Διανύουμε την δέκατη μέρα από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη. Ένα συμβάν, «σημείο μηδέν» θα μπορούμε να πούμε για το 2023, που ανέδειξε όχι μόνο τις παθογένειες των κρατικών υποδομών στις μεταφορές – και ειδικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο – αλλά απογύμνωσε για ακόμη μία φορά κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής, της δημοσιογραφίας και του δημόσιου λόγου, την κυβερνητική ασυδοσία και την αντιπολιτευτική δυσκοιλιότητα.
Αλήθεια, τι έχουμε μάθει όλο αυτό το διάστημα; Πέρα από την τηλεδιοίκηση/σήμανση στο δίκτυο που δεν λειτουργούσε και αποκαλύφθηκε (αναπόφευκτα) από δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, πέρα από τις ευθύνες του σταθμάρχη που ο πρωθυπουργός (ανήθικα) βιάστηκε να του αποδώσει, μάθαμε κάτι ουσιαστικό; Προέκυψε κάποιο δίδαγμα από τον άδικο χαμό 56 ανθρώπων; Πώς αντέδρασε η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό της;
Αν συνεχίσουμε σε αυτό το μοτίβο ερωτήσεων, δυστυχώς, αλλά όχι προς έκπληξή μας, όλες οι απαντήσεις έχουν αρνητικό πρόσημο. Και το πιο σημαντικό, ξεχάσαμε ποιο είναι το «θέμα».
Η κοινωνική οργή και εθνικό πένθος έδωσε την θέση της στην τηλεοπτική αποχαύνωση, αφού διάφοροι τηλεαστέρες και περσόνες έγιναν οι κύριοι εκφραστές των συναισθημάτων και των σκέψεων που κάναμε όλοι. Ξαφνικά, ο Κανάκης (Ant1), ο Μουτσινάς (Σκάι), η Τζίμα (Mega) και άλλοι, «έκλεψαν» χρόνο από τον Κωνσταντίνο Αχ. (και βαχ) Καραμανλή, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Γιώργο Γεραπετρίτη, αφού με τα λόγια τους και τις εκφράσεις τους μπροστά στις κάμερες κατάφεραν να τραβήξουν τα φώτα επάνω τους. Ταυτόχρονα, κάθε εκπομπή, από το «πρωινάδικο» της Σίσσυ Χρηστίδου μέχρι την ενημερωτική της Νατάσας Γιάμαλή, από τον Λιάγκα μέχρι τον Χατζηνικολάου, όλοι προσπαθούσαν να ξετυλίξουν το κουβάρι του δυστυχήματος αναζητώντας ευθύνες.
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τα σουρεάλ στοιχεία του δυστυχήματος στα Τέμπη]
Δεν υπονοώ πως έγινε εσκεμμένα – βρίσκομαι πολύ μακριά από συνωμοσιολογικές εικασίες – αλλά σίγουρα στο Μαξίμου έτριβαν ικανοποιημένοι τα χέρια τους. Γιατί το πολιτικό σύστημα γνωρίζει πολύ καλά ότι καμία κυβέρνηση δεν πέφτει εν μία νυκτί από ατάκες τύπου «Όταν η δημοσιογραφία είναι υπάλληλος κομμάτων, καναλαρχών και διαφόρων άλλων συμφερόντων τότε γίνεται εχθρός της Δημοκρατίας» (Αντώνης Κανάκης), ούτε από απολιτίκ ξεσπάσματα του στυλ «Βγήκε ο πρωθυπουργός, σαν να είναι πάλι κορονοϊός, ίδια φάτσα. Ο επικοινωνιολόγος πρέπει να αλλάξει. Αλλάξτε τον, πρωθυπουργέ!» (Νίκος Μουτσινάς).
Μετά την κυβερνητική σιωπή των πρώτων ημερών του δυστυχήματος, η ΝΔ αφόπλισε, όπως συνηθίζει, τον «αυτοφοράκια» της [σ.σ. όρος που χρησιμοποιείται στη “νύχτα” γι’ αυτούς που αναλαμβάνουν την εκπροσώπηση ενός μαγαζιού σε περίπτωση που προκύψουν μπλεξίματα με την αστυνομία] , τον Άδωνη Γεωργίαδη, προκειμένου να απορροφήσει τους κραδασμούς. Λίγο αργότερα επιστράτευσε και τον Άρη Πορτοσάλτε, τον άνθρωπο δηλαδή που συγκεντρώνει τεράστιες ποσότητες χολής και αντιπάθειας (λογικό), για να ηλεκτρίσει το κλίμα με τον δικό του μοναδικό τρόπο με σκοπό να φέρει σε άβολη θέση τους εκπροσώπους των κομμάτων που συμμετείχαν σε πάνελ μαζί του. Σε κάποιο σημείο, μαζεύτηκαν και όλοι μαζί στο Twitter να που πως για «ένα κωλοτρένο είναι κρίμα να χάσει την διακυβέρνηση ο Μητσοτάκης».
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τις τοποθετήσεις των τηλεοπτικών “αστέρων”]
Η κυβέρνηση είχε ένα πολύ καλά οργανωμένο σχέδιο, αφού γνώριζε πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται (και σωστά έπραξε κατά την γνώμη μου) να εκμεταλλευτεί το δυστύχημα ως βασικό όπλο αντιπολίτευσης – βλέπεις, έχει και ένα Μάτι πίσω του. Όσο λοιπόν τα κυβερνητικά ροτβάιλερ γάβγιζαν και τα τσιουάουα των καναλιών κυνηγούσαν την ουρά τους, κανείς δεν πλησίαζε την πύλη.
Και τώρα, αφού πραγματοποιήθηκαν και οι μεγάλες μαζικές διαδηλώσεις με αφορμή την γενική απεργία της Τετάρτης, βρισκόμαστε στην φάση «η ζωή συνεχίζεται» – αλίμονο σε αυτούς που φεύγουν. Εμείς, οι δημοσιογράφοι, συνεχίζουμε να παράγουμε περιεχόμενο, η κυβέρνηση «έχει αναλάβει τις ευθύνες της» σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπηρεσιακού υπουργού Μεταφορών και Υποδομών – σαν να μας λέει «Τι άλλο θέλετε; Κάναμε ό,τι έπρεπε. Για εμάς το περιστατικό έληξε» –, το Υπουργικό Συμβούλιο δάκρυσε, και ο κάθε Λιάγκας συνεχίζει να βρίσκεται εκτός εαυτού προσφέροντας μοναδικές τηλεοπτικές παραστάσεις.
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τις ευθύνες της δημοσιογραφίας με αφορμή τα Τέμπη]
Η μοναδική σωστή τοποθέτηση που άκουσα όλες αυτές τις μέρες, ήρθε δια στόματος του ΓΓ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, ο οποίος είπε «Για το έγκλημα στα Τέμπη δεν φταίει ούτε η κακιά η ώρα, ούτε η κακιά η χώρα, φταίνε το κέρδος και όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν», κάτι που μου θύμισε τους προφητικούς στίχους του Gil Scott-Heron στο “The Revolution Will Not Be Televised” του 1971:
“The revolution will not be televised
The revolution will not be brought to you
By Xerox in four parts without commercial interruptions
The revolution will not show you pictures of Nixon blowing a bugle
And leading a charge by John Mitchell, General Abrams, and Spiro Agnew
To eat hog maws confiscated from a Harlem sanctuary
The revolution will not be televised”
Διανύουμε την δέκατη μέρα από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη. Ένα συμβάν, «σημείο μηδέν» θα μπορούμε να πούμε για το 2023, που ανέδειξε όχι μόνο τις παθογένειες των κρατικών υποδομών στις μεταφορές – και ειδικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο – αλλά απογύμνωσε για ακόμη μία φορά κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής, της δημοσιογραφίας και του δημόσιου λόγου, την κυβερνητική ασυδοσία και την αντιπολιτευτική δυσκοιλιότητα.
Αλήθεια, τι έχουμε μάθει όλο αυτό το διάστημα; Πέρα από την τηλεδιοίκηση/σήμανση στο δίκτυο που δεν λειτουργούσε και αποκαλύφθηκε (αναπόφευκτα) από δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, πέρα από τις ευθύνες του σταθμάρχη που ο πρωθυπουργός (ανήθικα) βιάστηκε να του αποδώσει, μάθαμε κάτι ουσιαστικό; Προέκυψε κάποιο δίδαγμα από τον άδικο χαμό 56 ανθρώπων; Πώς αντέδρασε η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό της;
Αν συνεχίσουμε σε αυτό το μοτίβο ερωτήσεων, δυστυχώς, αλλά όχι προς έκπληξή μας, όλες οι απαντήσεις έχουν αρνητικό πρόσημο. Και το πιο σημαντικό, ξεχάσαμε ποιο είναι το «θέμα».
Η κοινωνική οργή και εθνικό πένθος έδωσε την θέση της στην τηλεοπτική αποχαύνωση, αφού διάφοροι τηλεαστέρες και περσόνες έγιναν οι κύριοι εκφραστές των συναισθημάτων και των σκέψεων που κάναμε όλοι. Ξαφνικά, ο Κανάκης (Ant1), ο Μουτσινάς (Σκάι), η Τζίμα (Mega) και άλλοι, «έκλεψαν» χρόνο από τον Κωνσταντίνο Αχ. (και βαχ) Καραμανλή, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Γιώργο Γεραπετρίτη, αφού με τα λόγια τους και τις εκφράσεις τους μπροστά στις κάμερες κατάφεραν να τραβήξουν τα φώτα επάνω τους. Ταυτόχρονα, κάθε εκπομπή, από το «πρωινάδικο» της Σίσσυ Χρηστίδου μέχρι την ενημερωτική της Νατάσας Γιάμαλή, από τον Λιάγκα μέχρι τον Χατζηνικολάου, όλοι προσπαθούσαν να ξετυλίξουν το κουβάρι του δυστυχήματος αναζητώντας ευθύνες.
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τα σουρεάλ στοιχεία του δυστυχήματος στα Τέμπη]
Δεν υπονοώ πως έγινε εσκεμμένα – βρίσκομαι πολύ μακριά από συνωμοσιολογικές εικασίες – αλλά σίγουρα στο Μαξίμου έτριβαν ικανοποιημένοι τα χέρια τους. Γιατί το πολιτικό σύστημα γνωρίζει πολύ καλά ότι καμία κυβέρνηση δεν πέφτει εν μία νυκτί από ατάκες τύπου «Όταν η δημοσιογραφία είναι υπάλληλος κομμάτων, καναλαρχών και διαφόρων άλλων συμφερόντων τότε γίνεται εχθρός της Δημοκρατίας» (Αντώνης Κανάκης), ούτε από απολιτίκ ξεσπάσματα του στυλ «Βγήκε ο πρωθυπουργός, σαν να είναι πάλι κορονοϊός, ίδια φάτσα. Ο επικοινωνιολόγος πρέπει να αλλάξει. Αλλάξτε τον, πρωθυπουργέ!» (Νίκος Μουτσινάς).
Μετά την κυβερνητική σιωπή των πρώτων ημερών του δυστυχήματος, η ΝΔ αφόπλισε, όπως συνηθίζει, τον «αυτοφοράκια» της [σ.σ. όρος που χρησιμοποιείται στη “νύχτα” γι’ αυτούς που αναλαμβάνουν την εκπροσώπηση ενός μαγαζιού σε περίπτωση που προκύψουν μπλεξίματα με την αστυνομία] , τον Άδωνη Γεωργίαδη, προκειμένου να απορροφήσει τους κραδασμούς. Λίγο αργότερα επιστράτευσε και τον Άρη Πορτοσάλτε, τον άνθρωπο δηλαδή που συγκεντρώνει τεράστιες ποσότητες χολής και αντιπάθειας (λογικό), για να ηλεκτρίσει το κλίμα με τον δικό του μοναδικό τρόπο με σκοπό να φέρει σε άβολη θέση τους εκπροσώπους των κομμάτων που συμμετείχαν σε πάνελ μαζί του. Σε κάποιο σημείο, μαζεύτηκαν και όλοι μαζί στο Twitter να που πως για «ένα κωλοτρένο είναι κρίμα να χάσει την διακυβέρνηση ο Μητσοτάκης».
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τις τοποθετήσεις των τηλεοπτικών “αστέρων”]
Η κυβέρνηση είχε ένα πολύ καλά οργανωμένο σχέδιο, αφού γνώριζε πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται (και σωστά έπραξε κατά την γνώμη μου) να εκμεταλλευτεί το δυστύχημα ως βασικό όπλο αντιπολίτευσης – βλέπεις, έχει και ένα Μάτι πίσω του. Όσο λοιπόν τα κυβερνητικά ροτβάιλερ γάβγιζαν και τα τσιουάουα των καναλιών κυνηγούσαν την ουρά τους, κανείς δεν πλησίαζε την πύλη.
Και τώρα, αφού πραγματοποιήθηκαν και οι μεγάλες μαζικές διαδηλώσεις με αφορμή την γενική απεργία της Τετάρτης, βρισκόμαστε στην φάση «η ζωή συνεχίζεται» – αλίμονο σε αυτούς που φεύγουν. Εμείς, οι δημοσιογράφοι, συνεχίζουμε να παράγουμε περιεχόμενο, η κυβέρνηση «έχει αναλάβει τις ευθύνες της» σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπηρεσιακού υπουργού Μεταφορών και Υποδομών – σαν να μας λέει «Τι άλλο θέλετε; Κάναμε ό,τι έπρεπε. Για εμάς το περιστατικό έληξε» –, το Υπουργικό Συμβούλιο δάκρυσε, και ο κάθε Λιάγκας συνεχίζει να βρίσκεται εκτός εαυτού προσφέροντας μοναδικές τηλεοπτικές παραστάσεις.
[διαβάστε εδώ το άρθρο μας για τις ευθύνες της δημοσιογραφίας με αφορμή τα Τέμπη]
Η μοναδική σωστή τοποθέτηση που άκουσα όλες αυτές τις μέρες, ήρθε δια στόματος του ΓΓ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, ο οποίος είπε «Για το έγκλημα στα Τέμπη δεν φταίει ούτε η κακιά η ώρα, ούτε η κακιά η χώρα, φταίνε το κέρδος και όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν», κάτι που μου θύμισε τους προφητικούς στίχους του Gil Scott-Heron στο “The Revolution Will Not Be Televised” του 1971:
“The revolution will not be televised
The revolution will not be brought to you
By Xerox in four parts without commercial interruptions
The revolution will not show you pictures of Nixon blowing a bugle
And leading a charge by John Mitchell, General Abrams, and Spiro Agnew
To eat hog maws confiscated from a Harlem sanctuary
The revolution will not be televised”
