Ένα βράδυ στα Εξάρχεια, ένα γνωστό club που μεσουρανούσε στα ’00s, ήταν ασφυκτικά γεμάτο από μεθυσμένους φοιτητές που χόρευαν μέχρι τις 5 το πρωί. Τα ποτά χύνονταν, τα one-night stands κανονίζονταν, οι φιλίες χτίζονταν και γκρεμίζονταν, και η βαρύγδουπη εισαγωγή του “Killing In The Name” των Rage Against The Machine ακουγόταν να καταφθάνει από τα σκοτεινά βάθη των τεράστιων ηχείων που ήταν δεμένα με βαριές αλυσίδες από το ταβάνι. Με την εισαγωγή, ήρθε κι ένα κύμα από κεφάλια που ανεβοκατέβαιναν στα όρια της υστερίας, καθώς όλοι στο δωμάτιο τραγουδούσαν μαζί, στήνοντας την μικρή εξέγερση μιας Πέμπτης, μια χορωδία που ούρλιαζε με οργή “Fuck you, I won’t do what you tell me”. Μια μικρή στρατιά ντυμένη με μπλουζάκια με συγκροτήματα, που σίγουρα, όλοι ανεξαιρέτως θα έχαναν τα πρωινά τους μαθήματα στο πανεπιστήμιο.
Καθώς το κομμάτι τελείωνε, τα φώτα στο κλαμπ άναψαν και η βροντερή φωνή του πορτιέρη, (ενός τεράστιου τύπου με ξυρισμένο κεφάλι, αν και καλοκάγαθου στη ψυχή και πρώην μέλος ελληνικής μπάντας), από το πίσω μέρος της αίθουσας ακούστηκε να φωνάζει: «Τέλος, αυτό ήταν, σπίτια σας τώρα». Με αυτό τον τρόπο, όλοι οι θαμώνες που μόλις πριν από λίγα λεπτά ήταν στην πρώτη γραμμή της επανάστασης, ρούφηξαν όπως-όπως την τελευταία τους γουλιά, φόρεσαν γυαλί ηλίου και άρχισαν να βγαίνουν από τη μικρή πόρτα του κλαμπ στοιχισμένοι σε σειρά, με τάξη και ηρεμία. Η μουσική πολλές φορές είναι γεμάτη αντιφάσεις, όπως όταν το νόημα ενός τραγουδιού έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον τρόπο που το απολαμβάνουμε.
Θυμηθείτε για παράδειγμα, πόσες φορές χορέψαμε σε διάφορα μπαρς το Bella Ciao –σε όλες τις γλώσσες και σε όλες του τις πιθανές εκτελέσεις- ένα ιταλικό αντιφασιστικό τραγούδι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η μελωδία του τραγουδιού ήταν ήδη γνωστή και την τραγουδούσαν στις αρχές του 20ού αιώνα οι γυναίκες που δούλευαν σε φυτείες ρυζιού στην κοιλάδα του Πάδου στην βόρεια Ιταλία ή στην ιταλικής επαρχίας Terre d’Acqua κοντά στην Μπολόνια.
Οι στίχοι του τραγουδιού κατηγορούν τις δύσκολες συνθήκες εργασίας μέσα στον καυτό ήλιο. Η πρώτη γνωστή ερμηνεία του 1906 έχει τη μορφή αντίδρασης κατά του αφεντικού, που «μ’ ένα ραβδί στο χέρι» παρακολουθεί τους εργάτες, χαραμίζει τη ζωή των γυναικών και δεν πληρώνει τους μισθούς. Η μέρα όμως πλησιάζει, που οι εργάτριες θα απελευθερωθούν.
Ή πόσες και πόσες φορές δεν χορέψαμε σε πίστες εναλλακτικών μπαρ το “Love Like Blood”; Η πρώτη εντύπωση που αφήνει είναι ότι πρόκειται για τραγούδι ερωτικό. Αλλά δεν είναι. Οι Κilling Joke αναφέρονται μάλλον στην κατάκτηση του θανάτου μέσα από την ολοκλήρωση της ζωής. Η ολοκλήρωση αυτή δεν θα μπορούσε να σκιαγραφεί τίποτα άλλο πέρα από τα εξεγερμένα υποκείμενα. Μέσα από έναν ευφυή παραλληλισμό με την Ισπανική
Επανάσταση, το τραγούδι μας παροτρύνει να παίξουμε τη ζωή μας σαν στρατιώτες στην πρώτη γραμμή και να κόψουμε το ρόδο στην πλήρη του άνθιση. Μέχρι να έρθουν οι απαλλαγμένοι από τον φόβο και πράξουν το αυτονόητο. Μια αγάπη αιματοβαμμένη κι επαναστατική.
Θυμηθείτε επίσης τα καλοκαίρια στην Αντίπαρο που μεθυσμένοι στην πίστα της La Luna χορεψατε το “Washington Bullets” των Clash από το άλμπουμ “Sandinista”. Ένα τραγούδι αφιερωμένο στον Χιλιανό μουσικό επαναστάτη Βίκτορ Χάρα και μία από τις ηγετικές προσωπικότητες του “Nueva Cancion”, του πολιτικού μουσικού ρεύματος της Χιλής. Μέσα σε περίπου τέσσερα λεπτά το συγκρότημα του Τζο Στράμερ περιγράφει την εισβολή που οργάνωσε η CIA στον Κόλπο των Χοίρων το 1961, τα τάγματα θανάτου που χρηματοδοτούσαν οι ΗΠΑ στη Νικαράγουα και φυσικά την πραξικοπηματική ανατροπή του Αλιέντε και τη δολοφονία του Χάρα.
Το καλύτερο παράδειγμα ωστόσο αυτού του αντιφατικού φαινομένου, είναι να είναι ένας πανκ δίσκος με τις περισσότερες πωλήσεις. Ο ορισμός του τι είναι το πανκ συχνά δεν είναι κατανοητός σε όλους. Στο βιβλίο του o John Robb “Punk Rock: An Oral History”, συνομιλεί με όλα τα σπουδαία ονόματα που συνέβαλαν στο κίνημα για να πάρει μια οριστική απάντηση για το «Τι είναι το πανκ», χωρίς ουσιαστικά να καταφέρνει να καταλήξει κάπου. Είναι γεγονός ότι ο ορισμός του είδους παραμένει ερμηνευτικά ανοιχτός, αλλά ένα πράγμα στο οποίο θα μπορούσαν να συμφωνήσουν όλοι όσοι συμμετείχαν στο πανκ κίνημα είναι ότι η πανκ μουσική πρέπει πάντα –με τον ένα ή τον άλλον τρόπο- να προάγει την anti-pop κουλτούρα.
Εμπρός, εμπρός, μηδενισμός
Στην πραγματικότητα το πανκ ήταν πολύ κοντά σε αυτό που λέγεται μηδενισμός. Από τον Νίτσε και το “δεν υπάρχει σκοπός” μέχρι το “no future” των Sex Pistols, ο μηδενισμός φύεται και βρίσκει εύφορο έδαφος σε εποχές παρακμής και αμφισβήτησης παραδοσιακών αξιών. Το πανκ ήταν πάντα ήταν το μουσικό αντίστοιχο του να ουρλιάζεις σε ένα πηγάδι.
Οι πάνκηδες ήταν νέοι και θυμωμένοι και στράφηκαν στο πανκ για να εκτονώσουν τον θυμό τους. Αυτό σήμαινε ότι αυτό που είχε σημασία ήταν να παίζεις μουσική, να εκστασιάζεσαι να ξεδίνεις, και να ξερνάς κατά κάποιο τρόπο την απογοήτευση και τον θυμό σου για όλες τις κοινωνικές ματαιώσεις και καταπιέσεις που σε εξόργιζαν. Η ποιότητα της μουσικής, οι φόρμες και το αισθητικό αποτέλεσμα δεν είχαν καμία σημασία, όπως ούτε και η άποψη αυτών που άκουγαν την μουσική σου. Δεν ενδιέφερε κανέναν αν ήξερες να παίζεις κιθάρα ή όχι. Κανείς δεν μπορεί να σε ακούσει σε ένα πηγάδι. Το μόνο που είχε σημασία ήταν να έχεις ένα μήνυμα και να θέλεις να το εκφράσεις. Να καταγγείλεις την καταπίεση, το κατεστημένο, την αδικία και την υποκρισία της μικροαστικής κοινωνίας στην οποία γεννήθηκες.
Έχοντας αυτά κατά νου, η εμπορική επιτυχία του πανκ είναι ξεκάθαρα από μόνο του ένα μεγάλο παράδοξο. Αυτό που ξεκίνησε ως μέσο για να δώσει φωνή σε όσους δεν είχαν, κατέληξε να είναι ένας καλός τρόπος να βγάλουν χρήματα και να επωφεληθούν από το ίδιο το σύστημα με το οποίο τα έβαζαν. Τα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών είναι αναμφίβολα σπουδαίοι δίσκοι, αλλά το γεγονός ότι έχουν κάνει μια τόσο μεγάλη εμπορική επιτυχία είναι εκ των πραγμάτων παράδοξο.
Οι Green Day, ένα από τα λιγότερο πανκ, πανκ συγκροτήματα του κόσμου, διεκδικούν τις θέσεις 1 και 5 στη λίστα με τα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών με τους δίσκους “Dookie” και “American Idiot”. Κατά ειρωνικό τρόπο, το best-seller άλμπουμ τους American Idiot, το οποίο μιλά ενάντια στην μικροαστισμό και τον καταναλωτισμό, έγινε επιτυχημένο μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ.
Στη λίστα περιλαμβάνονται επίσης συγκροτήματα όπως οι The Offspring, οι The Clash, οι Blink-182 και οι πανκ πατέρες , οι Sex Pistols. Οι διαφωνίες για το αν οι Clash κατέστρεψαν το πανκ υπογράφοντας σε δισκογραφική εταιρεία, συνεχίζουν σε κλαμπ, στα καφενεία και σε μουσικά forum social media. Tα δέκα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών που ακολουθούν, αναδεικνύουν το παράδοξο της πανκ επιτυχίας.
Ακολουθούν τα 10 πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών
1. Green Day – Dookie (20,000,000)
2. Blink-182 – Enema of the State (16,000,000)
3. Green Day – American Idiot (12,450,000)
4. The Offspring – Smash (12,000,000)
5. The Offspring – The Offspring (11,000,000
6. The Clash – London Calling (5,000,000)
7.Bad Brains – Bad Brains (4,000,000)
8. Sex Pistols – Never Mind the Bollocks, Here’s the Sex Pistols (1,700,000)
9. NOFX – Punk in Drublic (1,000,000)
10. Dead Kennedys – Fresh Fruit for Rotting Vegetables (500,000)
Ένα βράδυ στα Εξάρχεια, ένα γνωστό club που μεσουρανούσε στα ’00s, ήταν ασφυκτικά γεμάτο από μεθυσμένους φοιτητές που χόρευαν μέχρι τις 5 το πρωί. Τα ποτά χύνονταν, τα one-night stands κανονίζονταν, οι φιλίες χτίζονταν και γκρεμίζονταν, και η βαρύγδουπη εισαγωγή του “Killing In The Name” των Rage Against The Machine ακουγόταν να καταφθάνει από τα σκοτεινά βάθη των τεράστιων ηχείων που ήταν δεμένα με βαριές αλυσίδες από το ταβάνι. Με την εισαγωγή, ήρθε κι ένα κύμα από κεφάλια που ανεβοκατέβαιναν στα όρια της υστερίας, καθώς όλοι στο δωμάτιο τραγουδούσαν μαζί, στήνοντας την μικρή εξέγερση μιας Πέμπτης, μια χορωδία που ούρλιαζε με οργή “Fuck you, I won’t do what you tell me”. Μια μικρή στρατιά ντυμένη με μπλουζάκια με συγκροτήματα, που σίγουρα, όλοι ανεξαιρέτως θα έχαναν τα πρωινά τους μαθήματα στο πανεπιστήμιο.
Καθώς το κομμάτι τελείωνε, τα φώτα στο κλαμπ άναψαν και η βροντερή φωνή του πορτιέρη, (ενός τεράστιου τύπου με ξυρισμένο κεφάλι, αν και καλοκάγαθου στη ψυχή και πρώην μέλος ελληνικής μπάντας), από το πίσω μέρος της αίθουσας ακούστηκε να φωνάζει: «Τέλος, αυτό ήταν, σπίτια σας τώρα». Με αυτό τον τρόπο, όλοι οι θαμώνες που μόλις πριν από λίγα λεπτά ήταν στην πρώτη γραμμή της επανάστασης, ρούφηξαν όπως-όπως την τελευταία τους γουλιά, φόρεσαν γυαλί ηλίου και άρχισαν να βγαίνουν από τη μικρή πόρτα του κλαμπ στοιχισμένοι σε σειρά, με τάξη και ηρεμία. Η μουσική πολλές φορές είναι γεμάτη αντιφάσεις, όπως όταν το νόημα ενός τραγουδιού έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον τρόπο που το απολαμβάνουμε.
Θυμηθείτε για παράδειγμα, πόσες φορές χορέψαμε σε διάφορα μπαρς το Bella Ciao –σε όλες τις γλώσσες και σε όλες του τις πιθανές εκτελέσεις- ένα ιταλικό αντιφασιστικό τραγούδι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η μελωδία του τραγουδιού ήταν ήδη γνωστή και την τραγουδούσαν στις αρχές του 20ού αιώνα οι γυναίκες που δούλευαν σε φυτείες ρυζιού στην κοιλάδα του Πάδου στην βόρεια Ιταλία ή στην ιταλικής επαρχίας Terre d’Acqua κοντά στην Μπολόνια.
Οι στίχοι του τραγουδιού κατηγορούν τις δύσκολες συνθήκες εργασίας μέσα στον καυτό ήλιο. Η πρώτη γνωστή ερμηνεία του 1906 έχει τη μορφή αντίδρασης κατά του αφεντικού, που «μ’ ένα ραβδί στο χέρι» παρακολουθεί τους εργάτες, χαραμίζει τη ζωή των γυναικών και δεν πληρώνει τους μισθούς. Η μέρα όμως πλησιάζει, που οι εργάτριες θα απελευθερωθούν.
Ή πόσες και πόσες φορές δεν χορέψαμε σε πίστες εναλλακτικών μπαρ το “Love Like Blood”; Η πρώτη εντύπωση που αφήνει είναι ότι πρόκειται για τραγούδι ερωτικό. Αλλά δεν είναι. Οι Κilling Joke αναφέρονται μάλλον στην κατάκτηση του θανάτου μέσα από την ολοκλήρωση της ζωής. Η ολοκλήρωση αυτή δεν θα μπορούσε να σκιαγραφεί τίποτα άλλο πέρα από τα εξεγερμένα υποκείμενα. Μέσα από έναν ευφυή παραλληλισμό με την Ισπανική
Επανάσταση, το τραγούδι μας παροτρύνει να παίξουμε τη ζωή μας σαν στρατιώτες στην πρώτη γραμμή και να κόψουμε το ρόδο στην πλήρη του άνθιση. Μέχρι να έρθουν οι απαλλαγμένοι από τον φόβο και πράξουν το αυτονόητο. Μια αγάπη αιματοβαμμένη κι επαναστατική.
Θυμηθείτε επίσης τα καλοκαίρια στην Αντίπαρο που μεθυσμένοι στην πίστα της La Luna χορεψατε το “Washington Bullets” των Clash από το άλμπουμ “Sandinista”. Ένα τραγούδι αφιερωμένο στον Χιλιανό μουσικό επαναστάτη Βίκτορ Χάρα και μία από τις ηγετικές προσωπικότητες του “Nueva Cancion”, του πολιτικού μουσικού ρεύματος της Χιλής. Μέσα σε περίπου τέσσερα λεπτά το συγκρότημα του Τζο Στράμερ περιγράφει την εισβολή που οργάνωσε η CIA στον Κόλπο των Χοίρων το 1961, τα τάγματα θανάτου που χρηματοδοτούσαν οι ΗΠΑ στη Νικαράγουα και φυσικά την πραξικοπηματική ανατροπή του Αλιέντε και τη δολοφονία του Χάρα.
Το καλύτερο παράδειγμα ωστόσο αυτού του αντιφατικού φαινομένου, είναι να είναι ένας πανκ δίσκος με τις περισσότερες πωλήσεις. Ο ορισμός του τι είναι το πανκ συχνά δεν είναι κατανοητός σε όλους. Στο βιβλίο του o John Robb “Punk Rock: An Oral History”, συνομιλεί με όλα τα σπουδαία ονόματα που συνέβαλαν στο κίνημα για να πάρει μια οριστική απάντηση για το «Τι είναι το πανκ», χωρίς ουσιαστικά να καταφέρνει να καταλήξει κάπου. Είναι γεγονός ότι ο ορισμός του είδους παραμένει ερμηνευτικά ανοιχτός, αλλά ένα πράγμα στο οποίο θα μπορούσαν να συμφωνήσουν όλοι όσοι συμμετείχαν στο πανκ κίνημα είναι ότι η πανκ μουσική πρέπει πάντα –με τον ένα ή τον άλλον τρόπο- να προάγει την anti-pop κουλτούρα.
Εμπρός, εμπρός, μηδενισμός
Στην πραγματικότητα το πανκ ήταν πολύ κοντά σε αυτό που λέγεται μηδενισμός. Από τον Νίτσε και το “δεν υπάρχει σκοπός” μέχρι το “no future” των Sex Pistols, ο μηδενισμός φύεται και βρίσκει εύφορο έδαφος σε εποχές παρακμής και αμφισβήτησης παραδοσιακών αξιών. Το πανκ ήταν πάντα ήταν το μουσικό αντίστοιχο του να ουρλιάζεις σε ένα πηγάδι.
Οι πάνκηδες ήταν νέοι και θυμωμένοι και στράφηκαν στο πανκ για να εκτονώσουν τον θυμό τους. Αυτό σήμαινε ότι αυτό που είχε σημασία ήταν να παίζεις μουσική, να εκστασιάζεσαι να ξεδίνεις, και να ξερνάς κατά κάποιο τρόπο την απογοήτευση και τον θυμό σου για όλες τις κοινωνικές ματαιώσεις και καταπιέσεις που σε εξόργιζαν. Η ποιότητα της μουσικής, οι φόρμες και το αισθητικό αποτέλεσμα δεν είχαν καμία σημασία, όπως ούτε και η άποψη αυτών που άκουγαν την μουσική σου. Δεν ενδιέφερε κανέναν αν ήξερες να παίζεις κιθάρα ή όχι. Κανείς δεν μπορεί να σε ακούσει σε ένα πηγάδι. Το μόνο που είχε σημασία ήταν να έχεις ένα μήνυμα και να θέλεις να το εκφράσεις. Να καταγγείλεις την καταπίεση, το κατεστημένο, την αδικία και την υποκρισία της μικροαστικής κοινωνίας στην οποία γεννήθηκες.
Έχοντας αυτά κατά νου, η εμπορική επιτυχία του πανκ είναι ξεκάθαρα από μόνο του ένα μεγάλο παράδοξο. Αυτό που ξεκίνησε ως μέσο για να δώσει φωνή σε όσους δεν είχαν, κατέληξε να είναι ένας καλός τρόπος να βγάλουν χρήματα και να επωφεληθούν από το ίδιο το σύστημα με το οποίο τα έβαζαν. Τα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών είναι αναμφίβολα σπουδαίοι δίσκοι, αλλά το γεγονός ότι έχουν κάνει μια τόσο μεγάλη εμπορική επιτυχία είναι εκ των πραγμάτων παράδοξο.
Οι Green Day, ένα από τα λιγότερο πανκ, πανκ συγκροτήματα του κόσμου, διεκδικούν τις θέσεις 1 και 5 στη λίστα με τα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών με τους δίσκους “Dookie” και “American Idiot”. Κατά ειρωνικό τρόπο, το best-seller άλμπουμ τους American Idiot, το οποίο μιλά ενάντια στην μικροαστισμό και τον καταναλωτισμό, έγινε επιτυχημένο μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ.
Στη λίστα περιλαμβάνονται επίσης συγκροτήματα όπως οι The Offspring, οι The Clash, οι Blink-182 και οι πανκ πατέρες , οι Sex Pistols. Οι διαφωνίες για το αν οι Clash κατέστρεψαν το πανκ υπογράφοντας σε δισκογραφική εταιρεία, συνεχίζουν σε κλαμπ, στα καφενεία και σε μουσικά forum social media. Tα δέκα πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών που ακολουθούν, αναδεικνύουν το παράδοξο της πανκ επιτυχίας.
Ακολουθούν τα 10 πιο επιτυχημένα πανκ άλμπουμ όλων των εποχών
1. Green Day – Dookie (20,000,000)
2. Blink-182 – Enema of the State (16,000,000)
3. Green Day – American Idiot (12,450,000)
4. The Offspring – Smash (12,000,000)
5. The Offspring – The Offspring (11,000,000
6. The Clash – London Calling (5,000,000)
7.Bad Brains – Bad Brains (4,000,000)
8. Sex Pistols – Never Mind the Bollocks, Here’s the Sex Pistols (1,700,000)
9. NOFX – Punk in Drublic (1,000,000)
10. Dead Kennedys – Fresh Fruit for Rotting Vegetables (500,000)
