Φαντάζομαι ότι το παρακάτω σκηνικό έχει, λίγο έως πολύ, συμβεί σχεδόν σε όλους μας (είτε είσαι φιλόδοξος, είτε υπερφιλόδοξος, είτε μωρο-φιλόδοξος): να είμαστε σε μια δουλειά όπου περνάμε υπέροχα.

Το κλίμα μεταξύ συναδέλφων και υφισταμένων/προϊσταμένων είναι ίσιο και όχι στραβό, ούτε το έχει φάει ο γάιδαρος, τα χρήματα είναι σχετικά καλά και γενικά υπάρχει μια (άλλοτε συναρπαστική και άλλοτε βαρετή) σταθερότητα.

Επίσης, έχεις χρόνο (αλλά όχι πάντα χρήμα) για να κάνεις όλα όσα επιθυμείς, μια και δυο εξόδους σε ένα μπαρ, σε ένα εστιατόριο ή ένα ταξίδι.

Και ξαφνικά σού έρχεται μια επαγγελματική πρόταση, η οποία σού λέει τα εξής και σου βάζει ένα ενδιαφέρον επαγγελματικό δίλημμα να επιλέξεις:

1. Θα είσαι αρχηγός στο «κοπάδι».

2. Θα λαμβάνεις τριπλάσιο ή ακόμη και τετραπλάσιο μισθό από αυτόν που παίρνεις στην νυν δουλειά σου.

3. Δεν θα έχεις καθόλου προσωπικό χρόνο και χρόνο για χόμπι / δραστηριότητες. Σχεδόν θα κοιμάσαι μέσα στο χώρο εργασίας σου.

4. Το τηλέφωνό σου θα είναι ανοικτό 24/7 και ξέχνα ρεπό και ξεκουράσεις.

Εσείς τι θα επιλέγατε;

Θα παραμένατε στην δουλειά σας με τα απείρως λιγότερα χρήματα, αλλά με όλα αυτά τα θετικά που έχει αυτό (χρόνος για τον εαυτό σας, τα χόμπι σας, την/τον σύντροφό σας, χρόνο για ταξίδια και χαλάρωση);

Ή μήπως θα επιλέγατε να στοχεύσετε μεν ψηλότερα (όσον αφορά σε θέμα χρημάτων αλλά και αξιώματος), αλλά με όλους αυτούς τους περιορισμούς και τις υποχρεώσεις που συνεπάγονται μιας τέτοιας θέσης;

Θα ποντάρατε πάνω στην δίψα σας για εξουσία ή όχι;

Το ερώτημα αυτό μού έχει τεθεί, μιλώντας προσωπικά, αρκετές φορές.

Και παρατήρησα ότι, ανεξάρτητα από την ηλικία στην οποία βρισκόμουν εκείνη την δεδομένη στιγμή που μού τέθηκε ως δίλημμα, είτε ήμουν 25 ετών, είτε 45 που είμαι τώρα, η απάντησή μου ήταν πάντα η ίδια:

Θα επέλεγα την κουρτίνα Α. Αυτή με τα λιγότερα χρήματα, αλλά με τον χρόνο για προσωπικές δραστηριότητες και δυνατότητες ξεκούρασης και περισυλλογής.

Με κάνει αυτό, αυτοστιγμεί, λιγότερο φιλόδοξο σε σχέση με άλλους που  θα έπαιρναν την κουρτίνα Β;

Παλιότερα νόμιζα πως ναι. Πλέον είμαι πεπεισμένος πως όχι, δεν είμαι λιγότερο φιλόδοξος από αυτούς. (Στο κάτω κάτω, ναι, το παραδέχομαι ότι είμαι ελαφρώς παραδόπιστος).

Απλά δεν είμαι τόσο εξουσιομανής όσο εκείνοι. Δεν με νοιάζει η «καρέκλα», που λέμε. Ή τα αξιώματα.

Δεν με ενδιαφέρει σώνει και ντε να ηγούμαι, αλλά μπορώ να παραμείνω ένα ταπεινό και εργατικό γρανάζι του όλου οικοδομήματος, αν είναι να χάσω και να στερηθώ όλα όσα θεωρώ εξίσου σημαντικά για μένα: τον χρόνο με τον εαυτό μου, τους φίλους μου, το παιδί μου και την σύντροφό μου.

Φιλόδοξος; Ναι. Εξουσιομανής; Όχι

Η εξουσιομανία είναι κάτι που, ειλικρινά, μού είναι ξένο στον χαρακτήρα μου.

Εχω ηγηθεί, όποτε χρειάστηκε, μιας κατάστασης, αλλά δεν έχω βάλει στόχο της ζωής μου να κατέχω αξιώματα και τίτλους.

Τι σημαίνει «αρχισυντάκτης»; Τι σημαίνει «διευθυντής έκδοσης»;

Για μένα είναι απλά ένα εργαλείο, ένα όπλο που θα συμπληρώνω στο προφίλ μου στο LinkdIn, προκειμένου να ανεβάζω το επαγγελματικό και δημοσιογραφικό μου «κασέ» – το οποίο, παρεμπιπτόντως, μπορεί κάλλιστα να ανέβει και με άλλους τρόπους, λιγότερο ήπιους.

Μετά, είναι και το θέμα της ψυχοσωματικής υγείας που μπαίνει στη μέση.

Μια νέα έρευνα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υποστηρίζει πως υπάρχει σχέση ανάμεσα στα κράτη όπου επικρατεί έντονη ανισότητα μεταξύ αντρών-γυναικών και στην ανδρική θνησιμότητα.

Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε πως οι άνδρες έχουν, γενικά, μικρότερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση με τις γυναίκες.

Οι άντρες πεθαίνουν νωρίτερα, είτε από φυσιολογικά αίτια, είτε από αιτίες που κυμαίνονται από τον αλκοολισμό έως την καρδιακή νόσο μέχρι την αυτοκτονία.

Ωστόσο, μια νέα έκθεση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας διαπιστώνει ότι, στην Ευρώπη, το χαμηλό προσδόκιμο ζωής για έναν άντρα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με εκείνες τις χώρες που παρουσιάζουν τα χαμηλότερα επίπεδα ισότητας ανάμεσα στα δυο φύλα.

Κοινώς, θέλετε πατριαρχική κοινωνία; Θα πεθάνετε και νωρίτερα.

Η ισοτιμία μεταξύ των φύλων, προτείνει, θα μπορούσε πραγματικά να σώσει τις ζωές των ανδρών.

«Η ζωή σε μια χώρα με ισότητα ανάμεσα στα δυο φύλα ωφελεί την υγεία των ανδρών καθώς οδηγεί σε χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, υψηλότερη ευημερία, μείωση μέχρι και 50% στην πιθανότητα να πάθει κατάθλιψη, χαμηλότερα ποσοστά αυτοκτονίας και -40% πιθανότητα ένα έχει έναν βίαιο θάνατο», σημειώνει ο ΠΟΥ.

Η έρευνα, που καλύπτει 41 χώρες, συγκέντρωσε για πρώτη φορά πληροφορίες για την υγεία των ανδρών από τις υπάρχουσες βάσεις δεδομένων του ΠΟΥ. Διαπίστωσε λοιπόν ότι, σε όλη την Ευρώπη, οι άνδρες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα υγείας σε σχέση με τις γυναίκες λόγω του καπνίσματος, του αλκοόλ, των συνηθειών διατροφής που ακολουθούν, αλλά και της ροπής τους να… μπλέκουν σε πάσης φύσεως καυγάδες που έχουν ως αποτέλεσμα ελαφρούς ή σοβαρότερους τραυματισμούς.

Στη Δυτική Ευρώπη, λόγου χάρη, το κάπνισμα ήταν ο πρώτος παράγοντας κινδύνου το 2016, υπεύθυνος για το θάνατο ενός εκατομμυρίου ανδρών! Στην Ανατολική Ευρώπη πάλι, οι μεγαλύτεροι παράγοντες κινδύνου ήταν η κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών.

«Οι διαφορές στην υγεία μεταξύ των δυο φύλων ήταν ανέκαθεν τόσο έντονες, ώστε τείνουμε να τις αποδίδουμε στη βιολογία, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι άνδρες είναι φυσιολογικά πιο πιθανό να πεθάνουν νωρίτερα. Αλλά οι κίνδυνοι για την υγεία από την κατάχρηση ουσιών ή την ανθυγιεινή διατροφή δεν είναι εγγενής στο αντρικό dna, αλλά περισσότερο μοιάζουν να συνδέονται με κουλτούρες που αποδέχονται τα στερεότυπα περί ανωτερότητας του άντρα», σημειώνεται στην έκθεση.

Οι ευρωπαϊκές χώρες που συμπεριλαμβάνονται στη μελέτη διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό σε μετρήσεις όσον αφορά στο προσδόκιμο ζωής: Οι άνδρες που γεννήθηκαν στην Ελβετία το 2016 είχαν εκτιμώμενο προσδόκιμο ζωής 81,2 χρόνια, ενώ οι άνδρες που γεννήθηκαν στο Τουρκμενιστάν και τη Ρωσία είχαν εκτιμώμενο προσδόκιμο ζωής τα 70 χρόνια.

Οι διαφορές ήταν εξίσου μεγάλες και στο θέμα της ανισότητας, εκεί όπου οι σκανδιναβικές χώρες και η Ισλανδία σημείωσαν μεγάλη πρόοδο στην ισότητα των δυο φύλων, ενώ η Τουρκία βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της λίστας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την Ουγγαρία και τη Γεωργία να είναι από πάνω της.

Η έρευνα του ΠΟΥ θέλει να καταστήσει σαφές, όπως λέει, πως «η σχέση μεταξύ της ισότητας των φύλων και της ανδρικής θνησιμότητας βασίζεται σε απλό συσχετισμό και όχι μια επιστημονική αιτιώδη συνάφεια».

Όμως οι συντάκτες της έκθεσης υποστηρίζουν ότι πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη το γεγονός πως αυτή η «ανδροπρέπεια» και η πατριαρχικότητα που είναι επικρατούσα σε κοινωνίες με χαμηλή ισότητα των φύλων είναι εντέλει περισσότερο τοξική για τους ίδιους τους άνδρες παρά για τις γυναίκες.

Οι ερευνητές κάνουν επίσης κάποιες προτάσεις για το πώς μια πολιτισμική στροφή προς την κατεύθυνση μιας μεγαλύτερης ισότητας των δυο φύλων θα μπορούσε να βελτιώσει την υγεία των ανδρών. Για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι ο παραδοσιακός ρόλος του άντρα ως βασικού breadwinner (σ.σ: αυτός που φέρνει το φαγητό στο τραπέζι, μεταφορική έκφραση του «αυτός που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα») της οικογένειας, συνδέεται με αυξημένα ποσοστά υπέρτασης, άγχους και καρδιακής προσβολής σε άνδρες.

«Παρά την διαρκή αναπαραγωγή μοτίβων αντρικής εξουσίας, το μοντέλο του breadwinner δεν είναι απαραίτητα καλό για την υγεία των ανδρών», αναφέρεται στο έγγραφο.

Και, καλά, ας παραβλέψουμε το μοντέλο του breadwinner, το οποίο, ούτως ή άλλως, ενυπάρχει πλέον βαθιά ριζωμένο στην «φιλελέ» κοινωνία και το εργασιακό μας περιβάλλον – είτε είσαι άνδρας, είτε γυναίκα.

Το ζήτημα είναι ότι, για να το πούμε και αρκετά λαϊκά, επιλέγω το εξής: «δεν θα βγάζω εγώ τρία χιλιάρικα το μήνα προκειμένου μετά να μού τα τρώνε οι γιατροί και οι ψυχίατροι».