Σαν σήμερα γεννιόταν ο τεράστιος Oscar Wilde. Απο τη πληθώρα των πνευματώδων αποφθεγμάτων του ένα από αυτά σημειώνει πως ένας ονειροπόλος είναι καταδικασμένος να περπατάει στο σκοτάδι της νύχτας, έχει όμως το προνόμιο να αντικρίζει πρώτος την αυγή του ηλίου. Θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερος παραλληλισμός για την επέτειο της χειρονομίας των Tommie Smith και John Carlos;

Το 1968 ηταν μια δραματική χρονιά για τις Η.Π.Α. O πόλεμος του Βιετνάμ, η μακάβρια αναβίωση της βιβλικής αναμέτρησης Δαυίδ και Γολιάθ, ήταν ο λόγος που χιλιάδες άνθρωποι και από τις δυο εμπόλεμες πλευρές έχαναν τη ζωής τους στο παράλογο βωμό της διεξαγωγής του. Στον αντίποδα του πολεμικού αναβρασμού κινήματα ειρήνης είχαν ξεπηδήσει αποζητώντας την διέξοδο απο τη τραγωδία στις εξωτερικές υποθέσεις της χώρας. Μαζί τους ορθώνονταν φωνές για την εσωτερική κατάσταση που διαιώνιζε το χάσμα για τους Αφροαμερικανούς πολίτες της που όταν δεν θεωρούνταν άνθρωποι ενός κατώτερου θεού, συγκέντρωναν πάνω τους αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις που τους καθήλωναν στο περιθώριο της κοινωνίας.

Μέσα στη χρονιά, ένας υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προαλειφόμενος για την εκλογή του στο προεδρικό θώκο ο Robert Kennedy δολοφονείται στο Λος Άντζελες. Την ίδια μοίρα είχε και ο φωτεινός κηρυκας Martin Luther King το όραμα του οποίου είχε εμβολιάσει χιλιάδες ανθρώπους για ένα καλυτερο, δικαιότερο κόσμο. Η ελπίδα για αλλαγή βαλλόταν απο τις δυνάμεις που ήθελαν τη διατήρηση ενός κατάφωρου άδικου κοινωνικού και φυλετικού status quo.

Βρισκόμαστε στη πόλη του Μεξικού στα πλαίσια των Ολυμπιακών αγώνων του 1968, είναι η ώρα της απονομής των μαύρων αθλητών Tommie Smith και John Carlos οι οποίοι κατέκτησαν τη πρώτη και τη τρίτη θέση αντιστοίχως στο αγώνισμα του τρεξίματος των 200 μέτρων. Δίπλα, ως αργυρός ολυμπιονικης, στέκεται ο Αυστραλός Peter Norman.

Την ώρα της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου οι δυο Αμερικανοί αθλητές ορθώνουν τις γροθιές τους -το δεξί του χέρι και το αριστερό  ντυμμένα με γάντια- προς τον ουρανό μια κίνηση που ανακαλεί τους Μαύρους Πάνθηρες και τα αιτήματα τους. Ήταν μια σιωπηλή διαμαρτυρία με τεράστιες συμβολικές προεκτάσεις: για την αξία της ζωής των μαύρων που μόνο η αθλητική επιτυχία την εντάσσει με αξιοπρέπεια στο δημόσιο λόγο, ένα μήνυμα για τις συνθηκες ζωής των συμπατριωτών τους σε καταστάσεις ακραίου ταξικού εξοβελισμού.

Όπως αναμενόταν η κίνηση τους προκάλεσε ένα κύμα αγανάκτησης που στηλίτευε την αποκοτιά τους να καταδείξουν τις παθογένειες της Αμερικάνικης κοινωνίας. Οι αθλητές στιγματίστηκαν και εξοστρακίστηκαν απο τις αθλητικές διοργανώσεις, μέχρι και η ζωή τους βρέθηκε στο στόχαστρο απειλητικών γραμμάτων. Η χώρα τους δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί την αυτοκριτική της που οι γροθιές τους ήθελαν να εξακοντίσουν προς αυτήν.

Δεν πρέπει επίσης να αμεληθεί η τύχη του Peter Norman που συμπλήρωνε το βάθρο των νικητών. Η υποδοχή του δεν ήταν καλυτερη στην Αυστραλιά και η καριέρα του ακολούθησε αντίστοιχη πορεία απαξίωσης των μαύρων συναθλητών απο τα αθλητικά δρώμενα. Ο Peter Norman κλήθηκε να πληρώσει ένα βαρυτατο φόρο τιμής για την ενσυνειδητη του απόφαση να συμπορευτεί με τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η κίνηση των Tommie Smith και John Carlos ήταν μια προγραμματισμένη προσπάθεια, την ώρα του θριάμβου, που έβαζε σε δεύτερη μοίρα τα προσωπικά τους συμφεροντα στο όνομα ενός ευγενικού σκοπού. Ήταν μια βαθύτατα ηρωική πράξη γιατί γνώριζε εκ των προτερων τις συνέπειες της. Αυτό δεν τους κατατάσσει στους ονειροπόλους; Βάδισαν ένα σκοτεινό ακανθώδη δρόμο για μια αυγή ισοπολιτείας και φυλετικής ισότητας.