Το ταξικό χάσμα μεταξύ των millennials είναι το μεγαλύτερο από κάθε άλλη γενιά, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.

Πολλοί σημερινοί 35ντάρηδες έχουμε την απατηλή εικόνα ότι σε οικονομικό επίπεδο είμαστε όλοι ένα και το αυτό. Βέβαια, αυτή η πεποίθηση δεν αποτελεί εντύπωση καθώς σε επιφανειακό επίπεδο τουλάχιστον όλα συγκλίνουν προς αυτήν. Ντυνόμαστε όλοι με παρόμοιο τρόπο, συχνάζουμε στα ίδια μαγαζιά, πηγαίνουμε στις ίδιες θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες, πίνουμε τα ίδια ποτά, διαβάζουμε τα ίδια βιβλία, χρησιμοποιούμε τα ίδια ΜΜΜ και πάνω-κάτω καταναλώνουμε με παρόμοιο τρόπο.

Γενικότερα, από τότε που η εργατική ταυτότητα έχει κατακερματιστεί και ορίζεται περισσότερο από την κατανάλωση παρά από την δουλειά του καθενός, από τότε που τα εργατικά συνδικάτα και τα σωματεία έχουν χάσει την οποιαδήποτε κοινωνική και πολιτική ισχύ τους, φαίνεται ότι και οι οικονομικές διαφορές δεν είναι πλέον τόσο εμφανείς εντός της κοινωνίας, όπως ήταν παλαιότερα. Τότε που οι ταξικές διαφορές ήταν ευδιάκριτες. Τότε που εργάτες ντύνονταν σαν εργάτες, σύχναζαν στα δικά τους καφενεία, είχαν τις δικές τους γειτονιές, τρέφονταν με συγκεκριμένα φαγητά, ήταν μέλη στα συνδικάτα τους και τους ξεχώριζες μακριά από την ανώτερη τάξη και την μουρζουαζία. Επίσης την εποχή εκείνη, η λέξη «αφεντικό» δεν ακουγόταν «μπανάλ» στα αφτιά των ανθρώπων, όπως και «η εργατική τάξη». Τα πράγματα ήταν απλά. 1+1=2. Υπήρχε η εργατική τάξη, η μεσαία και η ανώτερη.

Σε αντίθεση λοιπόν με την εποχή της ταξικής διαφάνειας όπως θα το ονομάσω, τα τελευταία χρόνια –κάτι που μάλλον ξεκίνησε από την μεταπολίτευση και μετά, για εμφανείς λόγους- αυτός ο ταξικός πόλεμος μοιάζει να αποσιωπάται με τον ίδιο τρόπο που όπως αναφέρει η γνωστή λαϊκή παροιμία, «Αφεντικά και δούλοι το ίδιο γίναμε ούλοι».

Ανάμεσα στη γενιά μας ωστόσο, υπάρχουν επιστήμονες με τίτλους σπουδών που δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα και εργάζονται στην εστίαση. Υπάρχουν γιατροί που κερδίζουν ένα ξεροκόμματο και δεν μπορούν να θρέψουν μια οικογένεια. Άνθρωποι που έχασαν τις δουλειές τους, την  ασφάλειά τους, τις συντάξεις τους και τις κοινωνικές παροχές, την ίδια στιγμή που κάποιοι κάνουν ποδόλουτρο με σαμπάνια.

Τι σκάνδαλο θα ήταν αν μιλάγαμε δημόσια για το γεγονός ότι οι αμοιβές μας έχουν τεράστια ψαλίδα, όσα βγάζει ένα μεγαλοστέλεχος σε ένα μήνα, όσα θα βγάζει ο μέσος εργάτης σε όλη τη ζωή του -και μιλάμε για μια ανεπτυγμένη χώρα του δυτικού και όχι του τρίτου κόσμου… κατά τα’ άλλα -δεν υπάρχουν καπιταλιστές ξέρετε, παρά μόνο εργοδότες, κι αν τολμήσουμε να μιλήσουμε για «ταξικό πόλεμο», θα μας αποκαλέσουν «άπλυτους» και «κομμουνιστές», ή απλά «γραφικούς».

Βέβαια, η επιστημονική έρευνα έρχεται να επαναφέρει το γραφικό ζήτημα του ταξικού πολέμου στο τραπέζι της κοινωνικής διαστρωμάτωσης:

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το χάσμα πλούτου μεταξύ των πλούσιων millennials και της υπόλοιπης ηλικιακής τους ομάδας είναι το μεγαλύτερο από κάθε άλλη γενιά, δημιουργώντας ένα νέο κύμα ταξικής αντίθεσης και δυσαρέσκειας, σημειώνει το CNBC.

Ακόμα και όταν η συντριπτική πλειοψηφία των millennials παλεύει με τις χαμηλόμισθες θέσεις εργασίας, την απρόσιτη στέγαση και τις χαμηλές αποταμιεύσεις, η ελίτ των millennials ξεπερνά τις προηγούμενες γενιές. Σύμφωνα με τη μελέτη, ο μέσος millennial έχει 30% λιγότερο πλούτο στην ηλικία των 35 ετών από ό,τι είχαν οι baby boomers στην ίδια ηλικία. Ωστόσο, το κορυφαίο 10% των millennials έχει 20% περισσότερο πλούτο από ό,τι οι κορυφαίοι baby boomers στην ίδια ηλικία.

«Οι Millennials είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους που δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να μιλάμε για τη “μέση” εμπειρία των Millennials», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης, Rob Gruijters, Zachary Van Winkle και Anette Eva Fasang. «Υπάρχουν ορισμένοι Millennials που τα πάνε εξαιρετικά καλά – σκεφτείτε τον Mark Zuckerberg και τον Sam Altman – ενώ άλλοι αγωνίζονται να επιβιώσουν».

Η μελέτη διαπιστώνει ότι οι millennials – τυπικά ορίζονται ως όσοι σήμερα είναι μεταξύ 28 και 43 ετών – έχουν αντιμετωπίσει επανειλημμένες οικονομικές αντιξοότητες. Καθώς ενηλικιώθηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, έχουν χαμηλότερα επίπεδα ιδιοκατοίκησης, μεγαλύτερα χρέη από τα περιουσιακά στοιχεία, χαμηλόμισθες και ασταθείς θέσεις εργασίας και χαμηλότερα ποσοστά δημιουργίας οικογένειας με δύο εισοδήματα.

Ταυτόχρονα, οι συγγραφείς λένε ότι το κορυφαίο 10% των millennials έχει επωφεληθεί από μεγαλύτερες ανταμοιβές για εξειδικευμένες θέσεις εργασίας. Όπως το θέτουν, «οι αποδόσεις σε διαδρομές εργασίας υψηλού κύρους έχουν αυξηθεί, ενώ οι αποδόσεις σε διαδρομές χαμηλού κύρους έχουν μείνει στάσιμες ή μειωθεί».

Οι millennials που «πήγαν στο πανεπιστήμιο, βρήκαν δουλειές μεταπτυχιακού επιπέδου και έκαναν οικογένεια σχετικά αργά», κατέληξαν με «υψηλότερα επίπεδα πλούτου από τους Baby Boomers με παρόμοιες πορείες ζωής», σύμφωνα με την έκθεση.

Ακόμη ένας παράγοντας – Οι κληρονομιές

Μπορεί να υπάρχει ένας άλλος παράγοντας που δημιουργεί τόσο μεγάλο πλούτο μεταξύ των millennials: οι κληρονομιές. Σε αυτό που είναι γνωστό ως «η μεγάλη μεταφορά πλούτου», οι baby boomers αναμένεται να κληρονομήσουν μεταξύ 70 και 90 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε πλούτο τα επόμενα 20 χρόνια. Μεγάλο μέρος αυτού του ποσού αναμένεται να πάει στα millennial παιδιά τους. Σύμφωνα με την Cerulli Associates, τα άτομα με υψηλή περιουσία που διαθέτουν 5 εκατομμύρια δολάρια και άνω θα αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ αυτού του συνόλου. Οι εταιρείες διαχείρισης πλούτου λένε ότι μέρος αυτού του πλούτου έχει ήδη αρχίσει να διαχέεται στην επόμενη γενιά.

«Η μεγάλη μεταφορά πλούτου, για την οποία όλοι μιλάμε τα τελευταία 10 χρόνια, βρίσκεται σε εξέλιξη», δήλωσε ο John Mathews, επικεφαλής του τμήματος Private Wealth Management της UBS. «Ο μέσος όρος ηλικίας των δισεκατομμυριούχων του κόσμου είναι σχεδόν 69 ετών αυτή τη στιγμή. Έτσι, όλη αυτή η μετάβαση ή η παράδοση του πλούτου θα αρχίσει να επιταχύνεται».

Οι εντάσεις μεταξύ των τάξεων των millennials είναι πιθανό να κλιμακωθούν καθώς θα μεταβιβάζεται περισσότερος πλούτος τα επόμενα χρόνια. Οι επιδείξεις πλούτου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τα millennial «nepo babies» θα μπορούσαν να προσθέσουν στον ενδογενεακό πόλεμο των τάξεων και να οδηγήσουν τους μη πλούσιους millennials να υπερβάλλουν σε δαπάνες ή να δημιουργήσουν την εντύπωση ενός πολυτελούς τρόπου ζωής για να συμβαδίσουν.

Η μάχη μεταξύ των πλούσιων millennials και των υπολοίπων θα μπορούσε επίσης να διαμορφώσει τη στάση τους απέναντι στον πλούτο. Για πάνω από τέσσερις δεκαετίες, η συντριπτική πλειονότητα των εκατομμυριούχων και δισεκατομμυριούχων που δημιουργήθηκαν στην Αμερική ήταν αυτοδημιούργητοι, κυρίως επιχειρηματίες. Μια μελέτη της Fidelity Investments διαπίστωσε ότι το 88% των Αμερικανών εκατομμυριούχων είναι αυτοδημιούργητοι. Ωστόσο, ο κληρονομικός πλούτος θα μπορούσε να γίνει πιο συνηθισμένος.

Ναι, οι ταξικοί συσχετισμοί μπορεί να έχουν μεταβληθεί εδώ και καιρό, να έχουν αλλάξει μορφή και σύσταση, οι διαχωριστικές γραμμές να έχουν μεταφερθεί, ειδικά με την έλευση του ψηφιακού τομέα που έχει θολώσει το πεδίο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, αλλά αυτό δεν πάει να πει ότι δεν υπάρχουν κοινωνικές τάξεις,  και φυσικά, όπως επιβεβαιώνει και η έρευνα, όχι, όχι, Αφεντικά και δούλοι δεν γίναμε (ακόμα) το ίδιο γίναμε ούλοι.

✥ Δείτε επίσης: Η τυραννία του “γκουρμεδοποιημένου” προλεταριάτου