“Το χρυσό κουρέλι / που στα μαλλιά της φόραγε η Νεφέλη”, χόρευα με την μητέρα μου όταν ήμουν παιδί. Και τόσο πολύ μού άρεσε αυτό το κομμάτι με την φωνή της Αλεξίου, που όταν έμαθα ότι ήταν διασκευή χάρηκα τρομερά. Τώρα, θα μπορούσα να το ακούω σε δύο εκδοχές και να μην το χορταίνω ποτέ. Το “Tango to Evora” αποτελεί ένα από τα soundtracks της ζωής μου. Είμαι βέβαιη, και της ζωής πολλών Ελλήνων -φυσικά, όχι μόνον αυτό. Γιατί, υπάρχει κάτι που συνδέει την ελληνική ψυχή με τον ήχο της ανεπανάληπτης τραγουδίστριας και τραγουδοποιού Loreena McKennitt, έναν ήχο που μοιάζει να προέρχεται από τα έγκατα της γης και της ιστορίας, μπολιασμένος με διάφορα και διαφορετικά στοιχεία, τόσο που να γίνεται και να είναι οικουμενικός και πανανθρώπινος: ήχος ατόφιας ομορφιάς, που παίρνει σάρκα και οστά μέσα στο έναστρο, καλλιτεχνικό σύμπαν της McKennitt -για φανταστείτε τι θα χάναμε αν είχε γίνει στ’ αλήθεια κτηνίατρος αυτό το κορίτσι, όπως ονειρευόταν μικρό…

Δεκάδες εκατομμύρια πωλήσεις, επιτυχημένες περιοδείες, εμβληματικές ζωντανές εμφανίσεις που δισκογραφήθηκαν και πλούσια μουσική παρακαταθήκη είναι η προίκα αυτής της κοκκινομαλλούσας από τον Καναδά που κατέκτησε τον κόσμο και που αγαπήθηκε ιδιαίτερα (και συνεχίζει να αγαπιέται) και από αυτήν την μικρότατη  γωνιά της γης, την Ελλάδα, αλλά και την ευρύτερη μήτρα της, την Μεσόγειο. Παίζει άρπα, πιάνο, ακορντεόν, γράφει μουσική, κάνει παραγωγή στους δίσκους της, έχει τη δική της δισκογραφική εταιρία, την Quinlan Road, και φυσικά διαθέτει αυτή την μαυλιστική, ξωτικένια φωνή. Η μουσική της, ακούγεται σε αμέτρητες σειρές και ταινίες, ενώ έχει γράψει και soundtrack ταινιών από το “Highlander III”, μέχρι την “Tinker Bell” του Disney. Το 2009, κυκλοφόρησε το “A Mediterranean Odyssey”, ένα ζωντανά ηχογραφημένο άλμπουμ, το πρώτο CD του οποίου ονομαζόταν “From Istanbul to Athens” και περιείχε ζωντανά ηχογραφημένα τραγούδια από την περιοδεία της στην περιοχή της Μεσογείου και φυσικά την επίσκεψή της στην Ελλάδα το 1999.

Το καλοκαίρι του 2024 επιστρέφει για ακόμα μια φορά, με μια συναυλία στην Αθήνα (ήδη sold out) και άλλη μία στην Θεσσαλονίκη. Την έχω επιτέλους απέναντί μου, με μια οθόνη να σπάει την χιλιομετρική απόσταση και το βλέμμα της μού υπόσχεται ότι μπορώ να την ρωτήσω ό, τι θέλω. Στέκει απίστευτα γαλήνια, όπως την φανταζόμουν τόσα χρόνια που ονειρευόμουν να την συναντήσω, χαμογελαστή σε μάτια και στόμα και, το κυριότερο και σπανιότερο, μοιάζει να απολαμβάνει την κουβέντα μας, παρά το ότι είναι η χιλιοστή και βάλε συνέντευξη της ζωής της.

– Τι πιστεύετε, Lorrena; Γιατί αγαπιέται τόσο πολύ η μουσική σας από τους λαούς της Μεσογείου;
Η κέλτικη μουσική, το ιδίωμα της οποίας έχει διαποτίσει την μουσική μου, είναι παραδοσιακή μουσική. Και οι λαοί της Μεσογείου έχουν μια ειδική σχέση με τις παραδόσεις τους, οι οποίες είναι πλούσιες και κρατούν από διαφορετικές επιρροές και ανακατέματα. Αλλά, συγκεκριμένα, πολλές δουλειές μου μιλούν απευθείας στην καρδιά των ανθρώπων από μεσογειακές χώρες. Έχω επηρεαστεί, συγκεκριμένα, από την Πορτογαλία (“Tango To Evora” από τον δίσκο “The Visit”), την Ισπανία (“Santiago” από τον δίσκο “The Mask and the Mirror”), την Ιταλία (“Dante’s Prayer” από τον δίσκο “The Book of Secrets”) και, φυσικά, την Ελλάδα (“Penelope’s Song” από τον δίσκο “An Ancient Muse”). Από την άλλη, πρέπει να ομολογήσω ότι υπάρχει και μια ποιότητα στην φωνή μου, που έχω εκπαιδεύσει και μέσω της κλασικής μουσικής. Δεν στόχευσα ακριβώς στο μεσογειακό κοινό, κάποια πράγματα απλώς συμβαίνουν, και συμβαίνουν σε πνευματικό επίπεδο. Είμαι πολύ υπερήφανη.

– Ποια συναυλία σας θυμάστε ως την πλέον αξιομνημόνευτη;
Νιώθω μαγικά μετά από σχεδόν κάθε συναυλία μου. Όταν επιστρέφω σπίτι, κρατώ πολύτιμα συναισθήματα από αυτές. Όμως, οι συναυλίες που έχω δώσει σε σημαντικά, ιστορικά μέρη και ειδικά με μια ιερότητα, να σαν το Ηρώδειο, ας πούμε, με χαράζουν. Ο συνδυασμός της φύσης με τον πολιτισμό και την ενέργεια του κοινού με συναρπάζει. Αλλά, έχω ζήσει γενικώς αξέχαστες στιγμές σε live: από προτάσεις γάμου, μέχρι στιγμές βαθιάς συγκίνησης των ανθρώπων από κάτω που περνούν μέσα μου και με σημαδεύουν.

– Έχετε συνεργαστεί με πολλούς Έλληνες μουσικούς στην καριέρα σας, μάλιστα δύο καταξιωμένοι οργανοπαίχτες παίζουν στoν δίσκο σας “Lost Souls” λύρα και κανονάκι. Ποιες είναι οι επιρροές σας από την ελληνική μουσική και τι γνωρίζετε, αλήθεια, γι’ αυτήν;
Αυτό που με οδήγησε στην Ελλάδα ήταν το μονοπάτι της ιστορίας των Κελτών που πέρασαν από την Ελλάδα. Μία ομάδα προσπάθησε να λεηλατήσει τους Δελφούς γύρω στο 275 π.Χ. και αυτό μου έδωσε πάτημα για να συνδεθώ με την παραδοσιακή μουσική την Ελλάδας. Το χρώμα της ελληνικής μουσικής που έφερα στον δικό μου μουσικό κόσμο σχετίζεται άμεσα με την πέρασμα των Κελτών από τη Ελλάδα. Αλλά, έχω ακούσει, έκτοτε, λίγη από τη μουσική σας. Αγάπησα τα κλαρίνα της βορείου Ελλάδας και την μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Τον παρακολούθησα σε μια συναυλία και εντυπωσιάστηκα από το μοναδικό του στιλ, ήταν μια από τις πιο συναρπαστικές μουσικές εμπειρίες της ζωής μου. Γνωρίζω λίγα πράγματα και για τα ρεμπέτικα τραγούδια. Η Ελλάδα έχει πολύ καλούς μουσικούς και δύο από αυτούς είχα την τιμή να παίξουν στον δίσκο που λέτε.

– Πώς επεξεργάζεστε την επιτυχία σας και πώς συνδυάζεται μέσα σας η ικανοποίηση ότι τα καταφέρατε με την ταπεινότητα, στην οποία συχνότατα αναφέρεστε ως αρετή;
Ίσως έχει να κάνει με το ξεκίνημά μου, ότι ποτέ δεν ονειρεύτηκα ακριβώς καριέρα τραγουδίστριας ή μουσικού. Όπως επίσης, με το ότι ξεκίνησα μόνη μου να κυκλοφορώ την μουσική μου, χωρίς στήριξη εταιρειών. Πολλή δουλειά, καθημερινή προσπάθεια, καθόλου χρόνος να προλάβω να νιώσω έπαρση ή κάτι τέτοιο. Χτυπούσα πόρτες κυριολεκτικά, αναζήτησα συνεργάτες, ξεκίνησα από το μηδέν. Εκτιμώ βαθιά τους ανθρώπους που συνετέλεσαν σε όλο αυτό που έχει συμβεί. Τους είμαι ευγνώμων. Και αυτό είναι η αληθινή επιτυχία.

-Ένα Grammy δεν θα ήταν σημαντικό για εσάς; Τόσες φορές υποψήφια…
Ίσως όχι, πια. Η υποψηφιότητα είναι σημαντική. Μουσική δεν κάνουμε για τα βραβεία, αλλά για να επικοινωνήσουμε με τον κόσμο. Τουλάχιστον εγώ.

– Η επιτυχία ισοδυναμεί με την ευτυχία; Έχετε περάσει κι εσείς, όπως όλοι, πολύ δύσκολα. Τα δικά σας δύσκολα.
Έχω υπάρξει ευτυχισμένη, αλλά και δυστυχισμένη, ανεξάρτητα από την όποια επιτυχία της δουλειάς μου. Όταν έχασα τον σύντροφό μου το 1998 από ατύχημα, άλλαξε η ζωή μου. Ύστερα, όμως, είδα ότι πολύ νόημα βρίσκεται στο να μπορείς να είσαι χρήσιμος για τους ανθρώπους. Κι έτσι, ίδρυσα το Cook-Rees Memorial Fund, το οποίο χρηματοδότησα με τις εισπράξεις από το “Live In Paris And Toronto”. Άρχισα να ασχολούμαι ενεργά με την φιλανθρωπία και να ενισχύω την κοινότητά μου, εδώ, στο Οντάριο. Και απασχολεί αυτό το πράγμα την καθημερινότητά μου.

 

– Μετατρέψατε το πένθος σε αγάπη.
Ναι, ας πούμε έτσι.

– Και η ερωτική αγάπη τι ρόλο έπαιξε στην ζωή σας;
Δεν θα έλεγα τον σημαντικότερο. Περισσότερο χρόνο έχω αφιερώσει στην μουσική μου, παρά στις ερωτικές σχέσεις, για να είμαι ειλικρινής. Και ίσως, έχω υπάρξει αρκετά μοναχική, καταβυθισμένη στην δημιουργία και στην περιέργειά μου να ανακαλύπτω τον κόσμο, τις μουσικές του κόσμου, την ιστορία της ανθρωπότητας. Η προσωπική μου ζωή δεν ήταν ποτέ πολύ σημαντική για μένα, δεν έχω ζήσει έντονα πάθη.

– Τι σας εμπνέει σταθερά, λοιπόν, μες στα χρόνια;
Ο δρόμος των Κελτών, το χνάρι τους από τον κόσμο στάθηκε ως πρωτογενής έμπνευση, καθοδήγησε τα ταξίδια μου, τις αναζητήσεις μου. Στην πορεία, άρχισα να αφήνομαι στις διαφορετικές κουλτούρες, την ιστορία των λαών, την τέχνη τους. Αγαπώ την εξοχή, τα αρώματα της φύσης. Το ξύπνημα των αισθήσεων εκεί που μοιάζει να καταλύει τον χρόνο. Κάποια ταξίδια θα μου μείνουν αξέχαστα: Ρωσία, Ισπανία, Μαρόκο, ανάμεσα σε άλλα.

– Νεράιδες είδατε πουθενά; Πιστεύετε στις νεράιδες;
(γέλια) Δεν θα το έλεγα. Έχω δει τόσα άλλα μαγικά πράγματα και πλάσματα, όμως!

– Τι λέτε για την μουσική στις μέρες μας; Εννοώ… με τις πλατφόρμες, το Spotify, τις ραγδαίες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην βιομηχανία και δεν τις προλαβαίνουμε. Τι θέση έχει μέσα εκεί η δική σας μουσική; Πώς νιώθετε για τις εξελίξεις στον κλάδο σας;
Η τεχνολογία έχει αρχίσει να παίρνει την θέση της τέχνης, να δημιουργεί τέχνη. Το Internet κάνει τα πάντα να κινούνται γρήγορα κι αυτό δεν είναι πάντοτε κακό, έχει βοηθήσει σε πολλές περιπτώσεις. Πάντα υπάρχει η εξέλιξη, κάποτε η μουσική δεν ηχογραφείτο καν και ήταν μεγάλη πρόοδος και ίσως σοκ το ότι άρχισαν οι άνθρωποι να την ηχογραφούν. Σκεφτόμουν τις προάλλες ότι η ηχογράφηση ενός δίσκου, και βέβαια, η δημιουργία του που προηγείται της ηχογράφησης, κάποτε ήταν ολόκληρη ιστορία, είχε στάδια, είχε αγωνία, είχε ανθρώπους πολλούς. Τώρα, τα πράγματα συμβαίνουν με μερικά κουμπιά -υποθέτω ότι αυτό μου φαίνεται λιγάκι θλιβερό. Νιώθω ότι έχει αλλάξει πλήρως η φιλοσοφία της μουσικής, ότι έχει απομακρυνθεί από τις ανθρωπολογικές της ρίζες! Αισθάνομαι ότι χρειάζεται λίγο μέτρο και λίγη προσοχή στο σημείο που έχουμε φτάσει σήμερα.

– Πώς περνάτε τις μέρες σας, την καθημερινότητά σας;
Είναι αρκετές οι υποχρεώσεις και με τον φιλανθρωπικό οργανισμό και με τα της μουσικής, ειδικά όταν βρίσκομαι σε περιόδους περιοδείας ή παραγωγής. Έχω φυτέψει έναν κήπο και τον περιποιούμαι καθημερινά. Βρίσκω μεγάλη δύναμη και απίστευτη ομορφιά στην κηπουρική -φροντίζω γύρω στα 150 δέντρα. Και τα λατρεύω. Η ζωή με την καραντίνα άλλαξε. Αλλά δεν ήταν όλες οι αλλαγές για κακό. Ξυπνάω πάρα πολύ πρωί, πριν τις 6 -όταν δεν τραγουδάω κάπου το βράδυ, φυσικά! Σίγουρα, μου έλειψε η επαφή με τον κόσμο, μου έλειψαν οι συναυλίες. Είναι χαρά τώρα που ετοιμάζομαι να έρθω και πάλι στην Ελλάδα. Ανυπομονώ. Η καθημερινότητά μου είναι απλή, είναι στο μεγαλύτερό της μέρος γύρω από αυτό που κάνω στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου: την μουσική.

– Ποιο είναι το όνειρό σας αυτή τη στιγμή;
Θα ακουστεί βαρετό, ίσως. Ονειρεύομαι ειρήνη και αρμονία για όλον τον κόσμο, για τον πλανήτη που, για ακόμα μία φορά, περνάει δύσκολα από όλες τις απόψεις. Να έρθουμε σε βαθύτερη επαφή με την φύση που είναι η μητέρα όλων των ανθρώπων και η ίδια η ζωή.

– Νίκησε ο πόλεμος την τέχνη και την ομορφιά;
Δεν αντέχω να πιστεύω κάτι τέτοιο, αν και τα πράγματα μοιάζουν πράγματι δύσκολα και ζοφερά. Εγώ θα συνεχίσω να κάνω τέχνη, πάντως…

INΦΟ: Η Loreena McKennitt θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο, στην Αθήνα στις 26 Ιουνίου (sold out) και στο Θέατρο Γης, στην Θεσσαλονίκη στις 27 Ιουνίου. Για την Θεσσαλονίκη, εισιτήρια προμηθεύεστε από ΕΔΩ, όπου θα βρείτε εισιτήρια και για τις υπόλοιπες στάσεις της περιοδείας της σε άλλες χώρες.