Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απέλυσε τον επικεφαλής μιας από τις σημαντικότερες οικονομικές υπηρεσίες της χώρας, λίγες μόλις ώρες μετά τη δημοσιοποίηση απογοητευτικών στοιχείων για την αγορά εργασίας. Προφανώς, το πρόβλημα δεν ήταν τα ίδια τα νούμερα. Ήταν ποιος τα είπε.
Σε μια ακόμη επίδειξη ψύχραιμης ηγεσίας, ο Τραμπ βγήκε στα κοινωνικά δίκτυα και, χωρίς καμία απόδειξη φυσικά, κατηγόρησε την Erika McEntarfer, επικεφαλής του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας (BLS), ότι «μαγείρεψε» τα στοιχεία ώστε να φαίνεται άσχημα το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, και, κυρίως, ο ίδιος. Σαν να λέμε: όταν τα δεδομένα δεν σου κάνουν, διόρθωσέ τα. Ή καλύτερα, απόλυσέ τα.
Οι αγορές, με τη γνωστή τους ευαισθησία στο «ηγετικό χάρισμα», αντέδρασαν όπως ήταν αναμενόμενο: με πτώση. Ορισμένοι, μάλιστα, είχαν το θράσος να κατηγορήσουν τον πρόεδρο ότι υπονομεύει την αξιοπιστία των δημοσίων θεσμών. Τι να πεις… Αχάριστοι.
Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, δήλωσε ότι ο Τραμπ είναι ένας «κακός ηγέτης» που «πυροβολεί τον αγγελιοφόρο». Προφανώς ο Σούμερ δεν καταλαβαίνει την ανάγκη του Τραμπ για ένα αφήγημα όπου όλοι, από στατιστικολόγους μέχρι καιρούς, συνωμοτούν εναντίον του.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, την ίδια μέρα ανακοινώθηκαν τα στοιχεία που έδειξαν πως η οικονομία των ΗΠΑ πρόσθεσε μόλις 73.000 θέσεις εργασίας τον Ιούλιο, αρκετά κάτω από τις προβλέψεις για 109.000. Επίσης, αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω οι προσλήψεις του Μαΐου και του Ιουνίου, με 250.000 λιγότερες δουλειές απ’ ό,τι νόμιζαν. Τεχνική λεπτομέρεια.
Ο Τραμπ, ακάθεκτος, επέμεινε: «Η Οικονομία ΑΝΘΕΙ υπό την “ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΤΡΑΜΠ”». Με κεφαλαία, γιατί έτσι λέγονται οι αλήθειες.
Η οικονομολόγος Heather Long, βέβαια, είχε διαφορετική άποψη, χαρακτηρίζοντας τα στοιχεία «gamechanger» και προειδοποιώντας πως η αγορά εργασίας επιδεινώνεται ραγδαία λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι δασμοί του Τραμπ. Αλλά τι να ξέρει εκείνη από branding…
Ο πρόεδρος, φυσικά, συνεχίζει να αγνοεί τις ανησυχίες. Οι δασμοί του, λέει, θα αναγεννήσουν τη μεταποίηση στις ΗΠΑ και θα εξισορροπήσουν το παγκόσμιο εμπόριο. Ίσως και ένα τσουνάμι.
Μόνο που τα πρόσφατα οικονομικά δεδομένα και οι συνεχείς προειδοποιήσεις από τις επιχειρήσεις μάλλον δυσκολεύουν αυτή τη θεωρία. Όχι ότι αυτό έχει σημασία, γιατί όταν είσαι ο ήλιος του σύμπαντος, τα στατιστικά είναι απλώς ενοχλητικά σύννεφα.
Όταν δεν του αρέσουν οι αριθμοί, ο Τραμπ δεν αλλάζει πολιτική. Αλλάζει τον άνθρωπο που τους ανακοίνωσε. Η απόλυση της Erika McEntarfer από την ηγεσία του BLS, επειδή τα στατιστικά για τις θέσεις εργασίας δεν τον κολάκεψαν, προκάλεσε κύμα αντιδράσεων, από τον πρώην Υπ. Οικονομικών Larry Summers, που μίλησε για πρακτικές απολυταρχικών καθεστώτων, μέχρι πρώην στελέχη του ίδιου του οργανισμού, που θύμισαν πως όταν τα δεδομένα πολιτικοποιούνται, χάνεται η εμπιστοσύνη σε κάθε μορφή επίσημης πληροφορίας.
Η McEntarfer χαρακτήρισε τη θητεία της «τιμή ζωής» και τουλάχιστον φεύγει με αξιοπρέπεια, σε αντίθεση με το Χρηματιστήριο, που κατέρρευσε την ίδια μέρα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ τα βάζει με όσους κρατούν τα οικονομικά του καθρεφτάκια. Ο Jerome Powell της Fed ήταν ο προηγούμενος στόχος: επειδή δεν του κάνει τη χάρη να ρίξει τα επιτόκια πριν δει τι πραγματικά κάνουν οι δασμοί στην οικονομία.
Μια θέση στη Fed αδειάζει τώρα, δίνοντας στον Τραμπ ευκαιρία για “φρέσκο αίμα”, ενώ προσωρινά το BLS αναλαμβάνει ο αναπληρωτής διευθυντής William Wiatrowski. Το Υπουργείο Εργασίας απέφυγε να σχολιάσει.
Εντωμεταξύ, οι αναθεωρήσεις των στατιστικών για την απασχόληση —που γίνονται κάθε μήνα— ήταν φέτος πιο βαριές από το συνηθισμένο. Οι ειδικοί πάντως δεν βλέπουν κάτι ύποπτο: απλώς τα μικρά επιχειρηματικά σκάφη βουλιάζουν πρώτα και απαντούν τελευταία.
Η McEntarfer είχε 20 χρόνια προϋπηρεσία στο δημόσιο και επιβεβαιώθηκε σχεδόν ομόφωνα από τη Γερουσία το 2023. Αλλά δεν είχε προβλέψει το βασικό προσόν που απαιτείται σήμερα για να μείνεις στη θέση σου: να φέρνεις ωραία νούμερα.
*Πηγή: BBC News
