Οι Pink Floyd πρόσφατα πούλησαν τα δικαιώματα του μουσικού τους καταλόγου και του ονόματος του συγκροτήματος στη Sony, για ένα μυθικό ποσό (400 εκατομμύρια δολάρια). Η πώληση αυτή φέρνει μια οικονομική επίλυση, αλλά όχι μια προσωπική συμφιλίωση μεταξύ των πρώην μελών, του David Gilmour και του Roger Waters, οι οποίοι εξακολουθούν να διαφωνούν έντονα. Ενώ η κίνηση αυτή έδωσε τέλος σε διαμάχες που αφορούσαν επανεκδόσεις δίσκων όπως το “Animals”, δεν σταμάτησε την αντιπαράθεση για τις πολιτικές θέσεις του Waters, ο οποίος συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις με τα αμφιλεγόμενα σχόλιά του για τον Μαδούρο, την Ουκρανία, και το Ισραήλ. Παρά τις διαφωνίες, οι δύο συμφωνούν στο ότι η εκδοχή των Body Count στο “Comfortably Numb” είναι αποδεκτή.
Σε ένα πρόσφατο αφιέρωμα, ο David Gilmour απάντησε σε ερωτήσεις αναγνωστών του Guardian, και ένας από τους θαυμαστές της μπάντας τον ρώτησε αν θα εμφανιστεί ποτέ ξανά με τον Waters. Η απάντηση του Γκίλμουρ ήταν κατηγορηματική:
«Απολύτως όχι. Τείνω να αποφεύγω τους ανθρώπους που υποστηρίζουν ενεργά γενοκτόνους και αυταρχικούς δικτάτορες όπως ο Πούτιν και ο Μαδούρο. Τίποτα δεν θα με έκανε να μοιραστώ μια σκηνή με κάποιον που πιστεύει ότι μια τέτοια μεταχείριση των γυναικών και της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ είναι εντάξει. Από την άλλη πλευρά, θα ήθελα πολύ να βρεθώ ξανά στη σκηνή με τον (αείμνηστο κιμπορντίστα των Pink Floyd) Rick Wright, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο ευγενικούς και μουσικά χαρισματικούς ανθρώπους που γνώρισα ποτέ».
Οι πολιτικές απόψεις του Roger Waters έχουν υπάρξει καυστικές, ισχυρές και αμφιλεγόμενες εδώ και χρόνια. Πράγματι, υποστήριξε τον απολυταρχικό Μαδούρο και έχει επικρίνει την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ σε σχέση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Έχει επίσης υποστηρίξει σταθερά την Παλαιστίνη και το κίνημα για μποϊκοτάζ στο Ισραήλ, καθώς και την απομάκρυνση και επιβολή κυρώσεων κατά του Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια. Η δισκογραφική του BMG φέρεται να τερμάτισε φέτος τη συμφωνία του με την εκδοτική εταιρεία που τον εκπροσωπεί λόγω των σχολίων του για το Ισραήλ.
Τα πρώην μέλη των Pink Floyd έχουν μια μακροχρόνια και πολύ δημόσια διαμάχη από τότε που ο Roger Waters, ο κύριος συνθέτης και στιχουργός του πιο γνωστού υλικού του συγκροτήματος, εγκατέλειψε το συγκρότημα το 1984. Ο πρώην βασικός συνεργάτης του, ο κιθαρίστας David Gilmour, συνέχισε να χρησιμοποιεί το όνομα του συγκροτήματος, οδηγώντας σε πικρές νομικές διαμάχες. Εκτός από μερικές στιγμιαίες επανασυνδέσεις, οι δύο τους δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον να θάψουν το τσεκούρι, πόσο μάλλον να ξαναδουλέψουν μαζί.
Πριν από έναν χρόνο περίπου η σύζυγος του Gilmour, η συγγραφέας Polly Samson, έγραψε στο Χ/Twitter: «Δυστυχώς Roger Waters είσαι αντισημίτης μέχρι το μεδούλι σου. Επίσης ένας υποστηρικτής του Πούτιν και ένας ψεύτης, κλέφτης, υποκριτής, φοροφυγάς, χειροκροτητής, μισογύνης, άρρωστος με φθόνο, μεγαλομανής. Αρκετά με τις ανοησίες σου». Λίγο αργότερα, ο Gilmour συμφώνησε, γράφοντας στο Χ/Twitter: «Κάθε λέξη αποδεδειγμένα αληθινή».
Η αλήθεια είναι ότι ο Waters έχει εκφράσει έντονα τις εκκλήσεις του για διπλωματική επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία. Στις 8 Φεβρουαρίου του 2023, μάλιστα, μίλησε στα Ηνωμένα Έθνη για το θέμα αυτό. Στην παθιασμένη ομιλία του, ο Waters παρακάλεσε για τον τερματισμό όλων των πολέμων, συμπεριλαμβανομένου αυτού στην Ουκρανία. Ζήτησε επίσης έναν αναπροσανατολισμό των παγκόσμιων προτεραιοτήτων ευρύτερα, μιλώντας για τους πεινασμένους, τους ψυχρούς, τους αρρώστους, τους καταπιεσμένους και τους ταλαιπωρημένους από τον πόλεμο σε όλο τον κόσμο.
«Η εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία ήταν παράνομη. Την καταδικάζω με τον πιο έντονο τρόπο».
«Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν ήταν απρόκλητη, οπότε καταδικάζω επίσης τους προβοκάτορες με τον πιο έντονο τρόπο».
«Η μόνη λογική πορεία δράσης σήμερα είναι να ζητήσουμε άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία».
Κομμάτια της ομιλίας του Waters έχουν επιλεχθεί κατά καιρούς για να τον απορρίψουν ως έναν προπαγανδιστή υπέρ του Πούτιν. Συγκεκριμένα, ο χαρακτηρισμός του για την εισβολή της Ρωσίας ως «προκληθείσα» είναι αυτός που έχει προκαλέσει τις περισσότερες αντιδράσεις.
Το να λες ότι μια επίθεση «προκλήθηκε» δεν είναι το ίδιο με το να λες ότι ήταν «δικαιολογημένη». Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να αναρωτηθεί τι προκάλεσε την Polly Samson να πει αυτά που είπε για τον Roger Waters, αν και σίγουρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι είναι απολύτως δικαιολογημένη. Γιατί, βλέπετε, το ίδιο κάνουν όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι. Το να προσπαθείς απλώς να καταλάβεις τα κίνητρα του άλλου δεν είναι απολογία. Όταν συμβαίνει κάτι, ρωτάμε: «Γιατί;». Και στις περισσότερες περιπτώσεις, ειδικά σε περιπτώσεις πολέμου και γεωπολιτικής, οι απαντήσεις είναι πολύπλοκες.
Η άλλη κατηγορία της Samson, με την οποία ο Waters παλεύει εδώ και χρόνια, είναι ότι είναι αντισημίτης. Είναι μια κατηγορία που δύσκολα μπορεί να αποτιμηθεί και με την οποία έρχονται συχνά αντιμέτωποι οι ειλικρινείς επικριτές της ισραηλινής πολιτικής. Επειδή ο Waters χρησιμοποιεί έντονα τη γλώσσα του, μερικές φορές φαίνεται να είναι φανερά εχθρικός. Οι επικριτές του Ισραήλ δεν πρέπει να συγχέουν το κράτος με τον ίδιο τον εβραϊκό λαό. Σε γενικές γραμμές, ο Waters ήταν πάντα στη σωστή πλευρά αυτής της γραμμής. Ο Waters καταδικάζει τη μεταχείριση του παλαιστινιακού λαού από το Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας το Ισραήλ «κράτος απαρτχάιντ». Ακούγεται πρόστυχο, αλλά σχεδόν κάθε διεθνής οργανισμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, συμφωνεί με τον Waters. Επικρίνει επίσης την επιρροή του ισραηλινού λόμπι στην Ουάσινγκτον, το οποίο κάποιοι λένε ότι παίζει με αντισημιτικά τροπάρια. Αλλά τα ισραηλινά αμυντικά λόμπι ξοδεύουν πολλά χρήματα στην Ουάσινγκτον, και η Ουάσινγκτον στέλνει με τη σειρά της δισεκατομμύρια δολάρια στο Ισραήλ κάθε χρόνο, εξοπλίζοντάς το με έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στη Μέση Ανατολή.
Τώρα, για τις προσωπικές κατηγορίες που έχει εκτοξεύει η Samson – μισογύνης, ψεύτης, κλέφτης, υποκριτής, φοροφυγάς, χειροκροτητής, ζηλιάρης, μεγαλομανής – μόνο όσοι γνωρίζουν τον Roger Waters μπορούν να εκφέρουν άποψη. Υπάρχουν ελάχιστα έως καθόλου στοιχεία στους στίχους του ή στις δημόσιες δηλώσεις του που να υποστηρίζουν αυτές τις κατηγορίες. Επίσης, καλό είναι να σκεφτόμαστε ότι κανείς μας δεν είναι τέλειος, αλλά ο Waters φαίνεται, ως επί το πλείστον, να είναι ένας αρκετά αφοσιωμένος ανθρωπιστής και ειρηνιστής.
Αυτό που είναι τόσο λυπηρό σε αυτήν τη διαμάχη, όμως, είναι το πώς η Samson – και κατ’ επέκταση ο David Gilmour – χρησιμοποίησε τη χαμηλότερη δυνατή τακτική όχι μόνο για να απορρίψει έναν ιδεολογικό αντίπαλο, αλλά και για να τον αποανθρωποποιήσει, να τον υποβιβάσει κάτω από την περιφρόνηση. Πράγματι, έτσι θέλουν πολλοί στο νεοφιλελεύθερο κατεστημένο να παρουσιάσουν τους αντιπολεμικούς επικριτές τους: όχι απλώς ως αφελείς ή λανθασμένους, αλλά ως κακοποιούς, κακούς και αρκετά άθλιους, ίσως, ώστε να αξίζουν ακόμη και τον θάνατο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει προκαλέσει πολλά έντονα συναισθήματα, και όχι άδικα. Το ίδιο και αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Μέση Ανατολή. Και κάθε πόλεμος σε αυτόν τον πλανήτη αυτό έχει κάνει. Αλλά, ας μην ξεχνάμε, ότι και οι δύο αυτοί πόλεμοι έχουν κάποιους απίστευτα ανιστόρητους και επιθετικούς υποστηρικτές. Και μέχρι να σπάσει αυτός ο κύκλος και αυτή η πολιτική ακαμψία, όλες οι υπόλοιπες διαμάχες θα κλιμακώνονται.
Πριν από μισό αιώνα, ο Roger Waters συνέθεσε το “Us and Them”, ένα αριστουργηματικό τραγούδι που αποτύπωσε την τραγικότητα της διχόνοιας και των διαχωρισμών. Η ουσία του τραγουδιού ήταν ένα κάλεσμα στην ενότητα και την κατανόηση μέσα σε έναν κόσμο που συχνά οδηγείται από την ανοησία της νοοτροπίας “εμείς εναντίον αυτών”. Ήταν μια έντονη υπενθύμιση ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιο ίδιοι παρά διαφορετικοί, και ότι οι κατασκευασμένοι φραγμοί μεταξύ μας μπορούν να οδηγήσουν σε ανούσιες και φονικές συγκρούσεις.
Σήμερα, ο ίδιος άνθρωπος που μας χάρισε αυτό το φιλοσοφικό μήνυμα, ο Waters, βρίσκεται παγιδευμένος σε έναν πόλεμο με τον David Gilmour, τον συνεργάτη με τον οποίο συν-δημιούργησε μερικά από τα πιο αξιομνημόνευτα μουσικά έργα της ιστορίας. Η μουσική που οι δύο αυτοί καλλιτέχνες παρήγαγαν δεν ήταν απλώς τεχνικά εντυπωσιακή, αλλά μετέφερε ένα ζωτικό μήνυμα για την ανθρώπινη φύση και την επιθυμία για ειρήνη και κατανόηση.
Η ειρωνεία είναι πως τώρα, στο απόγειο της προσωπικής τους σύγκρουσης, αυτό το μήνυμα μοιάζει να χάνεται μέσα στην εχθρότητα. Ο Waters παραμένει πιστός στην πολιτική του πεποίθηση, αναζητώντας μια διέξοδο από τους σύγχρονους πολέμους και τις παγκόσμιες συγκρούσεις. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι ο Gilmour, με τον οποίο μοιράστηκε τόσο βαθιές καλλιτεχνικές εμπειρίες, τον αποξενώνει σε τόσο προσωπικό επίπεδο, είναι ένα θλιβερό σύμβολο του πόσο εύθραυστη μπορεί να γίνει η ανθρώπινη σύνδεση, ακόμα και για αυτούς που βρήκαν τρόπο να αγγίξουν την παγκόσμια συνείδηση με την τέχνη τους.
Το “Us and Them” παραμένει, ως μια αιώνια υπενθύμιση, ότι οι πόλεμοι —είτε προσωπικοί είτε πολιτικοί— εν τέλει αφήνουν πίσω τους μόνο σκιές. Και ίσως, το πιο τραγικό από όλα είναι ότι εκείνοι που μας προειδοποίησαν για τη δύναμη των διαχωρισμών, τώρα βρίσκονται οι ίδιοι στη λάθος πλευρά τους.
*Με στοιχεία από τον Guardian.
Οι Pink Floyd πρόσφατα πούλησαν τα δικαιώματα του μουσικού τους καταλόγου και του ονόματος του συγκροτήματος στη Sony, για ένα μυθικό ποσό (400 εκατομμύρια δολάρια). Η πώληση αυτή φέρνει μια οικονομική επίλυση, αλλά όχι μια προσωπική συμφιλίωση μεταξύ των πρώην μελών, του David Gilmour και του Roger Waters, οι οποίοι εξακολουθούν να διαφωνούν έντονα. Ενώ η κίνηση αυτή έδωσε τέλος σε διαμάχες που αφορούσαν επανεκδόσεις δίσκων όπως το “Animals”, δεν σταμάτησε την αντιπαράθεση για τις πολιτικές θέσεις του Waters, ο οποίος συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις με τα αμφιλεγόμενα σχόλιά του για τον Μαδούρο, την Ουκρανία, και το Ισραήλ. Παρά τις διαφωνίες, οι δύο συμφωνούν στο ότι η εκδοχή των Body Count στο “Comfortably Numb” είναι αποδεκτή.
Σε ένα πρόσφατο αφιέρωμα, ο David Gilmour απάντησε σε ερωτήσεις αναγνωστών του Guardian, και ένας από τους θαυμαστές της μπάντας τον ρώτησε αν θα εμφανιστεί ποτέ ξανά με τον Waters. Η απάντηση του Γκίλμουρ ήταν κατηγορηματική:
«Απολύτως όχι. Τείνω να αποφεύγω τους ανθρώπους που υποστηρίζουν ενεργά γενοκτόνους και αυταρχικούς δικτάτορες όπως ο Πούτιν και ο Μαδούρο. Τίποτα δεν θα με έκανε να μοιραστώ μια σκηνή με κάποιον που πιστεύει ότι μια τέτοια μεταχείριση των γυναικών και της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ είναι εντάξει. Από την άλλη πλευρά, θα ήθελα πολύ να βρεθώ ξανά στη σκηνή με τον (αείμνηστο κιμπορντίστα των Pink Floyd) Rick Wright, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο ευγενικούς και μουσικά χαρισματικούς ανθρώπους που γνώρισα ποτέ».
Οι πολιτικές απόψεις του Roger Waters έχουν υπάρξει καυστικές, ισχυρές και αμφιλεγόμενες εδώ και χρόνια. Πράγματι, υποστήριξε τον απολυταρχικό Μαδούρο και έχει επικρίνει την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ σε σχέση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Έχει επίσης υποστηρίξει σταθερά την Παλαιστίνη και το κίνημα για μποϊκοτάζ στο Ισραήλ, καθώς και την απομάκρυνση και επιβολή κυρώσεων κατά του Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια. Η δισκογραφική του BMG φέρεται να τερμάτισε φέτος τη συμφωνία του με την εκδοτική εταιρεία που τον εκπροσωπεί λόγω των σχολίων του για το Ισραήλ.
Τα πρώην μέλη των Pink Floyd έχουν μια μακροχρόνια και πολύ δημόσια διαμάχη από τότε που ο Roger Waters, ο κύριος συνθέτης και στιχουργός του πιο γνωστού υλικού του συγκροτήματος, εγκατέλειψε το συγκρότημα το 1984. Ο πρώην βασικός συνεργάτης του, ο κιθαρίστας David Gilmour, συνέχισε να χρησιμοποιεί το όνομα του συγκροτήματος, οδηγώντας σε πικρές νομικές διαμάχες. Εκτός από μερικές στιγμιαίες επανασυνδέσεις, οι δύο τους δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον να θάψουν το τσεκούρι, πόσο μάλλον να ξαναδουλέψουν μαζί.
Πριν από έναν χρόνο περίπου η σύζυγος του Gilmour, η συγγραφέας Polly Samson, έγραψε στο Χ/Twitter: «Δυστυχώς Roger Waters είσαι αντισημίτης μέχρι το μεδούλι σου. Επίσης ένας υποστηρικτής του Πούτιν και ένας ψεύτης, κλέφτης, υποκριτής, φοροφυγάς, χειροκροτητής, μισογύνης, άρρωστος με φθόνο, μεγαλομανής. Αρκετά με τις ανοησίες σου». Λίγο αργότερα, ο Gilmour συμφώνησε, γράφοντας στο Χ/Twitter: «Κάθε λέξη αποδεδειγμένα αληθινή».
Η αλήθεια είναι ότι ο Waters έχει εκφράσει έντονα τις εκκλήσεις του για διπλωματική επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία. Στις 8 Φεβρουαρίου του 2023, μάλιστα, μίλησε στα Ηνωμένα Έθνη για το θέμα αυτό. Στην παθιασμένη ομιλία του, ο Waters παρακάλεσε για τον τερματισμό όλων των πολέμων, συμπεριλαμβανομένου αυτού στην Ουκρανία. Ζήτησε επίσης έναν αναπροσανατολισμό των παγκόσμιων προτεραιοτήτων ευρύτερα, μιλώντας για τους πεινασμένους, τους ψυχρούς, τους αρρώστους, τους καταπιεσμένους και τους ταλαιπωρημένους από τον πόλεμο σε όλο τον κόσμο.
«Η εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία ήταν παράνομη. Την καταδικάζω με τον πιο έντονο τρόπο».
«Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν ήταν απρόκλητη, οπότε καταδικάζω επίσης τους προβοκάτορες με τον πιο έντονο τρόπο».
«Η μόνη λογική πορεία δράσης σήμερα είναι να ζητήσουμε άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία».
Κομμάτια της ομιλίας του Waters έχουν επιλεχθεί κατά καιρούς για να τον απορρίψουν ως έναν προπαγανδιστή υπέρ του Πούτιν. Συγκεκριμένα, ο χαρακτηρισμός του για την εισβολή της Ρωσίας ως «προκληθείσα» είναι αυτός που έχει προκαλέσει τις περισσότερες αντιδράσεις.
Το να λες ότι μια επίθεση «προκλήθηκε» δεν είναι το ίδιο με το να λες ότι ήταν «δικαιολογημένη». Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να αναρωτηθεί τι προκάλεσε την Polly Samson να πει αυτά που είπε για τον Roger Waters, αν και σίγουρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι είναι απολύτως δικαιολογημένη. Γιατί, βλέπετε, το ίδιο κάνουν όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι. Το να προσπαθείς απλώς να καταλάβεις τα κίνητρα του άλλου δεν είναι απολογία. Όταν συμβαίνει κάτι, ρωτάμε: «Γιατί;». Και στις περισσότερες περιπτώσεις, ειδικά σε περιπτώσεις πολέμου και γεωπολιτικής, οι απαντήσεις είναι πολύπλοκες.
Η άλλη κατηγορία της Samson, με την οποία ο Waters παλεύει εδώ και χρόνια, είναι ότι είναι αντισημίτης. Είναι μια κατηγορία που δύσκολα μπορεί να αποτιμηθεί και με την οποία έρχονται συχνά αντιμέτωποι οι ειλικρινείς επικριτές της ισραηλινής πολιτικής. Επειδή ο Waters χρησιμοποιεί έντονα τη γλώσσα του, μερικές φορές φαίνεται να είναι φανερά εχθρικός. Οι επικριτές του Ισραήλ δεν πρέπει να συγχέουν το κράτος με τον ίδιο τον εβραϊκό λαό. Σε γενικές γραμμές, ο Waters ήταν πάντα στη σωστή πλευρά αυτής της γραμμής. Ο Waters καταδικάζει τη μεταχείριση του παλαιστινιακού λαού από το Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας το Ισραήλ «κράτος απαρτχάιντ». Ακούγεται πρόστυχο, αλλά σχεδόν κάθε διεθνής οργανισμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, συμφωνεί με τον Waters. Επικρίνει επίσης την επιρροή του ισραηλινού λόμπι στην Ουάσινγκτον, το οποίο κάποιοι λένε ότι παίζει με αντισημιτικά τροπάρια. Αλλά τα ισραηλινά αμυντικά λόμπι ξοδεύουν πολλά χρήματα στην Ουάσινγκτον, και η Ουάσινγκτον στέλνει με τη σειρά της δισεκατομμύρια δολάρια στο Ισραήλ κάθε χρόνο, εξοπλίζοντάς το με έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στη Μέση Ανατολή.
Τώρα, για τις προσωπικές κατηγορίες που έχει εκτοξεύει η Samson – μισογύνης, ψεύτης, κλέφτης, υποκριτής, φοροφυγάς, χειροκροτητής, ζηλιάρης, μεγαλομανής – μόνο όσοι γνωρίζουν τον Roger Waters μπορούν να εκφέρουν άποψη. Υπάρχουν ελάχιστα έως καθόλου στοιχεία στους στίχους του ή στις δημόσιες δηλώσεις του που να υποστηρίζουν αυτές τις κατηγορίες. Επίσης, καλό είναι να σκεφτόμαστε ότι κανείς μας δεν είναι τέλειος, αλλά ο Waters φαίνεται, ως επί το πλείστον, να είναι ένας αρκετά αφοσιωμένος ανθρωπιστής και ειρηνιστής.
Αυτό που είναι τόσο λυπηρό σε αυτήν τη διαμάχη, όμως, είναι το πώς η Samson – και κατ’ επέκταση ο David Gilmour – χρησιμοποίησε τη χαμηλότερη δυνατή τακτική όχι μόνο για να απορρίψει έναν ιδεολογικό αντίπαλο, αλλά και για να τον αποανθρωποποιήσει, να τον υποβιβάσει κάτω από την περιφρόνηση. Πράγματι, έτσι θέλουν πολλοί στο νεοφιλελεύθερο κατεστημένο να παρουσιάσουν τους αντιπολεμικούς επικριτές τους: όχι απλώς ως αφελείς ή λανθασμένους, αλλά ως κακοποιούς, κακούς και αρκετά άθλιους, ίσως, ώστε να αξίζουν ακόμη και τον θάνατο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει προκαλέσει πολλά έντονα συναισθήματα, και όχι άδικα. Το ίδιο και αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Μέση Ανατολή. Και κάθε πόλεμος σε αυτόν τον πλανήτη αυτό έχει κάνει. Αλλά, ας μην ξεχνάμε, ότι και οι δύο αυτοί πόλεμοι έχουν κάποιους απίστευτα ανιστόρητους και επιθετικούς υποστηρικτές. Και μέχρι να σπάσει αυτός ο κύκλος και αυτή η πολιτική ακαμψία, όλες οι υπόλοιπες διαμάχες θα κλιμακώνονται.
Πριν από μισό αιώνα, ο Roger Waters συνέθεσε το “Us and Them”, ένα αριστουργηματικό τραγούδι που αποτύπωσε την τραγικότητα της διχόνοιας και των διαχωρισμών. Η ουσία του τραγουδιού ήταν ένα κάλεσμα στην ενότητα και την κατανόηση μέσα σε έναν κόσμο που συχνά οδηγείται από την ανοησία της νοοτροπίας “εμείς εναντίον αυτών”. Ήταν μια έντονη υπενθύμιση ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιο ίδιοι παρά διαφορετικοί, και ότι οι κατασκευασμένοι φραγμοί μεταξύ μας μπορούν να οδηγήσουν σε ανούσιες και φονικές συγκρούσεις.
Σήμερα, ο ίδιος άνθρωπος που μας χάρισε αυτό το φιλοσοφικό μήνυμα, ο Waters, βρίσκεται παγιδευμένος σε έναν πόλεμο με τον David Gilmour, τον συνεργάτη με τον οποίο συν-δημιούργησε μερικά από τα πιο αξιομνημόνευτα μουσικά έργα της ιστορίας. Η μουσική που οι δύο αυτοί καλλιτέχνες παρήγαγαν δεν ήταν απλώς τεχνικά εντυπωσιακή, αλλά μετέφερε ένα ζωτικό μήνυμα για την ανθρώπινη φύση και την επιθυμία για ειρήνη και κατανόηση.
Η ειρωνεία είναι πως τώρα, στο απόγειο της προσωπικής τους σύγκρουσης, αυτό το μήνυμα μοιάζει να χάνεται μέσα στην εχθρότητα. Ο Waters παραμένει πιστός στην πολιτική του πεποίθηση, αναζητώντας μια διέξοδο από τους σύγχρονους πολέμους και τις παγκόσμιες συγκρούσεις. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι ο Gilmour, με τον οποίο μοιράστηκε τόσο βαθιές καλλιτεχνικές εμπειρίες, τον αποξενώνει σε τόσο προσωπικό επίπεδο, είναι ένα θλιβερό σύμβολο του πόσο εύθραυστη μπορεί να γίνει η ανθρώπινη σύνδεση, ακόμα και για αυτούς που βρήκαν τρόπο να αγγίξουν την παγκόσμια συνείδηση με την τέχνη τους.
Το “Us and Them” παραμένει, ως μια αιώνια υπενθύμιση, ότι οι πόλεμοι —είτε προσωπικοί είτε πολιτικοί— εν τέλει αφήνουν πίσω τους μόνο σκιές. Και ίσως, το πιο τραγικό από όλα είναι ότι εκείνοι που μας προειδοποίησαν για τη δύναμη των διαχωρισμών, τώρα βρίσκονται οι ίδιοι στη λάθος πλευρά τους.
*Με στοιχεία από τον Guardian.
