Σε όλο το κατεστραμμένο από τον πόλεμο τοπίο της Λωρίδας της Γάζας, οι πανύψηλοι σωροί από σκουπίδια έχουν γίνει σοβαρή απειλή τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για το περιβάλλον. Για κατοίκους όπως ο Asmahan al-Masri, ο οποίος εκτοπίστηκε από το Beit Hanoun και τώρα ζει στο Khan Younis, η δυσοσμία και η βρωμιά είναι συμβάλλουν ακόμα περισσότερο στις απάνθρωπες συνθήκες της περιοχής. «Δεν έχουμε ξαναζήσει ποτέ δίπλα σε σκουπίδια», λέει στο BBC. «Κλαίω όπως θα έκλαιγε κάθε γιαγιά που τα εγγόνια της είναι άρρωστα και έχουν ψώρα. Αυτό είναι σαν ένας αργός θάνατος. Δεν υπάρχει αξιοπρέπεια».

Τους τελευταίους οκτώ μήνες, περισσότεροι από 330.400 τόνοι στερεών αποβλήτων έχουν συσσωρευτεί στη Γάζα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ και ανθρωπιστικών οργανώσεων. Ο συνεχιζόμενος ισραηλινός αποκλεισμός, που επιβλήθηκε για λόγους ασφαλείας, έχει αφήσει στην περιοχή ανεπαρκή απορριμματοφόρα και σχετικό εξοπλισμό για τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων. Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από τότε που οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ εντάθηκαν μετά τις επιθέσεις υπό την ηγεσία της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.


Ο Sam Rose, διευθυντής σχεδιασμού της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), περιγράφει την κρίση ως πρωτοφανή. «Βλέπουμε μια κρίση διαχείρισης αποβλήτων στη Γάζα που έχει επιδεινωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες», σχολίασε. Προσωρινές χωματερές απορριμμάτων έχουν ξεφυτρώσει σε όλη την πόλη της Γάζας, το Khan Younis και τη Ράφα, όπως επαληθεύεται από αναρτήσεις στα social media και δορυφορική ανάλυση του BBC. Οι περιοχές αυτές έχουν πλέον κατακλυστεί από εκτοπισμένους ανθρώπους που ζουν ανάμεσα σε βουνά σκουπιδιών.

Το πρόβλημα των απορριμμάτων επιδεινώνεται από την κατάρρευση των βασικών υπηρεσιών. «Οι δήμοι δεν λειτουργούν και τα σκουπίδια σε μεγάλους σωρούς βρίσκονται στους δρόμους μας», λέει ο Ismail Zayda, κάτοικος της πόλης της Γάζας. «Βλέπουμε έντομα που τσιμπάνε τα παιδιά μας». Η ανελέητη ζέστη του καλοκαιριού επιδεινώνει την κατάσταση, με τις θερμοκρασίες να εκτοξεύονται πάνω από τους 30 βαθμούς Κελσίου.

Εκτός από την κρίση των αποβλήτων, η σύγκρουση έχει καταστρέψει επίσης τις υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης της Γάζας. Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) αναφέρει ότι περισσότερα από τα 2/3 των εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί. Η πρόσβαση σε καθαρό νερό δεν είναι καθόλου εύκολη, με ορισμένες περιοχές εκτοπισμού να παρέχουν λιγότερο από 1 λίτρο ανά άτομο την ημέρα – πολύ κάτω από το διεθνώς αναγνωρισμένο ελάχιστο όριο των τριών λίτρων.


Ακατέργαστα λύματα ρέουν στους δρόμους της Γάζας, όπου αναμειγνύονται με τα ερείπια από τους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς. «Οδηγήσαμε μέσα από ποτάμια λυμάτων», αφηγείται στο CNN ο Carl Skau, Αναπληρωτής Εκτελεστικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφίμων, μετά από πρόσφατη επίσκεψή του στην περιοχή. Η έλλειψη καυσίμων έχει παραλύσει τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, οδηγώντας σε εκτεταμένες διαρροές στην πόλη αλλά και στη θάλασσα. Ο Assem Al-Nabih, υπεύθυνος τύπου του Δήμου της Πόλης της Γάζας, επισημαίνει την κρίσιμη κατάσταση: «Υπάρχουν σημαντικές ζημιές στις αποχετευτικές γραμμές και τις αντλίες, προκαλώντας διαρροές λυμάτων σε όλη την πόλη».

Οι προσπάθειες για την αποκατάσταση των υποδομών είναι σποραδικές και εμποδίζονται από τη συνεχιζόμενη σύγκρουση. Η Υπηρεσία Ύδρευσης των Ακτών, με την υποστήριξη της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, έχει καταφέρει να αποκαταστήσει αρκετά πηγάδια, ωστόσο, χωρίς εκεχειρία και με περιορισμένους πόρους, αυτές οι προσπάθειες δεν είναι επαρκείς.

Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα δε δείχνει σημάδια υποχώρησης. Οι εκτοπισμένες οικογένειες, όπως η οικογένεια του Ali Nasser, που έφυγαν από τη Ράφα για να ζήσουν σε προσωρινούς καταυλισμούς κοντά στο Πανεπιστήμιο al-Aqsa, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες. «Είμαστε 18 άτομα και δεν μπορέσαμε να βρούμε άλλο μέρος για να μείνουμε μαζί», εξηγεί ο Nasser. «Τα οικονομικά μας έχουν καταστραφεί, και υποφέρουμε από εμετούς, διάρροιες και συνεχείς φαγούρες».

Πηγή: BBC

Παρά το -φαινομενικό- σχέδιο εκεχειρίας που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, καμία πλευρά δεν έχει συμφωνήσει να σταματήσει τη βία. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι θα συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις μέχρι να διαλυθεί η Χαμάς. Εν τω μεταξύ, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζουν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις «απερίγραπτες συνθήκες διαβίωσης» στη Γάζα, καθώς η σύγκρουση καταστρέφει γειτονιές, εξαντλεί τους πόρους και αφήνει τον πληθυσμό σε κατάσταση διαρκούς κρίσης.

Καθώς η καλοκαιρινή ζέστη εντείνεται, η κρίση υγιεινής απειλεί να επιδεινωθεί, θέτοντας ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία και την αξιοπρέπεια των κατοίκων της Γάζας. Μια άβολη υπενθύμιση ότι η ζέστη στην Αθήνα ίσως να μην είναι και τόσο “δολοφονική” όσο φανταζόμαστε.