Μια 34χρονη γυναίκα με αφαντασία ανέπτυξε την ικανότητα να βιώνει νοητικές εικόνες για πρώτη φορά μετά τη λήψη μαγικών μανιταριών (magic mushrooms). Περιγράφοντας την ασυνήθιστη περίπτωση, ένας ερευνητής από το Πανεπιστήμιο Lumière Lyon 2 στη Γαλλία εξηγεί ότι η γυναίκα είχε ζήσει ολόκληρη τη ζωή της χωρίς νοητική αντίληψη, ωστόσο άρχισε να σκέφτεται και να ονειρεύεται με εικόνες μετά το ψυχεδελικό της ταξίδι.
Πιστεύεται ότι το 2-4% των ανθρώπων έχουν αφαντασία, η οποία αναφέρεται στην αδυναμία δημιουργίας νοητικών εικόνων. Περιγράφοντας την εμπειρία της, η γυναίκα δήλωσε:
«Αν κάποιος μου πει “φαντάσου ένα κάστρο”, μπορώ να φανταστώ μόνο ένα κάστρο που γνωρίζω, όπως το Χόγκουαρτς, και παίρνει τη μορφή περιγραφών που έχω διαβάσει, όχι εικόνων».
Αν και η αφαντασία δεν αποτελεί αναπηρία ή διαταραχή, η γυναίκα αποκάλυψε ότι η έλλειψη νοητικής απεικόνισης την δυσκόλευε να θυμάται διαδρομές και την έκανε να χάνει τακτικά το δρόμο της. Ωστόσο, μετά από μια δόση μανιταριών ψιλοκυβίνης, το εσωτερικό της σύμπαν ξαφνικά γέμισε από γραφικές σκηνές.
«Το βρήκα απίστευτο γιατί ήταν η πρώτη φορά που είχα εικόνες στο μυαλό μου και συνειδητοποίησα ότι μπορείς να παίζεις με τις εικόνες, να τις μεγεθύνεις, να τις σμικρύνεις, να αναλύεις τα χρώματα», εξήγησε. «Οι δυνατότητες με τις νοητικές εικόνες είναι ατελείωτες και δεν περιορίζονται στις οπτικές και αισθητηριακές εμπειρίες της πραγματικής ζωής».
Λίγο μετά το ψυχεδελικό ταξίδι της με τα μανιτάρια, η γυναίκα άρχισε να ονειρεύεται εικόνες και αναφέρει ότι το “μάτι του μυαλού της” παρέμεινε ανοιχτό για 12 ολόκληρους μήνες. «Πριν από αυτή την εμπειρία, δεν είχα οπτικές αναμνήσεις από τη ζωή μου και μετά την πρώτη πρόσληψη, μπόρεσα να τις έχω», είπε. «Για παράδειγμα, μια από τις καλύτερες αναμνήσεις μου, όταν έτρεχα πίσω από τις κότες στο σπίτι της γιαγιάς μου όταν ήμουν δύο ετών, υλοποιείται τώρα και σε οπτική μορφή».
Για να αξιολογήσει τις αλλαγές στην καθημερινή συνειδητή εμπειρία της γυναίκας, ο συγγραφέας της έκθεσης της ζήτησε να συμπληρώσει αναδρομικά το ερωτηματολόγιο Vividness of Visual Imagery Questionnaire. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η βαθμολογία της αυξήθηκε από την ελάχιστη βαθμολογία στη μέγιστη πριν μετά τη λήψη της ψιλοκυβίνης, γεγονός που υποδηλώνει μια έκρηξη νοητικής μεγαλοπρέπειας.
Ένα χρόνο αργότερα, η βαθμολογία της είχε πέσει στο μέσο όρο της βαθμολογίας ενός ατόμου χωρίς αφαντασία, υποδεικνύοντας ότι η ικανότητά της να αντιλαμβάνεται νοητικές εικόνες είχε διατηρηθεί, αλλά ήταν πλέον λιγότερο θεαματική από ό,τι ήταν αμέσως μετά το ταξίδι της. Για παράδειγμα, αποκάλυψε ότι οι εσωτερικές απεικονίσεις της είχαν γίνει λιγότερο πολύχρωμες στους 12 μήνες που μεσολάβησαν από την εμπειρία της με τα μανιτάρια.
Αν και είναι αδύνατο να πούμε πώς επήλθε αυτή η αντιστροφή, ο συγγραφέας της αναφοράς του περιστατικού εξηγεί ότι η ψιλοκυβίνη είναι γνωστό ότι μεταβάλλει την οπτική αντίληψη. Ταυτόχρονα, η αφαντασία έχει συνδεθεί με την εξασθένιση των συναισθημάτων και είναι, επομένως, πιθανό η επίδραση των ψυχεδελικών ναρκωτικών στη συναισθηματική επεξεργασία να επηρεάζει με κάποιον τρόπο τη νοητική απεικόνιση.
Παρά την εντυπωσιακή ιστορία της γυναίκας, ο συγγραφέας αναφέρει ότι «είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτή η αναφορά περίπτωσης βασίζεται σε ένα μόνο άτομο που βίωσε την εμφάνιση και την επιμονή των νοητικών εικόνων με την πάροδο του χρόνου και θα πρέπει να ερμηνεύεται με προσοχή».
«Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα που να περιλαμβάνει μεγαλύτερα δείγματα, μακροχρόνιες παρακολουθήσεις και ελεγχόμενες μελέτες για να διερευνηθούν οι πιθανές επιδράσεις της ψιλοκυβίνης και η διάρκειά τους στην ποιότητα ζωής και τις νοητικές εικόνες των ατόμων με αφαντασία».
Η αναφορά αναμένει την αξιολόγηση από ομότιμους και είναι διαθέσιμη ως προδημοσίευση στο PsyArXiv.
Πηγή: IFL Science
