Είναι ωραίο δώρο στον εαυτό μας η επιτυχία. Αλλά μόνο μια καραμπινάτη αποτυχία-σε οποιονδήποτε τομέα-, μπορεί να μας πάει στ’ αλήθεια παρακάτω.
Γιατί, μετά από μια αποτυχία, αρχίζουμε να νιώθουμε διατεθειμένοι να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και ζωής. Αν μας άφησε κάποιο πρόσωπο που αγαπάμε, αν μας απέλυσαν από την δουλειά, αν κάτι κακό (μικρό ή μεγάλο) μάς βρήκε. Γινόμαστε, με έναν μαγικό τρόπο, πιο ανοιχτοί σε νέα πράγματα, ίσως επειδή το πρόσφατο τραύμα μάς άφησε ευάλωτους.
Η περίοδος της πανδημίας μάς έθεσε ως αδήριτη, σχεδόν, ανάγκη το να επανεφεύρουμε τους εαυτούς μας: τους μη εργαζόμενους εαυτούς μας, τους μη κολλημένους στην κίνηση, τους με άπλετο ελεύθερο χρόνο, τους φοβισμένους, λιγάκι, εαυτούς μας. Μας κάναμε μάγειρες, κηπουρούς, στοργικότερους και περιποιητικότερους εραστές, πιο υπομονετικούς γονείς, πιο οργανωμένους καλλιτέχνες, πιο καλούς φροντιστές των εαυτών μας.
Και μετά; Επιστροφή στην κανονικότητα ή, σε σπανιότερες περιπτώσεις, παραμονή στη νέα συνθήκη περισσότερου ελεύθερου χρόνου και διαφορετικών επιλογών καθημερινότητας. Αρκετοί έγιναν freelancers, έγραψαν βιβλίο, έκαναν τη μπάντα που ονειρεύονταν τόσα χρόνια, τέλειωσαν επιτέλους τις σπουδές ή αποφάσισαν να τις παρατήσουν οριστικά.
Ο εαυτός δεν είναι κατάσταση και συνθήκη στατική. Αλληλεπιδρά συνεχώς, μεταβάλλεται, προσαρμόζεται, αλλάζει-μπορεί όχι στον βαθύ πυρήνα του, αλλά αλλάζει. Δεν είναι ανάγκη να έχουμε, κάθε τόσο, έναν καινούργιο εαυτό να παρουσιάζουμε στον καθρέφτη μας και στους υπόλοιπους ανθρώπους, αλλά σίγουρα έχει ενδιαφέρον να προσεγγίζουμε τις διαφορετικές πτυχές του και, κάθε φορά, να ανδεικνύουμε κάποια από αυτές περισσότερο.
Δεν είναι δύσκολο, μέσα στους ρυθμούς της ζωής αυτής όπως είναι ρυθμισμένη λίγο πολύ στον λαχανιασμένο δυτικό κόσμο της προόδου, της βελτίωσης και της ανέλιξης, να εγκλωβίζουμε τους εαυτούς μας σε ένα μοτίβο. Είμαι οδοντίατρος, μητέρα δύο παιδιών, ζω εκεί, ζω έτσι. Είμαι φοιτητής, δεν έχω λεφτά, συχνάζω εκεί, κάνω παρέα με αυτούς. Είμαι διάσημος, με ξέρουν όλοι, με πλησιάζουν οι χορηγοί, η ζωή μου είναι εύκολη, αλλά δεν βρίσκω τον έρωτα και μελαγχολώ κάνοντας ναρκωτικά κάθε βράδυ. Και τα λοιπά, και τα λοιπά, και τα λοιπά…
Πώς να ξεφύγουμε από αυτόν τον εγκλωβισμό;
Ξεκινάμε από την επιθυμία. Από το ότι είμαστε και άλλα πράγματα εκτός από αυτά που αποτελούν την γνώμη των άλλων για εμάς και το lifestyle μας, σε τέτοιο βαθμό που τα ενσωματώνουμε με την σειρά μας και τα αναπαράγουμε με τρόπο στείρο, που δεν μας κάνει χαρούμενους.
Αν θέλουμε, μπορούμε. Ως έναν βαθμό, φυσικά, αλλά μεγάλο. Μεγάλο βαθμό.
Υπάρχουν πέντε γενικές αρχές για την επιτυχημένη επανεφεύρεση:
1. Να μην παίρνουμε τον εαυτό μας στα σοβαρά, αλλά να παίρνουμε στα σοβαρά αυτά με τα οποία καταπιανόμαστε.
2. Να είμαστε ανοιχτοί σε νέες ιδέες, απόψεις, αισθητικές. Όχι να τις χωνεύουμε όλες. Να είμαστε ανοιχτοί.
3. Να μην εξαρτώμαστε τυφλά από την ρουτίνα μας, να νιώθουμε όσο γίνεται άνετα με την ιδέα του σπασίματός της, έστω στα σημεία.
4. Να παρατηρούμε τον κόσμο γύρω μας: τα φυτά, τα βλέμματα, τις πινακίδες των δρόμων, τα αδέσποτα, τις βιτρίνες.
5. Να μην έχουμε υψηλές προσδοκίες και να μη βγάζουμε εύκολα και γρήγορα συμπεράσματα για τους άλλους και για τις καταστάσεις.
Και καμιά δεκαριά τρόποι (είμαι σίγουρη ότι εσείς ξέρετε άλλους τόσους) για να ενεργοποιήσουμε τον εαυτό μας να βγει έξω από την comfort zone του.
Τρόποι, δηλαδή, να τον κινητοποιήσουμε, ακόμα και να τον ξεγελάσουμε, με σκοπό να μας προσφέρει και κάποια νέα του διάσταση, που πιθανώς ούτε εμείς γνωρίζαμε ότι διαθέτει:
1. Καταγραφή; παραπόνων, επιθυμιών, σκέψεων, ονείρων. Γράφε, γράφε, κάτι έρχεται. Από μια ιδέα, μέχρι μια λύση που αναζητούσαμε καιρό σε κάποιο εμπόδιο ή πρόβλημα.
2. Επιστροφή στο σπίτι ή πηγαιμός στην δουλειά από άλλο δρόμο ή με άλλο τρόπο. Αυτό, όσο κλισέ και αν ακούγεται, βοηθάει. Περπάτημα; Μετρό αντί λεωφορείου; Ride στο μηχανάκι της ευγενικής συναδέλφου; Κάτι, κάτι!
3. Εθελοντισμός. Προσφορά σε άλλους ανθρώπους, άμεσα, πρακτικά, εδώ και τώρα. Ανεκτίμητο δώρο για τον εαυτό μας, ο οποίος θα αρχίσει να αναλογίζεται διαφορετικά μερικές καταστάσεις.
4. Ψυχοθεραπεία. Χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση αυτό, τώρα;
5. Μετεκπαίδευση. Νέοι ορίζοντες, νέα γγνωστικά πεδία, νέες πηγές ενδιαφέροντος. Ας σκεφτούμε τι είναι αυτό που πάντα λέμε ότι μας αρέσει, αλλά ότι όταν είχαμε την ευκαιρία δεν το κάναμε. Ή τι θαυμάσαμε πρόσφατα σε κάποιον, ποια γνώση του, ποια ενασχόλησή του.
6. Συχνότερη επαφή με την φύση. Ακόμα και για εμάς που δηλώνουμε αμετανόητοι λάτρεις του μπετού, είναι σωτήρια. Μια στο τόσο-από μερικές φορές τον μήνα έως μερικές φορές τον χρόνο-κάνει πάρα πολύ καλό, χωρίς καν να το παίρουμε απευθείας χαμπάρι. Η επαφή με την φύση σημαίνει κολύμπι, περπάτημα, βόλτα σε μια παραλία ή στο βουνό, παρατήρηση εντόμων και λουλουδιών…Όχι απλώς παρκάρισμα αμαξιού έξω από την χασαποταβέρνα και άραγμα στο τραπέζι απευθείας.
7. Μια διαφορετική συνήθεια κάθε μέρα ή μες στην εβδομάδα ή μες στο μήνα. Λιγότερο κάπνισμα το πρωί, ποτά σε ένα διαφορετικό μαγαζί, δοκιμή κάποιου πράγματος που λέμε ότι δεν μας αρέσει (αλλά από πότε έχουμε να τσεκάρουμε το γούστο μας αυτό;), μια ελαφριά μετατροπή του λουκ μας κάθε τόσο (κάτι με τα μαλλιά, κάτι με τα χρώματα ή τα παπούτσια που φοράμε), λιγότερος χρόνος στο κινητό ή στο λάπτοπ.
8. Διάβασμα. Ταινίες. Θέατρο. Διάβασμα. Ταινίες. Θέατρο. Διάβασμα. Το Olafaq.gr τι το διαβάζετε; Σας έχουμε προτάσεις για κάθε γούστο. Και όχι, δεν είναι όλα τόσο ακριβά πια. Το ποτό στο νησί κοστίζει πιο πολύ!
9. Μια καλή διαρρύθμιση στο σπίτι. Αφού πνιγόμαστε εκεί μέσα, γιατί δεν κάνουμε κάτι γι’ αυτό; Ας αλαφρώσουμε τον χώρο, ας χαρίσουμε ή ας μεταποιήσουμε τα ρούχα μας. Ας εγκαταλείψουμε τις ξεραμένες μας γλάστρες, ας φέρουμε φρέσκα φυτά (που θα περιποιούμαστε πιο προσεκτικά), ας αλλάξουμε λίγο τα χρώμσατα στους τοίχους ή στις κουρτίνες ή στα ριχτάρια. Ένας φρέσκος εαυτός, ένας άνθρωπος που αποφασίζει να δει αλλιώς την ζωή (όχι κατ’ ανάγκην θετικά, απλώς αλλιώς) δεν γίνεται να ζει μέσα στην σκόνη και την ακαταστασία.
10. Λίγη περισσότερη εμπιστοσύνη στο άγνωστο. Και, ναι, στους αγνώστους. Δεν είμαστε μικρά παιδιά. Οι άμυνές μας, όταν είναι συνεχώς ανεβασμένες, δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε γόνιμο και ενδιαφέρον interaction με άλλους ανθρώπους. Λέμε όχι στην περιπέτεια, διερωτώμενοι πού θα μπλέξουμε. Ε, ας μπλέξουμε, όμως, και καμιά φορά. Έχει πλάκα.
Αλήθεια, τι απέγινε η πλάκα; Πότε κάναμε τελευταία φορά κάτι απλώς επειδή έχει πλάκα;
Πότε σκεφτήκαμε τελευταία φορά τους εαυτούς μας έξω από το πλαίσιό τους;
Πότε είπαμε τελευταία φορά δυνατά αυτό που στ’ αλήθεια σκεφτόμασταν;
Πότε νιώσαμε τελευταία φορά ανάλαφροι και χαρούμενοι;
Πότε κλάψαμε τελευταία φορά δημόσια;