Η Ariana Grande μίλησε για πρώτη φορά για τις αισθητικές επεμβάσεις που έχει κάνει στο παρελθόν. Σε ένα make-up tutorial για τη Vogue, η 30χρονη τραγουδίστρια παραδέχτηκε ότι νεότερη έκανε συχνά botox και ενέσιμα στα χείλη της, για να «κρύψει» τον πραγματικό της εαυτό. «Για πολύ καιρό, η ομορφιά ήταν για μένα κάτι πίσω από το οποίο κρυβόμουν».
Καθώς κάνει τη γραμμή του eyeliner, η Grande μιλά για την πίεση που έχει δεχτεί λόγω της δουλειάς της στον χώρο του θεάματος. «Το να εκτίθεσαι σε τόσες πολλές φωνές σε τόσο νεαρή ηλικία, ειδικά όταν ο κόσμος έχει πάντα κάτι να πει για την εμφάνισή σου, είναι πραγματικά δύσκολο. Δε ξέρεις τι αξίζει να ακούσεις και τι όχι», λέει. «Με τα χρόνια, χρησιμοποιούσα το μακιγιάζ ως μεταμφίεση ή ως κάτι για να κρυφτώ πίσω του». Επισημαίνει ότι τα μαλλιά και το eyeliner της γίνονταν όλο και μεγαλύτερα, στην προσπάθειά της να «κρυφτεί» πίσω από την εικόνα της. «Αλλά νομίζω ότι όσο μεγαλώνω, δεν μου αρέσει πια η πρόθεση πίσω από αυτό».
Σε αυτό το σημείο, δείχνει να συγκινείται κι αρχίζει να κλαίει, αιφνιδιάζοντας ακόμη και τον εαυτό της. «Έκανα έναν τόνο ενέσιμα στα χείλη και botox. Σταμάτησα το 2018 γιατί απλώς ένιωσα ότι [ήταν] πάρα πολύ. Απλώς ένιωσα ότι κρύβομαι». Συνεχίζει λέγοντας ότι, εν μέρει, σταμάτησε γιατί ήθελε να δει τις «καλοκερδισμένες» ρυτίδες της από το κλάμα και το γέλιο. «Ελπίζω οι γραμμές του χαμόγελού μου να γίνονται όλο και πιο βαθιές και να γελάω όλο και περισσότερο. Και απλά πιστεύω ότι η γήρανση μπορεί να είναι κάτι τόσο όμορφο».
Η αποκάλυψη της Grande έρχεται λίγο αφότου η Kylie Jenner μίλησε για πρώτη φορά για την πλαστική στο στήθος της. Σε ένα επεισόδιο του The Kardashians, η Jenner είπε ότι έκανε πλαστική όταν ήταν ακόμη έφηβη και έκτοτε το έχει μετανιώσει, ιδιαίτερα αφού απέκτησε την κόρη της, Stormi. «Θα μου ράγιζε την καρδιά αν ήθελε να φτιάξει το σώμα της στα 19 της», είπε.
Αυτές οι εξομολογήσεις, από δύο από τις μεγαλύτερες celebrities αυτήν την στιγμή, φαίνεται να υποδεικνύουν μια ριζική αλλαγή όσον αφορά τη διαφάνεια των διασημοτήτων σχετικά με τις αισθητικές τους παρεμβάσεις. Το θέμα παραμένει ταμπού, με διάσημουν να αποδίδουν τις αλλαγές τους στη διατροφή, το μακιγιάζ, τη γυμναστική, την περιποίηση του δέρματος και την κατανάλωση νερού. Θεωρητικά, η στροφή αυτή μπορεί να είναι θετική. Ίσως αρκετοί να νιώθουν καλύτερα με τον εαυτό τους όταν καταλαβαίνουν ότι ούτε οι αγαπημένοι τους σταρ δεν μοιάζουν έτσι φυσικά.
Από την άλλη, αυτές οι εξομολογήσεις βοηθούν στην κανονικοποίηση των αισθητικών επεμβάσεων, μειώνοντας τη σοβαρότητά τους, μετατρέποντας τα ενέσιμα και τις υπόλοιπες μη επεμβατικές «θεραπείες» σε άλλο ένα βήμα στη ρουτίνα ομορφιάς μας – κάτι σαν να βγάζεις τα φρύδια σου ή να βάφεις τα μαλλιά σου. «Από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι κάποιος έχει κάνει μια επέμβαση, τότε αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε αν πρέπει να την κάνουμε κι εμείς», είχε πει στο Dazed η Charlotte Markey, καθηγήτρια ψυχολογίας που ειδικεύεται στην εικόνα σώματος στο Πανεπιστήμιο Rutgers. «Η κανονικοποίηση και η προσβασιμότητα –ιδιαίτερα των μη επεμβατικών θεραπειών όπως το μπότοξ και τα fillers (ενέσιμα) στις μέρες μας– προσθέτει επιπλέον πίεση στις γυναίκες να αισθάνονται ότι αυτό είναι το ιδανικό που πρέπει να επιδιώξουν».
Αυτό επιδεινώνεται περαιτέρω από μια σχεδόν ηθική διάκριση που δημιουργείται από ανθρώπους όπως η Jenner μεταξύ πλαστικής χειρουργικής και ενέσιμων. Στο The Kardashians, η Jenner αρνήθηκε τις «φήμες» ότι έχει κάνει πλαστικές σε όλο της το πρόσωπο, υποστηρίζοντας ότι είχε κάνει «μόνο fillers».
Όσο πιο κοινές γίνονται αυτές οι αισθητικές διαδικασίες, τόσο πιο δαπανηρό και απρόσιτο γίνεται για τους ανθρώπους να φτάσουν τα πρότυπα ομορφιάς. Η συμμόρφωση με τα πρότυπα ομορφιάς μέσω πραγμάτων όπως η αισθητική χειρουργική και τα ενέσιμα, υποστηρίζει και διαιωνίζει το μοναδικό, εξιδανικευμένο πρότυπο και εντείνει την πίεση σε άλλες γυναίκες να το τηρήσουν. Τόσο η Jenner όσο και η Grande, καθώς και διασημότητες όπως η Khloé Kardashian, έχουν μιλήσει για τις πιέσεις που τους έχουν ασκήσει τα αρνητικά σχόλια άλλων ανθρώπων για την εμφάνισή τους.
Όλοι γνωρίζουμε πόσο απαίσια και ταπεινωτικά μιλούν ο Τύπος και τα social media για την εμφάνιση των celebrities, ιδιαίτερα των γυναικών – στο απόγειο της δημοτικότητάς του, το περιοδικό Heat είχε τεύχος αφιερωμένο στα 20 κορυφαία «ελαττώματα» των διασήμων, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων χεριών της Uma Thurman και του μεγάλου μετώπου της Emma Bunton. Αλλά κάποια στιγμή, και οι celebrities που διαθέτουν τεράστια δύναμη και πλατφόρμες –όπως η Grande και η Jenner– πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται τη δική τους ευθύνη και επίδραση στον κόσμο, καθώς και τα μηνύματα που περνούν στους φανς τους, σχετικά με τα πρότυπα ομορφιάς.
Αν όσα λέει η Grande είναι αλήθεια σχετικά με τον τρόπο που έχει εξελιχθεί η σχέση της με την ομορφιά, αυτό είναι υπέροχο. Το να λέει ότι τώρα βλέπει το μακιγιάζ και τα μαλλιά ως «αυτοέκφραση και τρόπο να τονίσει αυτά που ήδη έχει» αντί να κρύβεται πίσω τους, είναι πραγματικά όμορφο. Ωστόσο, εξακολουθεί να πουλάει μακιγιάζ στους θαυμαστές της μέσω της εταιρείας της, r.e.m., αποκομίζοντας κέρδος από τον τρόπο που οι φανς της αντιλαμβάνονται την εικόνα τους και την ομορφιά.
Τα πρότυπα ομορφιάς υπήρχαν από πάντα και οι celebrities υποστήριζαν και διέδιδαν τις συνεχώς μεταβαλλόμενες τάσεις. Τα τελευταία χρόνια, καθώς η πλαστική χειρουργική έχει γίνει πιο διαδεδομένη, τα πρότυπα αυτά γίνονται όλο και πιο ανέφικτα χωρίς επεμβάσεις και «πειράγματα». Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, ότι οι celebrities που παραδέχονται τις αισθητικές παρεμβάσεις τους, έχουν γίνει το αντίδοτό μας. Αλλά κατά πόσο βοηθάει πραγματικά αυτή η διαφάνεια;
Η Markey πιστεύει ότι η διαφάνεια απέναντι στις μεταμορφώσεις τύπου «πριν και μετά» δεν μας κάνει απαραίτητα να νιώθουμε καλύτερα. Από τη μια, μπορεί να δούμε το «Πριν» μιας διάσημης και να νιώσουμε καλύτερα, συνειδητοποιώντας ότι δε διαφέρουμε τόσο από την φυσική τους εμφάνιση.
Από την άλλη, όταν εστιάζουμε στο «Μετά», γινόμαστε πιο δυσαρεστημένοι με τη δική μας εικόνα και πιο ανοιχτοί στην ιδέα της αισθητικής επέμβασης. Με αυτόν τον τρόπο, η ειλικρίνεια των celebrities σχετικά με τις πλαστικές μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι. Είναι καλό να ξεκαθαρίζουμε ότι τα πρόσωπα ή τα σώματα ορισμένων celebrities είναι αποτέλεσμα επεμβάσεων. Το πρόβλημα ξεκινά όταν ενισχύουμε την ιδέα ότι πρέπει να αλλάζουμε συνεχώς την εικόνα μας, ότι είμαστε projects που πρέπει να ολοκληρώσουμε και να τελειοποιήσουμε. Ενώ η ειλικρίνεια μπορεί να προσφέρει στιγμιαία ικανοποίηση για μερικούς, αξίζει να αναρωτηθούμε αν βοηθά μακροπρόθεσμα.
«Η τάδε δεν είναι καν ωραία, την έχεις δει πριν τις επεμβάσεις;»
Η τόνωση της αυτοεκτίμησης από την κριτική στην εικόνα μιας άλλης γυναίκας είναι μια ανθυγιεινή, μισογύνικη (αν και πιθανότατα ασυνείδητη) συνήθεια – μια συνήθεια που πηγάζει από την κοινωνική συνθήκη, όπου ορίζουμε τη δική μας ομορφιά συγκρίνοντάς την με την εμφάνιση των γυναικών γύρω μας. Η σύγκριση είναι μια λογική απάντηση στην βιομηχανοποιημένη ομορφιά ως μέτρο και μέσο εξουσίας. Ζούμε σε μια κουλτούρα που διψάει για εξουσία και η ομορφιά (φυσική και μη) παρέχει πρόσβαση στην εξουσία, είναι δηλαδή ένα προνόμιο. Κάτω από αυτήν την καπιταλιστική δομή, δεν υπάρχει χώρος για όλους στην κορυφή -το γνωρίζουμε καλά αυτό-, κάτι που ενσταλάζει αυτή την ανταγωνιστική, συγκριτική συνθήκη στο μυαλό μας.
Θέλω επίσης να αναφέρω κάτι που έχω παρατηρήσει: υπάρχουν ολόκληροι λογιαριασμοί και κανάλια αφιερωμένα στις πλαστικές των celebrities. Συχνά τις σελίδες αυτές τις διαχειρίζονται άνθρωποι που δεν είναι καν γιατροί. Πάρτε για παράδειγμα την Lorry Hill, την youtuber που αποκαλύπτει πλαστικές διασήμων. Ως πλαστικός; Ως αισθητικός; Ως φίλη των διασήμων; Όχι, απλώς ως γυναίκα που έχει κάνει πλαστικές και «γνωρίζει». Η Lorry Hill παρουσιάζει τις «υποψίες» της ως facts, παρόλο που συχνά πέφτει έξω στις εκτιμήσεις της. Δίνει την εντύπωση ότι για να δικαιολογήσει τις δικές της πλαστικές (που δε χρειάζεται, αφού ο καθένας πάνω του μπορεί να κάνει ό,τι θέλει), πρέπει να αποδείξει ότι όλες οι διάσημες είναι το ίδιο «ψεύτικες».
Ναι, οι επεμβάσεις είναι διαδεδομένες στον χώρο του θεάματος. Όχι, δεν είναι όλες οι όμορφες γυναίκες «πλαστικές». Όμορφοι άνθρωποι υπήρχαν και πριν την εφεύρεση των πλαστικών. Πώς να το κάνουμε που κάποιοι άνθρωποι είναι από τη φύση τους όμορφοι; Πώς να το κάνουμε που ακόμα κι αν κάναμε τις ίδιες πλαστικές, κάποιοι θα παρέμεναν πιο όμορφοι από άλλους;
Με την ίδια καχυποψία βλέπω και αντίστοιχους λογαριασμούς πλαστικών χειρουργών που προσπαθούν να ξεσκεπάσουν τις επεμβάσεις των διασήμων. Στην τελική, η δουλειά τους βασίζεται στο μάρκετινγκ και στις τάσεις. Όπως οι celebrities κερδίζουν «πόντους» στην ιεραρχία, πείθοντάς μας ότι δεν έχουν πειράξει τίποτα, έτσι και οι πλαστικοί χειρουργοί έχουν κέρδος όταν μας πείθουν ότι όλοι οι όμορφοι διάσημοι είναι «ψεύτικοι» και μπορούμε κι εμείς να έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα αν επισκεφτούμε την κλινική τους. Απορώ γιατί δεν τους αντιμετωπίζουμε με την ίδια καχυποψία, όταν και αυτοί πουλάνε ένα προϊόν.