Όσοι έχουν εργαστεί σε διάφορες θέσεις ή έχουν ακολουθήσει μια επαγγελματική καριέρα, πιθανότατα γνωρίζουν την αίσθηση του «κολλήματος», σαν να λείπει ο σκοπός ή το νόημα από τη δουλειά τους. Η εμπειρία αυτή μπορεί να συνοδεύεται από τοξικούς εργοδότες, εξαντλητικά επαγγελματικά ταξίδια, αίσθημα ότι πληρώνεσαι λιγότερο από ό,τι αξίζεις, και μια καθημερινότητα που μοιάζει με συμβιβασμό για κάθε αργοπορημένη πληρωμή.

Είναι χρήσιμο να αναγνωρίσει κανείς ότι αυτό το συναίσθημα δεν είναι μόνιμο, και υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί. Πριν κατηγορήσει κάποιος τη δουλειά του, τον προϊστάμενο ή το ίδιο το σύστημα, είναι σημαντικό να κάνει μια αυτοκριτική ματιά.

Ας ξεκινήσει θέτοντας μερικές ερωτήσεις:

• Τι προσφέρω αυτή τη στιγμή στη δουλειά μου;
• Έχω αφήσει τον κυνισμό να κυριαρχήσει;
• Κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ ή έχω ήδη αποσυνδεθεί πνευματικά;

Συχνά, όταν μια δουλειά μοιάζει χωρίς νόημα, το πρόβλημα δεν είναι μόνο στον ρόλο, αλλά και στον τρόπο που ο καθένας ανταποκρίνεται σε αυτόν. Ειλικρινής αυτογνωσία είναι απαραίτητη, ειδικά για να αναγνωρίσει κανείς κοινές αδυναμίες χαρακτήρα, όπως η αναβλητικότητα, η αρνητικότητα ή ακόμη και η παθητική αντίσταση. Αυτές οι συμπεριφορές όχι μόνο επιδεινώνουν την κατάσταση, αλλά στερούν και την προσωπική δύναμη που χρειάζεται για να υπάρξει αλλαγή.

Οι άνθρωποι εξελίσσονται μέσα από τις εμπειρίες τους, αρκεί να αντιμετωπίζουν τη ζωή με ειλικρίνεια και θάρρος – έτσι χτίζεται ο χαρακτήρας, μας υπενθυμίζει η Eleanor Roosevelt. Αν, λοιπόν, παρατηρείτε μοτίβα συμπεριφοράς που σας κρατούν πίσω, κάντε ένα βήμα και αναγνωρίστε τα και, επιπλέον, δεσμευτείτε ώστε να φαίνεστε αλλιώς. Δεν μπορείτε να ελέγχετε πάντα τις συνθήκες, αλλά σίγουρα μπορείτε να ελέγχετε την αντίδρασή σας σε αυτές. Το νόημα, άλλωστε, ξεκινά από τη στάση ζωής.

Προσπαθήστε να είστε ο καλύτερος εργαζόμενος που μπορείτε. Ο κόσμος μας έχει ήδη αρκετούς «πεινασμένους λουφαδόρους» – ανθρώπους που δεν εμφανίζονται στην ώρα τους, που αργούν, που κουτσομπολεύουν ή κλαίγονται για το πόσο άδικη είναι η διεύθυνση απέναντί τους. Δεν χρειάζεται να γίνετε μέρος αυτής της λέσχης.

Ο χαρακτήρας σας, που καθορίζεται από τις θεμελιώδεις αξίες σας – την εργασιακή ηθική, την εμπιστοσύνη, την ειλικρίνεια και την ακεραιότητα – είναι το πιο σημαντικό σας προσόν. Αν ένας εργοδότης είναι πρόθυμος να σας πληρώσει, φροντίστε να κάνετε το καλύτερο που μπορείτε, να γίνετε το άτομο που όλοι θέλουν να προσλάβουν και να συνεργαστούν. Γιατί, τελικά, η επαγγελματική σας στάση λέει πολλά για το ποιος είστε – και ναι, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι καιρός για «τσαπατσουλιές».

Η περιέργεια: Το μυστικό φάρμακο που κανείς δεν ζήτησε

Η περιέργεια μπορεί να μην σκοτώνει γάτες, αλλά η έλλειψή της σίγουρα μας εξοντώνει. Και η περιέργεια είναι το καλύτερο φάρμακο για τη στασιμότητα. Αν η δουλειά κάποιου μοιάζει ανυπόφορα βαρετή, μπορεί να το δει και σαν μια πρόκληση: «Βρες τρόπους να μεγαλώσεις μέσα στον ρόλο σου». Αντί, λοιπόν, να περιμένει να του προσφέρει η δουλειά περισσότερο ενδιαφέρον, ας το δημιουργήσει – η προσδοκία και η αναμονή είναι ο μεγαλύτερος εχθρός, άλλωστε.

Και ας μην κοροϊδευόμαστε: Πολλοί παλεύουν με το “Σύνδρομο του Απατεώνα”. Αναρωτιούνται αν είναι αρκετά καλοί για προαγωγή ή αρκετά έξυπνοι για να διαχειριστούν την εσωτερική τους κενότητα. Ίσως είναι καιρός να σταματήσουν να αμφιβάλλουν και να αρχίσουν να ψάχνουν βαθύτερα μέσα τους. Άλλωστε, πόση περισσότερη ενδοσκόπηση αντέχει κανείς πριν αρχίσει να βλέπει το κενό αλλιώς;

Ας ρωτήσουν τον εαυτό τους: Υπάρχουν δεξιότητες που πάντα ήθελαν να μάθουν, αλλά δεν το έκαναν επειδή «δεν είχαν χρόνο»; Μήπως υπάρχει κάποιο τμήμα στη δουλειά ή κάποιο άλλο νέο έργο που τους προκαλεί μια σπίθα ενδιαφέροντος; Θα μπορούσαν να γίνουν εθελοντές σε κάτι που διευρύνει την οπτική τους; Ίσως τελικά να βρουν την απάντηση – ή έστω να βρουν κάτι πιο ενδιαφέρον από την καθημερινή ρουτίνα. Αν όχι, τουλάχιστον θα έχουν προσπαθήσει.

Ο Αϊνστάιν είχε δηλώσει, με μια δόση ταπεινότητας (ή μήπως υπερβολής;): «Δεν έχω ιδιαίτερα ταλέντα. Είμαι απλώς παθιασμένα περίεργος». Κι αν αυτό ήταν αρκετό για εκείνον, ίσως δεν είναι κακή ιδέα να το υιοθετήσει κανείς.

Ας αγκαλιάσει, λοιπόν, ο καθένας τα δημιουργικά του χαρίσματα. Όλοι τα έχουν – ναι, ακόμη κι εκείνοι που πιστεύουν το αντίθετο. Ίσως αυτά τα χαρίσματα να κρύβονται κάτω από τη βιασύνη για “ενηλικίωση”, το κυνήγι μιας δουλειάς, του χρήματος και, φυσικά, της αγοράς πραγμάτων που δεν χρειάζονται, ακόμη κι αν μπορούν να τα πληρώσουν. Αντί να εστιάζει κανείς στον εκνευριστικό συνάδελφο ή στη μονοτονία της δουλειάς, θα μπορούσε να επικεντρωθεί λιγότερο σε ό,τι δεν του προσφέρει το επάγγελμα και περισσότερο σε ό,τι μπορεί να δημιουργήσει ο ίδιος μέσα στον ρόλο και το έργο της εταιρείας του. Ας αφήσει τη δημιουργικότητά του να γίνει ο φάρος που του δείχνει τον δρόμο προς το επόμενο βήμα.

Ακόμη και οι πιο βαρετοί ρόλοι μπορούν να γίνουν σκαλοπάτια, αν κάποιος τους προσεγγίσει με περιέργεια. Η εξερεύνηση νέων ευκαιριών, η πρόταση βελτιώσεων ή η ενασχόληση με περιοχές της δουλειάς που δεν κατανοεί πλήρως μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η περιέργεια κρατά το ενδιαφέρον ζωντανό, και το ενδιαφέρον συχνά γεννά νόημα.

Σχέσεις: Το μοναδικό νόμισμα που αξίζει περισσότερο από τον μισθό σου

Οι σχέσεις είναι το νόμισμα που κερδίζεις μαθαίνοντας ποιος θέλεις να γίνεις και βρίσκοντας θετικά πρότυπα. Αν νιώθεις ότι έχεις χάσει το νόημα ή τον σκοπό στη δουλειά σου, ίσως είναι καιρός να αξιοποιήσεις το δίκτυο των φίλων σου. Ζήτησε καθοδήγηση και επίτρεψε στις σχέσεις σου να σε βοηθήσουν να ανακαλύψεις το επόμενο βήμα σου.

Να θυμάσαι πως η δουλειά δεν είναι μόνο για τα καθήκοντα που ολοκληρώνεις. Έχει να κάνει και με τους ανθρώπους που συναντάς. Παρατήρησε αυτούς που δεν θαυμάζεις – έτσι θα μάθεις πώς να μην είσαι. Παράλληλα, επικεντρώσου σε εκείνους που έχουν χαρακτηριστικά που σε εμπνέουν και χρησιμοποίησέ τους ως παραδείγματα για τη δική σου βελτίωση.

Χτίσε ουσιαστικούς δεσμούς αναζητώντας τρόπους να εξυπηρετήσεις τους άλλους, αντί να επικεντρώνεσαι στο τι μπορείς να πάρεις. Δίνοντας, θα νιώσεις καλά – και αυτός είναι ένας από τους λόγους που αξίζει να το κάνεις. Προσπάθησε να καταλάβεις τις ανάγκες και την οπτική των άλλων. Παρατήρησε, άκουσε και υιοθέτησε τις καλές πρακτικές που βλέπεις.

Όπως είπε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ: «Η πιο επίμονη και επείγουσα ερώτηση της ζωής είναι: Τι κάνεις για τους άλλους;».

Το νόημα στη ζωή συχνά πηγάζει από τις σχέσεις και τη συνεργασία. Γίνε όσο καλύτερος μπορείς σε ομαδικό περιβάλλον, γιατί – ας το παραδεχτούμε – η λέξη “ομάδα” δεν έχει το “εγώ” μέσα της. Ακόμα και μικρές στιγμές συνεργασίας και συντροφικότητας μπορούν να φέρουν αίσθηση σκοπού και συμμετοχής στη ζωή σου.

Το να ζητάς βοήθεια είναι αρετή – ειδικά αν δεν φοβάσαι να πεις κάτι σαν: «Ξέρεις, παρατήρησα ότι έχεις έναν μοναδικό τρόπο να… Μπορείς να με βοηθήσεις να τον μάθω κι εγώ;». Όχι, δεν είναι ντροπή, είναι τέχνη.

Γιατί να κουράζεις τον εαυτό σου όταν μπορείς να νοικιάσεις έναν coach;

Ναι, υπάρχουν φορές, που η σαφήνεια και η αυτοπεποίθηση μοιάζουν με ανέκδοτα. Αισθάνεσαι να έχεις κολλήσει και σαν να βυθίζεσαι σε μια κινούμενη άμμο. Τι γίνεται τότε; Λοιπόν, ακούγεται ότι είναι πολύ της μόδας να προσλαμβάνεις και να πληρώνεις έναν coach. Σωστά, γιατί να κάνεις κάτι μόνος σου όταν μπορείς να το πληρώσεις;

Για πάνω από δεκαπέντε χρόνια, ένας πολύ καλός coach εκεί έξω έχει βοηθήσει αμέτρητους μικροεπιχειρηματίες – βασική πηγή του εισοδήματός του, αλλά και, στις περισσότερες περιπτώσεις, μια ικανοποιητική εμπειρία που τον ανέδειξαν και του άνοιξαν δρόμους σε ομιλίες και συνέδρια. Ωστόσο, ίσως είναι καλή ιδέα να ξεκινήσει κανείς από έναν πιο οικονομικό coach: τον ίδιο του τον εαυτό. Πώς; Διαβάζοντας βιβλία και ακολουθώντας τα βήματα άλλων συναδέλφων ή προϊσταμένων που είναι πρόθυμοι να προσφέρουν σωστή και αληθινή καθοδήγηση. Η περιέργεια και τα μικρά βήματα προς τα εμπρός είναι το καλύτερο εργαλείο αυτοπροπόνησης.

Αν, τώρα, αισθάνεσαι ότι δεν υπάρχει κατεύθυνση, σταμάτα για λίγο. Όπως είπε και ο Αριστοτέλης: «Το να γνωρίζεις τον εαυτό σου είναι η αρχή της σοφίας». Παρατήρησε, μάθε, και γιόρτασε έστω τις μικρές νίκες. Έλυσε κανείς ένα δύσκολο πρόβλημα; Βοήθησε έναν συνάδελφο; Έμαθε κάτι καινούργιο; Αυτές οι στιγμές, αν και φαινομενικά ασήμαντες, είναι οι πέτρες που χτίζουν την πορεία προς την πρόοδο και την ικανοποίηση. Και, αν μη τι άλλο, είναι ένας καλός τρόπος να θυμάσαι πως ακόμη και τα μικρότερα βήματα μετράνε.

Αν, βέβαια, νιώθεις ότι η δουλειά σου στερείται νοήματος, αυτό δεν σημαίνει ότι έφτασες στο τέλος του δρόμου. Αντίθετα, είναι ένα σήμα – μια ήπια ώθηση να επαναξιολογήσεις, να αναπροσαρμοστείς και να εξελιχθείς. Εστιάζοντας σε αυτά που μπορείς να ελέγξεις, διατηρώντας την περιέργειά σου ζωντανή, χτίζοντας σχέσεις και ζητώντας καθοδήγηση όταν χρειάζεται, μπορείς είτε να μεταμορφώσεις την τρέχουσα εμπειρία σου είτε να ανοίξεις τον δρόμο για κάτι ακόμα καλύτερο.

Να θυμάσαι: το νόημα δεν είναι πάντα κάτι που βρίσκεις – συχνά είναι κάτι που δημιουργείς. Πάρε μια βαθιά ανάσα, αγκάλιασε τη διαδικασία και δείξε πραγματική εμπιστοσύνη τον εαυτό σου ώστε να διαχειριστεί αυτό το κεφάλαιο με πρόθεση και ισορροπία.

Το ΄χεις.

 

➪ Διαβάστε επίσης: 2 σημάδια ότι έχεις παγιδευτεί στην παγίδα της «ροής»