Για δεκαετίες το γυναικείο ποδόσφαιρο έμοιαζε να ζει στη σκιά του ανδρικού. Παρά το πάθος, το ταλέντο και την αφοσίωση των γυναικών αθλητριών η προσοχή, οι επενδύσεις και τα βλέμματα στρέφονταν αλλού. Κι όμως, τα τελευταία χρόνια και με αφορμή το πρόσφατο Euro Γυναικών το σκηνικό άλλαξε. Όχι απλώς υπήρξε μια αύξηση του ενδιαφέροντος: βιώνουμε την εκτόξευση του γυναικείου ποδοσφαίρου. Μια αθλητική και κοινωνική επανάσταση σε εξέλιξη. 

Το Euro Γυναικών του 2025 δεν ήταν απλώς ένα ποδοσφαιρικό τουρνουά, ήταν μια πολιτισμική τομή. Με ρεκόρ προσέλευσης στα γήπεδα, εκατομμύρια θεατές με πλήρη τηλεοπτική κάλυψη και μια έκρηξη ενδιαφέροντος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απέδειξε ότι το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν είναι “παράρτημα”, αλλά ισότιμος — και μερικές φορές συναρπαστικότερος “συνομιλητής” του ανδρικού. 

Στον τελικό, η Αγγλία κατέκτησε το τρόπαιο νικώντας στα πέναλτι την Ισπανία. Όμως το πραγματικό τρόπαιο ήταν αλλού: στο κύμα ενθουσιασμού που σάρωσε και στα κορίτσια που βγήκαν στις αλάνες με μία μπάλα στα πόδια, στους γονείς που τις ενθάρρυναν, στις ομάδες που άρχισαν να χτίζουν υποδομές για τις μικρές αθλήτριες. 

Το ποδόσφαιρο ήταν πάντα καθρέφτης της κοινωνίας. Όταν οι γυναίκες αποκλείονταν από το γήπεδο, αποκλείονταν και από τη δημόσια σφαίρα. Στην Αγγλία, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία είχε απαγορεύσει τα γυναικεία παιχνίδια από το 1921 έως και το 1971, με την αιτιολογία ότι “είναι ανάρμοστο για τις γυναίκες”. Έναν αιώνα μετά η ίδια χώρα έγινε το έδαφος πάνω στο οποίο το άθλημα των γυναικών διεκδίκησε ξανά τον χώρο και τη φωνή του. 

Αυτό που βλέπουμε δεν είναι ένα απλό άθλημα. Είναι ένα κύμα χειραφέτησης, αυτονομίας και συλλογικής αναγνώρισης. Όταν μια αθλήτρια σκοράρει και πανηγυρίζει μπροστά σε 90.000 θεατές δεν κερδίζει μόνο η ομάδα της. Κερδίζουν γενιές γυναικών που έμαθαν να ζητούν λίγα, να κρύβονται, να μη διεκδικούν. Κερδίζουν τα νέα κορίτσια που μεγαλώνουν βλέποντας πως μπορούν να είναι δυνατές, ορατές, ηγέτιδες. 

Το Euro είναι όμως μόνο η αρχή ή ίσως η κορυφή αυτής της προβολής. Τα στοιχεία δείχνουν σταθερή και ραγδαία ανάπτυξη. Οι επενδύσεις σε γυναικείες ομάδες πολλαπλασιάζονται. Το Champions League Γυναικών έχει αποκτήσει μεγαλύτερη απήχηση, με ομάδες όπως η Μπαρτσελόνα, η Τσέλσι, η Λυών να επενδύουν στα ρόστερ τους. Οι μεταγραφές πλέον γίνονται με επαγγελματικούς όρους, τα συμβόλαια βελτιώνονται, η τηλεθέαση ανεβαίνει. 

Το γυναικείο ποδόσφαιρο γίνεται (και) οικονομικό προϊόν. Είναι κυρίως κοινωνικό φαινόμενο. Γιατί εκεί που κάποτε υπήρχε περιφρόνηση ή πατρωνία, τώρα υπάρχει θαυμασμός. Η ποιότητα των αγώνων, η τεχνική κατάρτιση, το πάθος, η αφοσίωση των παικτριών, η απουσία του κυνισμού και της υπεροψίας που συχνά δηλητηριάζουν το ανδρικό παιχνίδι. Όλα αυτά προσελκύουν νέο κοινό και κυρίως ένα κοινό που ταυτίζεται. 

Σε αυτό το νέο τοπίο, ο ρόλος των ΜΜΕ είναι κρίσιμος. Η προβολή των αγώνων, η παρουσίαση των ιστοριών των παικτριών, η αντιμετώπιση του γυναικείου ποδοσφαίρου με σεβασμό κι όχι με συγκατάβαση, αποτελούν όρους ισότητας. Τα λόγια έχουν σημασία. Δεν είναι «κοριτσίστικο ποδόσφαιρο», είναι απλώς ποδόσφαιρο. 

Η πρόκληση τώρα είναι να μην πρόκειται για φούσκα. Να μην είναι μια μόδα της στιγμής. Η μετάβαση από την εξάρτηση στην αυτονομία χρειάζεται θεσμική υποστήριξη, σταθερές επενδύσεις, υποδομές στις ακαδημίες, εξειδικευμένους προπονητές, ασφαλείς συνθήκες, και κυρίως: ορατότητα. Να μπορεί κάθε κορίτσι να βλέπει τον εαυτό του στο πρόσωπο μιας παίκτριας. 

Στην Ελλάδα βρισκόμαστε ακόμη σε αρχικό στάδιο. Υπάρχουν σπουδαίες προσπάθειες, ομάδες με πάθος, αθλήτριες με όραμα. Αλλά η θεσμική στήριξη, τα γήπεδα, οι συνθήκες, η κάλυψη παραμένουν ελλιπείς και το σημαντικότερο: τα στερεότυπα καλά κρατούν. Το ποδόσφαιρο ακόμα λογίζεται από πολλούς ως ανδρική υπόθεση. Αυτή η πεποίθηση είναι ίσως η πιο μεγάλη αντίπαλος. 

Το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν είναι εδώ για να αντικαταστήσει κάτι. Είναι εδώ για να διευρύνει. Για να αποδείξει πως όταν ένα πεδίο ανοίγει, μεγαλώνει. Δεν είναι θέμα ποσοστώσεων ή φεμινιστικών συμβόλων. Είναι θέμα δικαιοσύνης, ελευθερίας και ταλέντου. Είναι μια υπενθύμιση πως η μπάλα δεν έχει φύλο. Έχει ψυχή. 

Το τελευταίο Euro δεν ήταν απλώς μια διοργάνωση. Ήταν η αρχή μιας νέας εποχής και αυτή η εποχή με τις γυναίκες να παίζουν, να διακρίνονται, να εμπνέουν δεν μπορεί πια να ανακοπεί. Γιατί όταν ανοίξει ο χώρος και ακουστεί η φωνή, δεν υπάρχει γυρισμός. Υπάρχει μόνο το μέλλον κι αυτό, πια, τις χωράει και στο ποδόσφαιρο. 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.