Ο ανώτατος αξιωματικός δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή υπηρεσία συνόρων αναφέρει σε εμπιστευτική του έκθεση ότι «η Frontex θα πρέπει να σταματήσει να συνεργάζεται με την Ελλάδα», το οποίο αν συμβεί θα είναι ένα πλήγμα ανυπολόγιστης σημασίας για την χώρα μας.
Συγκεκριμένα, ο αξιωματικός επισημαίνει ότι η Frontex έχει «συλλάβει» έλληνες συνοριοφύλακες να κακομεταχειρίζονται τους αιτούντες άσυλο, συμπεριλαμβανομένης της βίαιης επαναπροώθησής τους πίσω στην Τουρκία και του διαχωρισμού των παιδιών μεταναστών από τους γονείς τους, σύμφωνα με εμπιστευτικά έγγραφα που φέρνουν στη σημοσιότητα οι New York Times.
Οι συντάκτριες του επίμαχου δημοσιεύματος, Μόνικα Πρόντσουκ και Ματίνα Στέβις-Γκρίντνεφ, αναφέρουν πως ο επικεφαλής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της υπηρεσίας συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης «καταγγέλλει επισήμως την Ελλάδα για συρροή καταχρήσεων από τις ελληνικές αρχές». Σε πόρισμα που υποβλήθηκε τον περασμένο μήνα, ο επικεφαλής των δικαιωμάτων είπε ότι δεν υπήρξε «απολύτως καμία αλλαγή στην αναφερόμενη πρακτική [εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης]».
Ο εν λόγω αξιωματικός ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο οποίος έχει καθήκον του να εκδίδει τριμηνιαίες εκθέσεις για τις συνθήκες στα σύνορα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπως η Πολωνία, η Ιταλία και η Ελλάδα, παρουσιάζει την χώρα μας ως εκείνη όπου συμβαίνουν οι περισσότερες και συστηματικότερες παραβιάσεις.
Στις αναφορές των δύο τελευταίων τριμήνων, το ελληνικό τμήμα συνόρων χαρακτηρίζεται ως το χειρότερο όλων, με τον αξιωματικό να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι έχει συγκεντρώσει πολλές «αξιόπιστες αναφορές» ότι οι ελληνικές αρχές διώχνουν συστηματικά μετανάστες τόσο στα θαλάσσια όσο και στα χερσαία σύνορα, τους απαγορεύουν την πρόσβαση στην προστασία, διαχωρίζουν τα παιδιά από τους γονείς τους και αντιμετωπίζουν τους μετανάστες με «εξευτελιστικό» τρόπο.
Η σοβαρότητα αυτών των ισχυρισμών – μετά από τρεις κλιμακούμενες «γμωμοδοτησεις» του – ώθησε τον αξιωματικό να συστήσει επισήμως την «αναστολή της επιχείρησης της Frontex στην Ελλάδα».
«Η τεκμηρίωση των παράνομων πρακτικών στην Ελλάδα από τον επικεφαλής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Frontex είναι σοβαρή», είπαν ειδικοί μιλώντας στην αμερικανική εφημερίδα, επειδή προέρχεται από τον ίδιο τον οργανισμό και όχι από εξωτερικές πηγές όπως τα ΜΜΕ ή διάφορες ΜΚΟ και μη κυβερνητικές οργανώσεις.
«Παραμένοντας σε μια επιχείρηση και σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου υπάρχουν παραβιάσεις δικαιωμάτων, η Frontex παραβιάζει το κράτος δικαίου», δήλωσε η Λουίζα Μάριν, νομικός συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο που εδρεύει στη Φλωρεντία, η οποία ερευνά την Frontex για πάνω από μια δεκαετία.
Πάντας, οι «συστάσεις» του συγκεκριμένου αξιωματικού δεν είναι δεσμευτικές για την Frontex, γι’ αυτό και η ίδια η υπηρεσία, σε δήλωσή της, ξεκαθάρισε προ ωρών ότι «επί του παρόντος, δεν βλέπουμε λόγο να αποχωρήσουμε από μια από τις πιο δύσκολες συνοριακές περιοχές ολόκληρης της ΕΕ».
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Πάντως, η Κομισιόν επενέβη επί του συγκεκριμένου φλέγοντος θέματος και δήλωσε ότι «επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να κινήσει μια διαδικασία», γνωστή ως «διαδικασία επί παραβάσει», που θα μπορούσε να οδηγήσει στην προσαγωγή της Ελλάδας στα δικαστήρια.
Από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε ότι «σέβεται το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο και ότι οι ισχυρισμοί [της Frontex] διερευνώνται», προσθέτοντας ότι «είχε διορίσει τον δικό της υπεύθυνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και είχε ένα ευρύτερο σχέδιο, που είχε αναπτύξει με την Κομισιόν, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών».
Η Frontex ανέστειλε μόνο μία φορά τις δραστηριότητές του για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην Ουγγαρία το 2021, αφού αυτή η διαδικασία οδήγησε σε επιτυχή δικαστική υπόθεση κατά της χώρας.
