Ήταν μια έντονη χρονιά, το 2022 με 2023. Κι αν υποθέσουμε ότι οι Σεπτέμβρηδες είναι οι real Πρωτοχρονιές (όπως άλλωστε, έχουμε γράψει κι εδώ), μπορούμε να σκεφτούμε έναν απολογισμό δέκα πολύ ιδιαίτερων στιγμών, δέκα πραγμάτων που συνέβησαν κι αν μας το έλεγαν τον περσινό Αύγουστο θα γελούσαμε ή θα απορούσαμε με το πού μπορεί να φτάσει η (επιστημονική) φαντασία των ανθρώπων.
Επειδή η ζωή μιμείται το κακό σινεμά, είμαστε ακόμα ζωντανοί-όχι στη σκηνή, στο σκοινί. Δεν είμαστε όλοι ζωντανοί. Κάποιοι από εμάς χάσαν την ζωή τους μέσα σε ένα τρένο, σε ένα δάσος. Κι εμείς που παραμείναμε, δεν είδαμε και λίγα-κάποια παράξενα, κάποια δυσάρεστα, κάποια που μοιάζουν απλώς τρολάρισμα.
1.Πέθανε η βασίλισσα Ελισάβετ και τα media έπαθαν αλαλούμ
Όλοι-όλες-όλα ασχολήθηκαν με τον θάνατο της βασίλισσας και όλο το γύρω-γύρω κουτσομπολιό για περισσότερες από επτά ημέρες. Καταρχάς, ποιος πίστευε ότι θα πεθάνει ποτέ η Βασίλισσα; Ζήσαμε να την δούμε να πεθαίνει, λοιπόν. Έζησε σχεδόν έναν αιώνα.
Το παράξενο, σε αυτή την υπόθεση, είναι το φλογερό ενδιαφέρον που επέδειξαν δημοσιογράφοι και κοινό στον θάνατο αυτό. Μια κάποια λατρεία. Εδώ χωρεί μπόλικη ανάλυση-δεν είναι της παρούσης.
2.Βγήκε πρωθυπουργός της Ιταλίας η ακροδεξιά Μελόνι
Πολλοί την περιέγραψαν ποικιλοτρόπως ως την πρώτη ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και τη Μελόνι ως την πρώτη ακροδεξιά ηγέτη μετά τον Μπενίτο Μουσολίνι, και ορισμένοι ακαδημαϊκοί επίσης την περιέγραψαν ως την πιο δεξιά κυβέρνηση από το 1945. Η εθνικιστική ατζέντα της εκστρατείας της περιλάμβανε από τη δέσμευση να «φρενάρει» τη μετανάστευση και να «αντισταθεί» στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Βρυξέλλες μέχρι και να αρνηθεί την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία για την Ουκρανία.
Η κυβέρνησή της υπερασπίστηκε τις «παραδοσιακές οικογένειες» και προχώρησε στον περιορισμό των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ γονέων. Παράλληλα, άρχισε να αφαιρεί αναδρομικά από τους γονείς του «ίδιου φύλου» τη νομική σχέση με τα παιδιά τους. Για το κλίμα, έχει τονίσει ότι η κυβέρνησή της δεν συμμερίζεται τις απόψεις «των επικίνδυνων αρνητών του κλίματος». Ωστόσο, η ίδια έχει αντιταχθεί στην προωθούμενη «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» επικαλούμενη οικονομικούς λόγους.
Μετά τις πλημμύρες στην Ιταλία, η Τζώρτζια Μελόνι δήλωσε ότι για τις καταστροφές δεν φταίει η κλιματική αλλαγή αλλά η πολιτική για το κλίμα.
Η κυβέρνησή της κατηγορήθηκε επίσης για επιθετική εκστρατεία εναντίον αριστερών δημοσιογράφων στο εθνικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RAI. Επιπέον, έχει ασκήσει αγωγές εναντίον άλλων δημοσιογράφων που της ασκούν κριτική. Βέβαια, η ίδια, ως απάντηση στις αιτιάσεις που την αποκαλούν φασίστρια, δήλωσε στην πρώτη της ομιλία ως πρωθυπουργού: «Ποτέ δεν ένιωσα συμπάθεια ή εγγύτητα προς τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Για κανένα καθεστώς, συμπεριλαμβανομένου του φασισμού».
3. Το δυστύχημα στα Τέμπη
Στο δυστύχημα σκοτώθηκαν 57 άνθρωποι, εκ των οποίων 56 ταυτοποιήθηκαν από βιολογικό υλικό, ενώ σε μία περίπτωση αγνοούμενης δεν βρέθηκε δείγμα. Έξι Αλβανοί, δύο Ελληνοκύπριοι φοιτητές, ένας πολίτης της Ρουμανίας, ένας Σύρος κι ένας υπήκοος Μπανγκλαντές βρίσκονταν μεταξύ των νεκρών.
«Πάμε κι’ όπου βγει». Αυτό δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας πως άκουσε (πιθανότατα τον μηχανοδηγό) να λέει από τον ασύρματο λίγο πριν το τρένο ξεκινήσει την πορεία του και συγκρουστεί μετωπικά με την εμπορική αμαξοστοιχία. Όλες οι πληροφορίες μέχρι στιγμής αναφέρουν πως το επιβατικό τρένο πήγαινε «σε λάθος γραμμή» στην κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη. Κινείτο στην γραμμή της καθόδου, αντίθετα από το συνηθισμένο.
Οι επιβάτες είχαν ήδη υποστεί καθυστέρηση για λόγους κυκλοφορίας ενώ αναφέρουν πως υπήρχε σύγχυση για τις γραμμές και ο μηχανοδηγός ήταν αναστατωμένος.
Το κακό με τα Τέμπη τρίτωσε. Σε μικρή απόσταση και εκατέρωθεν από το σημείο όπου συγκρούστηκαν τα δύο τρένα τον Μάρτιο του 2023, στο παρελθόν έχουν σημειωθεί ακόμα δύο πολύνεκρα δυστυχήματα. Το 1999, 6 οπαδοί του ΠΑΟΚ έχασαν τη ζωή τους σε τροχαίο και μερικά χρόνια αργότερα, το 2003, θρηνήσαμε τον θάνατο 21 μαθητών που επέστρεφαν από εκδρομή στην Αθήνα με λεωφορείο.
4.Όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξελέγη ξανά με συντριπτικό ποσοστό 41%-και μαζί, πήρε γερή θέση στην Βουλή και η Ακρδεξιά.
Η μεγάλη νίκη του κυβερνώντος κόμματος επιβεβαιώθηκε σχεδόν με το κλείσιμο της κάλπης, βάφοντας τον εκλογικό χάρτη της χώρας καταγάλανο. Υπήρξε ένα μικρό ή μεγαλύτερο κύμα αγανάκτησης και απορίας, για το πώς ξαναβγήκε αυτή η κυβέρνηση, μετά από Covid, βίαια περιστατικά με την αστυνομία, όχι πολύ φως στα οικονομικά και, βεβαίως, τα Τέμπη!
Το 41% είναι το νέο «Μητσοτάκη γ@μι#!σαι», ένα σύνθημα που ξεφούσκωσε μετά τη νίκη αυτή, η οποία διαβάστηκε και αντίστροφα: ως ήττα του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακροδεξιά κόμματα πήραν ψήφους ικανές να τα βοηθήσουν να στρογγυλοκάτσουν στην Βουλή, δημιουργώντας κλίμα ανησυχίας για τους φίλους και τις φίλες της δημοκρατίας.
5.Μια ήττα που οδήγησε τον Τσίπρα σε παραίτηση
Ο Αλέξης Τσίπρας συμβόλισε την έλευση της Αριστεράς. Θύμισε σε πολλούς, ιδίως στην αρχή, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Έφερε αέρα αλλαγής, πνοή επαναστατικότητας, μια νέα περίοδο για την Ελλάδα, την ήδη γονατισμένη από την οικονομική κρίση. Η παραίτησή του μετά την συντριπτική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί, αδιαμφισβήτητα, μια ιστορική στιγμή.
Η υποψηφιότητα της Έφης Αχτσιόγλου μπορεί-και-να-αποτελεί το πρώτο βήμα για την ανάδειξη μελλοντικά της πρώτης γυναίκας πρωθυπουργού στην Ελλάδα.
6.Και ο Στέφανος Κασσελάκης έχει δημιουργήσει, επίσης, πατατράκ
Ένας ακόμα υποψήφιος διάδοχος της αρχηγίας του Αλέξη Τσίπρα, ερχόμενος από την Δύση, ανοιχτά gay, πιθανώς προϊόν μιας ινσταγκραμικής εποχής που βασίζει πολλά στην εικόνα-ένας Ken, που μοιάζει εντελώς k-εντάξει, αλλά ήδη έχει δεχθεί πόλεμο, μιας που κι ο ίδιος δεν φείδεται υπερβολών και μεγαλοστομιών. Μας ενέπνευσε να σκεφτούμε ξανά πάνω στην έννοια, αυτήν την κουρελιασμένη έννοια της λέξης αυτοδημιούργητος.
Μπορεί ένας αμερικανοτραφής εφοπλιστής να δηλώνει αριστερός και να διεκδικεί αρχηγία σε ένα κόμμα που ο προηγούμενος αρχηγός ήταν, πάλαι ποτέ, πρωτοστάτης σε καταλήψεις; Το 2023 όλα γίνονται.
7.Μέχρι και συντονισμένη εξέγερση των ηθοποιών (επιτέλους)
Από τις 22/12/2022 ξεκίνησε η Κατάληψη στην Ανωτέρα Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και μέσα στο επόμενο διάστημα τελούσε υπό Κατάληψη το σύνολο των Κρατικών Καλλιτεχνικών Σχολών καθώς και η δραματική σχολή του ΔΗ. ΠΕ. ΘΕ. Πάτρας. Αφορμή, το Προεδρικό Διάταγμα που εξίσωνε τους αποφοίτους δραματικών σχολών με τους αποφοίτους Λυκείου.
Στο τέλος του Μαρτίου, το Εθνικό Θέατρο καλούσε σε λήξη της κατάληψης με προθεσμία έως το πρωί της Δευτέρας 27 Μαρτίου για παράδοση-παραλαβή στους υπεύθυνους. Η κατάληψη στο κτίριο Τσίλλερ έληξε στις 23 Μαρτίου του 2023.
Μπορεί να μην πέτυχαν οι καλλιτέχνες την ανατροπή του Προεδρικού Διατάγματος, αλλά ήταν πολύ σημαντική κινηματική διαδικασία η κατάληψη των ιστορικών κτιρίων, η συμμετοχή των σπουδαστών δραματικών σχολών, αλλά και η θέση που έλαβαν υπέρ των δικαιωμάτων των ηθοποιών ορισμένοι διάσημοι καλλιτέχνες-άλλοι, δεν στήριξαν και αυτό δημιούργησε και πάλι πολώσεις. Όμως, έγινε μια πρώτη αρχή για έναν δρόμο διεκδικήσεων για τους καλλιτέχνες, που δεν κάνουν χόμπυ, αλλά δουλειά.
8. Όλη η Ελλάδα στις φλόγες για ακόμα ένα καλοκαίρι
Και καθώς μ’ αυτά και μ’ εκείνα έμοιαζε να βγαίνει, αγκομαχώντας έστω, η χρονιά, άρχισαν και πάλι οι φωτιές. Οι φωτιές μέχρι τις 30 Αυγούστου 2023 έχουν κάψει πάνω από 1.726.260 στρέμματα και οδήγησαν στην εκκένωση χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών. Εξαιτίας των δασικών πυρκαγιών 28 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Συγκεκριμένα, δύο πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας από τη πτώση ενός Canadair στην Εύβοια, ένας κτηνοτρόφος στην ορεινή Εύβοια στον δήμο Καρύστου, μια παραθερίστρια και ένας κτηνοτρόφος στο νομό Μαγνησίας,ένας εθελοντής πυροσβέστης που το βράδυ της 1ης Αυγούστου μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με βαριά δύσπνοια και λίγες ώρες αργότερα κατέληξε από άγνωστο αίτιο, ένας μελισσοκόμος που υπέστη πολλαπλά εγκαύματα στην Κάτω Τιθορέα και υπέκυψε αργότερα,ένας κτηνοτρόφος στον Πρόδρομο Βοιωτίας, 20 μετανάστες στον ορεινό Έβρο και στο δάσος της Δαδιάς.
Αττική, Βοιωτία, Εύβοια, Ρόδος, Έβρος, αλλά και Καβάλα και Μαγνησία δεν θα είναι πια οι ίδιες-χιλιάδες ζωάκια έχασαν την ζωή τους κι όσα επέζησαν, έχασαν το φυσικό τους περιβάλλον.
9. Κι ενώ μιλούσαμε για τις φωτιές, φτάσαμε να μιλάμε και για βασανιστήρια ανθρώπων
Το φρικτό βίντεο που έκανε τον γύρο του διαδικτύου μέσα από τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, έδειχνε έναν πολίτη με όχημα 4 Χ 4 και «κοτσαρισμένο» τρέιλερ, να έχει εντοπίσει και κλειδώσει στην καρότσα μετανάστες, τους οποίους ισχυρίζεται ότι εντόπισε στην περιοχή. «Κοιμόμαστε. Μια βόλτα και έχω συγκεντρώσει 25 κομμάτια. ΄’Εχει γεμίσει όλο το βουνό. Θα μας κάψουν αυτοί, οργανωθείτε, βγείτε όλοι να τους μαζέψουμε!»
«Δεν είμαι φασίστας ούτε ρατσιστής», απολογήθηκε ο αλβανικής καταγωγής επιχειρηματίας, πατέρας έξι παιδιών και κάτοικος Αλεξανδρούπολης, δηλώνοντας ότι έπιασε επ’ αυτοφώρω τους 13 μετανάστες να βάζουν φωτιά.
Τελικώς, όπως δικαστικώς αποφασίστηκε, ελλείψει στοιχείων που να μπορέσουν να το αποδείξουν, κανείς εκ των 13 μεταναστών δεν κρίθηκε ένοχος για εμπρησμό ή απόπειρά του.
10. Ο Μιχάλης Κατσουρής σκοτώθηκε από φασίστες. Ναι, το 2023.
Φασίστες από Ελλάδα και Κροατία, επιτέθηκαν σε έναν 29χρονο φίλαθλο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια.
Αφού τον μαχαίρωσαν, τον χτυπούσαν με ρόπαλα, ενώ εκείνος έτρεχε να ξεφύγει. Πρόκειται για χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, υποβοηθούμενους από χούλιγκαν του Παναθηναϊκού.
Ο 29χρονος δέχτηκε πολλές μαχαιριές, μία εκ των οποίων αποδείχθηκε μοιραία, αφού του προκάλεσε ακατάσχετη αιμορραγία από την αρτηρία του μπράτσου. Το ακόμη πιο σοκαριστικό είναι ότι δέχτηκε πολλά χτυπήματα με ρόπαλα στο κεφάλι, όσο ήταν πεσμένος στο έδαφος. Έξω από το γήπεδο φίλοι της ΑΕΚ άφησαν κιτρινόμαυρα κασκόλ και κεριά στη μνήμη του νέου ανθρώπου που έχασε άδικα τη ζωή του.
Εθνικός θρήνος για ακόμα μία φορά…