Το μεγαλύτερο παγόβουνο στον κόσμο κινείται μετά από περισσότερα από 30 χρόνια που ήταν κολλημένο στον πυθμένα του ωκεανού. Το παγόβουνο, που ονομάζεται Α23a, αποκολλήθηκε από την ακτογραμμή της Ανταρκτικής το 1986, όμως γρήγορα “προσγειώθηκε” στη θάλασσα Weddell, αποτελώντας, ουσιαστικά, ένα νησί πάγου.
Με έκταση σχεδόν 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι μεγαλύτερο από το διπλάσιο του μεγέθους του ευρύτερου Λονδίνου (Greater London), όπως αναφέρει το BBC. Τον τελευταίο χρόνο το A23a παρασύρεται με ταχύτητα, και το παγόβουνο πρόκειται τώρα να ξεφύγει από τα νερά της Ανταρκτικής.
Το A23a είναι πραγματικά τεράστιο, και δεν είναι μόνο το πλάτος του που εντυπωσιάζει. Αυτή η πλάκα πάγου έχει πάχος περίπου 400 μέτρα -για λόγους σύγκρισης, το Λονδίνο Shard, ο ψηλότερος ουρανοξύστης στην Ευρώπη, έχει ύψος μόλις 310 μέτρα.
Γιατί, λοιπόν, το Α23a κινείται;
«Ρώτησα μερικούς συναδέλφους γι’ αυτό, αναρωτώμενος αν υπήρχε κάποια πιθανή αλλαγή στις θερμοκρασίες του νερού της υφαλοκρηπίδας που θα μπορούσε να το έχει προκαλέσει, αλλά όλοι συμφώνησαν ότι απλά ήρθε αυτή η ώρα», δήλωσε ο δρ Άντριου Φλέμινγκ, ειδικός σε θέματα τηλεπισκόπησης από το British Antarctic Survey (BAS).
«Ήταν καθηλωμένο από το 1986, αλλά τελικά επρόκειτο να μειωθεί (σε μέγεθος) αρκετά ώστε να χάσει την πρόσφυση και να αρχίσει να κινείται. Εντόπισα την πρώτη κίνηση το 2020».
Το A23a κινείται τους τελευταίους μήνες, με κινητήρια δύναμη τους ανέμους και τα ρεύματα, και τώρα περνάει το βόρειο άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου. Όπως τα περισσότερα παγόβουνα από τον τομέα Weddell, το Α23a είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κινηθεί προς το Ανταρκτικό Περιφερειακό Ρεύμα, το οποίο θα το μεταφέρει προς τον Νότιο Ατλαντικό σε μια διαδρομή που έχει γίνει γνωστή ως «λεωφόρος παγόβουνων».
Πρόκειται για την ίδια κίνηση νερού -και τους δυτικούς ανέμους που τη συνοδεύουν- την οποία εκμεταλλεύτηκε ο διάσημος εξερευνητής Sir Ernest Shackleton το 1916 για να διαφύγει από την Ανταρκτική μετά την απώλεια του πλοίου του, του Endurance, στον συντριπτικό θαλάσσιο πάγο.
Οι επιστήμονες θα παρακολουθούν στενά την πρόοδο του A23a.
Αν φτάσει στη Νότια Γεωργία των ΗΠΑ, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις εκατομμύρια φώκιες, τους πιγκουίνους και άλλα θαλασσοπούλια που αναπαράγονται στο νησί. Ο μεγάλος όγκος του A23a θα μπορούσε να διαταράξει τις συνήθεις διαδρομές αναζήτησης τροφής των ζώων, εμποδίζοντάς τα να ταΐσουν σωστά τα μικρά τους.
Αλλά θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι τα παγόβουνα είναι μόνο αντικείμενα κινδύνου που βυθίζουν κρουαζιερόπλοια (βλ. Τιτανικός), καθώς υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση της σημασίας τους για το ευρύτερο περιβάλλον.
Καθώς αυτά τα μεγάλα παγόβουνα λιώνουν, απελευθερώνουν την ορυκτή σκόνη που ενσωματώθηκε στον πάγο τους όταν ήταν μέρος των παγετώνων κατά μήκος του βραχώδους πυθμένα της Ανταρκτικής. Αυτή η σκόνη αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών για τους οργανισμούς που αποτελούν τη βάση των τροφικών αλυσίδων των ωκεανών.
«Με πολλούς τρόπους αυτά τα παγόβουνα είναι ζωογόνα -είναι το σημείο εκκίνησης για πολλές βιολογικές δραστηριότητες», δήλωσε η Δρ Κάθριν Γουόκερ, από το Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Woods Hole, η οποία γεννήθηκε την ίδια χρονιά με τον Α23α.
Πηγή: BBC
