Στην Ελλάδα έχουμε ήδη δυο επιβεβαιωμένα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων, τα οποία είναι αμφότερα εισαγόμενα. Μπορεί ο αριθμός να είναι ακόμη εξαιρετικά μικρός, όμως δεν παύουμε να ανησυχούμε για το πόσο μεταδοτική είναι αυτή η νόσος αλλά και τι διαστάσεις μπορεί να πάρει. Πάνω απ΄όλα ομως, ανησυχούμε κυρίως για το ενδεχόμενο μιας νέας πανδημίας ενώ ο covid όχι μόνο δεν έχει τελειώσει, αλλά στην παρούσα φάση εμφανίζει και έξαρση. Πως θα αντιμετωπίσουμε λοιπόν και την ευλογιά των πιθήκων; Υπάρχει εμβόλιο; Θα χρειαστεί να εμβολιαστεί και πάλι ο γενικός πληθυσμός;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η συγκεκριμένη νόσος είναι σχεδόν αδύνατον να προκαλέσει πανδημία, τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα δεδομένα. Ο παγκόσμιος κίνδυνος αξιολογείται ως μέτριος, αξιολογώντας το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που πολλά κρούσματα της συγκεκριμένης νόσος εκδηλώνονται σε πολλές διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία και ΗΠΑ).
Ορισμένες χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ, έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν τον λεγόμεν «δακτυλιοειδή εμβολιασμός», που είναι μια στοχευμένη στρατηγική και αφορά στην χορήγηση εμβολίων κατά της ευλογιάς των πιθήκων σε άτομα που έχουν έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα. Βέβαια, σύμφωνα με την Natalie Dean, επιστήμονα του Πανεπιστημίου Emory στην Ατλάντα της Πολιτείας της Τζόρτζια των ΗΠΑ, εξήγησε στο περιοδικό Νature ότι παρόλο που τα συγκεκριμένα εμβόλια θεωρούνται ασφαλή και αποτελεσματικά, έχουν υποβληθεί σε σχετικά περιορισμένες επιστημονικές δοκιμές για την συγκεκριμένη ασθένεια.
Μια άλλη δυσκολία του «δακτυλιοειδούς εμβολιασμού» είναι ότι αφενός έχει δύσκολη εφαρμογή σε ορισμένες χώρες και αυτό οφείλεται στο ότι βασίζεται σε αυστηρό εντοπισμό επαφών, αφετέρου ότι οι άνθρωποι πρέπει να δώσουν τη συγκατάθεσή τους για να εμβολιαστούν,καθώς τα εμβόλια που προορίζονται για αυτή τη νόσο έχουν σπάνιες μεν, αλλά εξαιρετικά σοβαρές παρενέργειες. Τέλος, αυτού του είδους ο εμβολιασμός, μπορεί να εφαρμοστει μόνο στη φάση που οι αριθμοί των κρουσμάτων είναι χαμηλοί άρα και διαχειρίσιμοι.
Η ευλογιά των πιθήκων, είναι ιός παρόμοιος με εκείνον της απλής ευλογιάς, επομένως όσοι είναι εμβολιασμένοι γι αυτή την ασθένεια, είναι κατά κάποιο τρόπο μερικώς προστατευμένοι.
Υπάρχουν δυο τύποι εμβολίων κατά της ευλογιάς ο καθένας από τους οποίους περιέχει τον ζωντανό ιο Vaccinia. Τα συγκεκριμένα εμβόλια θεωρουνται αποτελεσματικά σε ποσοστό περίπου 85% κατά και της ευλογιάς των πιθήκων σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο οποίος βασίζεται σε στατιστικές από τις αφρικανικές χώρες που ο ιος υπήρξε πανδημικός εδώ και χρόνια.
Εκτός όμως από τα εμβόλια κατά της απλής ευλογιάς που όπως είπαμε προστατεύουν μερικώς και από την ευλογιά των πιθήκων, υπάρχει και ένα ακόμη εμβόλιο που πήρε έγκριση για την πρόληψη συγκεκριμένα της ευλογιάς των πιθήκων.
Το εμπορικό του όνομα στην Ευρώπη είναι Imvanex και το παράγει η φαρμακοβιομηχανία Βavarian Nordic στη Δανία.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενημέρωσε ότι αυτό το εμβόλιο περιέχει ζωντανό τροποποιημένο «ιό δαμαλίτιδας τύπου Ankara», ο οποίος σχετίζεται με τον ιό της ευλογιάς και χρησιμοποιείται ήδη στην στρατηγική του «δακτυλιοειδούς εμβολιασμού».
Εϊναι αποτελεσματικό όταν χορηγείται από 4 έως και 14 ημέρες μετά την έκθεση στον ιο και μειώνει τα συμπτώματα αλλά δεν προστατεύει πλήρως από τη νόσο.
Και τι θα γίνει τελικά στην Ελλάδα: Yπάρχει προοπτική μαζικού εμβολιασμού;
Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς σταμάτησε την δεκαετία του 1970 κάτι που σημαίνει ότι ο πληθυσμός άνω των 50 ετών είναι εμβολιασμένος και εν μέρει προστατευμένος απέναντι στην ευλογιά των πιθήκων, χωρίς αυτό να αποτελεί πανάκεια.
Ωστόσο, ακόμη τουλάχιστον δεν υπάρχει ένδειξη μαζικού εμβολιασμού για τη συγκεκριμένη νόσο λόγω της φύσης της.
