Όταν χτυπάει το πρωί το ξυπνητήρι, συνήθως πατάω τουλάχιστον 10 φορές την “αναβολή”, μέχρι να σηκωθώ από το κρεβάτι. Αν ήμουν κινητό, θα ήμουν το Nokia 3310, γιατί θα έπρεπε να βγάλω την ημέρα με ποσοστό μπαταρίας κάτω από το 50%. Δουλειά, σούπερ μάρκετ, μαγείρεμα, μπάνιο, συμμάζεμα, μα καλά πότε ήρθε η ώρα να κοιμηθώ; Όμως δεν γίνεται να κοιμηθώ από τώρα, πρέπει να ανοίξω λίγο το κινητό να διαβάσω τι γίνεται στον κόσμο, να μιλήσω και λίγο με τη φίλη μου στο chat, να δω κι εκείνη την ηλεκτρονική συσκευή που ήθελε ο πατέρας, α ναι και να πληρώσω και εκείνο τον ξεχασμένο λογαριασμό τώρα που έχω λεφτά. Μετά από περίπου 1 ώρα περιήγησης και 15 παράθυρα να τρέχουν από πίσω, αποφασίζω συνήθως ότι έχει έρθει η ώρα να χαλαρώσω και πώς θα το κάνω αυτό; Ας βάλω ένα επεισόδιο στο Netflix, εεε θα βάλω και ένα ποτήρι κρασί, αφού ταιριάζει…
Τελειώνει το πρώτο επεισόδιο, τελειώνει και το δεύτερο και τα μάτια μου ήδη έχουν αρχίσει να κλείνουν. Το παίρνω χαμπάρι, αλλάζω στάση και προσπαθώ να συγκεντρωθώ στο επόμενο επεισόδιο προκειμένου να μείνω ξύπνια. Δυστυχώς, όσο κι αν προσπαθώ, τις περισσότερες φορές είναι μάταιο. Τα μάτια μου έχουν τη δική τους βούληση και αποφασίζουν μόνα τους πότε θα κλείσουν, δεν υπακούουν τις εντολές μου. Παρόλο που “κατεβάζω ρόλα” οι ώρες που κοιμάμαι δεν αρκούν για να είμαι ξεκούραστη το επόμενο πρωί.
Αυτή η κατάσταση της άρνησης του ύπνου επαναλαμβάνεται καθημερινά, με εμένα πλέον να μην κοιτάω το ρολόι που βρίσκεται δίπλα από το κρεβάτι μου για να μην αγχώνομαι. Ναι, αγνοώ επιδεικτικά όχι μόνο το αναλογικό ρολόι αλλά και τους αριθμούς που υποδεικνύουν την ώρα που βρίσκονται πάνω αριστερά στην οθόνη του κινητού. Είναι σα να μη μιλιόμαστε με αυτούς τους τέσσερις αριθμούς ξαφνικά τις βραδινές ώρες, χωρίς να έχει προηγηθεί προηγουμένως κάποιος τσακωμός. Αφού δεν υπάρχει μέσα στην ημέρα ελεύθερος χρόνος, αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να δημιουργηθεί, με τον λιγότερο ύπνο δηλαδή. «Ο ύπνος είναι για τους αδύναμους», σκέφτομαι και αυτό μου δίνει περισσότερη ώθηση για να συνεχίσω να κοιτάω ακάθεκτα το κινητό.
Σήμερα, έμαθα ότι υπάρχει αυτό το φαινόμενο ονομάζεται εκδικητική αναβλητικότητα του ύπνου (Revenge Bedtime Procrastination). Ο όρος έγινε δημοφιλής μετά από ένα viral tweet της δημοσιογράφου Daphne K. Lee. Η ίδια τον περιέγραψε ως κάτι που συμβαίνει όταν «οι άνθρωποι που δεν έχουν μεγάλο έλεγχο της ημερήσιας ζωής τους αρνούνται να κοιμηθούν νωρίς για να ανακτήσουν κάποια αίσθηση ελευθερίας κατά τις βραδινές ώρες».
Με τίποτα δεν μπορώ να αποδεχθώ την “εκδίκηση” σε αυτή την ονομασία. Πρόκειται για μία κατάσταση την οποία την έχει ανάγκη ο εαυτός μου προκειμένου να ανταπεξέλθει την επόμενη μέρα. Πιο εύκολα θα καταφέρω να επιβιώσω την επόμενη μέρα χωρίς τις επαρκείς ώρες ύπνου, παρά χωρίς την χαλάρωση που τόσο έχω ανάγκη. Καλύτερα να ξυπνήσω την επόμενη μέρα με κούραση, παρά με νεύρα.
Η προσθήκη της λέξης “εκδίκηση” πρωτοχρησιμοποιήθηκε στην Κίνα για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι που εργάζονται συχνά 12ωρα, έμεναν ξύπνιοι ως τον μοναδικό τρόπο να πάρουν πίσω κάποιο έλεγχο του χρόνου τους. Εντάξει, μπορεί να μην δουλεύω 12ωρο, αλλά μέχρι να ξαπλώσω στο κρεβάτι, έχουν περάσει 16 ώρες χωρίς να καταφέρω να αφιερώσω ούτε ένα λεπτό από αυτές σε εμένα.
Η αλήθεια είναι ότι κάθε βράδυ που καταλήγω να βρίσκομαι σε αυτή τη συνθήκη, νιώθω ότι δεν μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου. Περνάω από το ένα παράθυρο περιήγησης στο άλλο και αυτό μετά από λίγο συμβαίνει ασυναίσθητα. Είναι σα να με οδηγεί ο αντιίχειράς μου κι όχι το μυαλό μου. Σχεδόν υπνωτισμένη, συνεχίζω να εξερευνώ ό,τι μπορεί να με κάνει να νιώσω καλύτερα στο διαδικτύο, μέχρι να αισθανθώ αυτό το αίσθημα της ψυχικής πληρότητας. Όταν έρθει η στιγμή που θα πω ότι «τώρα έκανα τον εαυτό μου να χαλαρώσει», καταφέρνω να ηρεμήσω και να απολαύσω περισσότερο τον ύπνο μου, ακόμη κι αν είναι λιγότερες ώρες.
Το να αναγκάζεσαι συνειδητά να αφαιρείς ώρες από τον ύπνο σου προκειμένου να αισθανθείς καλύτερα, αυτόματα σε κάνει να λυπάσαι για την καθημερινότητα που βιώνεις. Ωστόσο, μερικές φορές νιώθεις ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή και συνεχίζεις να το κάνεις, ανακαλύπτοντας παράλληλα τα όρια του εαυτού σου αναφορικά με την κούραση. Ψυχικά δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορούσα να ανταπεξέλθω χωρίς αυτή τη συνθήκη, χωρίς να μου δώσω οικειοθελώς αυτόν τον οριακό ελεύθερο χρόνο. Τουλάχιστον, ακόμα σωματικά αντέχω. Αυτή, βέβαια, είναι η δική μου εμπειρία που μπορεί να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα (ψυχικά και σωματικά) και σε άλλους.