλλογές περιλαμβάνονται σχολικά βιβλία δημοτικού και γυμνασίου, παιδικά, καθώς και από όλον τον κόσμο, όπως και σχολικό υλικό (τετράδια, κασετίνες, γραφική ύλη, αρχεία, εποπτικό υλικό κλπ) και κατά την επίσκεψή σας θα έχετε την ευκαιρία να αποκτήσετε μία συλλογική εικόνα για τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία της εκπαίδευσης. Δεν πρέπει να φύγετε από το μουσείο χωρίς να επισκεφθείτε την αναπαράσταση της σχολικής τάξης του 50′. Εκεί, θα καθίσετε στα παλιά ξύλινα θρανία και ίσως νιώσετε ότι παίζετε σε κάποια παλιά ελληνική ταινία.

Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας

Τι ξέρετε για τη τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων; Πιθανολογώ όχι τόσο πολλά και αυτό συμβαίνει γιατί δεν είναι ευρέως γνωστές οι επιδόσεις τους στον τομέα αυτό, όπως ήταν στη φιλοσοφία ή στις τέχνες. Η έκθεση του μουσείου αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας ξαναζωντανεύει -στην οδό Ακαδημίας- 300 περίπου εξαιρετικές εφευρέσεις του αρχαιοελληνικού τεχνολογικού θαύματος (από το ρομπότ – υπηρέτρια του Φίλωνος μέχρι τον κινηματογράφο του Ήρωνος και από το αυτόματο ωρολόγιο του Κτησιβίου μέχρι τον αναλογικό υπολογιστή των Αντικυθήρων) που καλύπτουν την περίοδο από το 2000 π.Χ. μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου κατόπιν 25χρονης έρευνας και μελέτης του Κώστα Κοτσανά. Αν το επισκεφθείτε, θα ανακαλύψετε τη σχετικά άγνωστη πτυχή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και θα συνειδητοποιήσετε ότι η τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν εξαιρετικά όμοια με τις απαρχές της σύγχρονης τεχνολογίας μας. Αυτό θα το διαπιστώσετε από έναν «κινηματογράφο» ικανό να παρουσιάζει αυτόματα την πλοκή ενός μύθου με κινούμενη εικόνα και ήχο, αυτοκινούμενα οχήματα (αυτοκίνητα) με αυτόματη πλοήγηση, με κιβώτιο ταχυτήτων, υδραυλικές προγραμματιζόμενες βαλβίδες και άλλα περίπλοκα εξαρτήματα καθώς και άλλες εφευρέσεις που βάζω στοίχημα ότι σας εκπλήξουν ευχάριστα.

Μουσείο Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων

Το Μουσείο των Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων βρίσκεται εντός του Μεγάρου του ΗΣΑΠ στο σταθμό του Πειραιά, δηλαδή τον επί χρόνια τερματικό σταθμό του ηλεκτρικού και ήταν το όραμα του Μανώλη Φωτόπουλου, ενός υπαλλήλου του ΗΣΑΠ, το οποίο άρχισε να υλοποιεί μετά τη συνταξιοδότησή του το 1995 καταφέρνοντας να συγκεντρώσει παλιές στολές, φωτογραφίες, βιβλία και αποκόμματα εφημερίδων και περιοδικών. Στη συλλογή που εγκαινιάστηκε το 2005 θα βρείτε σήμερα 2000 αντικείμενα (έκθεση έκτασης 1.000 τ.μ. και αποθήκη), καθώς και 3000 και πλέον βιβλία, έντυπα και φωτογραφίες. Επίσης, θα μάθετε την ιστορία του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου από τότε που πρωτολειτούργησε ως ατμήλατος το έτος 1869 κάνοντας τη διαδρομή Πειραιά – Θησείο, για την επέκτασή του μέχρι την Κηφισιά, την Ηλεκτροκίνηση του το 1904, αλλά και για τις πρώτες λειτουργίες τόσο των τραμ της παραλίας το 1910, καθώς και για τα τραμ Πειραιώς – Περάματος που πρωτολειτούργησαν το 1936. Γιατί το τραμ στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας δεν άνοιξε για πρώτη φορά το κοντινό 2021. Πίσω από αυτό κρύβεται μεγάλη ιστορία την οποία μπορείτε να μάθετε όλες τις ημέρες της εβδομάδας από τις 8 το πρωί μέχρι τις 2 το μεσημέρι, απλά κατεβαίνοντας στον μακροβιότερο σταθμό του ηλεκτρικού.