Ο Γκάρι Κασπάροφ -ίσως ο σπουδαιότερος σκακιστής όλων των εποχών- γεννήθηκε το 1963 στο Μπακού της τότε Σοβιετικής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζαν. Το 1976 κέρδισε το σοβιετικό πρωτάθλημα εφήβων στο σκάκι και το 1977 έγινε γκραν μετρ. Το 1984 αντιμετώπισε τον 33χρονο παγκόσμιο πρωταθλητή Ανατόλι Καρπόφ και έχασε 5-3 υπό μυθιστορηματικές συνθήκες: συνολικά παίχτηκαν 48 παρτίδες επί σειρά ημερών, στη διάρκεια τους ο Καρπόφ έχασε 10 κιλά και τελικά η Διεθνής Ομοσπονδία Σκακιού(FIDE) διέκοψε το ματς χωρίς να κατακυρώσει σκορ, διότι δεν είχαν στείλει συμπληρωθεί έξι νίκες. Έτσι, το 1985 η μάχη ξαναδόθηκε με όριο τις 24 παρτίδες και ο Κασπάροφ έγινε στα 22 του χρόνια ο νεότερος παγκόσμιος πρωταθλητής της FIDE. Ακολούθησαν τέσσερις ρεβάνς με τον Καρπόφ (19 86-90) και αρκετά ματς με άλλους διεκδικητές, αλλά ο παγκόσμιος τίτλος δεν άλλαξε κάτοχο. Ο Κασπάροφ δεν έχασε ποτέ τον τίτλο του στο πλαίσιο της FIDE.

Ευφυϊα. Κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του είναι κλειστός και δύσκολος και εγώ ανήκω στους ανθρώπους που η ευφυΐα τους δεν τους επιτρέπει να είναι βλακωδώς διαθέσιμοι. Η διαθεσιμότητα είναι άλλωστε μια μορφή βλακείας.

Η σπατάλη είναι ίδια με την τσιγκουνιά. Για να φανεί η ομορφιά της ζωής, απαιτείται μέτρο, πειθαρχία. Όσο για τα λάθη, κανένας δεν τα αποφεύγει. Είναι παράλογο όμως να τα κυνηγάμε κιόλας.

Φοβάμαι την άνευ σκέψεως αποδοχή οποιασδήποτε πρότασης. Ούτε στον ίδιο μου τον εαυτό δεν λέω εύκολα ναι. Αυτό είναι ίσως ένα από τα στοιχεία που με έκαναν να φτάσω στην κορυφή.

Θεός και άνθρωπος. Το να παίζει ο Θεός με τον άνθρωπο είναι κάτι που μπορώ να κατανοήσω. Αν ο Θεός δεν έπαιζε με το δημιούργημα Του, τότε αυτό θα είχε πεθάνει.

Καμία σχέση. Μπορώ να πω ότι η σκακιστική ικανότητα δεν έχει καμία σχέση με την ευφυία. Αυτό βρίσκει την απόδειξη του στον Κράμνικ και τον Ίβαντσουκ.

Πνευματικοί άνθρωποι. Κάποτε οι κορυφαίοι -όχι μόνο στο σκάκι, αλλά σε όλους τους χώρους- ήταν ή φρόντιζαν να είναι και πνευματικοί άνθρωποι. Για μένα, ο κορυφαίος σε κάτι απαιτείται να είναι και σημαντικός διανοούμενος. Μόνο έτσι γίνεται χρήσιμος.

Βλέπω μακριά. Είμαι συνεχώς ανεβασμένος στο βουνό των προβλημάτων της κοινωνίας όπου ζω και αυτό με διευκολύνει να βλέπω μακριά. Μόνο αν ανεβείς στην κορυφή των προβλημάτων μπορείς να προσφέρεις.

Δυστυχώς οι νέοι σκακιστές είναι αμόρφωτοι. Δεν έχουν σπουδάσει τίποτε άλλο και από παιδιά παίζουν σκάκι, σκάκι, σκάκι. Αυτό είναι το νερό και η τροφή τους.

Ο δυσκολότερος αντίπαλος είναι αυτός που βρίσκεται μέσα μου, ο εαυτός μου. Όλα τα παιχνίδια που έχασα στη ζωή μου, τόσο στο σκάκι όσο και γενικότερα τα έχασα γιατί έκανα φοβερά λάθη. Αν είμαι σε φόρμα, είμαι ανίκητος.

Για άλλους το παιχνίδι είναι ένα σκότωμα του περίσσιου χρόνου τους. Για μένα το παιχνίδι είναι μια προετοιμασία σε μικρή κλίμακα για τα φαινόμενα της ζωής. Σε αυτήν την μικρή κλίμακα αποκτούμε την αγωγή του παίκτη, του νικητή, του ηττημένου, του λάθους, του σωστού, τις αναγκαίας κίνησης, της εθελουσίας κίνησης που αλλάζει τα δεδομένα.

Στη ζωή το λάθος πληρώνεται με πίστωση. Στο σκάκι η πληρωμή του λάθους είναι πάντοτε τοις μετρητοίς. Μπορεί ένα λάθος στη ζωή να μην το πληρώσεις ποτέ, να σου χαριστεί.

Από παιδί έψαχνα αυτά που θα έκαναν τους ανθρώπους πιο ευτυχείς. Ίσως γιατί ως παιδί έζησα και μεγάλωσα κοντά σε έναν πατέρα που ήταν δημοκράτης και ζούσε σε ένα καθεστώς κομουνιστικό.

Έμπνευση. Όσοι αρνούνται την έμπνευση είναι άρρωστοι εγωιστές που πιστεύουν σε ό,τι γνωρίζουν και δεν δέχονται ότι υπάρχουν πολλά πράγματα άγνωστα σε αυτούς, πράγματα που δυστυχώς καθορίζουν τις κινήσεις τους.

Γεννιέται κάποιος νικητής, δεν γίνεται. Γεννιέται μαχητής, με ικανότητα να μάχεται. Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται σε αυτό τον κόσμο και δεν θέλουν να παλέψουν για τις ιδέες τους, για τα πιστεύω τους, για μια θέση στον ήλιο. Αν όμως δεν παλέψεις για μια θέση στον ήλιο, η θέση θα καταληφθεί από άλλον.

Υπέστην πλύση εγκεφάλου απ’ όταν ήμουν στο νηπιαγωγείο. Το μόνο που ακούγαμε τότε ήταν: «Λένιν, Λένιν, Λένιν». Στα 17 μου ο Λένιν έπαψε όμως να παίζει κάποιον σημαντικό ρόλο στη ζωή. Τότε άρχισα να διαβάζω Νίτσε και γρήγορα όλα ξεκαθάρισαν μέσα μου.

Για έναν γεννημένο νικητή η ήττα είναι σωματικός πόνος. Αυτό είναι το δικό μου συναίσθημα. Η ήττα είναι κάτι που μου δημιουργεί φοβερή δυσφορία. Δεν μου αρέσει να χάνω και, όταν συμβαίνει αυτό, αρρωσταίνω, αναστατώνομαι τρομερά, πονάω. Τα λάθη που οδηγούν στην ήττα είναι για μένα σαν πυροβολισμοί.

Σοσιαλισμός σημαίνει υπαρκτός σοσιαλισμός. Δεν μπορούμε να θεωρητικολογούμε για καλά πράγματα που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Σοσιαλισμός είναι το καθεστώς που ζήσαμε εμείς, το καθεστώς με την ματωμένη ιστορία, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και την καταπίεση.