Γυναίκες και άνδρες που δεν πέρασαν απαρατήρητοι και που άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους στο 2023, άλλοι με θετικό και άλλοι με αρνητικό τρόπο. Οι άνθρωποι που μας απασχόλησαν με τα έργα τους και με τα λόγια τους, αλλά και νέοι πρωταγωνιστές στην διεθνή σκηνή που είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολήσουν ξανά στο μέλλον.

Πρόσωπα που άνοιξαν δρόμους ή που στάθηκαν κατώτερα των περιστάσεων. Πρόσωπα αμφιλεγόμενα, που συτητήθηκαν που έκαναν τους συμπατριώτες τους περήφανους μέσα στο 2023, μια χρονιά με ιδιαίτερα «βαριά» επικαιρότητα στο εξωτερικό και τη διεθνή σκηνή.

Άνθρωποι που απασχόλησαν την χρονιά που μας αποχαιρετάει ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Κάποιοι άνθρωποι λείπουν από την παρακάτω λίστα – δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα. Οσοι είναι μέσα, όμως, ήταν με διαφορά μερικοί από τους αναμφισβήτητους πρωταγωνιστές του 2023.

Πάπας Φραγκίσκος

Με τη δράση του να έχει επικεντρωθεί στη συμπόνια και τον σεβασμό προς τους ανθρώπους και με διόλου τυποποιημένες δηλώσεις που όλη τη χρονιά πρωταγωνίστησαν και σχολιάστηκαν στα Μέσα παγκοσμίως, ο Πάπας Φραγκίσκος 10 χρόνια μετά την εκλογή του από το περιοδικό Time ως το πρόσωπο της χρονιάς , χαρακτηρίζοντάς τον ως «Πάπα του λαού», φαίνεται να διατηρεί επάξια τον χαρακτηρισμό καθώς έχει διατηρήσει κάποια από τα χαρακτηριστικά, που τον ξεχώριζαν και συνεχίζει να φέρει σημαντικές και αλλαγές στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Φραγκίσκος μπορεί να μην έχει αλλάξει την επίσημη διδασκαλία της Εκκλησίας για τις ομοφυλοφιλικές πράξεις, αλλά δείχνει κατανόηση στους ομοφυλόφιλους. «Αν δέχονται τον Κύριο και έχουν καλή θέληση, ποιος είμαι εγώ να τους κρίνω», δηλώνει σχετικά με το ζήτημα αυτό. Οι μεταρρυθμίσεις του και τα σχόλιά του για τη φτώχεια και την κλιματική αλλαγή γίνονται πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο, ενώ έγινε ο πρώτος Πάπας που επισκέφθηκε το Ιράκ, ενδεικτικό της πρόθεσής του να χτίσει γέφυρες προς τον μουσουλμανικό κόσμο. Επιπλέον, ο Πάπας Φραγκίσκος έχει συχνά τοποθετηθεί για το ζήτημα της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς στους μετανάστες. – Χριστιάνα Στυλιανού

Aki Kaurismäki

Ο αντισυμβατικός φινλανδός σκηνοθέτης δε σταματά να μας χαρίζει μικρά σινεφίλ διαμάντια. Το χαρακτηριστικό του στυλ συνθέτει έναν κόσμο λιτό, απέριττο, που συνδυάζει χιούμορ, κυνισμό και έναν ιδιόμορφο λυρισμό με έναν τρόπο που μόνο εκείνος μπορεί να καταφέρει. Η τάση των ειδικών εφέ και της φιοριτούρας δεν αγγίζει τη χαρισματική ματιά του που επιμένει στο να δημιουργεί μινιμαλιστικές εικόνες που ξεχειλίζουν όμως με έναν μοναδικό τρόπο από αληθινά αισθήματα. Το σκοτεινό, κωμικό, συχνά ειρωνικό σκηνοθετικό ύφος του, χρησιμοποιεί τη διήγηση σε συνδυασμό με μια στυλιζαρισμένη υποκριτική μέθοδο, για να στοχαστεί διακριτικά και να εξετάσει κοινωνικά ζητήματα. Όπως στην τελευταία του ταινία “Πεσμένα Φύλλα” που καταρρίπτει το μύθο της ευημερούσας κοινωνίας του βορρά σε μία αντισυμβατική ιστορία αγάπης. Στο Kaurismäki-κό σύμπαν, η αγάπη (και φυσικά η φιλία) είναι οι πιο προφανείς λύσεις για να επιβιώσει κάποιος από μια γκρίζα ζωή, μια ανθρωποφαγική καθημερινότητα, μία μέτρια δουλειά και έναν ανύπαρκτο μισθό. – Εύα Αναστασιάδου

David Beckham

Δεν είναι η (δεδομένη) επιρροή που έχει ασκήσει στην ποπ κουλτούρα, στο ποδόσφαιρο εντός και εκτός Ευρώπης, στο λεγόμενο lifestyle και στη μόδα. Αυτά ισχύουν εδώ και πολλά χρόνια, από τότε που ξεκίνησε ως πιτσιρικάς να παίζει στη Manchester United και αργότερα παντρεύτηκε τη Victoria Adams. Ο λόγος που δικαιωματικά ο Becks καταλαμβάνει μία θέση στη συγκεκριμένη λίστα, είναι ότι μέσω του ντοκιμαντέρ “Beckham” στο Netflix μας παρουσίασε μια άλλη πτυχή της ζωής του, αυτή που δεν καλύφθηκε (σχεδόν) ποτέ από τα ταμπλόιντ. Και δεν είναι τόσο η λαμπερή ζωή ενός εκατομμυριούχου και καταξιωμένου ανθρώπου, που μας καθήλωσε και μας έκανε να συζητάμε γι’ αυτόν μέρες ολόκληρες, όσο το πώς η πίεση που ασκεί ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι σε ένα άτομο μπορεί να δημιουργήσει ρωγμές στη ψυχή του. Ο Beckham το 2023 “καθάρισε” το παρεξηγημένο brand που φέρει το όνομά του στρέφοντας τον καθρέφτη προς το μέρος μας. Και το είδωλο που εμφανίστηκε μπροστά μας, ήταν άσχημο. Αλλά πρέπει να τον ευχαριστούμε γι’ αυτό. – Νίκος Παγουλάτος

Greta Gerwig

Η ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτρια συζητήθηκε έντονα μες στο 2023. Πώς; Μα σκηνοθετώντας την πιο αμφιλεγόμενη ταινία του εμπορικού σινεμά των τελευταίων δεκαετιών, την “Barbie”. Η πρώτη της ταινία, “Hannah Takes the Stairs”, κυκλοφόρησε το 2007, λίγο μετά την αποφοίτησή της από το πανεπιστήμιο, όπου σπούδασε αγγλική φιλολογία και φιλοσοφία. Κι ύστερα ήρθε το “Greenberg”, η πρώτη της συνεργασία με τον Noah Baumbach, ο οποίος της ανέθεσε τον πρώτο της μεγάλο ρόλο σε mainstream ταινία. Μετά την επιτυχία του” Lady Bird”, το οποίο σκηνοθέτησε και έγραψε, ανέλαβε μία ακόμα ταινία με έντονη γυναικεία ματιά, το θαυμάσιο “Little Women”. Και μετά ήρθε η “Barbie” που σάρωσε. Μας έβαλε να κουβεντιάσουμε, μας έστειλε στα σινεμά, μας συγκίνησε, μας εξόργισε. Άραγε, μες στο 2024 θα μας δώσει κάτι εξίσου δυνατό; Το ευχόμαστε. Απλώς, πλιζ, όχι άλλο ροζ, Greta. – Γεωργία Δρακάκη

Keanu Reeves

O Keanu Reeves αγαπάει όσο κανείς άλλος την ταχύτητα. Γι’ αυτό και το 2023, μια χρονιά στην οποία ο Καναδός “σπίνταρε” σε όλα τα επίπεδα, ήταν ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο έτος για τον ίδιο. Μετά το τέταρτο μέρος της επιτυχημένης σειράς ταινιών “John Wick”, ο Reeves ετοιμάζει μια ταινία spin-off, την “Ballerina”, η οποία θα κυκλοφορήσει το 2024. Επίσης προχωρεί στην επανένωση της μπάντας του, των Dogstar, στους οποίους παίζει μπάσο. Το συγκρότημα πρόκειται οσονούπω να κυκλοφορήσει το πρώτο του άλμπουμ εδώ και πάνω από 20 χρόνια. Που ενδεχομένως να αποτελέσει και το ιδανικό soundtrack της σειράς “Brawn: Μία Απίθανη Ιστορία της Formula 1”, ενός ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία της Brawn GP, την επική χρονιά του πρωταθλήματός της στη Formula 1 το 2009. – Κωνσταντίνος Τσάβαλος

Narges Mohammadi

Η εξέχουσα ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν, Narges Mohammadi, κέρδισε δικαίως το Νόμπελ Ειρήνης φέτος για τον αγώνα της κατά των πολιτικών διακρίσεων και καταπίεσης του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν που στρέφονται κατά των γυναικών. Σύμφωνα με την Επιτροπή Νόμπελ, οι ιρανικές αρχές την έχουν συλλάβει 13 φορές και την έχουν καταδικάσει συνολικά σε 31 χρόνια φυλάκισης και 154 μαστιγώσεις, κατά τη διάρκεια της δεκαετούς καριέρας της υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επί του παρόντος εκτίει ποινή φυλάκισης 10 ετών στις φυλακές Εβίν της Τεχεράνης για «διάδοση αντικρατικής προπαγάνδας». Η αφοσίωσή της στον ιερό της αγώνα αποτελεί πηγή έμπνευσης για χιλιάδες γυναίκες στο Ιράν που παλεύουν για την ελευθερία τους και δίνει δύναμη σε κάθε υπέρμαχο και αγωνιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά τον κόσμο που ελπίζει σε έναν κόσμο ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και ισότητας. – Εύα Αναστασιάδου

Sam Altman

Ο 36χρονος εκατομμυριούχος CEO της OpenAI -ίσως της μεγαλύτερης εταιρείας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως-, είναι ένα από τα πιο επιδραστικά άτομα στον χώρο της επιχειρηματικότητας, της έρευνας και της επιστήμης. Ο αντίκτυπος του chatbot και του διαδόχου του, του GPT-4, ήταν καθοριστικός, τόσο για τον ίδιο και την εταιρεία του όσο και για ολόκληρο τον κόσμο. Όπως άλλωστε και ο ίδιος έχει δηλώσει «Για πολλούς ανθρώπους, το 2023 ήταν η χρονιά που άρχισαν να παίρνουν την τεχνητή νοημοσύνη στα σοβαρά». Η επιτυχία του εργαλείου που δημιούργησε σε συνδυασμό με την αναταραχή που δημιουργήθηκε στη Silicon Valley με τη απόλυσή του από την OpenAΙ, την πρόσληψή του από τη Microsoft και την επιστροφή του στην OpenAΙ, τον καθιστά αναμφίβολα ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και επιδραστικά άτομα του 2023. – Εύα Αναστασιάδου

Taylor Swift

Η Taylor Swift δε χρειαζόταν να επιλεχθεί από το TIME ως Πρόσωπο της Χρονιάς για το 2023 προκειμένου να μπει και στη δική μας λίστα -δεν επηρεαστήκαμε δηλαδή απ’ αυτό. Ίσως κιόλας η συγκεκριμένη απόφαση του ιστορικού περιοδικού να είναι και, κάπως, υπερβολική. Ωστόσο, πώς μπορείς να αποκλείσεις την Swift από μια 10αδα προσώπων μετά απ’ όσα κατάφερε φέτος; Θα ήταν άδικο να κλείσουμε τα μάτια μας μπροστά στα κατορθώματά της, τα οποία δεν περιορίζονται μόνο στα ρεκόρ που έσπασε με την περιοδεία Era’s Tour και με την αντίστοιχη ταινία που κυκλοφόρησε, ή με την ανακήρυξή της ως Artist of the Year από το Spotify και με οτιδήποτε άλλο αφορά αριθμούς. Το βασικό στοιχείο, αυτό που τη χαρακτηρίζει και την κάνει να ξεχωρίζει, είναι η ειλικρίνεια και η αυθεντικότητά της. Ανεξάρτητα από το αν μας αρέσει ή όχι η μουσική της, η παρουσία της, η φάτσα της κ.λπ. η Taylor Swift αποδεικνύει ότι η καθημερινή ενασχόληση με τα social media δεν είναι απαραίτητη για να αναδειχθεί ένας καλλιτέχνης και να πιάσει κορυφή (πολλαπλές φορές). Δεν υιοθετεί στάση influencer, αλλά καταθέτει τη γνώμη της -για οποιαδήποτε θέμα εκείνη επιλέξει- με θάρρος χωρίς να υπολογίζει πιθανές συνέπειες. Δεν είναι στο απυρόβλητο, αλλά ακόμη και ο καλύτερος ελεύθερος σκοπευτής θα δυσκολευτεί να την πετύχει. Εξελίσσεται συνεχώς ως τραγουδοποιός, πειραματίζεται με νέους ήχους -πάντα σε ποπ περιτύλιγμα- και ζωγραφίζει ορίζοντες με τους στίχους της. Το 2023 ήταν αδιαμφισβήτητα η χρονιά της, όπως μάλλον θα είναι και το 2024, το 2025 κ.ο.κ. – Νίκος Παγουλάτος

Pedro Pascal

Δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι ο Χιλιανοαμερικανός ηθοποιός επιλέχθηκε ως “κορυφαίος αστέρας” για το 2023 από το IMDb. Ο Pedro Pascal πρωταγωνίστησε σε δύο από τις πιο δημοφιλείς και επιτυχημένες σειρές της χρονιάς στο “The Last of Us” ως Joel και ως “Mandalorian” στην 3η σεζόν του spin-off του Star Wars, αποσπώντας συνεχώς εξαιρετικές κριτικές (96% και 85% αντίστοιχα στο Rotten Tomatoes). Μάλιστα, αυτές μαζί με τον μονόλογό του στο “Saturday Night Live” του χάρισαν τρεις υποψηφιότητες για βραβείο Emmy. Ο “daddy” του Χόλιγουντ, όπως έχει ονομαστεί από τους χρήστες των social media εξαιτίας της τάσης του να υποδύεται πατρικές φιγούρες, συνεχίζει να υποδύεται ζηλευτούς ρόλους και φαίνεται ότι οι επιλογές του, αλλά και το ταλέντο του θα συνεχίσουν να τον οδηγούν στην κορυφή. – Δήμητρα Βασιλειάδη

Rosalía

Η Καταλανή τραγουδίστρια -η οποία ήρθε τον Ιούνιο και στη χώρα μας- είναι αναμφισβήτητα μία από τις μεγαλύτερες ανατρεπτικές δυνάμεις της μουσικής. Επί σκηνής δε διστάζει να κλαίει, να γελάει, να ξεβάφεται και γενικά να τσαλακώνει τον εαυτό της, αποκαθηλώνοντας την εικόνα του pop ειδώλου, ένω με κάθε άλμπουμ της καταφέρνει να δημιουργεί ένα μοναδικό συμπάν. Εκτός από την επιτυχημένη περιοδεία της που θα συνεχιστεί και το 2024, η Motomami βραβεύτηκε με Grammy για το καλύτερο Latin Rock ή Alternative άλμπουμ και επίσης έλαβε και το πρώτο βραβείο της παραγωγού της Χρονιάς στα “Women In Music Awards” του Billboard, με την ίδια να το αφιερώνει σε όλες τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν παραγωγοί. Πρόσφατα, ένωσε για πρώτη φορά τη φωνή της με της Björk κυκλοφορώντας το “Oral”, ένα τραγούδι που εναντιώνεται στη δημιουργία ιχθυοτροφείων στην Ισλανδία και τα κέρδη του θα διατεθούν προς υποστήριξη αυτού του σκοπού. Η τέχνη της Rosalía, άλλωστε, είναι και πολιτική. Το άλμπουμ που εκτόξευσε τη φήμη της, το “El mal querer”, έχει αρκετές αναφορές στο κίνημα του φεμινισμού και στη βία κατά των γυναικών, επίσης, το πρόσφατο “Motomami” με μούσα τη μητέρα της, μία φανατική μοτοσικλετίστρια, κατάφερε να συνδέσει την αρρενωπότητα του οχήματος με τη δική της ισχυρή θηλυκότητα, δημιουργώντας ένα προσωπικό γεμάτο ελευθερία άλμπουμ. Η Rosalía κάθε φορά καταθέτει τη γνώμη της και τη στάση ζωής της μέσα από την τέχνη της, την οποία πλάθει και εξελίσσει μόνη της και όπως φαίνεται τα επόμενα χρόνια θα συνεχίζει να μας απασχολεί το κοινό κι εμάς.  – Δήμητρα Βασιλειάδη