Για την σταδιακή απόσυρση των έκτακτων μέτρων για τη στήριξη των νοικοκυριών απέναντι στις αυξήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το τέλος του 2023 έχει δεσμευτεί η απελθούσα κυβέρνηση.

Οπως αναφέρεται στην έκθεση εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Εφόσον δεν υπάρξουν περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου, οι Αρχές σχεδιάζουν να καταργήσουν σταδιακά τα μέτρα που ισχύουν επί του παρόντος ακόμη φέτος».

Τη σχετική επισήμανση κάνουν οι τεχνοκράτες της Κομισιόν μεταφέροντας τις σχετικές δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.

Πράγματι, η προηγούμενη κυβέρνηση έδωσε παράταση στα έκτακτα μέτρα που ψηφίστηκαν πέρυσι τον Αύγουστο μέχρι και το τέλος του Σεπτεμβρίου, όταν ο αρχικός σχεδιασμός της ήταν να τα διατηρήσει μέχρι και το τέλος του 2023. Αυτό σημαίνει ότι το πλέγμα των παρεμβάσεων (πλαφόν στα έσοδα χονδρεμπορικής των ηλεκτροπαραγωγών, επιδοτήσεις των λογαριασμών νοικοκυριών και πάγωμα της ρήτρας αναπροσαρμογής) θα ισχύουν μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου, όταν θα έπρεπε να λήξουν την 1η Ιουλίου.

Οπως προκύπτει από το κείμενο της Κομισιόν, τα έκτακτα μέτρα θα διατηρηθούν έως το τέλος του χρόνου αν οι τιμές ενέργειας αυξηθούν και πάλι.

Οι προβλέψεις του σχετικού μηχανισμού

Ούτως ή άλλως ο μηχανισμός που είχε εφαρμόσει η κυβέρνηση λειτουργεί αυτόματα. Δηλαδή το πλαφόν ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής ενεργοποιείται αν οι τιμές χονδρεμπορικής αγοράς ξεπεράσουν τα ανώτατα όρια που επιβάλλονται στις θερμικές μονάδες, τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς και τις ΑΠΕ. Οπως και να ‘χει, η Κομισιόν από την έκθεση για την Ελλάδα που αφορά το σύμφωνο σταθερότητας διαπιστώνει πως η χώρα μας έδωσε επιδοτήσεις στη συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, χωρίς όμως να στοχεύσει τα ευάλωτα νοικοκυριά.

Να σημειωθεί ότι το κόστος των ενεργειακών μέτρων εκτιμάται σε 0,9% του ΑΕΠ για το 2023 έναντι αρχικής πρόβλεψης 5,8% του ΑΕΠ, επειδή οι τιμές ενέργειας υποχωρούν.

Οι συγκεκριμένες παρατηρήσεις της Κομισιόν για το ότι δεν δόθηκαν στοχευμένες επιδοτήσεις σε ευάλωτα νοικοκυριά δημιουργούν ένα τετελεσμένο για την επόμενη κυβέρνηση: αν οι τιμές ενέργειας επανέλθουν ανοδικά από το 2024, τότε το πακέτο μέτρων στήριξης θα πρέπει να αφορά μόνο τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Αρα αυτό σημαίνει ότι η χορήγηση επιδοτήσεων σχεδόν σε όλους τους οικιακούς καταναλωτές τελειώνει.

Πάντως, όπως επισημαίνεται και στην ίδια έκθεση της Κομισιόν, η χώρα μας σταδιακά από το φθινόπωρο του 2022 άλλαξε το πλέγμα των παρεμβάσεων – κάτι στο οποίο οδήγησε και το πλαφόν της χονδρεμπορικής – επιχορηγώντας τις οικιακές καταναλώσεις μέχρι 500 κιλοβατώρες τον μήνα και εκείνες άνω των 500 κιλοβατωρών μόνο αν πετύχαιναν μείωση κατά 15% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού. Επιπλέον εδώ και πολλούς μήνες έχει παύσει η ενίσχυση των λογαριασμών ρεύματος των επιχειρήσεων. Πάντως, οι τιμές του φυσικού αερίου υποχωρούν, έχοντας πέσει κάτω από τα 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μειώνονται και οι τιμές ρεύματος της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα και οι πάροχοι να κατεβάζουν τις ανταγωνιστικές χρεώσεις. Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο με επιδότηση μόλις 0,015 ευρώ ανά κιλοβατώρα οι τελικοί λογαριασμοί ρεύματος επέστρεψαν σε επίπεδα προ ενεργειακής κρίσης.

Αλλά και το πλαφόν αποδίδει ελάχιστα έσοδα στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο επιχορηγεί τους λογαριασμούς ρεύματος.

Κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές υποχωρούν και άρα σταδιακά και εφόσον αυτές αποκλιμακώνονται και άλλο δεν θα απαιτούνται επιδοτήσεις.