Από όλες τις αισθήσεις που αγαπάμε να απολαμβάνουμε, η όσφρηση συχνά παραμελείται – αλλά οι σωστές μυρωδιές μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται ο εγκέφαλός σας για να συνεχίσει να δουλεύει στα γηρατειά.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Irvine ανακάλυψαν πρόσφατα ισχυρές ενδείξεις ότι ο εμπλουτισμός του αέρα με αρώματα βελτιώνει τη γνωστική απόδοση ενισχύοντας μια κρίσιμη σύνδεση μεταξύ νευρολογικών περιοχών που αφορούν τη μνήμη και τη λήψη αποφάσεων.

Το πείραμα, στο οποίο συμμετείχαν 43 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 60 έως 85 ετών, υποδηλώνει ότι η γνωστική παρακμή και καταστάσεις όπως η άνοια μπορούν να επιβραδυνθούν με την απλή διάχυση μιας διαφορετικής επιλογής αρωμάτων στην κρεβατοκάμαρα πριν από τον ύπνο κάθε βράδυ.

Η διατήρηση της διέγερσης της παλιάς φαιάς ουσίας καθώς γερνάμε είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της καλής γνωστικής υγείας. Αυτό δεν σημαίνει μόνο να συμβαδίζουμε με το καθημερινό σταυρόλεξο – σημαίνει να γεμίζουμε το περιβάλλον μας με κάθε είδους εικόνες και ήχους για να μασάει ο εγκέφαλος.

Για άλλα ζώα, ο εμπλουτισμός του περιβάλλοντος με οσμές έχει αποδειχθεί ότι διεγείρει τη νευροπλαστικότητα, ιδίως σε δοκιμές που αφορούσαν ζώα με συμπτώματα νευρολογικών διαταραχών που μοιάζουν με τα ανθρώπινα.

Δεν είναι ακριβώς υπερβολικό να πιστεύουμε ότι και οι άνθρωποι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την εμπειρία ενός σύνθετου “τοπίου μυρωδιών”. Φυσιολογικά μιλώντας, η ικανότητά μας να ανιχνεύουμε οσμές επιδεινώνεται πριν αρχίσει να μειώνεται η γνωστική μας ικανότητα.

Η απώλεια αυτής της αίσθησης συσχετίζεται επίσης με την απώλεια εγκεφαλικών κυττάρων, υποδηλώνοντας μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ της όσφρησης και της νευρολογικής λειτουργίας.

“Η οσφρητική αίσθηση έχει το ιδιαίτερο προνόμιο να συνδέεται άμεσα με τα κυκλώματα μνήμης του εγκεφάλου“, λέει ο νευροβιολόγος Michael Yassa.

“Όλες οι άλλες αισθήσεις δρομολογούνται πρώτα μέσω του θαλάμου. Όλοι έχουν βιώσει πόσο ισχυρά είναι τα αρώματα στο να ξυπνούν αναμνήσεις, ακόμη και από πολύ παλιά. Ωστόσο, σε αντίθεση με τις αλλαγές στην όραση, τις οποίες αντιμετωπίζουμε με γυαλιά και ακουστικά βαρηκοΐας για την απώλεια ακοής, δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση για την απώλεια της όσφρησης“.

Για να διαπιστωθεί αν η γνωστική έκπτωση μπορεί να σωθεί με αυτού του είδους την αισθητηριακή διέγερση, ο Yassa και οι συνεργάτες του παρείχαν σε 20 από τους προσληφθέντες της μελέτης μια ποικιλία φυσικών ελαίων που περιείχαν αρώματα τριαντάφυλλου, πορτοκαλιού, ευκαλύπτου, λεμονιού, μέντας, δεντρολίβανου και λεβάντας.

Στην υπόλοιπη ομάδα δόθηκε ένα “εικονικό” που περιείχε ίχνη μιας οσμής. Όλοι οι συμμετέχοντες υποχρεώθηκαν να χρησιμοποιούν ένα από τα έλαια με έναν διαχυτήρα για να αρωματίζουν το σπίτι τους για δύο ώρες κάθε βράδυ επί έξι μήνες, εναλλάσσοντας το μενού των αρωμάτων.

Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε μια σειρά νευροψυχολογικών δοκιμών για να συγκριθούν οι δεξιότητες των εθελοντών στη μνήμη, τη λεκτική μάθηση, τον προγραμματισμό και την εναλλαγή προσοχής πριν και μετά την εξάμηνη δοκιμή.

Εκπληκτικά, υπήρξε σαφής διαφορά 226% μεταξύ των απαντήσεων που παρείχαν όσοι εκτέθηκαν σε μια ποικιλία αρωμάτων και τα άτομα της ομάδας ελέγχου. Μια σάρωση του εγκεφάλου τους αποκάλυψε επίσης μια σημαντική αλλαγή στην ανατομία που συνδέει τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι κρίσιμες για τη μνήμη και τη σκέψη μέσα στην ομάδα δοκιμής.

Καθώς όλοι οι εθελοντές είχαν παρόμοια καλή ψυχική υγεία, οι ερευνητές σκοπεύουν τώρα να δουν αν τα αποτελέσματα συνεχίζουν να ισχύουν και για άτομα που έχουν ήδη διαγνωστεί με κάποιο βαθμό γνωστικής απώλειας.

Ανεξάρτητα από την ηλικία ή την ψυχική κατάσταση, το να δίνετε στη μύτη σας κάτι να κάνει όταν σβήνουν τα φώτα και επικρατεί η σιωπή, σίγουρα δεν είναι ένας δυσάρεστος τρόπος για να γυμνάσετε το μυαλό σας τη νύχτα.

Πηγή: Science Alert