Μερικές millennials γυναίκες έχουν κουραστεί όχι επειδή οι σύντροφοί τους δεν τους δίνουν αγάπη, αλλά γιατί «αγαπούν» πολύ πιο συναισθηματικά από όσο μπορεί κανείς να αντέξει. Η έννοια του mankeeping περιγράφει την απλή αλλά βαριά αλήθεια ότι πολλές φορές, μια σχέση δεν έχει αμοιβαία υποστήριξη, αλλά μονόπλευρη συναισθηματική δουλειά και το “Emotional Labor Camp” δεν είναι μεταφορά, είναι καθημερινότητα.

Τι είναι το “mankeeping” και πώς φτάσαμε εδώ

Ο όρος “mankeeping” έχει κάνει έντονη εμφάνιση τα δύο τελεύταια χρόνια (2024–2025), ως απόδοση σε ένα φαινόμενο που αν και είναι διαχρονικό, τώρα αποκτά όνομα. Το όνομα αυτό, το επινόησε η ερευνήτρια Angelica Puzio Ferrara, σε μια προσπάθεια να δώσει μορφή και φωνή σε μια συγκεκριμένη μορφή συναισθηματικής εργασίας που αναλαμβάνουν συχνά οι γυναίκες σε ετεροφυλοφιλικές σχέσεις.

Με λίγα λόγια, πρόκειται για την «αθέατη δουλειά» μιας γυναίκας μέσα σε μία σχέση που περιλαμβάνει το να είσαι ψυχολόγος, συναισθηματική ασπίδα, κοινωνική συντονίστρια και γενικά να φροντίζεις τις ανάγκες του άντρα-συντρόφου σου, να θυμάσαι επετείους, να οργανώνεις κοινωνικές εξόδους και να είσαι πάντα εκεί για τον συναισθηματικό εσωτερικό του κόσμο. Πρόκειται για κάτι που, στο μυαλό πολλών, ήταν ανέκαθεν «μέρος της σχέσης». Όμως, για αρκετές γυναίκες, η συστηματική ανάληψη αυτού του ρόλου έχει μετατραπεί σε πηγή εξάντλησης και όχι συντροφικότητας.

Τι άλλαξε στην κοινωνία

Η αύξηση του φαινομένου δεν είναι τυχαία, αφού τα τελευταία 30 χρόνια καταγράφεται σημαντική πτώση στην φιλία αρσενικού τύπου, δηλαδή, οι άνδρες τείνουν να έχουν λιγότερους στενούς φίλους και λιγότερες βαθιές συναισθηματικές σχέσεις μεταξύ τους. Παράλληλα, τα στερεότυπα της παραδοσιακής ανδρικής ψυχής που αποθαρρύνουν την ευαλωτότητα, τα δάκρυα και την ειλικρινή συναισθηματική συζήτηση εξακολουθούν να υφίστανται. Όταν λοιπόν ένας άντρας δεν έχει φίλους να εμπιστευτεί, όταν δεν έχει αντρική υποστήριξη, πολλές φορές καταφεύγει στην σύντροφό του. Και εκείνη πρέπει υποκαταστήσει τους φίλους, την οικογένεια ή και την ψυχολόγο.

Το αποτέλεσμα σε αυτή τη περίπτωση είναι ένα μονοπάτι όπου η σχέση μετατρέπεται σε μονόπλευρη επένδυση με σημαντικό συναισθηματικό κόστος. Και, όπως πολλές γυναίκες διαπιστώνουν, μια σχέση που δεν στηρίζεται στην αμοιβαιότητα δεν έχει μέλλον. Η «συναισθηματική εργασία» δεν είναι καινούργια ιδέα. Οι ερευνητές έχουν δεκαετίες που κατάφερναν να περιγράψουν το πώς μια γυναίκα είτε στο εργασιακό πλαίσιο, είτε στο σπίτι, αντιμετωπίζει την υποχρέωση να διαχειρίζεται συναισθήματα, να καθησυχάζει, να προσαρμόζεται, να δείχνει κατανόηση.

Μόνο που τώρα, με τουλάχιστον μερικούς άντρες να μην αναπτύσσουν βαθιές φιλικές συνδέσεις και με την πίεση ενός γρήγορου, απομονωμένου lifestyle, αυτή η εργασία έχει μεταφερθεί με «προσωπικό» τρόπο στις ερωτικές σχέσεις. Η σύντροφος γίνεται ψυχοθεραπεύτρια, συναισθηματική ασφάλεια, κοινωνικά υπεύθυνη, ενώ συνήθως δεν έχει ούτε ζήτησε να αναλάβει αυτόν τον ρόλο. Και συχνά, αυτό δεν αναγνωρίζεται ούτε ως «ρόλος», ούτε ως «ειδικότητα», είναι απλώς ένδειξη ότι αγαπάς τον σύντροφο σου.

Οι πιο εμφανείς συνέπειες φαίνεται να είναι η κόπωση, η συναισθηματική εξάντληση, η αίσθηση ανισότητας και, σε αρκετές περιπτώσεις, η απόφαση να αφήσουν πίσω τους τη σχέση ή να μην μπουν καθόλου σε νέα. Στην πραγματικότητα, πολλές γυναίκες δηλώνουν ότι δεν αντέχουν πια την «μόνιμη συναισθηματική διαθεσιμότητα» που απαιτείται για να είναι σε μία ετεροφυλική σχέση. Αυτό δεν σημαίνει ότι απαξιώνουν τις ανάγκες των αντρών, αλλά ότι απαιτούν ισορροπία και το να μην είναι πάντα η ψυχοθεραπεύτρια, χωρίς «κέρδος» να υπάρχει ανταπόδοση, αμοιβαιότητα και να μη μετατρέπεται η σχέση σε σχέδιο συναισθηματικής διαχείρισης. Πολλές γυναίκες μάλιστα εκφράζουν το παράπονο ότι οι άντρες, μερικές φορές, δεν συνειδητοποιούν τι τους γίνεται, βλέπουν το συναίσθημα σαν δεδομένο. Και όταν η σύντροφος «ξεμείνει» από αντοχές, η σχέση καταρρέει.

Η πρώτη αλλαγή και ίσως η πιο σημαντική είναι να δούμε το mankeeping ως εργασία, συναισθηματική εργασία και να μη θεωρείται ως φυσιολογική φροντίδα ή ένδειξη αγάπης αλλά ως κάτι που έχει κόστος και ευθύνες. Η αναδιανομή των ρόλων στη σχέση και το να μοιράζονται και οι δύο σύντροφοι τα συναισθηματικά καθήκοντα τους, είναι επίσης εξίσου σημαντικό να υπάρχουν φίλοι και δίκτυο υποστήριξης έξω από τη σχέση, έτσι ώστε να μην εξαρτάται ένας άνθρωπος από ένα και μόνο πρόσωπο και μάλιστα αυτό της συντρόφου του.

Πρέπει να υπάρξει αλλαγή της κουλτούρας για την ανδρική φιλία και την ευαλωτότητα και να καταργηθεί το ταμπού που λέει ότι «ο άντρας δεν μιλάει, ο άντρας δεν κλαίει» και να ενθαρρύνεται η ουσιαστική φιλία ανάμεσα σε άντρες. Επίσης, θα πρέπει να αναγνωριστεί η προσωπική και κοινωνική επίδραση της συναισθηματικής εργασίας και να γίνει εμφανές ότι δεν είναι δεδομένη, είναι εργασία. Συνεπώς όπως κάθε εργασία, χρειάζεται σεβασμός, δικαιοσύνη και ίση κατανομή ευθυνών.

Το mankeeping δεν είναι τάση, δεν είναι λίγος ψυχοθεραπευτικός χρόνος ή η μόδα του σήμερα. Είναι κομμάτι μιας πιο βαθιάς κοινωνικής αλλαγής, της κρίσης στις αντρικές φιλικές σχέσεις και της επιβάρυνσης του ενός φύλου με αθόρυβη αλλά βαριά συναισθηματική εργασία.

Αν θέλουμε να έχουμε υγιείς και ισότιμες σχέσεις, πρέπει να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα, να θέσουμε νέα όρια και να πούμε το όνομα “mankeeping” για την κατάσταση αυτή κάνοντας την εξάντληση ορατή. Και κυρίως να απαιτήσουμε ισότητα, όχι γιατί θέλουμε τα πάντα, αλλά γιατί οι σχέσεις δεν είναι φορτία. Είναι χώροι αλληλοστήριξης, εμπιστοσύνης, αγάπης και έρωτα, και όταν εκφυλίζονται σε συναισθηματικά camps εργασίας δεν είναι σχέση, είναι δουλειά.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.