«Ο τελευταίος Ελληνας θα γεννηθεί το 2181 και το ελληνικό έθνος θα πάψει να υπάρχει περίπου 100 εκατό χρόνια αργότερα».
«Ψαρώσατε», όπως έκαναν πολλοί;
Ή μήπως στεναχωρηθήκατε;
Ή, πάλι, αναλογιστήκατε ένα δυστοπικό μέλλον όπου δεν θα υπάρχει Ελλάδα και Ελληνας;
Και πω πω τι καταστροφή, θα χάσει η Βενετιά βελόνι και η υφήλιος το πιο λαμπρό έθνος της ιστορίας.
Είναι όντως αλήθεια ότι ο πληθυσμός στην Ελλάδα έχει αρχίσει να μειώνεται σε απόλυτα νούμερα από το 2010.
Πλέον οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις. Ενώ το 2010 καταγράφηκαν 114.766 γεννήσεις έναντι 109.084 θανάτων δέκα χρόνια αργότερα, το 2020, καταγράφηκαν 84.717 γεννήσεις έναντι 131.084 θανάτων.
Στη χώρα μας ο ρυθμός αναπαραγωγής είναι ο χαμηλότερος στην Ευρώπη και ένας από τους χαμηλότερους παγκοσμίως. Ενώ το όριο σταθερότητας αναπαραγωγής είναι 2,1 παιδιά ανά γυναίκα, στην Ελλάδα είναι 1,3.
Εάν οι γεννήσεις συνεχίσουν να μειώνονται με τον ρυθμό που μειώνονται την τελευταία εικοσαετία και αν εξίσου αμετάβλητος παραμείνει ο ρυθμός μεταβολής του δείκτη των θανάτων, πότε θα γεννηθεί ο τελευταίος Ελληνας, Ιταλός ή Γάλλος;
Τον υπολογισμό έκαναν οι ειδικοί του Ινστιτούτου European House – Ambrosetti που εδρεύει στην Ιταλία, τη χώρα με τον χαμηλότερο δείκτη γεννητικότητας στην Ευρώπη. Το ιταλικό «δυστοπικό σενάριο» λέει πως ο τελευταίος Ιταλός θα γεννηθεί το 2225 και θα φύγει από τη ζωή περίπου 100 χρόνια αργότερα.
Και στην Ελλάδα;
Ωραία. Και;
Γιατί αυτό το ζήτημα να είναι απαραίτητα τόσο αρνητικό;
Απεναντίας.
Υπογεννητικότητα, το καλύτερο δυνατό σενάριο
Για αρχή – και με κίνδυνο να χαρακτηριστώ ως μηδενιστής – σε 140 χρόνια δεν θα ζω, όχι μόνο εγώ, αλλά ούτε καν τα τρισέγγονα μου.
Σε 140 χρόνια δηλαδή, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει.
Δεν μπορώ να ζω με ένα ακόμη άγχος του τι θα συμβεί σε 140 χρόνια – εδώ δεν μπορώ καλά καλά να αγχωθώ για κάτι που θα συμβεί σε ένα μήνα.
Σε 140 χρόνια, τα σκουλήκια που κολάτσισαν το πτώμα μου, θα ρεύονται ακόμη.
Τι θέλετε δηλαδή; Να κάνουμε 11 παιδιά προκειμένου να φύγει το άγχος από τους συμπολίτες μου που θα ζήσουν σε 100 χρόνια;
Κατά δεύτερον, τι με απασχολεί εμένα, όχι σε πρακτικό, αλλά σε καθαρά συναισθηματικό επίπεδο, αν «θα υπάρχει Ελλάδα σε 140 χρόνια;»
Δεν συμμερίζομαι καθόλου την αίσθηση της «απώλειας της εθνικής μας ταυτότητας» και της «εθνικής περηφάνιας». Δεν την ένιωσα ποτέ, από την πρώτη στιγμή που άρχισα να έχω συνείδηση, ως παιδάκι και έφηβος.
Για ποιο λόγο να είμαι περήφανος;
Επειδή, από ένα τυχαίο παιχνίδισμα της τύχης, έτυχε και γεννήθηκα στην Ελλάδα και μάλιστα χωρίς καν να γνωρίζω αν οι βιολογικοί μου γονείς είναι Ελληνες, Τούρκοι, Αλβανοί ή Ρουμάνοι.
Δεν γνωρίζω τον τόπο προέλευσης και καταγωγής μου επειδή έτυχε να με υιοθετήσουν ένα ζευγάρι Ελλήνων, σε ένα συγκεκριμένο – αν και τυχαίο – χρονικό σημείο.
Είμαι περήφανος για τους θετούς μου γονείς και τον τρόπο που με μεγάλωσαν, ναι.
Είμαι περήφανος για τον τρόπο που μεγαλώνω εγώ τον 7χρονο γιο μου, ναι.
Είμαι περήφανος για κάποια πράγματα που έχω καταφέρει μέχρι τα 45 μου χρόνια, ναι.
Αλλά γιατί να είμαι περήφανος που απλά έτυχε να γεννηθώ σε αυτή την μικρή κουκίδα γης;
Από καθαρή τύχη (ενδεχομένως και ατυχία).
Αν σε κάποιους αρέσει να είναι περήφανοι ως Ελληνες και να νιώθουν ρίγη συγκίνησης που ένας Τσιτσιπάς ή ένας Τεντόγλου ή μια εθνική ομάδα μπάσκετ μάς κάνουν «περήφανους στα πέρατα της οικουμένης», με γειά τους με χαρά τους.
Εγώ έχω το αναφαίρετο συνταγματικό δικαίωμα να μην δίνω δεκάρα τσακιστή για το συναίσθημα της εθνικής περηφάνιας.
Με αφήνει αδιάφορο τόσο αυτό, όσο και η ίδια η μοίρα αυτού του μπουρδέλου που ονομάζεται Ελλάδα, μια χώρα που την γνωρίζουν όντως όλοι στα πέρατα της οικουμένης, αλλά για τους αρχαίους της φιλοσόφους, την αρχαία της γραμματεία και τις τραγωδίες ή κωμωδίες των προχριστιανικών ποιητών και δραματουργών της.
Η Ελλάδα ήταν, είναι και θα παραμείνει η χώρα που μοιάζει με την πατάτα: το καλύτερο και πιο φαγώσιμο μέρος της είναι θαμμένο κάτω από τη γη.
Νεκρό.
Βλακοκρατία
Στην ταινία «Idiocracy» του 2006, το σενάριο αναφέρει ότι οι «βλάκες» το μόνο που κάνουν είναι να αραδιάζουν παιδιά με την σέσουλα, ενώ το ιντελεκτουέλ, μορφωμένο και «ξύπνιο» ζευγάρι φιλοσοφεί τόσο πολύ το συγκεκριμένο θέμα του «να κάνουμε παιδί ή όχι;» που να μένει τελικά άτεκνο από επιλογή, διαιωνίζοντας όχι το ίδιο το ανθρώπινο είδος και τους εαυτούς τους, αλλά το (αισιόδοξο και ευτυχές) ενδεχόμενο να μην γεννηθούν στο μέλλον άτομα όπως ο Αχιλλέας Μπέος και οι ψηφοφόροι του οι οποίοι τον επανεξέλεξαν στον δημαρχιακό θώκο του Βόλου.
Πρωτίστως πολιτικό το πρόβλημα της υπογεννητικότητας
Και μετά να έχεις και ένα κράτος που αντί να σου δημιουργεί κίνητρα πάσης φύσεως προκειμένου να κάνεις παιδιά, αφενός να σου βάζει διαρκώς εμπόδια και προσκόμματα (ελάχιστες άδειες μητρότητες, πενιχρά επιδόματα και μηδενική γονεϊκή στήριξη) και αφετέρου να σού προκαλέι και τύψεις και ενοχές επειδή «δεν κάνεις παιδιά. Γιατί δεν κάνεις παιδιά;»
Γιατί δεν έχεις από 11 παιδιά να τρεχοβολάνε μέσα στο σπίτι σου;
Οι χαμηλοί μισθοί και οι οικονομικές δυσκολίες είναι το πρώτο και κυρίαρχο πρόβλημα.
Πράγματι, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας «Νεολαία. Συνήθειες, αντιλήψεις και πολιτική συμπεριφορά» που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς σε συνεργασία με την εταιρεία Prorata SA, η μεγαλύτερη ανησυχία των νέων από 17 έως 34 ετών σε ποσοστό 70,9% είναι οι χαμηλοί μισθοί.
Άλλοι λόγοι είναι ο φόβος της δέσμευσης, η καριέρα, η ανεπαρκής κρατική μέριμνα και η επιθυμία μιας πιο άνετης ζωής που αποτρέπουν τα νέα ζευγάρια Ελλήνων από το να κάνουν παιδιά.
Με την δημιουργία οικογένειας λοιπόν να είναι ένα project πολύ δαπανηρό και ένα… σπορ πολύ ακριβό για την πλειοψηφία του κόσμου, η υπογεννητικότητα ως πρόβλημα αποδεικνύεται πρωτίστως πολιτικό, μετά οικονομικό και τέλος ιατρικό.
Ας δώσει το κράτος το ίδιο κίνητρα και λύσεις στη νεολαία να τεκνοποιήσει και ας σταματήσει να κουνάει το δάκτυλό του διδακτικά σε όλους τους νέους «ότι δεν κάνουν το χρέος τους απέναντι στην ελληνική κοινωνία και την Ελλάδα εν γένει».
Ας φροντίσει το ίδιο το κράτος να φτιάξει τα εργασιακά θέματα, εκεί όπου δεν υπάρχουν αυστηρά μέτρα για την εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά τα δικαιώματα των νέων γονέων ή ας φροντίσει πρώτα να τιμωρούνται εκείνοι οι εργοδότες που εντελώς καταχρηστικά και παράνομα ρωτάνε σε μια συνέντευξη για δουλειά μια γυναίακ υποψήφιο για την θέση το κατά πόσο «σκέφτεται να κάνει παιδιά μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια».
Π.χ, πριν μερικά χρόνια ο Καναδάς για να λύσει το πρόβλημα της υπογεννητικότητας ξέρετε τι έκανε;
Αντί να παροτρύνει τους πολίτες του να κάνουν περισσότερα παιδιά, έκανε κάλεσμα και έφερε νέους ανθρώπους από έξω, αλλοδαπούς πολίτες προκειμένου να συνεισφέρουν στη λύση του ζητήματος.
Σε όλους αυτούς, τούς έδωσε χρήματα και κίνητρα να γνωρίσουν έναν Καναδό ή μια Καναδή και να τεκνοποιήσουν στην βορειοαμερικανική χώρα.
Ενώ οι περισσότερες χώρες του κόσμου (όπως στην Ελλάδα ας πούμε) ΔΕΝ θέλουν μετανάστες, ο Καναδάς ήταν σε φάση «παρακαλούμε ελάτε να μας βοηθήσετε να λύσουμε το πρόβλημα».
Μπορεί και αυρό ακόμη που έκανε ο Καναδάς να μην αποτελεί πανάκεια για το πρόβλημα αυτό καθαυτό, αλλά μια προσωρινή λύση.
Το δέχομαι και αυτό.
Όμως η υπογεννητικότητα δεν λύνεται, σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο, με το να μη βρίσκει δουλειά μια νέα γυναίκα που είναι σε παραγωγική ηλικία και φοβάται να την προσλάβει ένας εργοδότης.
Η υπογεννητικότητα δεν λύνεται με βασικούς μισθούς των 700 ευρώ που δεν μπορούν να θρέψουν οικογένειες.
Η υπογεννητικότητα δεν λύνεται με την ρομαντικοποίηση των «δυσκολων» εποχών που οι άνθρωποι έκαναν παιδιά παρόλο που ζορίζονταν.
Η υπογεννητικότητα δεν λύνεται με την στρεψόδικη πολιτική κατηγορία των πιο συντηρητικών ότι «η νέα γενιά είναι καλοπερασάκηδες».
Τι είμαστε δηλαδή; Απλά κάποιοι τύποι που το μόνο τους σκοπό και μέλημα είναι να κάνουν παιδιά πάση θυσία, ακόμη και να υποφέρουν σε όλη την διάρκεια της ζωής τους, απλά και μόνο παίρνοντας ικανοποίηση που διαιωνίζουν το είδος (και τον εαυτό) τους;
Η υπογεννητικότητα δεν λύνεται όταν ο κάθε γονιός εκεί έξω ξέρει ότι το παιδί του, μελλοντικά, δεν θα μείνει στην Ελλάδα, αλλά θα αναγκαστεί να (κατα)φύγει στο εξωτερικό προκειμένου να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή.
Η υπογεννητικότητα δεν λύνεται με το brain drain μιας ολόκληρης γενιάς.
Γι’ αυτό σας λεω: Ευτυχώς που έχουμε υπογεννητικότητα στην Ελλάδα, κάτι είναι κι αυτό, υπάρχει ελπίδα για το μέλλον.
Όσο λιγότεροι Μπέοι και ψηφοφόροι του γεννιούνται σε αυτή την κωλοχώρα, τόσο μεγαλύτερο το κέρδος για την υπόλοιπη ανθρωπότητα.
Και τέλος πάντων, αν θεωρείτε ότι η υπογεννητικότητα αποτελεί μια «ωρολογιακή βόμβα» στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας, ας πάει να κάτσει για 4-5 συνεχόμενες ώρες σε ένα παιδικό πάρτι ή σε μια αποκριάτικη σχολική γιορτή.
