Το 1938 αναβιώνει με έναν ανατριχιαστικό τρόπο. Ο Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί ίσως τον σπόρο που απέδωσε καλύτερα από τον καθένα από όσους «φύτεψε» ο ενορχηστρωτής των εκφάνσεων της Ακροδεξιάς, Στηβ Μπάνον. Η απόπειρα δολοφονίας του πριν λίγες ώρες, τον ηρωποιεί στα μάτια μίας πλατιάς μάζας των υποστηρικτών του. Το αίμα να τρέχει στο λευκό του πρόσωπο, αυτός να υψώνει το ανάστημά του αφήνοντας τους πράκτορες σκυμμένους (όλα έχουν τη σημασιολογία τους), να υψώνει τη γροθιά δίνοντας το στίγμα του νικητή και το κοινό σε παράκρουση να φωνάζει ρυθμικά «fight, fight, fight».

Ο πρώην Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής πλήρωσε σε μεγάλο βαθμό τη στάση του στην πανδημία και την αντιμετώπιση των κινημάτων #BlackLivesMater και #meToo, χάνοντας στο νήμα τη δεύτερη τετραετία. Τα γεγονότα που ακολούθησαν την εκλογή Μπάιντεν έχουν ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ακραία πόλωση κι ο διχασμός μας οδηγούν σε μία μετα-δημοκρατία δίχως κόκκινες γραμμές και σαφή όρια του επιτρεπτού. Με έναν “απολιτίκ” λόγο άλωσε το κόμμα και τη βάση των Ρεπουμπλικανών και βρήκε το απαιτούμενο ρήγμα ως ένας ικανότατος δημαγωγός να ηγεμονεύσει σε ένα λαϊκό ρεύμα που δεν άντεχε άλλο τις πολιτικές των ελίτ. Με τον μανδύα της αντισυστημικότητας βρίσκει μεγάλη απήχηση σε καθεστώς γενικευμένης κρίσης, απάθειας και μεγάλης παραίτησης.

Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών φέρνουν τους εκφραστές αυτού του φάσματος πρώτους ή δεύτερους σε Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Αυστρία, Ελβετία, Βέλγιο, Σουηδία και Φινλανδία. Ο σπόρος του ιδεολογικού μέντορα, Μπάνον βρήκε τα γόνιμα χωράφια της ημιμάθειας και του εκφυλισμού της πληροφορίας και δημιούργησε τη συνθήκη “νίκης του μίσους”. Όπως γράφει ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου στο νέο του βιβλίο, “Το Γκρίζο Κύμα”, «η γενικευμένη επισφάλεια ωθεί τους μοναχικούς ναυαγούς, ένα μεγάλο μέρος του κοινωνικού σώματος, σε έναν αγώνα όλων εναντίον όλων, με έπαθλο τη απλή επιβίωση».

Επομένως στην εποχή της λήθης, τα αντισώματα φθίνουν κι όσοι έχουν την ανοσία αδιαφορούν. Η Ακροδεξιά μοιάζει με ένα ζωντανό οργανισμό που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη. Βρίσκει πρόθυμους “ξενιστές” που τη φιλοξενούν, αναπαράγεται και επιβιώνει με γνώμονά της την αρχή της θεωρίας της εξέλιξης του Δαρβίνου. Ο Τραμπ αποκτά αυτή τη στιγμή μεγάλο προβάδισμα για την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο. Αρκετοί πιστεύουν πως η σεμνή τελετή έλαβε τέλος, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τις εξελίξεις. Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών έχει έρθει η ώρα για μία γενναία απόφαση που αποτελεί μονόδρομο για μία ιστορική ανατροπή. Τα περιθώρια στενεύουν απελπιστικά.

Αξίζει όμως πέρα από την επιφάνεια των γεγονότων να εμβαθύνουμε στα αίτια και στον ιδεολογικό μέντορα αυτού του ρεύματος που κατάφερε να αποσταθεροποιήσει τον κόσμο, αρχής γενομένης από την πρώτη εκλογή Τραμπ και το Brexit. Ο Μπάνον δεν είναι ένα πρόσωπο που μπορεί κανείς να αφήσει εκτός της μεγάλης εικόνας. “Στο στόχαστρο” της Μπρίτανι Κάιζερ (το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη), μπορεί κανείς να αντιληφθεί πλήρως τη δεινότητά του και την μαεστρία με την οποία δημιούργησε τις “ιδανικές” προϋποθέσεις όσων βλέπουμε σήμερα κι αρκετούς τους σοκάρουν. Απαιτείται επομένως επαγρύπνηση, υπευθυνότητα και σοβαρότητα.

Με τον μύθο της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου να έχει ξεθωριάσει, έχουμε περάσει σε μία νέα εποχή ακραίων μεταβολών με την αμφιβολία και τον φόβο να στοιχειώνει τις ζωές των ανθρώπων. Σε αυτό το περιβάλλον του “εγώ”, της ατομικής ευθύνης κι όχι του “μαζί” και του “εμείς”, η αγορά και το κεφάλαιο δίνουν χείρα βοηθείας και “νομιμοποιούν” της ακροδεξιά ρητορική. Την εντάσσουν σε έναν φαύλο κύκλο και προσπαθούν να την αφομοιώσουν. Όταν όμως εκτρέφεις ένα τέρας, τότε ρισκάρεις κάποια στιγμή να σε ξεπεράσει και να μην προλάβεις να το “σκοτώσεις” πριν αυτό σου φέρει το καίριο χτύπημα.