«Γαστρονομία σημαίνει μαγειρεύω, τρέφω, σημαίνει σκέφτομαι την αγροτιά και τη θάλασσα με κριτήριο τη βιωσιμότητα», είπε ο βραβευμένος με τρία αστέρια Μισελέν Ολιβιέ Ρελενζέ, στην εκδήλωση που οργάνωσε το Γαλλικό Ινστιτούτο στο πλαίσιο του προγράμματος «Η Νύχτα των Ιδεών» και εστίασε κυρίως στη βιωσιμότητα των θαλασσών και των θαλασσίων ειδών.

Το «παρών» έδωσε και ο ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Μακρόν, για τους Ωκεανούς και τους Πόλους στο υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας, Ολιβιέ Πουάβρ ντ’ Αρβόρ.

Ο κ. Ντ’ Αρβόρ μας υπενθύμισε ότι τα νέα είναι πολύ δυσάρεστα για τη Μεσόγειο και ειδικά το ανατολικό τμήμα της, που έχει γίνει «πολύ ζεστό, πολύ μολυσμένο και πολύ όξινο». Η Γαλλία, τόνισε ο Γάλλος αξιωματούχος, που περνάει τον μισό του χρόνο στη Σκύρο, βρίσκεται στην πρωτοπορία της προστασίας των θαλασσών και είναι η μόνη που έχει απαγορεύσει την εκμετάλλευση του βυθού στην ΑΟΖ της. Για την Ελλάδα είπε ότι έχει σημαντικό ρόλο να παίξει με τον δυναμικό εφοπλισμό της, τους νέους, τον παράκτιο πληθυσμό, τους ψαράδες και τα νησιά της που είναι πηγή τουριστικού πλούτου.

Οι ομιλητές έδειξαν πόσο αλύπητα και ανέλεγκτα χτυπάει η ανθρώπινη δραστηριότητα το θαλάσσιο στοιχείο και τα όντα που ενδημούν σ’ αυτό. Απαρίθμησαν : Μαζική, βιομηχανική αλιεία, υπεραλίευση μέχρις εξαντλήσεως, παράνομη αλιεία, σπάταλη και αλόγιστη αλιεία με απόρριψη του 1/3 των αλιευμάτων πάλι στη θάλασσα. Θαλάσσιες μεταφορές «χωρίς διόδια», με το 90% του παγκόσμιου εμπορίου να γίνεται δια θαλάσσης. Κι όλα αυτά χωρίς να υπολογίσουμε το βαρύ αποτύπωμα που αφήνει το πολεμικό ναυτικό των μεγάλων χωρών, που είναι όλες θαλάσσιες δυνάμεις. Από την άλλη πλευρά, το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση ως 15 χιλιομέτρων από τις ακτές. Μεγάλο μέρος αυτού ζει από τη θαλάσσια ζωή και δεν είναι ασφαλές από την επαπειλούμενη αύξηση της στάθμης του νερού, λόγω της κλιματικής αλλαγής. «Οι επιστήμονες γνωρίζουν περισσότερα για το διάστημα παρά για τη θάλασσα», τόνισε ο κ. Ντ ‘ Αρβόρ ζητώντας πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών για δεσμευτική νομοθεσία και «γαλάζια κονδύλια».

Ενα «πράσινο αστέρι» από τον Οδηγό της Μισελέν

Όταν μαγειρεύουμε ψάρια πρέπει να ξέρουμε τα αποθέματα και τις τεχνικές αλιείας, να συνεργαζόμαστε με τον ψαρά και να γνωρίζουμε τα ψάρια, είπε ο βραβευμένος μάγειρας κ. Ρελενζέ. Παρά τις δυσκολίες ν’ αλλάξουν οι συνήθειες, αναγνώρισε ότι «κάτι κινείται». Στην Αλσατία σε εστιατόρια με αστέρια, έχουν προϊόντα από λίμνες και ποτάμια. Ο Οδηγός Μισελέν έχει δημιουργήσει το «πράσινο αστέρι». Ολοι έχουν καταλάβει το θέμα. Ο ίδιος βλέπει θετικά το ψάρεμα με δόλωμα και την οστρακοκαλλιέργεια.

Μια πολύ δροσερή νότα ανάμεσα στις ομιλίες, ήταν η μικρή ταινία που εμφανίστηκε στην οθόνη του αμφιθεάτρου, με ένα καϊκι και μέσα να συνομιλούν και να μαγειρεύουν ο σεφ της γαλλικής πρεσβείας Ζαν- Μαρί Χοφμάν με τον Λευτέρη Αραπάκη, βραβευμένο «Νέο Πρωταθλητή της Γης»(ΟΗΕ) και συνιδρυτή της ΕΝΑΛΕΙΑ.

«Οι μάγειρες έχουμε ρόλο και πρέπει να αντιληφθούμε το επείγον της υπόθεσης», είπε ο κ. Χοφμάν, ο οποίος ανέφερε την περίπτωση του ερυθρού τόνου που ενώ έτεινε προς εξαφάνιση έγινε, μετά από σωστή διαχείριση και ελέγχους, ξανά ψάρι βιώσιμης αλιείας.

Μιλώντας για τη δουλειά του στην πρεσβεία, είπε ότι «μαγειρεύει με βιώσιμες πρώτες ύλες και σεβασμό στο περιβάλλον».

Το «ψάρεμα»  των πλαστικών

Ο κ. Αραπάκης από οικογένεια ψαράδων σε βάθος πέντε γενεών βλέπει τη θάλασσα αλλιώς: «Ψαρεύει πλαστικά». Εχει καταφέρει να αναπτύξει συνεργασία με 1500 επαγγελματίες αλιείς στην Ελλάδα και την Ιταλία, οι οποίοι συλλέγουν τα πλαστικά της θάλασσας και στη συνέχεια σε συνεργασία με εταιρίες ανακύκλωσης, τα πάνε σε κέντρα διαλογής και εντάσσονται στην κυκλική οικονομία. Μερικά παραδείγματα: Τα πλαστικά μπουκάλια στέλνονται σε εταιρία μόδας στη Μαδρίτη για τσάντες, παπούτσια και τζάκετ. Τα δίχτυα πάνε στην Ολλανδία, τη Γαλλία και τη Σλοβενία για κάλτσες και μαγιό και τα υπόλοιπα σε εταιρία ανακύκλωσης στην Αττική, όπου μετασχηματίζονται σε μικρές μπάλες πλαστικού για να λιώσουν και να δημιουργηθούν νέα προϊόντα.

Μια άλλη δράση της ΕΝΑΛΕΙΑΣ είναι να εκπαιδεύει ψαράδες στον «αλιευτικό τουρισμό», ένας τρόπος, όπως λέει, «να ψαρεύουν λιγότερο αλλά να αυξάνουν το εισόδημά τους».

Όραμά μου είναι «η γαλάζια αναγέννηση της Μεσογείου», είπε ο κ. Αραπάκης, ενώ η συνομιλία πάνω στο καϊκι έκλεισε με ένα πιάτο που ετοίμασε ο κ. Χοφμάν με -τον βιώσιμο πλέον- τόνο, εσπεριδοειδή και αβοκάντο.

Στη διάρκεια της βραδιάς συζητήθηκε και το ζήτημα των ζώων το οποίο «κερδίζει έδαφος σε νομικό και ηθικό επίπεδο», με τη φιλόσοφο Σάντρα Λοζιέ να αναπτύσσει το θέμα.

Η εκδήλωση έκλεισε με τη συζήτηση για την «εξέλιξη των προτύπων κατανάλωσης», με συνομιλητές τον Χρήστο Βρεττό, εκπρόσωπο της Πανευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενεργειακών Συνεταιρισμών (RESCoop.eu) και της Electra Energy Cooperative, τον Αλέξη Γαληνό, διευθυντή της Organisation Earth και τον Πέτρο Μαρκόπουλο, επικεφαλής του Τμήματος Καθαρής Ενέργειας και Βιώσιμων Μεταφορών του Δικτύου Αειφόρων Νήσων.

«Δεν μπορούμε να θρηνούμε τις καταστροφικές συνέπειες της αύξησης της θερμοκρασίας και των ακραίων φαινομένων χωρίς να αμφισβητούμε το υπάρχον κοινωνικό μοντέλο, το μοντέλο κατανάλωσης και ανάπτυξης», ήταν το πνεύμα των ομιλητών που ολοκλήρωσαν την εκδήλωση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ