Τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986, οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό «Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν» του Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, ξεκίνησαν κάποιες προγραμματισμένες εργασίες για ένα πείραμα που είχε ως σκοπό να ελέγξει τα συστήματα ασφαλείας.
Το πείραμα αυτό, είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσει στο μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα που γνώρισε η ανθρωπότητα του οποίου οι ακριβείς λόγοι ακόμη παραμένουν άγνωστοι.
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου πειράματος, οι επιστήμονες έκλεισαν τα αυτόματα συστήματα ρύθμισης της ισχύος της τέταρτης μονάδας του σταθμού καθώς και τα συστήματα ασφαλείας, άφησαν όμως τον αντιδραστήρα να λειτουργεί με μόλις το 7% της ισχύος του. Στη 1.23 τα ξημερώματα, προκλήθηκαν αλυσιδωτές αντιδράσεις στον τέταρτο αντιδραστήρα οι οποίες προκάλεσαν διαδοχικές εκρήξεις οι οποίες τίναξαν το ατσάλινο σκέπαστρο του αντιδραστήρα, το οποίο είχε βάρος χίλιους τόνους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γεμίσει η ατμόσφαιρα με ραδιενεργό υλικό το οποίο μέσω του αέρα διασκορπίστηκε ταχύτατα τριγύρω.
Η Ε.Σ.Σ.Δ. προσπάθησε αρχικά να συγκαλύψει το γεγονός. Δυο ημέρες αργότερα, σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης, άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα και απαίτησαν μια εξήγηση. Τελικά η σοβιετική κυβέρνηση αναγκάστηκε να παραδεχθεί πως έγινε ένα «μικρό ατύχημα». Τα πυρηνική καύσιμα, φλέγονταν επί δέκα ημέρες και απελευθέρωναν συνεχώς στην ατμόσφαιρα ραδιενέργεια.
Η ποσότητα ραδιενέργειας που απελευθερώθηκε στην ατμόσφαιρα, αντιστοιχούσε σε 200 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμα.
Ραδιενεργός σκόνη απλώθηκε πάνω από την Ευρώπη και έφτασε μέχρι και τον Βόρειο Πόλο, ενώ χρειάστηκαν 7000 τόνοι μετάλου και 400000 κυβικά μέτρα σιδηραπαγούς σκυροδέματος ώστε να θαφτούν εκατοντάδες τόνοι πυρηνικών καυσίμων και ραδιενεργών συντριμμιών μέσα σε έναν κλειστό τάφο. Ο επίσημος απολογισμός των νεκρών μετά την έκρηξη έφτασαν τους 31. Ωστόσο, από το 1986 και μετά, έχουν πεθάνει 25000 άνθρωποι από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που πήγαν στο Τσέρνομπιλ για τις εργασίες αποκατάστασης του πυρηνικού σταθμού.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, εκτέθηκαν σε τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας περίπου 8,4 εκατομμύρια άνθρωποι, κάτοικοι αυτών των τριών χωρών, ενώ μολύνθηκε έκταση 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. 400000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και περίπου 6 εκατομμύρια εξακολουθούν να ζουν σε μολυσμένες περιοχές.
Οι ακριβείς λόγοι που οδήγησαν στο πυρηνικό ατύχημα παραμένουν ακόμη άγνωστοι.
Σύμφωνα με όσα έχουν ειπωθεί, το ατύχημα ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς αλυσιδωτών παραγόντων, ανάμεσά τους τα ανεπαρκή συστήματα ασφαλείας του αντιδραστήρα καθώς και το ανθρώπινο λάθος. Πιθανότατα εργαζόμενοι χωρίς σχετική εξουσιοδότηση και ελλιπώς καταρτισμένοι έκαναν λανθασμένουν χειρισμούς την ίδια στιγμή που είχαν απενργοποιηθεί τα συστήματα ασφαλείας.
Το εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ έκλεισε τον Δεκέμβριο του 2000 μετά από διεθνείς πιέσεις που δεχόταν η Κυβέρνηση της Ουκρανίας και υπό τον φόβο νέων πιθανών εκρήξεων στους απαρχαιωμένους αντιδραστήρες του.