Ο Νίκος Σπάθας είναι μουσικός. Παίζει στην μπάντα του, τους Jacks Full, ασχολείται με την μουσική σχεδόν όλη του την ζωή και κάνει όνειρα, χωρίς να ξεχνάει να ζει στο τώρα. Συναντηθήκαμε ένα απόγευμα στην Κυψέλη, λίγες μέρες πριν την αφιερωματική βραδιά που στήνεται στο Κύτταρο για τους Socrates Drunk The Conium. Στην θρυλική ροκ μπάντα, κομβικό ρόλο διαδραμάτισε ο πατέρας του Νίκου, ο κορυφαίος συνθέτης και κιθαρίστας Γιάννης Σπάθας.

Απαλείφοντας τις ερωτήσεις που δημιούργησαν αυτήν την συνέντευξη, αποκαλύπτεται ανάγλυφο το σύμπαν του Νίκου Σπάθα: ενός καλλιτέχνη που διαμορφώνει την ζωή και την μουσική του σύμφωνα με κάποιες ηθικές και αισθητικές αρχές που αξίζει να κοινωνηθούν προς τα έξω.

Αυθεντικός, απροσποίητος και, μέχρι το κόκαλο, «μαθητής». Ο λόγος σε εκείνον, εξ ολοκλήρου.

Αν δεν ήμουν μουσικός, θα έκανα σίγουρα κάτι άλλο που θα είχε σχέση με την Τέχνη. Θα μπορούσα, λέμε τώρα, να έχω περάσει…Καλών Τεχνών! Ασχολούμαι, γενικά, με ζωγραφική, με γλυπτική. Ίσως επίσης, να μου άρεσε κάτι σε σχέση με την Θετική Κατεύθυνση, με την Φυσική, με την επιστήμη…

Ξέρεις, όλη μου η οικογένεια, και από την πλευρά του μπαμπά και της μαμάς, είμαστε αυτό που λένε «καλλιτέχνες». Παίζουν μουσική, ζωγραφίζουν…Κάνουμε είτε τέχνη, είτε οικοδομές! (γέλια)
Εκεί στα 20-25 μου, κάθισα να ασχοληθώ λίγο με την μουσική,. Η γλυπτική μού είναι κάτι πιο καινούργιο, ξεκίνησα να ασχολούμαι λίγο πριν την καραντίνα. Το εξώφυλλο του δεύτερου δίσκου μας με την μπάντα, τους Jacks Full είναι, ουσιαστικά, ένα γλυπτό μου.

Τα πρώτα δικά μου χρήματα τα έβγαλα βοηθώντας τον πατέρα μου να φτιάξει ένα λεβητοστάσιο, μια πολύ απλή κατασκευή. Ήμουν πολύ μικρός και μου είχε δώσει θυμάμαι χαρτζιλίκι για την «δουλειά» μου, που του είχε κουβαλήσει κάποια τούβλα.

Ποτέ δεν με έπιασε αυτή η μανία στα τέλη του Λυκείου να φύγω σεζόν, να πάω να δουλέψω, να βγάλω λεφτά και λοιπά. Με είχε πιάσει για τα καλά η μανία με την κιθάρα και την μουσική, έχοντας πια έρθει και σε επαφή με μπάντες του εξωτερικού, με ακούσματα. Άρχισα δηλαδή να λέω «βρε, μπας και;», εννοώντας την επαγγελματική μου ενασχόληση με την μουσική. Άκουγα Guns , ACDC, Judas Priest, Metallica, Nirvana, Iron Maiden.

Στο σπίτι μου, ακούγονταν και ελληνικά, φυσικά. Έντεχνα. Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Λοΐζος… Κυρίως η μητέρα μου τα άκουγε αυτά. Και, φυσικά, μου άρεσαν και μου αρέσουν. Απλώς, υπάρχει η λεπτή γραμμή του «μου αρέσει ως ακροατής» και του «επιθυμώ να τα παίξω». Δεν μπορώ να βγάλω το 100% μου, δεν μπορώ να τα νιώσω. Αν πάμε σε ένα ρεμπετάδικο, θα περάσω φανταστικά.

Υπήρξα καλός μαθητής, μέχρι τις Πανελλήνιες. Στις Πανελλήνιες τα’ παιξα. Με έπιασε ένα απίστευτο άγχος, έγραψα στα Μαθηματικά ένα απίστευτο εφταράκι, εγώ που ήμουν του 18. Πέρασα Ηλεκτρολογία στην Χαλκίδα, μια σχολή στην οποία πάτησα έναν χρόνο. Μέχρι τα 18, 19 μου δεν μελετούσα πολύ κιθάρα ή μουσική. Είχα ξεκινήσει, βέβαια, μαθήματα αρμονίας με τον Μανώλη Ανδρουλιδάκη και οι πρώτες μου επαγγελματικές, επί σκηνής εμφανίσεις, ήταν με τον Βασίλη Λέκκα.

Στο μεταξύ, ο Βασίλης Λέκκας με ξέρει από πριν γεννηθώ. Είναι σαν δεύτερος πατέρας μου, ήταν κολλητός με τον πατέρα μου και έχω διπλή σχέση μαζί του. Πέραν λοιπόν της οικογενειακής, έχω και θαυμασμό για αυτό που κάνει. Ξέρω ότι μάλλον δεν μπορώ να είμαι αντικειμενικός, γιατί τον ήχο του Λέκκα τον έχω συνδέσει με το μεγάλωμά του. Τον σέβομαι πάρα πολύ καλλιτεχνικά. Μου φαίνεται αδιανόητο να τον συναγωνιστώ σε αυτή την ενέργεια που βγάζει. Είναι φωτιά. Με έχει συγκινήσει πολλές φορές και πάνω στο πάλκο. Με έχει συμβουλέψει, μου έχει σταθεί, έχω μάθει πολλά από αυτόν, από μικρό παιδί.

Όσο ξεκινούσα λοιπόν τις επαγγελματικές εμφανίσεις, όλο και έμπαινε πιο βαθιά μου η σκέψη και η απόφαση ότι θα κάνω κάτι σοβαρό με την μουσική. Εννοώντας ότι θα ασχοληθώ, θα μελετήσω, θα παίξω, θα συνθέσω, πιθανώς…

Με τον Μιχάλη από τους Jacks Full γνωριστήκαμε το 2006 και η μπάντα φτιάχτηκε το 2014. Ξεκινήσαμε πρώτα ως φίλοι, Όλη μέρα μιλούσαμε, βγαίναμε, ανταλλάσσαμε ιδέες. Αυτό κάνουμε μέχρι σήμερα.Τα βρίσκουμε πολύ καλά με τις μουσικές, μου άρεσαν οι μελωδίες που έγραφε στην φωνή, τον έχωσα να μάθει και μπάσο, ο Μιχάλης γράφει και ωραίο στίχο. Παίζαμε χαρτιά, μια χαζοεποχή τότε, πόκερ. Και μας την έδωσε να μας ονομάσουμε «Φουλ του Βαλέ», είμαστε και τρία άτομα, κόλλησε.

Μια σπουδαία μας στιγμή με την μπάντα ήταν στο Rockwave, που το ανοίξαμε το 2018, έχοντας κερδίσει πρώτα σε έναν διαγωνισμό. Φρικάραμε. Αλλά οι καλύτερές μας στιγμές, για μένα τουλάχιστον, ήταν τα τρία τελευταία μας live στο Temple, που πήγαν πολύ καλά. Μας έδειξε κάπως ότι, μετά από τόσα χρόνια, κάτι γίνεται. Μας έπεισε ότι καλώς και δεν σταματήσαμε ποτέ να κάνουμε ό, τι κάνουμε.

Είμαι, γενικά, της άποψης ότι πρέπει να κάνουμε πράγματα που μας αρέσουν πολύ. Θα είχαμε έναν καλύτερο, πιο δίκαιο κόσμο. Σκέψου να οδηγούν λεωφορεία άνθρωποι που τους αρέσει να οδηγούν λεωφορεία!

Δεν ζω αποκλειστικά από την μουσική στα τριαντακάτι μου. Βγάζω λεφτά από την μουσική, αρκετά καλά, αλλά έχω και έξτρα πράγματα από πίσω που με βοηθούν πολύ. Πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με την μουσική.

Η μουσική, πάντως, καταλαμβάνει ολόκληρη την ημέρα μου. Κυριολεκτώ. Ξυπνάω το πρωί γύρω στις 10:00, ξεκινάω να δουλέψω πάνω σε συνθέσεις, μελέτη για επερχόμενα λάιβ-είναι η πιο καθαρή ώρα της ημέρας. Μετά ένα διαλειμματάκι και συνεχίζω με την «ώρα του παιδιού». Ακούω μουσικές, δοκιμάζω καινούργια πράγματα στην κιθάρα, περνάω τραγούδια που θέλω να βγάλω. Μετά, συνήθως βγαίνω. Και βγαίνω σε μέρη όπου η μουσική πρωταγωνιστεί, είτε σε λάιβ, είτε σε μπαρ συγκεκριμένα. Και συνήθως με ανθρώπους μουσικούς, με τους οποίους, ανάμεσα σε άλλα θέματα, συζητάμε…για μουσική.

Φυσικά, λατρεύω την στιγμή του live. Πάνω στο live είμαι η κοντινότερη εκδοχή της αλήθειας μου. Είμαι απολύτως ελεύθερος εκεί πάνω. Κάτι που δεν έχει σχέση με τα λεφτά, ας πούμε. Αν ήμουν εκατομμυριούχος, τα ίδια θα μου άρεσαν, τα ίδια θα έκανα. Έχω μια ιδιαίτερη προτίμηση στα κλειστά λάιβ, αν και είμαι καλοκαιρινό παιδί. Μου αρέσει αυτή η επαφή, αυτή η επικοινωνία με τον κόσμο, σε έναν πιο ζεστό, εσωτερικό χώρο.

Αυτόν τον καιρό έχω μπλέξει, ως ακροατής, λιγάκι με τζαζ, ακούω διάφορα σχετικά. Μου έχουν αρέσει πολύ κάποια κομμάτια που έχω ακούσει, έχω χαζέψει. Επίσης, μου αρέσει πολύ η ηλεκτρονική μουσική. Έχω ανακαλύψει επίσης διάφορα κομμάτια με τα οποία έχω κολλήσει την τελευταία εποχή-από διάφορα είδη. Έχω, κατά καιρούς, κολλήσει με διάφορους δίσκους. Μέχρι και με Mayer! Είχε κάνει μια πολύ ωραία δουλειά με Pino Palladino και Steve Jordan. Zeppelin; Όλους τους δίσκους. Και μπορώ να μιλάω για ώρες σχετικά με όλα αυτά που έχω ακούσει τρομακτικά πολλές φορές.

Όταν ακούω μουσική μου αρέσει να κυνηγώ μέσα μου το αίσθημα της νοσταλγίας ή/και μια εικόνα φύσης, ένα τοπίο. Κομμάτια που μου το δίνουν αυτό το πράγμα, τα ξεχωρίζω πάντα. Το Δίχτυ, ας πούμε, του Ξαρχάκου το πετυχαίνει αυτό. Μου φέρνει εικόνες από το νησί μου, τους Παξούς. Η μουσική μπορεί να σε πάει πολύ πίσω, σε κάνει μικρό παιδί. Πετυχαίνει αυτό που κάνει και η μυρωδιά, η αίσθηση της όσφρησης. Μυρίζεις κάτι και οδηγείσαι μαγικά στο νηπιαγωγείο, ξέρω γω.

Στο σπίτι μου υπάρχει μια τηλεόραση που δεν ανοίγει ποτέ, δεν ξέρω καν πώς να ρυθμίσω τα κανάλια. Βιβλία δεν μπορώ να συγκεντρωθώ να διαβάσω. Έχω διαβάσει αρκετά-ποτέ βέβαια δεν είναι αρκετό κάτι τέτοιο, όπως το διάβασμα. Δυσκολεύομαι πολύ στο να συγκεντρωθώ. Αν δεν κολλήσω με την πρώτη παράγραφο, δεν μπορώ να συνεχίσω.

To θέατρο με απασχολεί περισσότερο, τον τελευταίο καιρό, και το προτιμώ και από το σινεμά ακόμα. Είναι πολύ ζωντανό πράγμα, μοιάζει λίγο πολύ και με μια συναυλία, είναι απρόβλεπτο, διαφορετικό κάθε φορά. Έχω αποπειραθεί να γράψω μουσική για θέατρο, αλλά δεν πήγε πολύ καλά αυτό. Θα ήμουν πολύ μέσα για να ξαναδοκιμάσω να το κάνω. Βέβαια, αυτά τα πράγματα χρειάζονται χρόνο, χρειάζεται να σου δημιουργηθεί μια σύνδεση με αυτό που διαβάζεις ως μουσικός.

Για να βάλεις την καρδιά σου, την ουσία σου στην δουλειά αυτή. Να βγει κάτι αληθινό.

Οι Mavile για μένα έχουν αποτελέσει απίστευτη έμπνευση. Μόνο αλήθεια βγάζουν. Κάθεσαι δίπλα σου και είναι φωτεινό αυτό το πράγμα, έχεις να πάρεις. Και σαν παίκτες είναι καλοί και σαν συνθέτες. Φυσικά και ο Μπάμπης ο Τυρόπουλος που παίζουμε μαζί στο Κύτταρο τώρα για τους Socrates αποτελεί τρομακτική έμπνευση. Όχι μόνο για το παιχτικό (το οποίο είναι άστο), αλλά και σαν φιλοσοφία απέναντι στην μουσική. Είναι ακομπλεξάριστος μουσικός, ο οποίος ό, τι κάνει το κάνει για την μουσική. Και αυτό το βγάζει στο παίξιμό του.

Σε ένα λάιβ μπορεί να συμβεί κυριολεκτικά το οτιδήποτε: μου’ χει σπάσει χορδή, έχω γλιστρήσει κι έχω πέσει, έχουν σβήσει τα φώτα στην πιο λάθος στιγμή που θες να δεις μια νότα και δεν. Θυμάμαι στην συναυλία για τους Socrates με τον Βασίλη Λέκκα, στο Ηρώδειο, έπαιξα την πρώτη πρώτη νότα, λάθος (γέλια). Κλείνουν τα φώτα και πάω στο δίπλα τάστο. Ακούστηκε μια πρασινάδα (σ.σ: φάλτσο), άλλο πράγμα! Λάθη πάντα γίνονται, δεν γίνεται να μην συμβούν. Το θέμα, φυσικά, είναι να παίζεις τα τραγούδια, όχι τις νότες.

Κάτι που μπορεί να μην γνωρίζεις για μένα, είναι ότι τραγουδάω. Μαθαίνω σιγά σιγά. Ίσως κάποτε βγει και μια δική μου δουλειά. Δικές μου συνθέσεις, δικές μου ερμηνείες εννοώ.

Με τους Jacks Full, νιώθω ότι ακόμα διαμορφωνόμαστε. Ακούω κάποια πιο παλιά μας πράγματα και μου φαίνονται εντελώς άλλα από αυτά που έχουμε τώρα στα κεφάλια μας. Εξελισσόμαστε, θεωρώ. Και μου αρέσει αυτό που λένε: «να πεθαίνεις μαθητής». Ο πατέρας μου, μια εβδομάδα πριν πεθάνει, κρατούσε ενασχόληση με την μουσική. Μελέταγε. Ξύπναγε και έπιανε την κιθάρα του κι έπαιζε. Στα 72 του χρόνια, βαριά άρρωστος. Δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα από το να γουστάρεις να μαθαίνεις, είναι κάτι που σου αφαιρεί όλα σου τα κόμπλεξ, σε χαλαρώνει. Κι αυτό ισχύει και σε όλες τις δουλειές, αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις. Τι μπορεί να σου μάθει ένας έρωτας; Μια φιλία; Ξέρεις…

Ο έρωτας, ας πούμε, με κάνει να αντιλαμβάνομαι διαφορετικά την ζωή. Δεν ερωτεύομαι εύκολα. Έρωτας σημαίνει, άραγε, δέσμευση ή ελευθερία; Και τα δύο. Γιατί ελεύθερα δεσμεύεσαι. Μια δύσκολη ισορροπία. Αλλά η φιλία, για μένα, είναι ό, τι πιο σημαντικό. Ό, τι είμαστε, τέλος πάντων ένα τεράστιο μέρος, το χρωστάμε στους φίλους μας, είναι οι βασικές μας επιρροές. Μια καλή παρέα μπορεί να σε φτιάξει, μια κακή μπορεί να σε καταστρέψει, Οι καλοί φίλοι είναι εκεί για να σου υπενθυμίζουν τα λάθη σου, αγαπώντας σε με αυτά. Κάνουν υπομονή μαζί σου, δείχνουν κατανόηση, σε βοηθούν.

Σιχαίνομαι τους τσακωμούς, τις εντάσεις. Είμαι ένοχος εδώ-έχω προξενήσει φασαρίες και, βέβαια, έχω δεχθεί πυρά. Όμως, προτιμώ να φεύγω από έναν καυγά και μετά είμαι έτοιμος να συζητήσω τα πάντα, γιατί πάνω στη φωτιά, δεν μπορεί να γίνει τίποτα σωστό.

Μου αρέσει πολύ και η σχέση μου με τους μαθητές μου, που κάνουμε μουσική. Δε νιώθω βέβαια «δάσκαλος», κι ας έχω διδάξει, κι ας διδάσκω. Παίρνω κι εγώ από το μάθημα, μαθαίνω. Όταν πάω να δείξω ή να αναλύσω κάτι που εμένα μου βγαίνει αυτόματα ως παίξιμο στην κιθάρα, συνειδητοποιώ ότι το κατανοώ καλύτερα, ότι συνειδητοποιώ πώς το κάνω.

Είναι συχνό το φαινόμενο να με αποκαλούν «ο γιος του Σπάθα», αλλά είναι κάτι που δεν θα άλλαζα με τίποτα. Τον πατέρα μου τον λάτρευα. Δεν υπάρχει το πόσο γούσταρα αυτόν τον τύπο! Μιλάμε για γαμώ τα άτομα. Πάντα είχα στο κεφάλι μου ότι ξεκίνησα να παίζω κιθάρα επειδή με πήρε η μουσική, όχι τόσο επειδή ο μπαμπάς μου ήταν μουσικός. Ανακαλύπτοντας μουσικές, μπάντες, καλλιτέχνες, τρελαινόταν το κεφάλι μου. Μέσα μου είναι πολύ τακτοποιημένο αυτό το πράγμα. Πάντα, είχα στο μυαλό μου ότι θέλω να κάνω εγώ κάτι δικό μου. Χωρίς τον πατέρα μου στην εικόνα. Αυτά που κάνω μουσικά είναι τελείως διαφορετικά από του Γιάννη Σπάθα. Δεν πρόκειται να κάνω όσα έκανε-είμαστε δύο άλλο άνθρωποι, δύο άλλοι μουσικοί, σε άλλες γενιές, με άλλα μεγαλώματα, με άλλες επιρροές, με άλλους στόχους.

Κάποιες φορές, πολύ λίγες, μπορεί και να μου την έχει σπάσει να έρχεται κάποιος και εμμονικά να μου μιλάει για τον Σπάθα, κυρίως επειδή μπορεί να ήθελα να αράξω με μια συγκεκριμένη παρέα και να λέω άλλα. Όμως, συνήθως μου αρέσει πολύ να έρχονται και να μου μιλάνε για τον πατέρα μου. Μιλάει κόσμος για αυτόν και όλοι, μα όλοι, έχουν ένα απίστευτο χαμόγελο.

Στόχος ζωής είναι αυτό αν το φανταστείς. Να έχεις φύγει και να έχουν μείνει πίσω σου χαμόγελα. Πέρα από καριέρες και τέτοια, κατάλαβες. Θέλω να πιστεύω ότι το παλεύω σε αυτήν την κατεύθυνση. Όμως, δεν θεωρώ ότι είμαι τόσο καλός άνθρωπος όπως ήταν ο πατέρας μου. Όμως, νιώθω ότι είμαι καλό παιδί. Έχω κάνει, φυσικά, αρκετές μαλακίες. Δεν έχω μετανιώσει για τα λάθη μου, γιατί έχω μάθει από αυτά. Οι μαθητές κάνουν λάθη και είπαμε, εγώ γουστάρω να είμαι μαθητής. Αλλιώς μένεις στάσιμος, κιόλας…

Αυτή την εποχή, αισθάνομαι ας πούμε, ότι δεν με φροντίζω, ψυχή τε και σώματι, δεν με περιποιούμαι και πολύ, όσο θα έπρεπε ή θα ήθελα. Αλλά δεν ξέρω αν αυτό είναι λάθος. Περισσότερο μια φάση θα έλεγα. Δεν έχω πάει ποτέ σε ψυχολόγο, αλλά θα ήθελα. Να έχεις και την ματιά ενός ειδικού, να πάρεις κάτι που δεν μπορούν να σου δώσουν οι φίλοι σου, οι δικοί σου άνθρωποι. Αν δεν θέλεις, φυσικά, εσύ από μόνος σου να λύσεις θέματα, δεν μπορεί να στα λύσει κανείς.

Η δημιουργία οικογένειας δεν είναι κάτι που με απασχολεί. Για να πεις ότι είσαι έτοιμος να κάνεις παιδιά, νομίζω πρέπει να φτάσεις σε ένα σημείο ετοιμότητας να βάλεις τον εαυτό σου σε δεύτερη μοίρα. Έτσι νομίζω ότι χρειάζεται να κάνει ένας γονιός. Εγώ δεν είμαι σε θέση να το πω και να το αποφασίσω αυτό το πράγμα.

Όσο για άλλα σχέδια, δεν κάνω ιδιαίτερα πολλά. Ταξίδια και τέτοια ας πούμε… Θα πάω, αλλά προτιμώ να μου το κανονίσει κάποιος άλλος. Έχω αφιερώσει όλη μου την ζωή στην μουσική, αν και δεν είμαι και τελείως geek. Υπάρχουν κάποιες μικρές περίοδοι που αφήνω και την μουσική ακόμα, για να παίξω κανένα videogame, να χαλαρώσω από όλους και από όλα, ξέρω γω…

Όταν βαρεθώ να παίζω κιθάρα, απλώς σταματάω. Απλώς, κάποιες φορές, και να βαρεθώ δεν γίνεται να σταματήσω. Αυτό συμβαίνει όταν κάνεις δουλειά αυτό που αγαπάς περισσότερο.

Info

Taste of Conium

Παρασκευή 24/3, στο Κύτταρο, Ηπείρου 48 & Αχαρνών, Αθήνα

21.30

Eισιτήρια:
10€ (Προπώληση) | 12€ (Ταμείο)

Πληροφορίες / Κρατήσεις:
Τηλ: 210-8224134 | kyttarolive.gr

Αφιέρωμα στο θρυλικό ροκ συγκρότημα Socrates Drank The Conium

Το συγκρότημα αποτελούν οι:
Νίκος Σπάθας – κιθάρα (Jacks Full)
Μιχάλης Απαρτόγλου – μπάσο, φωνητικά (Jacks Full)
Μιχάλης Καπηλίδης – τύμπανα (Dat Funk – Αλκίνοος Ιωαννίδης)
Αστέριος Παπασταματάκης – πλήκτρα (Socrates – Dat Funk)
Μαρκέλλα Παναγιώτου – φωνητικά (Socrates)
Μπάμπης Τυρόπουλος – κιθάρα

Special Guests:
Τάσος Σκούρας
(Socrates – Β.Παπακωνσταντίνου – Π.Μουζουράκης, Solo artist)
Άκης Tουρκογιώργης (Blue Airways, Socrates)
Τζόνι Βαβούρας (Johnny Vavouras and the Cadillacs)
Tom Yosi (Fundracar – Solo artist)
Γιώργος Χριστοδούλου (Χατζηφραγκέτα)
(και άλλοι…)