Για μία ακόμη χρονιά, το Pavillon Populaire στο Μονπελιέ ερευνά τις συνδέσεις μεταξύ φωτογραφίας και ιστορίας· φέτος, φιλοξενεί την πρώτη αναδρομική στη Γαλλία για τη φωτογράφο Dora Kallmus, περισσότερο γνωστή ως Madame d’Ora, με σχεδόν 200 φωτογραφίες από αυστριακές, γερμανικές και γαλλικές συλλογές.

Γεννήθηκε το 1881 σε εύπορη εβραϊκή οικογένεια της Βιέννης και εισήλθε νωρίς στην τέχνη της φωτογραφίας. Το 1907, με το ψευδώνυμο Madame d’Ora έγινε μια από τις πρώτες γυναίκες που άνοιξαν στούντιο φωτογραφίας εστιάζοντας στο πορτρέτο· φωτογράφισε διασημότητες όπως τον ζωγράφο Gustav Klimt, τη σχεδιάστρια μόδας Emilie Flöge, τη ζωγράφο Alma Mahler-Werfel, την μπαλαρίνα Anna Pavlova αλλά και πολιτικά πρόσωπα και μέλη της υψηλής βιεννέζικης κοινωνίας. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι στις αρχές της Οργιώδους Δεκαετίας του 1920, συνάντησε τους σπουδαιότερους σχεδιαστές μόδας της εποχής – Balenciaga, Schiaparelli, Madame Agnès – και οι φωτογραφίες της πλημμύρισαν τα ταμπλόιντ και τα περιοδικά μόδας σε Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία και Ιταλία· το Vogue και το Harper’s Bazaar διαγκωνίζονταν για να εξασφαλίσουν φωτογραφίες της. Τη δεκαετία του 1930, απομακρύνθηκε από τον κόσμο της υψηλής ραπτικής και εισήλθε στον κόσμο του θεάτρου, του κινηματογράφου, του τραγουδιού, του καμπαρέ και του μιούζικ χολ. Φωτογράφισε και κλασικούς και πρωτοπόρους του χορού, όπως τη Lizica Codreanu. Το τολμηρό πορτρέτο της ολόγυμνης Anita Berber μαζί με τον χορευτή Sebastian Drosten χρονολογείται από εκείνη την περίοδό της.

Ακολούθησε η σκιά της Κατοχής από τους Ναζί και η απαγόρευση καλλιτεχνικής παραγωγής από Εβραίους. Με μια νέα φορητή Rolleiflex, σε αποστολή των Ηνωμένων Εθνών, δημιούργησε μια σειρά για τους καταυλισμούς προσφύγων στην Αυστρία, στρέφοντας τον φακό της σε κουρασμένα από τον πόλεμο πρόσωπα.

Υποχρεώθηκε να φύγει από τη Γαλλία και επέστρεψε μετά το τέλος του πολέμου. Κατεστραμμένη οικονομικά και χωρίς εξοπλισμό, άρχισε να υλοποιεί το πιο εντυπωσιακό πρότζεκτ της καριέρας της: «Πήγε στα σφαγεία του Παρισιού και φωτογράφισε πεθαμένα ζώα με έναν άνευ προηγουμένου τρόπο. Δεν υπήρχε πρόθεση να είναι σοκαριστικές, στρατευμένες ή ντοκουμενταρίστικες οι φωτογραφίες της. Η πρόθεσή της ήταν πιο καλλιτεχνική» εξηγεί ο Julien Prade, επικεφαλής του Lieux d’Art et d’Histoire του Μονπελιέ. Από ανάγκη και σε ηλικία 60 χρονών άρχισε πάλι στο Παρίσι την επαγγελματική δραστηριότητά της. «Έχω ξοδέψει τόσα χρήματα, έχω επενδύσει τόσο πολύ στις ιδέες μου, οπότε έπρεπε να επιστρέψω στα πορτρέτα, τουλάχιστον εν μέρει, απλά για τα λεφτά» είχε γράψει σε φιλικό πρόσωπο το 1954.

Η έκθεση «La surface et la chair, Madame d’Ora, Vienne-Paris, 1907-1957» ολοκληρώνεται στις 16 Απριλίου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ