Το Baby Reindeer ή Μικρό Ταρανδάκι έσκασε ως μικρή βόμβα στο Netflix πριν λίγο καιρό. Παρεμπιπτόντως, είναι ιδέα μου ή η πλατφόρμα αρχίζει να ανεβάζει ξανά τον πήχη της ποιότητάς της; Το Ταρανδάκι ανέβηκε αρχικά ως θεατρικός μονόλογος (και έχει αρκετές, συγκλονιστικές μονολογικές σκηνές και ως σειρά) στο Fringe του φεστιβάλ του Εδιμβούργου το 2019, αποτελώντας μια από τις πιο πολυσυζητημένες παραστάσεις εκείνης της χρονιάς.

Ο Richard Gadd,  Σκοτσέζος ηθοποιός και σκηνοθέτης που μέχρι τότε είχε συνηθίσει το κοινό στην κωμωδία, έσκασε με έναν βαθιά ραγισματικό, προσωπικό, βεβαίως αυτοβιογραφικό μονόλογο που σάρωσε τα βραβεία, για να μεταφερθεί εν συνεχεία στα λονδρέζικα theatre stages με αδιαμφισβήτητη επιτυχία. Το «Μικρό Ταρανδάκι» στο Netflix μάς αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού κωμικού, του Ντόνι. Μια μεσήλικη γυναίκα, η Μάρθα, παθαίνει ψύχωση μαζί του, τον ακολουθεί παντού, του στέλνει χιλιάδες μέιλ και μηνύματα και τον οδηγεί στην τρέλα και την αυτοκαταστροφή. Στην σειρά η Jessica Gunning δίνει πραγματικά ρέστα, το παχύ, νευρωσικό φυζίκ της με το έντονο βλέμμα και το υστερικό γέλιο καταφέρνει να στοιχειώσει τον θεατή.

Από μία ώρα παράσταση, έχουμε τώρα να αναμετρηθούμε με εφτά επεισόδια τα οποία σκηνοθετεί και στα οποία πρωταγωνιστεί-ποιος άλλος;-ο καθηλωτικός Richard Gadd, από τον οποίο περιμένουμε κιόλας επόμενα δείγματα γραφής, γιατί μάς ενθουσίασε. Είναι εμφανής στην σειρά η θεατρική του παιδεία και κατάρτιση, είναι στιγμές που δύσκολα μπορείς να πάρεις το βλέμμα σου από πάνω του. Τα κοντινά πλάνα στο πρόσωπό του που αποκαλύπτει ανάγλυφα όλον τον ψυχικό κόσμο και την διαταραχή, τα τραύματά του, τις δεύτερες σκέψεις του είναι εμβληματικά πραγματικά. Η επιλογή των μουσικών της σειράς αξίζει επίσης ένα μπράβο-ο M.Hulot τα μάζεψε σε μια ωραία λίστα στο Spotify και έχει ενδιαφέρον να τα ακούσει κανείς αποκομμένα από τα επεισόδιά τους.

Stalking, το.

Μια πραγματική ιστορία εμμονικής παρακολούθησης και ενόχλησης, αυτός είναι ο κεντρικός πυρήνας της σειράς. Μια γυναίκα τρελαίνεται με έναν άντρα και του κάνει την ζωή κόλαση. Μερικές και μερικοί από εμάς έχουμε περάσει, ή περνάμε ακόμη και τώρα, κάτι αντίστοιχο, με ελαφρές παραλλαγές. Μπορεί να μην λαμβάνουμε χιλιάδες μηνύματα, αλλά δεκάδες. Μπορεί να μην αισθανόμαστε απειλή, αλλά ενόχληση. Το φάσμα είναι πολύ πλατύ. Πάντως αυτή η σειρά μάς βάζει στην δίνη των συναισθημάτων που βιώνει ο θύτης και το θύμα ενός stalking. O δημιουργός του Ταρανδακίου δέχθηκε στ’ αλήθεια το δυσθεώρητο νούμερο των 41.000 μηνυμάτων από την stalker του, μια γυναίκα που δήλωνε δικηγόρος μεγάλων εταιρειών, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια γυναίκα με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, η οποία είχε στοκάρει και άλλους ανθρώπους στο παρελθόν, γνωστή ήδη στην βρετανική αστυνομία.

Όμως, η σειρά δεν ασχολείται ηδονοβλεπτικά ή μαζοχιστικά με την φάση του stalking. Βαθαίνει θαρραλέα στην ζωή του πρωταγωνιστή, ο οποίος είχε πέσει θύμα βιασμού από κάποιον παραγωγό ”φίλο” του, με τον οποίο επιδιδόταν σε ακραία χρήση ουσιών. Ύστερα, μάς βάζει στην ιστορία που δημιουργείται μεταξύ του ήρωα και μιας τρανς γυναίκας, την οποία ερωτεύεται, αλλά αρχικά ντρέπεται για αυτήν. Ναι, ο ήρωάς μας έχει πολλά συμπλέγματα και πληγές, βρίσκει όμως το θάρρος να τις δει κατάματα και αυτό είναι ένα επίπονο μακρύ ταξίδι που πιθανά διαρκεί μια ζωή. Η σειρά έχει και στιγμές σχετικά πιο fun, εμποτισμένες με μαύρο χιούμορ, αλλά το vibe είναι σκοτεινό και ανατριχιαστικό, δημιουργεί αμηχανία, μούδιασμα και κόψιμο ανάσας.. Μπορεί κανείς να μπει εύκολα στην θέση του πρωταγωνιστή, να σκεφτεί τι θα έκανε αν του συνέβαιναν τα ίδια πράγματα και καταστάσεις. Πάνω κάτω, όλες και όλοι έχουμε αισθανθεί πλήρη έλλειψη αυτοπεποίθησης και αυτοσεβασμού-πού θα μπορούσε να μας οδηγήσει αυτό, στην περίπτωση που πέφταμε σε μια ”κακοτοπιά”, αντίστοιχη με αυτή ενός αδυσώπητου stalking;

Η σειρά δεν κάνει ”εύκολη” πολιτική: δεν τα βάζι γενικά και αόριστα με την πατριαρχία, δεν δείχνει την τρανς γυναίκα ως κάτι εξωτικό και αλλόκοσμο, δεν θεωρεί ότι οι ”κακοί” είναι απολύτως κακοί, ούτε βεβαίως οι ”καλοί” μόνο καλοί και δίκαιοι. Η σειρά είναι ανθρώπινη, υμνεί την αγάπη της οικογένειας με τρόπο που, κατά την άποψή μου, συγκινεί βαθιά, η σειρά είναι μια ωδή στην ανθρωπινότητα. Τρυφερές σχέσεις, διαταραγμένες σχέσεις, ναρκισσσισμός, εξουσιαστικότητα, ανάγκη για επιβίωση (οι ήρωές μας δεν οδηγούν ακριβά αμάξια, ούτε έχουν άπλετο ελεύθερο χρόνο, δουλεύοην, παλεύουν να βγάλουν το νοίκι, επιβαίνουν στο μετρό και στο λεωφορείο), έρωτας, λίμπιντο, παρενόχληση, παραβίαση, ανάγκη για λύτρωση, συμπόνια και ενσυναίσθηση.

Με ξετρέλανε το γεγονός ότι ο πρωταγωνιστής κωμικός βρήκε το ψυχικό απόθεμα να σταθεί σπλαχνικός απέναντι στην stalker του, την οποία προσπαθεί να κατανοήσει μέχρι τελευταία στιγμή, ενώ στην σειρά, σε εκείνο το τελευταίο πλάνο της συνάντησης των δυο τους στην δικαστική αίθουσα διαφαίνεται ένα ρίνισμα, ένα σπίθισμα αμοιβαίας αγάπης. Παράξενης, άρρωστης και διεστραμμένης αγάπης, πάντως αγάπης. Η stalker, ας πούμε, επανερχόταν συνεχώς σε μια αίσθησή της ότι κάποιος, κάτι είχε πληγώσει τον κωμικό, το Μικρό της Ταρανδάκι. Μου άρεσε επίσης που σε μια εποχή κατά την οποία δικαίως το γυναικείο τραύμα έχει καταλάβει αρκετό χώρο στην δημόσια σφαίρα, εδώ καταδεικνύεται ότι τα τραύματα δεν έχουν ακριβώς γένος και φύλο. Ένας άντρας μπορεί επίσης να αισθανθεί τρομερή ντροπή και παραβίαση στην περίπτωση μιας κακοποίησης, σωματικής ή/και ψυχικής. Οι άντρες δεν είναι μόνο θύτες-είναι και θύματα. Οι γυναίκες επίσης δεν είναι μόνο θύματα-είναι και θύτες. Γιατί οι άνθρωποι μπορούν να είναι και θύτες και θύματα και, μάλιστα, μπορούν να είναι και τα δύο την ίδια ακριβώς στιγμή με διαφορετικές περιπτώσεις σχέσεών τους. Εδώ, ο ήρωάς μας αντιμετωπίζει την καθημερινότητά του ως θύμα ενός άντρα (του οποίου την πρόταση συνεργασίας τελικά αποδέχεται, φιλόδοξος καθώς είναι) και ως θύμα μιας γυναίκας (με την οποία ασχολείται επίσης εμμονικά ο ίδιος, από ένα σημείο και ύστερα). Είναι θύτης ο ίδιος σε κάποιον βαθμό; Σ κάποιον άλλο, αθώο άνθρωπο; Ίσως στην γυναίκα που ερωτεύτηκε;

Καταπληκτικό το Μικρό Ταρανδάκι. Για δυνατούς λύτες που δεν αναζητούν αναμασήματα ιδεολογιών που θα χαϊδέψουν τις απόψεις τους. Για θεατές που είναι ανοιχτοί στο να ενοχληθούν, στο να επανεξετάσουν κάποιες θεωρίες τους για την ζωή, την τέχνη, τον έρωτα, την αγάπη. Αυτή η αγκαλιά του μπαμπά προς τον γιο στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς θα με στοιχειώνει, προσωπικά, για πολύ καιρό.

Δείτε το τρέιλερ της σειράς εδώ, και εν συνεχεία την σειρά στο Netflix για να ανακαλύψετε τι από όλα όσα δείχνει θα στοιχειώσει εσάς: