Μπορεί το τηλεοπτικό κοινό να την γνώρισε φέτος μέσα από τον ρόλο της Πολυξένης στη σειρά “Η Μάγισσα”, όμως η Παρθενόπη Μπουζούρη έχει διανύσει πολλά χιλιόμετρα παρουσιάζοντας δεκάδες παραστάσεις σε Επίδαυρο, Εθνικό θέατρο, Στέγη κ.α., κάνοντας εις βάθος θεατρική έρευνα  αλλά και διδάσκοντας υποκριτική και αυτοσχεδιασμό. Αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Μήδειας Υλικό” σε σκηνοθεσία Άντζελας Μπρούσκου και μας μίλησε την τραγική γυναίκα της Κορίνθου, την θέση του καλλιτέχνη καθώς και για τα όρια της τέχνης.

Το “Μήδειας Υλικό” μέρος της Τριλογία της Μήδειας (Ρημαγμένη Όχθη, Μήδειας Υλικό, Τοπίο με Αργοναύτες) του Χάινερ Μύλλερ είναι ένα κείμενο που λειτουργεί πρωτίστως ως μανιφέστο των εξεγερμένων, αδικημένων γυναικών, στο πλαίσιο των μεταγραφών της αρχαίας τραγωδίας. Ο συγγραφέας με τη πολιτική ματιά και την ιδιοφυή γραφή αποδομεί την παραδοσιακή ιδέα του ήρωα και μετατρέπει τη Μήδεια σε σχολιαστή. Η καταπίεση, η αποικιοκρατική εξουσία, η βία, η προδοσία και η δικαιοσύνη είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα, που θίγει το κείμενο, καθιστώντας το διαρκώς επίκαιρο, παρότι έχουν περάσει περίπου 40 χρόνια από την κυκλοφορία του.

– Έχετε ανεβάσει δεκάδες έργα μαζί με την Άντζελα Μπρούσκου, με την οποία συνεργάζεστε πάνω από 20 χρόνια. Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής κάθε φορά; Ποιο είναι το καλλιτεχνικό όραμα του Θεάτρου Δωματίου;
Στην πρώτη περίοδο της καλλιτεχνικής ζωής του Θεάτρου Δωματίου ασχοληθήκαμε με κλασσικά έργα και την θεματική τους -το πως μπορεί να αναδείξει θέματα σύγχρονα μια παλιά ιστορία. Αυτό ήταν και όχημα αναζήτησης σκηνικής γλώσσας τόσο ως προς την αισθητική της εικόνας όσο και του λόγου και του ήχου. Στη συνέχεια, μας απασχόλησαν και έργα του μελοδραματικού ρεπερτορίου. Πάντα η εποχή και η κοινωνική συνθήκη μας επηρεάζει. Τα υλικά είναι καθρέφτες που ανακλούν την πραγματικότητα, είναι αφορμές για αναστοχασμό και για αναζήτηση της αντίστοιχης σκηνικής της αναπαράστασης.

– Ποιος είναι ο διάλογος που θέλετε να ανοίξετε ανεβάζοντας το “Μήδειας Υλικό” του Μύλλερ;
Το σώμα ως πεδίο μάχης είναι το θέμα του “Υλικού Μήδειας”. Η γυναίκα ως τρόπαιο και έδαφος κατάκτησης είναι το θέμα του έργου. Η βία πάνω στο γυναίκειο σώμα καθώς και το πως αυτό μπορεί να απεικονιστεί, ανοίγει διάλογο με τον θεατή σε μια εποχή που η γυναικοκτονία ως όρος μόλις αρχίζει να υπάρχει.

– Θα μπορούσαμε να πούμε ότι όταν η Μήδεια δολοφονεί τα παιδιά της είναι μια επαναστατική πράξη για το γυναικείο φύλο;
Επαναστατική πράξη είναι ίσως μεγάλη κουβέντα. Ο μύθος θέλει την Μήδεια να σκοτώνει τα παιδιά της. Αυτό είναι επαναστατική πράξη μεταφορικά πάντα -το να σκοτώσεις ό,τι αγαπάς πιο πολύ είναι επαναστατικό. Ένα έργο τέχνης μπορεί να είναι πολιτική πράξη, αλλά επαναστατική, δύσκολα νομίζω μπορεί να γίνει.

– Εσείς επαναστατείτε;
Ναι, επαναστατώ. Κάνω μικρές επαναστάσεις. Είμαι άνθρωπος που έχει μεγάλη υπομονή, αλλά ναι, χρειάστηκε να επαναστατήσω όταν έπρεπε να πάρω κάποιες αποφάσεις καθοριστικές για τη ζωή μου.

– Ποιες σκέψεις σας γεννιούνται καθώς ενσαρκώνετε τον ρόλο;
Πώς ενώ ζούμε στον 21 αιώνα για τις γυναίκες σε πολλά μέρη του πλανήτη έχουν αλλάξει πολύ λίγα πράγματα. Πώς το σώμα της γυναίκας γίνεται αποδέκτης της βίας του κόσμου και πως αυτό αλλάζει αργά και δύσκολα…

– Ο Κάστορφ είχε πει για την Μήδεια πριν ανέβει στην Επίδαυρο ότι την βλέπει «σαν μια γυναίκα πάνω στο άρμα του πατέρα της Ήλιου που φεύγει κι αφήνει πίσω της έναν κόσμο να φλέγεται». Εσείς πώς τη βλέπετε;
Εμείς είδαμε την Μήδεια μέσα από το υλικό του Μύλλερ. Σαν ένα ρημαγμένο ον κλεισμένο μέσα στα φαντάσματα της ζωής του, μετά από όλα… Μετά τον έρωτα. Μετά την προδοσία. Μετά τον φόνο. Ένα πλάσμα γίνεται στο τέλος ο Μύθος της Μήδειας. Με τη μόνη επιλογή να γίνει η ίδια το άρμα του Ήλιου, να γίνει η ίδια η έκρηξη και ο Ήλιος πάνω από την Κόρινθο, αυτή εκρήγνυται παρασέρνοντας μαζί της τα απομεινάρια ενός πολιτισμού που καταρρέει. Ένα ποιητικό γεγονός δηλαδή.

– Τι πιστεύετε ότι εννοεί ο Χάινερ Μύλλερ, λέγοντας πως «το κείμενο δεν έχει βρει ακόμα τη θέση του στο θέατρο»;
Το έργο δεν είναι ένα δραματικό κείμενο φτιαγμένο να παρασταθεί με γραμμικό τρόπο. Είναι μια πρόκληση και ταυτόχρονα πρόσκληση στο να γίνει ο καλλιτέχνης που θα ασχοληθεί μαζί του συνδημιουργός. Να φτιάξει τη δική του ιστορία με υλικό τη γλώσσα του Μύλλερ και τον μύθο. Ίσως όλο το υπόλοιπο είναι ανοιχτό. Είναι λοιπόν επαναστατική πράξη η ελευθερία που ο Μύλλερ δίνει στους δημιουργούς και γι’ αυτό το έργο, δυσκολεύεται να βρει τη θέση του στο θέατρο με την ακαδημαϊκή έννοιά του. Απαιτεί να εκραγεί το κείμενο. Απαιτεί κάθετη κι όχι οριζόντια διαχείριση. Ίσως αυτό να είναι τρομακτικό.

– Η θέση του καλλιτέχνη στο θέατρο ποια είναι; Και μετά, κατά τη γνώμη σας, ποιος είναι ο ρόλος του όσον αφορά την πολιτική;
Το θέατρο είναι πολιτική πράξη. Όσο κι αν αυτό ακούγεται κοινότοπο, μόνο ως τέτοια υφίσταται. Ποιος λόγος μας ανεβάζει πάνω σε μια σκηνή, αν όχι η θέση μας ως πολίτες; Από τη γέννησή του αυτό τον σκοπό εξυπηρετούσε: τον διάλογο με την πόλη. Πιστεύω πως εκτός από τις εσωτερικές υπαρξιακές αναζητήσεις, έχει ενδιαφέρον ότι όλα γίνονται αφορμή για μοίρασμα και σκέψη. Δηλαδή υπάρχει πολιτική ακόμα και όταν αυτή γίνεται ποιητικό γεγονός!

– Σε ποιον βαθμό, η τέχνη μπορεί να είναι ανατρεπτική σήμερα, μέχρι του σημείου να αλλάξει εντελώς την αντίληψή μας για τον κόσμο;
Νομίζω πως η τέχνη έχει τη δύναμη να ανατρέψει. Παρόλα αυτά, ένα ολόκληρο σύστημα μπορεί να μετατρέψει εύκολα τα πάντα σε προϊόντα προς πώληση, ιδρυματοποιώντας και απενεργοποιώντας τη δυναμική τους. Νιώθω ότι ζούμε την εποχή που η επικοινωνία γίνεται το θέμα κι όχι η τέχνη, η οποία μπορεί πάντα να αλλάξει την οπτική μας για τον κόσμο. Όμως, πόσο εύκολα μπορεί ένα έργο τέχνης τόσο επικίνδυνο να φτάσει στον αποδέκτη του; Πόσες φορές θα επανανοηματοδοτηθεί ως τότε;

– Έχει όρια η τέχνη; Εσείς θεωρείτε ότι έχετε δοκιμάσει όλα τα όριά σας; Η εποχή που διανύουμε σας εμπνέει;
Η σκηνική τέχνη έχει όρια, γιατί το σώμα μας έχει όρια και το εκφραστικό εργαλείο ενός ηθοποιού είναι το σώμα. Το όριό του είναι και όριο της τέχνης ενός ηθοποιού. Το πως συνδιαλέγεται κανείς μ’ αυτό είναι και φιλοσοφική στάση. Πώς συνομιλείς με το όριο, με το γήρας, με τις αλλαγές, με την θνητότητα; Πώς φέρεις όλη αυτή την ευαλωτότητα με τρόπο που να έχει αλήθεια και ομορφιά; Παιχνίδι με το όριο είναι η υποκριτική και η σκηνική πράξη περιέχει μέσα της όλη μας τη μάχη με τη θνητότητα. Με αυτή τη έννοια η κάθε μέρα είναι μια επαναδιατύπωση της σχέσης μας με το όριο, το οποίο κάθε μέρα αλλάζει. Υπό αυτήν την έννοια έχω πολλές φορές ξεπεράσει το όριό μου και έχω εκπλαγεί -όχι πάντα ευχάριστα. Ο Χειμώνας λέει στις Βάκχες: «και το σύνορο του ανθρώπου ο γκρεμός»! Αυτή είναι μία φράση που αγαπώ παρά πολύ και με αυτήν θέλω να κλείσω.

Info για την παράσταση “Μήδειας Υλικό“: 

Συγγραφέας: Χάινερ Μύλλερ
Μετάφραση: Ελένη Βαροπούλου
Σκηνοθεσία: Άντζελα Μπρούσκου
Πρότυπη μουσική σύνθεση: Αλέξανδρος Μήτρος

Φωτιστικός σχεδιασμός: Στέβη Κουτσοθανάση
Video / Σκηνικά / Κοστούμια: Άντζελα Μπρούσκου
Video mapping: Μάριος Γαμπιεράκης
Βοηθός σκηνοθέτη: Θάνος Χατζόπουλος
Κατασκευή σκηνικού: Φλωρεντία Χατζή
Φωτογραφίες: Νικολέττα Γιαννοπούλου
Γραφιστική επιμέλεια: Δημήτρης Νικολής
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: Θέατρο Δωματίου

Ερμηνεύουν: Παρθενόπη Μπουζούρη, Άντριαν Φρίλινγκ Συμμετοχή: Άντζελα Μπρούσκου

BIOS / MAIN STAGE

Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Παρασκευή – Σάββατο στις 21:00 & Κυριακή στις 20:00

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News