Το ψυχεδελικό φάρμακο ψιλοκυβίνη (psilocybin), μια φυσική ένωση που βρίσκεται σε ορισμένα μανιτάρια, μελετάται ως πιθανή θεραπεία για την κατάθλιψη εδώ και χρόνια. Αλλά το πώς ακριβώς λειτουργεί στον εγκέφαλο και πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσουν τα ευεργετικά αποτελέσματα, είναι ακόμα ασαφές.
«Δεν είδαμε μόνο μια αύξηση 10% στον αριθμό των νευρωνικών συνδέσεων, αλλά επίσης ήταν κατά μέσο όρο περίπου 10% μεγαλύτερες, επομένως οι συνδέσεις ήταν επίσης ισχυρότερες», λέει ο Alex Kwan, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Yale και συντάκτης στο περιοδικό Neuron.
Προηγούμενα εργαστηριακά πειράματα είχαν δείξει ότι η πολλά υποσχόμενη ψιλοκυβίνη αλλά και η κεταμίνη (αναισθητικό), μπορούν να μειώσουν την κατάθλιψη. Η νέα έρευνα διαπιστώνει ότι αυτές οι ενώσεις αυξάνουν την πυκνότητα των δενδριτικών σπονδύλων, μικρών προεξοχών που βρίσκονται στα νευρικά κύτταρα που βοηθούν στη μετάδοση πληροφοριών μεταξύ των νευρώνων. Το χρόνιο στρες και η κατάθλιψη είναι γνωστό ότι μειώνουν τον αριθμό αυτών των νευρωνικών συνδέσεων.
Χρησιμοποιώντας ένα μικροσκόπιο σάρωσης λέιζερ, ο Kwan και ο Ling-Xiao Shao, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στην Ιατρική Σχολή του Yale, απεικόνισαν τους δενδριτικούς σπόνδυλους σε υψηλή ανάλυση και τους παρακολούθησαν για πολλές ημέρες σε ζωντανά ποντίκια. Βρήκαν αυξήσεις στον αριθμό και το μέγεθος των δενδριτικών σπονδύλων εντός 24 ωρών από τη χορήγηση ψιλοκυβίνης. Αυτές οι αλλαγές ήταν ακόμη παρούσες ένα μήνα αργότερα. Επίσης, τα ποντίκια που υποβλήθηκαν σε στρες παρουσίασαν βελτιώσεις στη συμπεριφορά τους και αυξημένη δραστηριότητα νευροδιαβιβαστών μετά τη χορήγηση ψιλοκυβίνης.
Για μερικούς ανθρώπους, η ψιλοκυβίνη, μια ενεργή ένωση στα παραισθησιογόνα μανιτάρια (magic mashrooms), μπορεί να δημιουργήσει μια βαθιά μυστικιστική εμπειρία. Η ψυχεδελική αυτή ουσία ήταν και είναι βασικό στοιχείο των θρησκευτικών τελετών μεταξύ των αυτόχθονων πληθυσμών της Βορείου και Νοτίου Αμερικής, ενώ σήμερα είναι ένα δημοφιλές ψυχαγωγικό ναρκωτικό.
Μπορεί να είναι τα ψυχολογικά αποτελέσματα της ίδιας της ψιλοκυβίνης που ωθούν την ανάπτυξη των νευρωνικών συνδέσεων, λέει ο Kwan.
«Ήταν μια πραγματική έκπληξη όταν είδαμε τέτοιες διαρκείς αλλαγές από μία μόνο δόση ψιλοκυβίνης», λέει. «Αυτές οι νέες συνδέσεις μπορεί να είναι οι δομικές αλλαγές που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να αποθηκεύσει νέες εμπειρίες».
Πηγή: Πανεπιστήμιο Yale