Στο Νεπάλ, το Έβερεστ είναι γνωστό ως «Sagarmatha», που σημαίνει «μέτωπο στον ουρανό». Με την κορυφή του να αγγίζει τα 8.849 μέτρα, είναι το υψηλότερο βουνό πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στον κόσμο. Το Έβερεστ είναι μέρος των Ιμαλαΐων, το οποίο εκτείνεται σε 2.400 χιλιόμετρα και διασχίζει έξι χώρες της Ασίας.

Ο Edmund Hillary και ο Tenzing Norgay ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που ήταν γνωστό ότι έφτασαν στην κορυφή του Έβερεστ το 1953. Ήταν ένα επίτευγμα αντοχής που αψηφούσε τον θάνατο και αιχμαλώτισε τη φαντασία του κόσμου. Έκτοτε, χιλιάδες επισκέπτες προσπαθούν να πετύχουν το όνειρο της κορυφής και αυτό σαφώς έχει αφήσει το αποτύπωμά του στην κορυφή του κόσμου.

Η ολοένα και μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, έχει σαν αποτέλεσμα τη συγκέντρωση σκουπιδιών σε τέτοιο βαθμό που το Έβερεστ πλέον έχει χαρακτηριστεί ως ο «υψηλότερος σκουπιδότοπος του κόσμου».

Το Εθνικό Πάρκο Sagarmatha δημιουργήθηκε το 1976 για την προστασία του βουνού και της άγριας ζωής του και έγινε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1979. Το πάρκο δέχεται περίπου 100.000 επισκέπτες κάθε χρόνο αριθμός που επιβαρύνει εξαιρετικά το φυσικό περιβάλλον. Η αποψίλωση των δασών μαστίζει την περιοχή, καθώς οι άνθρωποι έκοψαν δέντρα για να φτιάξουν ξενώνες και καυσόξυλα για τους τουρίστες. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής, το πάρκο δέχεται έως και 500 άτομα την ημέρα που κάνουν την πεζοπορία στο Base Camp και ο έντονος όγκος των επισκεπτών διαβρώνει τα μονοπάτια.

Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα βρίσκεται στο δρόμο για την κορυφή.

Πάνω από 600 άτομα προσπαθούν να ανέβουν στο Έβερεστ κάθε εποχή αναρρίχησης κατά τη διάρκεια των λίγων εβδομάδων του χρόνου, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι κατάλληλες. Επιπλέον, για κάθε ορειβάτη υπάρχει τουλάχιστον ένας ντόπιος εργάτης που μαγειρεύει, μεταφέρει εξοπλισμό και καθοδηγεί την αποστολή.

Το βουνό έχει τόση επισκεψιμότητα που πολλές φορές οι ορειβάτες πρέπει να στέκονται στην ουρά για ώρες σε συνθήκες απόλυτου κρύου για να φτάσουν στην κορυφή, όπου ο αέρας είναι τόσο αραιός που χρειάζεται μάσκα οξυγόνου για να αναπνεύσεις. Περπατούν με το ρυθμό ενός σαλιγκαριού πάνω από το Hillary Step, το τελευταίο εμπόδιο πριν από τη σύνοδο κορυφής. Όταν οι ορειβάτες φτάσουν τελικά στην κορυφή, δεν υπάρχει χώρος για να σταθούν λόγω του υπερπληθυσμού.

Καθένας από αυτούς τους ορειβάτες περνά εβδομάδες στο βουνό στην προσπάθειά του να προσαρμοστεί με το υψόμετρο σε μια σειρά από κατασκηνώσεις πριν προχωρήσει στην κορυφή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κάθε άτομο παράγει, κατά μέσο όρο, περίπου οκτώ κιλά σκουπιδιών, και η πλειοψηφία αυτών των απορριμμάτων αφήνεται στο βουνό.

Οι πλαγιές είναι γεμάτες με πεταμένα άδεια δοχεία οξυγόνου, εγκαταλελειμμένες σκηνές, δοχεία τροφίμων, γκαζάκια, ανθρώπινα περιττώματα ακόμη και πτώματα. Περισσότεροι από 200 ορειβάτες έχουν πεθάνει στην κορυφή από το 1922, όταν καταγράφηκαν οι πρώτοι θάνατοι των ορειβατών στο Εβερεστ. Η πλειοψηφία των σορών πιστεύεται ότι παραμένει ακόμα θαμμένη κάτω από τους παγετώνες και το χιόνι.

Στο Base Camp υπάρχουν σκηνές τουαλέτες με μεγάλα βαρέλια συλλογής που μπορούν λόγω των καιρικών συνθηκών να παρασυρθούν και να αδειάσουν σε διάφορα σημεία του βουνού. Αλλά εκεί τελειώνουν οι εγκαταστάσεις τουαλέτας. Για το υπόλοιπο της αποστολής τους, οι ορειβάτες έχουν ως μία τεράστια τουαλέτα το βουνό.

Κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσα απόβλητα υπάρχουν στο βουνό. Τα απορρίμματα ξεχύνονται από τους παγετώνες και οι κατασκηνώσεις ξεχειλίζουν από σωρούς ανθρώπινων σκουπιδιών. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί το λιώσιμο του χιονιού και του πάγου, εκθέτοντας ακόμη περισσότερα σκουπίδια που καλύπτονται εδώ και δεκαετίες. Όλα αυτά τα απόβλητα καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον και αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία όλων όσοι ζουν στη λεκάνη απορροής του Έβερεστ.

Η διαχείριση των απορριμμάτων στις ψηλότερες κορυφές του κόσμου είναι ένα δύσκολο έργο, ειδικά στις θιβετιανές περιοχές της Κίνας, καθώς υπάρχει μικρή βιώσιμη υποδομή. Η ρύπανση στα Ιμαλάια, οδηγεί στη μόλυνση της τοπικής λεκάνης απορροής που θέτει σε κίνδυνο την υγεία των κατοίκων της περιοχής καθώς οι παγετώνες τροφοδοτούν τους μεγαλύτερους ποταμούς της Ασίας, που χρησιμοποιούνται από πάνω από 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Η λεκάνη απορροής του Εθνικού Πάρκου Sagarmatha είναι μια σημαντική πηγή νερού για χιλιάδες ανθρώπους που ζουν σε κοινότητες που περιβάλλουν το Έβερεστ. Η λεκάνη απορροής περιλαμβάνει τη γη που κατευθύνει τις βροχοπτώσεις και το λιώσιμο του χιονιού από τα βουνά σε ρυάκια και ποτάμια. Δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων ή εγκαταστάσεις υγιεινής στην περιοχή, έτσι τα σκουπίδια και τα λύματα αδειάζονται σε μεγάλους λάκκους λίγο έξω από τα τοπικά χωριά, όπου ξεβράζονται σε υδάτινες οδούς κατά την περίοδο των μουσώνων.

Η τοπική λεκάνη απορροής έχει μολυνθεί, κάτι που θα μπορούσε να είναι απίστευτα επικίνδυνο για την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Το νερό που έχει μολυνθεί με περιττώματα είναι γνωστό ότι προκαλεί την εξάπλωση θανατηφόρων υδατογενών ασθενειών όπως η χολέρα και η ηπατίτιδα Α.

Συνεργασία για τη μείωση της ρύπανσης

Τόσο οι κυβερνήσεις όσο και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) προσπάθησαν -και επιχειρούν- να καθαρίσουν το χάος στο Έβερεστ. Το 2019, η κυβέρνηση του Νεπάλ ξεκίνησε μια εκστρατεία για τον καθαρισμό 10.000 κιλών σκουπιδιών από το βουνό.

Ξεκίνησαν επίσης μια πρωτοβουλία «εγγύησης», η οποία λειτουργεί από το 2014. Όποιος επισκέπτεται το Έβερεστ πρέπει να πληρώσει εγγύηση 4.000 δολαρίων και τα χρήματα επιστρέφονται εάν το άτομο επιστρέψει με οκτώ κιλά σκουπίδια – το μέσο ποσό που ένα μόνο άτομο παράγει κατά την ανάβαση.

Δεν είναι μόνο οι τοπικές αρχές που προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά. Για χρόνια, η Επιτροπή Ελέγχου Ρύπανσης της Sagarmatha (SPCC) εργάζεται ακούραστα για να διατηρήσει την περιοχή καθαρή.Η SPCC είναι μια ΜΚΟ και μη κερδοσκοπική οργάνωση που διευθύνεται από ντόπιους Σέρπα. Διαχειρίζονται τα απόβλητα στην περιοχή γύρω από το Έβερεστ, διασφαλίζουν ότι οι άνθρωποι έχουν νόμιμη άδεια να σκαρφαλώνουν και εκπαιδεύουν τους επισκέπτες για τη φροντίδα του περιβάλλοντος

Το 2016, η Marion Chaygneaud-Dupuy, μια Γαλλίδα οδηγός βουνού που ζει στο Θιβέτ εδώ και 18 χρόνια, ξεκίνησε μια αποστολή, Clean Everest, για να καθαρίσει τη βορειοανατολική διαδρομή προς την κορυφή του Έβερεστ. Με την υποστήριξη της κινεζικής κυβέρνησης και των τοπικών οδηγών βουνού, η αποστολή είναι πλέον μια ετήσια εκδήλωση με τοπικούς ιδιοκτήτες για να μεταφέρουν τα απόβλητα από τα σημεία συλλογής στην κατασκήνωση βάσης. Σε μόλις 4 χρόνια συγκεντρώθηκαν 10 τόνοι.

Η Clean Everest έχει επίσης δημιουργήσει ένα μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων που μπορεί να αναπαραχθεί σε άλλα μονοπάτια που οδηγούν στις κορυφές των Ιμαλαΐων, με βάση ένα καθαρό βουνό, καθώς και παροχή εκπαίδευσης και υποστήριξης σε οδηγούς και άλλους ντόπιους.

Στη θιβετιανή γλώσσα, το Έβερεστ ονομάζεται «Chomolungma» («Qomolangma» στα κινέζικα), που σημαίνει «θεά μητέρα του κόσμου». Για τους Σέρπα, το βουνό είναι ένα ιερό μέρος, που αξίζει αξιοπρέπειας και σεβασμού. Αυτό ήταν κάποτε ένα παρθένο τοπίο, αλλά οι ορδές των ορειβατών και η κακή διαχείριση των απορριμμάτων το έχουν μετατρέψει σε ένα μολυσμένο χάος.

Οργανισμοί όπως το SPCC και το Mount Everest Biogas Project, με τη βοήθεια των ορειβατών και της κυβέρνησης του Νεπάλ, προσπαθούν να επαναφέρουν στην υψηλότερη κορυφή του κόσμου στην παλιά της αίγλη. Ωστόσο χωρίς την καλλιέργεια περιβαλλοντικής παιδείας και ανσυναίσθησης, η υψηλότερη κορυφή του κόσμου θα ξαναγίνει χωματερή σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

 

 

Disheartening to see the accumulation of garbage at Camp IV on Mt #Everest (8848.86 m). It’s high time we address this issue with urgency and commitment. Let’s demand stricter regulations, enforcement of clean climbing practices, and effective waste management strategies. Video… pic.twitter.com/KGMlRmUuZk

— Everest Today (@EverestToday) May 28, 2023