Αν ακούγατε ποπ ή ροκ ραδιόφωνο γύρω στο 1988, οι πιθανότητες είναι να ακούγατε πολλά πράγματα που θα σας κόλλαγαν στο μυαλό σαν τσίχλα, με επιφανειακούς στίχους και κακή παραγωγή. Ωστόσο, ανάμεσα σε αυτά ξεχώριζε τo “Under the Milky Way” των Αυστραλών The Church –μια δροσερή, μυσταγωγική αύρα φρέσκου αέρα. Σαν εκείνο τον υγρό, φρέσκο αεράκι που τύλιγε το καπνισμένο σου σώμα μετά από ένα «άγριο» ξενύχτι στην Rebound. Μεταξύ μέθης και πραγματικότητας θυμάμαι να σκαλώνω παρατηρώντας την πρωινή πάχνη να αφήνει μικροσκοπικούς παγοκρυστάλλους πάνω στην «αλήτικη» χλωρίδα της Πλατείας Αμερικής τρώγοντας τυρόπιττα για να «έρθω στα ίσα μου» καθώς ο ήλιος ξεπρόβαλλε πίσω από τις πολυκατοικίες. Κάθε Σάββατο το “Under the Milky Way” ακουγόταν ανελλιπώς στην υπόγα – συνήθως στο καθιερωμένο «ρομαντικό μισάωρο», συνδυαστικά με κομμάτια παρόμοιου βεληνεκούς όπως για παράδειγμα το “Killing Moon” των Echo & The Bunnymen, το “All Night Long” του Peter Murphy, το “I Wanna be Adored” των Stone Roses, αλλά και το “Midnight Summer Dream” των Stranglers.
Κομμάτι που λατρεύουν πολλοί, ανεξάρτητα από το “clan” της υποκουλτούρας στην οποία ανήκουν. Το λατρεύουν οι μεταλάδες εξίσου με τους νταρκάδες, το ακούνε τόσο οι boomers όσο και οι millenials, το γουστάρουν οι ravers και τα πανκιά και το λατρεύουν οι ποπ και οι Indie τύποι και τύπισσες όλου του πλανήτη. Και είναι λογικό, καθώς είναι ατμοσφαιρικό, αιθέριο, αγγίζοντας τα όρια της υπερβατικότητας. Αν το έχεις χορέψει έστω και μια φορά, σίγουρα θα έχεις αισθανθεί σαν περιστρεφόμενος δερβίσης που εγκαταλείπει τα εγκόσμια.
Όπως και ο ομώνυμος γαλαξίας, το Under the Milky Way είναι ένα τραγούδι που μοιάζει σαν να υπήρχε από την αρχή της δημιουργίας του κόσμου. Μόνο οι 80s χαίτες της μπάντας στο μελαγχολικό του βιντεοκλίπ προδίδουν την πραγματική του ηλικία.
Το single κυκλοφόρησε το 1988, οκτώ χρόνια μετά τη γέννηση του new-wave συγκροτήματος από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας, The Church. To Under the Milky Way γλιστρούσε στα ερτζιανά με μια βροχή μετεωριτών από υπνωτικές κιθάρες, μελαγχολικές α-μινόρε συγχορδίες, ορχηστρικά ιντερλούδια και απόκοσμους στίχους που μιλούσαν για «κάτι αστραφτερό και λευκό» που «σε φέρνει εδώ, ασχέτως από τον προορισμό σου».
Χάρις στο εμβληματικό ρεφρέν του, “Wish I knew what you were looking for, might have known what you would find“, το Under the Milky Way εκτόξευσε τους Church στην παγκόσμια σκηνή (το τραγούδι έφτασε στο Νο 22 των αμερικανικών charts) και χάρισε στο συγκρότημα το βραβείο single της χρονιάς στα βραβεία Aria του 1989.
Από τότε, το Under the Milky Way δεν έχει αποσυρθεί ποτέ μακριά από τα ραδιοκύματα – ή από τις playlists των μπαρ. Έχει συνοδεύσει διαφημίσεις αυτοκινήτων και ταινίες –με την σουρεαλιστική σεκάνς του πάρτι στο σπίτι του Donnie Darko σύστησε τους Church σε μια νέα γενιά indie παιδιών, ψηφίστηκε κάποτε ως το καλύτερο αυστραλιανό τραγούδι των τελευταίων 20 ετών και έχει διασκευαστεί από μουσικούς του δρόμου, μέχρι και από παιδικές χορωδίες. Οι Killers, ο Grant-Lee Phillips, η Sia, και ο Josh Pyke το έχουν κάνει δικό τους, ενώ το 1999, ένας Αυτόχων Ιθαγενής της Αυστραλίας, ο Jimmy Little, μουσικός, ηθοποιός και τραγουδιστής ο οποίος έχει υπηρετήσει μια τεράστια γκάμα από μουσικά είδη, RnB, Soul, Folk, Rock, Blues, Jazz, Country, Gospel, Modern Blues, Aboriginal, έκανε μια τρομερή διασκευή του κομματιού.
Οι νεόνυμφοι εξακολουθούν να το επιλέγουν για τον πρώτο τους χωρό. Οι ετοιμοθάνατοι το ζητούν στις κηδείες τους. Ενώ ο μπασίστας του συγκροτήματος, Steve Kilbey, έχει χάσει το μέτρημα του αριθμού των ανθρώπων που του έχουν ομολογήσει ότι έχασαν την παρθενιά τους με αυτό.
Παρόλο που το Under the Milky Way είναι το πιο επιτυχημένο και παγκοσμίως δημοφιλές τραγούδι της 44χρονης (και συνεχούς) καριέρας των The Church, οι ίδιοι φαίνεται να το απεχθάνονται. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο μεγαλύτερος επικριτής του ήταν ένας εκ των δημιουργών του, ο Kilbey. Αυτό που ξεκίνησε ως μια υψηλή ποπ (ο Kilbey αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο για το τραγούδι) σύντομα μετατράπηκε σε κατάρα, καθώς το Under the Milky Way απειλούσε να επισκιάσει ό,τι κυκλοφόρησαν οι Church στην μετέπειτα πορεία τους.
Απογοητευμένοι από τον τρόπο με τον οποίο το κοινό διαλυόταν στις συναυλίες τους αμέσως μετά την εκτέλεση του Under the Milky Way, οι Church για κάποια χρόνια περίπου γύρω 2000 αρνούνταν να το παίξουν – όπως και άλλες επιτυχίες τους από τα 80s, όπως τα Unguarded Moment και Almost With You – στα live τους, για να μη θεωρηθούν ως «ένα μάτσο γερο-ροκάδες που αναμασούν τα χρυσά μας χρόνια».
Πώς λοιπόν το τραγούδι που ο Kilbey κάποτε χαρακτήρισε «επίπεδο, άψυχο και αποστειρωμένο» και δήλωσε ότι «το έγραψε τυχαία και τυχαία έγινε σινγκλ, όπως και ότι εντελώς τυχαία έγινε επιτυχία», κατάφερε άραγε να δει το φως της ημέρας;
Ο Kilbey έγραψε το Under the Milky Way με την τότε κοπέλα του, τη Σουηδή μουσικό Karin Jansson. Το ζευγάρι, που μετέπειτα θα αποκτούσε δύο ταλαντούχες δίδυμες κόρες, επρόκειτο να επισκεφθεί τη μητέρα του Kilbey στην κεντρική ακτή της Νέας Νότιας Ουαλίας. Μετά το δείπνο, ο Kilbey βγήκε στα μουλωχτά από το σπίτι για να αποφύγει τα το πλύσιμο των πιάτων και να καπνίσει ένα «ειδικό τζαζ τσιγάρο για μουσικούς».
«Ίσως να κοίταξα ψηλά τον υπέροχο αστραφτερό ουρανό και να εμπνεύστηκα – δεν ξέρω», διηγήθηκε χρόνια αργότερα. Ο Kilbey επέστρεψε στο σπίτι και άρχισε να παίζει στο πιάνο. Η Jansson πλησίασε και, πολύ σύντομα, είχε σχηματιστεί μια μελωδία. «Καταλήξαμε στους στίχους μέσα σε τρία λεπτά», είπε.
Όσο για το τι πραγματεύεται το τραγούδι, ο Kilbey δήλωσε στον Guardian Αυστραλίας: «Δεν αναφέρεται σε τίποτα. Όπως όλα τα τραγούδια μου, είναι μια πύλη μυαλό του ακροατή, όπου του προσφέρω έναν κατευθυνόμενο διαλογισμό. Είναι ένας λευκός, αφηρημένος καμβάς για να χαθούν οι άνθρωποι μέσα σε αυτόν».
Όταν ο Kilbey έπαιξε το Under the Milky Way στα υπόλοιπα μέλη της μπάντας -τον ντράμερ Richard Ploog και τους κιθαρίστες Marty Willson-Piper και Peter Koppes– δεν ενθουσιάστηκαν και πολύ. Ο μάνατζερ των Church ήταν αυτός που επέμενε να μπει στο πέμπτο άλμπουμ τους, το Starfish που ηχογραφήθηκε στο Λος Άντζελες. Και τότε ο ιδρυτής της Arista Records, Clive Davis, που μόλις το άκουσε κατάλαβε πως πρόκειται για «χρυσορυχείο», δεν έχασε την ευκαιρία να το βγάλει ως το πρώτο single του άλμπουμ.
Η δεκαετία του ’90 βρήκε τους Church με πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από ένα hit single που επιζητούσε να τραβήξει την προσοχή, καθώς τα «κορίτσια, τα ναρκωτικά και η γεωγραφία» απειλούσαν να διαλύσουν το συγκρότημα. Σίγουρα το οικονομικό κομμάτι έπαιξε ρόλο, αλλά κάποια στιγμή στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ο Kilbey αποφάσισε κατά κάποιο τρόπο να συμφιλιωθεί με το διάσημο τραγούδι του.
Το 2004, οι Church κυκλοφόρησαν ένα LP, το El Momento Descuidado, το οποίο περιλάμβανε μια αιθέρια ακουστική εκδοχή του Under the Milky Way. Δύο χρόνια αργότερα το συγκρότημα το ερμήνευσε με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Μελβούρνης στην τελετή έναρξης των Κοινοπολιτειακών Αγώνων, με εναέριες μπαλαρίνες να στροβιλίζονται στον νυχτερινό ουρανό. Και το 2010 οι Church ερμήνευσαν το τραγούδι στην κρατική τηλεόραση κατά την ένταξή τους στο Aria hall of fame (αυτή τη φορά το συγκρότημα μπήκε στον κόπο να προσέλθει).
Πλέον, ο Kilbey είναι πιο επιεικής σχετικά με την πρωτοποριακή του επιτυχία. Ενώ υποστηρίζει ότι «θα ήμουν ευτυχής ακόμα κι αν δεν το έπαιζα ποτέ ξανά», παραδέχεται ότι «έχει αποφέρει ένα καλό εισόδημα», αν και παραπονιέται ότι «με κάποιο τρόπο έκανα ακριβώς τη σωστή μίξη σε αυτό το τραγούδι, κάτι που δεν μπόρεσα ποτέ να επαναλάβω ξανά».
Αν και δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις του, είναι ικανοποιημένος με το πώς «οι Αυστραλοί το έχουν υιοθετήσει ως δικό τους τραγούδι».
«Αστειεύομαι συχνά ότι θα το πουλήσω στο γαμημένο φιλελεύθερο κόμμα ή ως τον επόμενο ύμνο της Αυστραλίας», δήλωσε ο Kilbey πριν από μερικά χρόνια. «Επειδή έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας των Αυστραλών».
Και όχι μόνο, θα συμπλήρωνα εγώ. Ίσως λοιπόν το Under The Milky Way να μπορούσε να αποτελέσει τον απόλυτο Παγκόσμιο Ύμνο. Έναν ύμνο που απλά υμνεί τον ατέρμονο έναστρο οικουμενικό ουρανό, «κάτι αστραφτερό και λευκό» που «σε φέρνει εδώ, ασχέτως από τον προορισμό σου». Τόσο υπερβατικό και ταυτόχρονα τόσο γήινο. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει καμία ιστορία πίσω από τους στίχους του, το υποσυνείδητο γράφει τις δικές του οικουμενικές αφηγήσεις. Μια σχεδόν μυστικιστική δύναμη ωθεί τους ανθρώπους να σηκώνονται στις μύτες των ποδιών τους και με δερβίσικους στροβιλισμούς να εξαϋλώνονται στην αιθέρια μελωδία του. «’Ενας λευκός, αφηρημένος καμβάς για να χαθούν οι άνθρωποι μέσα σε αυτόν».
➸ Δείτε επίσης: Η ομορφιά του να προσπαθείς