Το βράδυ του Σαββάτου, στο Gorge Amphitheater στην Ουάσινγκτον, συγκεντρώθηκαν περίπου 20 χιλιάδες άτομα -από την Ιαπωνία μέχρι το Σαν Φρανσίσκο- στα πλαίσια του φεστιβάλ Echoes Through the Canyon της Brandi Carlile. Όλοι ανυπομονούσαν να εμφανιστεί στην σκηνή η Joni Mitchell για το “Joni Jam”, την πρώτη επίσημη live εμφάνισή της μετά το 2022 όταν είχε κάνει μια guest εμφάνιση στο Newport Folk Festival και 20 χρόνια μετά από την τελευταία συναυλία της στην οποία έπρεπε να «κοπούν» εισιτήρια. Τα φώτα έπεσαν κάποια στιγμή και από τα ηχεία ακούστηκε μια φωνή να λέει: “You’re stardust, and golden”. H Mitchell ήταν χαμογελαστή και παραφράζοντας τους στίχους από το τραγούδι “Woodstock”, έδωσε το έναυσμα για να εμφανιστούν χιλιάδες γαλαξιακά φωτάκια από κάτω της.
Οι εποχές έχουν αλλάξει και όταν η τραγουδοποιός έγραψε το συγκεκριμένο τραγούδι, μετά την λήξη του ομώνυμου φεστιβάλ που καθόρισε την εποχή των ‘60s και του flower power κινήματος, πιθανόν να μην είχε στο μυαλό της ότι 54 χρόνια μετά ο έναστρος ουρανός, ως πηγή έμπνευσης μιας γενιάς που θα εξερευνούσε τη συμπαντική δύναμη, θα έδινε την θέση του σε μια «θάλασσα» από φωτιζόμενες οθόνες smartphone. Ωστόσο, η μαγεία ήταν ξανά εκεί, απόδειξη του ότι αν κάτι μπορεί να σε παρασύρει σε μια δίνη ευφορίας, θα το κάνει ανεξάρτητα από τις συνθήκες που επικρατούν. «Μοιάζετε με πεσμένο [σ.σ. στη Γη] αστερισμό», είπε η Joni Mitchell στο κοινό, αυτοσχεδιάζοντας στην πορεία κάποια ποιήματά της.
Η Mitchell είχε ξαφνιάσει τον κόσμο της μουσικής τον Ιούλιο του 2022, όταν έκανε μια αιφνιδιαστική εμφάνιση στο Newport Folk Festival, την πρώτη δημόσια εμφάνισή της από τότε που υπέστη ένα σχεδόν θανατηφόρο εγκεφαλικό ανεύρυσμα το 2015. Σε εκείνη την συναυλία είχε τραγουδήσει 13 τραγούδια και το set list ονομάστηκε “Joni Jam” από την τραγουδοποιό Brandi Carlile, ταυτίζοντάς το με τις χαλαρές, γεμάτες κρασί συναντήσεις που η Mitchell οργάνωνε για άλλους μουσικούς στο σπίτι της στην Καλιφόρνια τα τελευταία χρόνια. Εκείνη η εμφάνισή της στο Newport ήταν μια επίδειξη ψυχικής δύναμης -η Mitchell έπρεπε να μάθει ξανά να μιλάει και να τραγουδάει. «Κάνει κάτι πολύ, πολύ γενναίο αυτή τη στιγμή για εσάς», είχε πει η Carlile στο πλήθος που είχε μείνει άναυδο.
Όμως, στο “Joni Jam” του Σαββάτου, τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Η Joni Mitchell μπορεί να έχει χάσει μέρος από την παραμυθένια φωνή της, αλλά κατάφερε να παραμείνει στη σκηνή του Echoes Through the Canyon για περίπου 3 ώρες ερμηνεύοντας 24 τραγούδια. Οι εκτελέσεις του “Big Yellow Taxi” και του “Raised on Robbery” απέδειξαν ότι η φωνή της είναι πιο σταθερή, πιο δυνατή και πλούσια από τα βίντεο που είχαν κυκλοφορήσει μετά την εμφάνισή της στο Newport πέρυσι. Αυτή την φορά το «πάνω χέρι» το είχε η Mitchell και όχι η Carlile, ενώ ο τόνος της, σύμφωνα με τις κριτικές του live, ήταν «μαργαριταρένιος και καθαρός». Το ελεύθερο πνεύμα της, αυτή η αύρα που «ποτίζει» ενέργεια κάθε κύτταρο οργανισμού που βρίσκεται στον πλανήτη μας, απελευθερώθηκε και μοίρασε ξανά γενναιόδωρα την αφλογιστία της στον κόσμο. Κάποια στιγμή, και αφού έπαιξε κιθάρα στο encore, η Brandi Carlile της είπε: «Είσαι πάντα ο τελευταίος άνθρωπος που σηκώνεται [σ.σ. από τη σκηνή]».
Φυσικά η Joni Mitchell δεν ήταν μόνη της επάνω στην σκηνή. Η Sarah McLachlan, που έχει και αυτή καταγωγή από τον Καναδά, κάθισε στο πιάνο για να αποδώσει με συγκίνηση το “Blue” [άλμπουμ “Blue”, 1971, Reprise], η Annie Lenox τραγούδησε το “Ladies of the Canyon” από το ομότιτλο δίσκο [1970, Reprise], οι Wendy Melvoin και Lisa Coleman, μέλη της μπάντας Revolution του Prince, ερμήνευσαν το “A Strange Boy” [άλμπουμ “Hejira”, 1976, Asylum], o Marcus Mumford των Mumford & Sons έπαιξε ντράμς, ο Blake Mills, εξαιρετικός παραγωγός και session μουσικός που έχει παίξει με τη Norah Jones, τον Pauolo Nutini, τη Lana Del Rey κ.α., έπαιξε κιθάρα, ενώ το παρόν έδωσε και η τραγουδίστρια και κιθαρίστρια Celisse Henderson, την οποία η Mitchell αποκάλεσε «γυναίκα Jimi Hendrix».
Έχοντας κάνει δύο πλεξούδες στα μαλλιά της και φορώντας μια μεταξωτή μπλούζα που άφηνε τους ανέμους του φαραγγιού να εισβάλλουν από μέσα, «μέθυσε» το κοινό με μια ακαθόριστη αχνή ευτυχία. Καθώς ο ήλιος βυθιζόταν στον ορίζοντα, η σκηνή -που είχε διαμορφωθεί με τέτοιον τρόπο που να θυμίζει το σαλόνι της- διαμορφωνόταν σε έναν διαδραστικό πίνακα ζωγραφικής.
Κανείς, ίσως εκτός από τους πολύ κοντινούς της ανθρώπους, δεν θα περίμενε πως η Joni Mitchell μπορεί ακόμη και τώρα να μαγέψει τα πλήθη με την παρουσία της και τη φωνή της. Σίγουρα δεν είναι σε θέση να αποδώσει τις ίδιες υψηλές νότες που κάποτε ήταν το χαρακτηριστικό της, ωστόσο, όπως η ίδια είπε «Κάτι χάνεις, αλλά και κάτι κερδίζεις ζώντας κάθε μέρα». Και ποιος μπορεί να την αμφισβητήσει; Η εικόνα της στην σκηνή του “Joni Jam” ήταν Βασιλική. Με το μπαστούνι της, απαραίτητο βοήθημα για να περπατάει και να παραμένει σταθερή, έδινε ρυθμό στα μουσικά μέρη της εμφάνισής της και χτυπώντας το κάτω, σαν κρουστό όργανο, καλούσε τον κόσμο να υπηρετήσουν τον σκοπό για τον οποίο είχαν συγκεντρωθεί στο Gorge Amphitheater: να φαντασιωθούν τον έρωτα, να αποτινάξουν μιζέρια και περιορισμούς, να γίνουν μέρος μιας μεγάλης λατρευτικής αγκαλιάς μεταξύ αγνώστων που διαπερνάει την πραγματικότητα.
«Ζήτω τα γηρατειά», φώναξε κάποια στιγμή από το μικρόφωνό της. Αλλά ποια γηρατειά; Η Joni Mitchell έχει αποκωδικοποιήσει την έννοια του χρόνου και με τη στάση ζωής της αποδεικνύει ότι η αναζήτηση της ευτυχίας δεν έχει κατεύθυνση αλλά απαιτεί περιπλάνηση.